Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

«Γιατί η ζωή θε να βαραίνει πιότερο στη ζυγαριά»…

«Ο Τζόνι πήρε τ’ όπλο του» του Ντάλτον Τράμπο, σε θεατρική διασκευή και απόδοση της Σοφίας Αδαμίδου στο Θέατρο Altera Pars - Σκηνοθεσία: Θάλεια Ματίκα - Στο ρόλο του Τζόνι ο Τάσος Ιορδανίδης

Το κεφάλι του γερμένο στο πλάι. Ενας άνθρωπος. Ή μήπως μισός; Ή μήπως μια θύμηση από άνθρωπο; Δεν έχει χέρια;..

Το κεφάλι του γερμένο στο πλάι. Ενας άνθρωπος. Ή μήπως μισός; Ή μήπως μια θύμηση από άνθρωπο; Δεν έχει χέρια; Και τα πόδια του; Γύρω του ένα λευκό πλαίσιο. Ενα λευκό σεντόνι σε κάποιο νοσοκομείο ανθρώπινης κραυγής, ή μια ακτίνα στον βράχο του Προμηθέα, στον σταυρό του Χριστού, στην ανηφόρα του βασανισμένου ή τα ατελείωτα πάθη του ανθρώπου;

Βρισκόμαστε μπροστά σε έναν άνθρωπο ή σε ό,τι απέμεινε από εκείνον. Χέρια και πόδια δεν απέμειναν. Ούτε στόμα να μιλάει, ούτε μάτια να βλέπει, ούτε μύτη να οσφραίνεται τις μυρωδιές του κόσμου. Κι όμως παραμένει Ανθρωπος. Μέσα σε αυτή την σωματική ανυπαρξία είναι κάτι που δεν το διέλυσε η οβίδα του πολέμου. Το μυαλό. Αυτό που ξεχωρίζει τον άνθρωπο από τα άλλα ζώα, η σκέψη, η συνείδηση είναι ακόμα ζωντανά μέσα σε ένα σώμα που πέθανε. Αλλά όχι ο Τζόνι. Ο Τζόνι δεν πέθανε. Τυλιγμένος σε ένα σεντόνι νοσοκομείου παλεύει με τα πώς και τα γιατί. Θυμάται, νοσταλγεί, πονάει, κραυγάζει, απελπίζεται, ελπίζει, χαίρεται όταν νιώθει το άγγιγμα της νοσοκόμας και φωνάζει με το μυαλό του να τον ακούσει κι ας ξέρει ότι πια δεν το ακούει κανείς.

Η θεατρική μεταφορά του βιβλίου του Ντάλτον Τράμπο «Ο Τζόνι πήρε τ’ όπλο του» που γράφτηκε το 1939 και πολύ αργότερα, το 1971 έγινε ταινία από τον ίδιο, μάλλον δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση. Ηταν όμως ένα αναγκαίο τόλμημα. Οχι επειδή είναι ένα σκληρό και καθηλωτικό αντιπολεμικό έργο, αλλά γιατί είναι μια οριστική κατάφαση στη ζωή και μαζί ένα βαθιά πολιτικό έργο από εκείνα που τα γέννησε η εποχή, τότε που γράφτηκε – μετά από έναν καταστροφικό Παγκόσμιο Πόλεμο και λίγο πριν ξεκινήσει ο επόμενος – και τα χρειάζονται οι εποχές που ζούμε. Και όταν η τέχνη συναντά τις αναγκαιότητες του καιρού της τότε μόνο γίνεται πραγματική τέχνη.

Το έργο της Σοφίας Αδαμίδου στράγγιξε όλο το απόσταγμα από το δράμα του ανθρώπου που τον κατακρεούργησε ένας πόλεμος που δεν έγινε γι’ αυτόν. Εφερε στη σκηνή ένα στοχαστικής πρόθεσης και δραματικής διάθεσης έργο που αναδεικνύει το διαχρονικά αντιπολεμικό μήνυμα. Δύσκολο εγχείρημα που αναμετράται αντάξια με το σπουδαίο βιβλίο του Τράμπο και την συγκλονιστική ομώνυμη ταινία που επουλώνει τα τραύματα και θεραπεύει τις πληγές με την οργισμένη αντίσταση. 

