Αυξημένοι έλεγχοι στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, μεγαλύτερη αυστηρότητα όσον αφορά τις επιστροφές ξεριζωμένων, επιτάχυνση των διαδικασιών που αφορούν τη χορήγηση ασύλου. Αυτός είναι ο «πυρήνας» των αντιδραστικών αλλαγών που πρότεινε η Κομισιόν και αφορούν ένα νέο σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το άσυλο.
Με τα μέτρα που εισηγούνται, η πολιτική της ΕΕ απέναντι στους κατατρεγμένους είναι η αποτροπή, στη λογική της «Ευρώπης-φρούριο» με ενίσχυση των ελέγχων των συνόρων και του ρόλου της Frontex, με χορηγίες επαναπατρισμού αντί μετεγκαταστάσεις, με αναγνώριση ασύλου στα σύνορα και επιτάχυνση των διαδικασιών απόρριψης. Το σύμφωνο φαίνεται να «εμπνέεται» από την ίδια λογική ασφάλειας που καθοδηγεί τις πολιτικές της ΕΕ και που οδηγεί σε καταστάσεις εγκλωβισμού με τα άθλια ΚΥΤ στα ελληνικά νησιά.
Μαζικές απελάσεις
Το σχετικό …πακέτο θα επιδιώξει να ενισχύσει ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα για επιστροφές (σ.σ. στην ουσία θα πρόκειται για μαζικές απελάσεις). Αυτό θα περιλαμβάνει αποτελεσματικό νομικό πλαίσιο, ισχυρότερο ρόλο της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής και έναν νεοδιορισμένο συντονιστή επιστροφών της ΕΕ με ένα δίκτυο εθνικών εκπροσώπων για τη διασφάλιση της συνοχής σε ολόκληρη την ΕΕ. «Πρέπει να επικεντρωθούμε περισσότερο στις επιστροφές (…) Υπάρχει στο πακέτο μας ένας αριθμός πρωτοβουλιών προκειμένου να φθάσουμε σε μιαν αυξημένη ικανότητα επιστροφών (…) Ένα κρίσιμο σημείο είναι να έχουμε καλές συμφωνίες επανεισδοχής (των μεταναστών αυτών) στις τρίτες χώρες και αυτό θα είναι προτεραιότητα», είπε η Ι. Γιόχανσον, επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ.
Η μετεγκατάσταση δεν θα έχει καμία υποχρεωτικότητα για τα κράτη – μέλη. Χωρίς ανακατανομή των προσφύγων, η κοινή υποχρέωση θα είναι ο λεγόμενος επαναπατρισμός τους. Η πολύτιμη δε …αλληλεγγύη της ΕΕ θα συνίσταται σε ευχολόγια και μαζικές απελάσεις. Αυξάνεται δε το βάρος της ευθύνης και της ταλαιπωρίας για τις χώρες της πρώτης υποδοχής, με την επίσημη θεσμοποίηση μαζικών κέντρων κράτησης στα σύνορα.
Δηλαδή, αν και αναγνωρίζει την ανάγκη διαμοιρασμού του βάρους του προβλήματος σε όλα τα κράτη-μέλη, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ένα νέο σύμφωνο, διαιωνίζει το πρόβλημα καθώς διευκρινίζεται πως η αρωγή στη λεγόμενη αποσυμφόρηση των κρατών που φέρουν το μεγαλύτερο βάρος θα είναι εθελοντική. Έτσι, η Κομισιόν εγκαταλείπει την ιδέα για υποχρεωτική ποσόστωση των προσφύγων στα κράτη- μέλη, στο νέο της σχέδιο. Δηλαδή, οι χώρες πρώτης υποδοχής θα συνεχίσουν να σηκώνουν το κύριο βάρος της προσφυγικής κρίσης, αφού θα επαφίεται στην «καλή θέληση» χωρών της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης να φιλοξενήσουν κάποιους από τους χιλιάδες κατατρεγμένους που φτάνουν στις ακτές της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Μάλτας, της Κύπρου και της Ισπανίας. Ως «δόλωμα» για να δεχθούν πρόσφυγες ή αιτούντες άσυλο, οι χώρες αυτές θα λαμβάνουν 10.000 ευρώ για κάθε ενήλικο, από χρήματα του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Οι κυβερνήσεις που απορρίπτουν τη μετεγκατάσταση και τις επιστροφές θα μπορούσαν επίσης να επιλέξουν να ξοδέψουν χρήματα για άλλα μέτρα, όπως για παράδειγμα τη χρηματοδότηση Κέντρων Υποδοχής (σ.σ. τα γνωστά άθλια ΚΥΤ) σε κράτη πρώτης γραμμής όπως η Ελλάδα. Προτείνεται η ανάληψη ευθύνης των κρατών-μελών για τις επιστροφές να αποτελέσει μια …ελκυστική επιλογή για τις κυβερνήσεις της ΕΕ που δεν επιθυμούν να φιλοξενήσουν αιτούντες άσυλο. Με άλλα λόγια, καλύτερη συμμετοχή στο διώξιμο από την ΕΕ των κατατρεγμένων.