Ο Τάσος Ιορδανίδης κάνει έναν σωματικό και υποκριτικό άθλο. Με ήθος, ποιότητα, άποψη και κυρίως μερικά έξοχα, καθόλου συνηθισμένα, ποιητικής ευαισθησίας ευρήματα συνέθεσε το μελετημένο, γοητευτικότατο, υποκριτικό επίτευγμά του. Η σκηνοθεσία της Θάλειας Ματίκα με μέτρο, εσωτερικότητα, απλότητα και αλήθεια συνέλαβε και υπηρέτησε, με άποψη και αισθητικό γούστο, το ζοφερό υπόβαθρο του έργου, τον φιλοσοφικό προβληματισμό και τον ποιητικό «κόσμο» του. Το ιδιοφυές σκηνικό της Ηλένιας Δουλαδήρη που «πλαστουργεί» τη σύνθεση ρεαλισμού και υπερρεαλισμού, λειτουργεί σαν εσωτερικός και εξωτερικός τόπος. Οι φωτισμοί του Σάκη Μπιρμπίλη είναι εκείνο το κομμάτι της παράστασης που συνοδεύει τον ήρωα σε όλες τους τις συναισθηματικές μεταπτώσεις. Η μουσική του Τάσου Σωτηράκη υπογραμμίζει όσα συμβαίνουν επί σκηνής με μοναδικό τρόπο. Ολα αυτά δεν σου επιτρέπουν να χάσεις δευτερόλεπτο από αυτό που συμβαίνει στο μυαλό του Τζόνι.

Ωστόσο, αυτές οι λέξεις δεν είναι παρά η μεταφορά μιας θεατρικής εμπειρίας, από εκείνες που δεν απευθύνονται μόνο στην όραση και την ακοή, αλλά κατ’ ευθείαν στο μυαλό. Από εκείνες που καθηλώνουν, που κλονίζουν, που αφυπνίζουν, που σε κάνουν να νιώθεις τις αρθρώσεις να λύνονται, την ανάσα να διακόπτεται από δάκρια, τη σκέψη να εξεγείρεται.

Γιατί «το μυαλό είναι ο στόχος». Το μυαλό του Τζόνι δεν αποκόπηκε από το σώμα του. Κι αν κρατάει ένα όπλο, είναι ακριβώς αυτό. Αυτό που ξυπνάει από το λήθαργο, αντιλαμβάνεται ότι ακόμα είναι εκεί και σκέφτεται, αναλύει, θυμάται, νοσταλγεί, λυπάται, αντιλαμβάνεται, ξαναπιάνει το νήμα των γεγονότων και σιγά – σιγά, εκείνος ο δίχως σώμα άνθρωπος, φτάνει στην αιτία, φωνάζει, θυμώνει, εξεγείρεται… Ναι, δεν το ακούει κανείς. Κι όμως η φωνή του μυαλού του είναι τόσο δυνατή που τον ακούει ολόκληρη η ανθρωπότητα.

«Αν καταστρέψετε την ειρήνη μας, αν μας πάρετε τις δουλειές, αν προσπαθήσετε να στρέψετε τον έναν εναντίον του άλλου, ξέρουμε τι θα κάνουμε. Αν μας πείτε να κάνουμε τον κόσμο ασφαλή για τη δημοκρατία, θα σας πάρουμε στα σοβαρά και μα το θεό, θα τον κάνουμε. Βάλτε τα όπλα στα χέρια μας και θα τα χρησιμοποιήσουμε…. Θα μείνουμε ζωντανοί, θα περπατάμε, θα μιλάμε, θα τρώμε, θα τραγουδάμε, θα γελάμε, θα αισθανόμαστε, θα αγαπάμε και θα γεννάμε τα παιδιά μας μέσα στην ασφάλεια, στην αξιοπρέπεια, στην ηρεμία, στην ειρήνη. Σχεδιάστε τους πολέμους, κυρίαρχοι των ανθρώπων, σχεδιάστε τους πολέμους και δείξτε το δρόμο κι εμείς θα σας δείξουμε τα όπλα μας».

Για να συνδεθεί με αυτό που ο δικός μας Ποιητής λέει:

«Ένας άνθρωπος καίγεται / ένας άνθρωπος φωτίζει τη νύχτα / η ώρα η πιο βαθιά της νύχτας /που ξαναγινόμαστε άνθρωποι.

Για να ζήσουμε/ πρέπει ν’ αρνηθούμε πως είναι νύχτα / ν’ αρνηθούμε πως θα ξημερώσει» (Τ. Λειβαδίτης)

* Ο τίτλος του κειμένου είναι από το ποίημα «Για τη ζωή» του Ναζίμ Χικμέτ – Απόδοση Γιάννης Ρίτσος 

Το έργο ανεβαίνει σε θεατρική διασκευή και απόδοση της Σοφίας Αδαμίδου, σκηνοθεσία της Θάλειας Ματίκα, φωτισμούς του Σάκη Μπιρμπίλη, σκηνικά Ηλένιας Δουλαδήρη, μουσική Τάσου Σωτηράκη. Τον Τζόνι υποδύεται ο Τάσος Ιορδανίδης.

Διάρκεια: 70 λεπτά – Τετάρτη έως και Κυριακή στις 21.00 στο Θέατρο Altera Pars

ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ: Γενική είσοδος: 12 €

Προπώληση εισιτηρίων :

– viva.gr : https://www.viva.gr/tickets/theatre/theatro-altera-pars/o-tzoni-phre-to-oplo-tou/ 

– και στο ταμείο του θεάτρου Altera Pars (Μεγ. Αλεξάνδρου  123, τηλ: 210 3410011)

 

Απόψεις