Αν μία χώρα υπόκειται σε μεταναστευτική «πίεση» και εκτιμά ότι δεν μπορεί πλέον να αναλάβει την ευθύνη μεταναστών, μπορεί, ωστόσο, να ζητήσει την ενεργοποίηση ενός «υποχρεωτικού μηχανισμού αλληλεγγύης», ο οποίος πρέπει να αποφασιστεί από την Επιτροπή. Σε διαφορετική περίπτωση, οι χώρες πρώτης εισόδου θα παραμείνουν υπεύθυνες για την αίτηση ασύλου.
Fast track αποφάσεις ασύλου
Η επιτροπή υπόσχεται, επίσης, ταχύτερες διαδικασίες όσον αφορά τη χορήγηση ασύλου. Ειδικότερα, η Επιτροπή προτείνει την καθιέρωση μιας ολοκληρωμένης διαδικασίας συνόρων, η οποία για πρώτη φορά περιλαμβάνει έλεγχο πριν από την είσοδο που καλύπτει τον προσδιορισμό όλων των ατόμων που διασχίζουν τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ χωρίς άδεια ή έχουν αποβιβαστεί μετά από έρευνα και επιχείρηση διάσωσης. Αυτό συνεπάγεται επίσης έλεγχο της υγείας και της ασφάλειας, δακτυλικά αποτυπώματα και εγγραφή στη βάση δεδομένων Eurodac (σ.σ. πρόκειται για σύστημα μαζικού φακελώματος αλλοδαπών). Μετά τον έλεγχο, τα άτομα μπορούν να προωθούνται στη σχετική διαδικασία, είτε στα σύνορα για ορισμένες κατηγορίες αιτούντων είτε σε μια κανονική διαδικασία ασύλου. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, στα σύνορα θα ληφθούν γρήγορες αποφάσεις ασύλου ή επιστροφής.
Την ώρα δε που η Kομισιόν «θάβει» τους ξεριζωμένους στα άθλια ΚΥΤ, ανακοίνωσε ότι θα συγκροτήσει task force για τη βελτίωση της κατάστασης των προσφύγων και των μεταναστών στη Λέσβο. Μεταξύ άλλων, στόχος είναι οι εγκαταστάσεις να είναι ευρωπαϊκού επιπέδου (σ.σ. έτσι ισχυρίζεται η Κομισιόν), με ανθεκτικές υποδομές (σ.σ. αυτό σημαίνει, στην ουσία, μόνιμες και φρουρούμενες εγκαταστάσεις), πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη (σ.σ. το τελευταίο δεν έχει γίνει ποτέ μέχρι σήμερα και υπάρχουν σοβαρά ερωτηματικά αν θα γίνει και στο μέλλον) και επαρκή αποχέτευση. Έτσι, μπαίνουν σε κίνδυνο οι εγγυήσεις για την εξέταση των αιτημάτων ασύλου στα σύνορα λόγω των συντετμημένων προθεσμιών.
Επιπλέον, η task force θα επιβλέπει ορισμένες δράσεις όπως γρήγορες (σ.σ. δηλαδή fast track), αποτελεσματικές διαδικασίες έτσι ώστε να υπάρχει σαφήνεια και βεβαιότητα στους αιτούντες (σ.σ. πρόκειται για ωραία λόγια), αλλά και βελτίωση της σχέσης μεταξύ βασικών διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένου του ασύλου και της επιστροφής ή της ένταξης που υποστηρίζονται από οργανισμούς της ΕΕ – Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Στήριξης για το Άσυλο και Frontex. Οι τελευταίες είναι γνωστό ότι εργάζονται όσο μπορούν για τη «σαλαμοποίηση» του δικαιώματος στο άσυλο. Βελτιωμένη ασφάλεια και προστασία, δε, για μετανάστες και αιτούντες άσυλο που υποστηρίζονται πλήρως από τους οργανισμούς της ΕΕ – Frontex και Europol. Οι τελευταίοι αποτελούν αρχές ασφαλείας που θα έχουν το έργο του διωγμού των μεταναστών και προσφύγων που κρίνονται ανεπιθύμητοι στις πατρίδες τους. Υπενθυμίζεται ότι κατά την ΕΕ αν ζεις σε μια περιοχή της Συρίας ή τους Αφγανιστάν που δεν βομβαρδίζεται, ενώ η υπόλοιπη χώρα «στενάζει», δεν θεωρείσαι πρόσφυγας.
Πηγή: 902
