Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

“Ο Λέων μας δίδαξε ότι υπάρχει ελπίδα όσο ο άνθρωπος αγωνίζεται” (*)

Η ομιλία του δικηγόρου Θόδωρου Θεοδωρόπουλου, συντρόφου, φίλου, συναδέλφου του Λ.Αυδή στην βραδιά μνήμης που διοργάνωσε ο ΔΣΑ αποτελεί παρακαταθήκη αφού μέσα από αυτή παραμένει "ζωντανή" όλη η προσωπικότητα αυτού του σπάνιου "απόντα".

Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθήνας τον Μάρτη του 2001, λίγους μήνες μετά τον θάνατο του Λεων. Αυδή στις 24 Σεπτέμβρη 2000, διοργάνωσε βραδιά μνήμης για τον Λέοντα. Η ομιλία του δικηγόρου Θόδωρου Θεοδωρόπουλου, συντρόφου, φίλου, συναδέλφου του Λ. Αυδή, αποτελεί παρακαταθήκη αφού μέσα από αυτή σκιαγραφείται η σπάνια στόφα και προσωπικότητα αυτού του σπάνιου ανθρώπου. Την παραθέτουμε:    

 

Θοδ. Θεοδωρόπουλος: “Η ζωή του Λέων. Αυδή είναι φάρος και μέτρο σύγκρισης”

 

Έχω απόλυτη συνείδηση της αδυναμίας μου, να συλλάβω και να εκφράσω στο αναγκαίο βάθος την πολύπλευρη, σπάνια προσωπικότητα του Λέων. Αυδή ως επαναστάτη διανοούμενου. Έτσι θα επιχειρήσω τουλάχιστον να φωτισθούν ορισμένα μόνο στοιχεία της προσωπικότητας του αξέχαστου φίλου και συντρόφου, που και σήμερα, εδώ, δηλώνει παρών…

1-. Ο Λέων Αυδής δεν είδε ουδέτερα, αταξικά, αφηρημένα την κοινωνική πραγματικότητα. Με όπλο την επαναστατική γνώση αναγνώρισε στο πρόσωπο των εκμεταλλευόμενων τις δυνάμεις της κοινωνικής ανατροπής. Σε αυτούς προσέφερε τις υπηρεσίες του χωρίς μισόλογα, χωρίς ήξεις-αφίξεις, χωρίς ναι μεν αλλά… Εντάχθηκε απόλυτα, αταλάντευτα στο πλευρό του λαού. Σ’ αυτόν αναφερόταν η πολιτική και κοινωνική του δράση. Σ’ αυτόν προσφερόταν η επιστημονική και νομική του σκέψη.

2-. Με τον ίδιο αταλάντευτο, λιτό και απόλυτο τρόπο απάντησε στο ερώτημα της πολιτικής ένταξης. Τοποθετήθηκε ανοικτά υπέρ των δυνάμεων που επιδιώκουν την ανατροπή της υφιστάμενης κοινωνικής τάξης πραγμάτων, που επιδιώκουν την ανατροπή του καπιταλισμού. Τοποθετήθηκε στην επαναστατική, ανατρεπτική αριστερά, στο ΚΚΕ. Στρατεύτηκε στο χώρο αυτό εν γνώσει των συνεπειών…

3-. Η τοποθέτησή του στο πλευρό των αδικουμένων και στο ΚΚΕ ήταν αποτέλεσμα συνειδητής επιλογής. Δεν εξαρτήθηκε από την πολιτεία και τη συμπεριφορά άλλων προσώπων. Δεν επέλεξε με βάση τη συγκυρία και υπό όρους. Δεν ενήργησε από προσωπικό υπολογισμό. Δε διεκδίκησε τίποτε για τον εαυτό του. Ούτε ζήτησε από κανέναν πιστοποιητικό καλής διαγωγής. Απαίτησε το αυτονόητο. Ο επαναστάτης διανοούμενος να μην πατάει σε δύο βάρκες… Να μην πατάει στη βάρκα της εξουσίας. Να αποδεικνύει πρωτίστως στον εαυτό του, ότι ο λόγος του και η πράξη του είναι επαναστατική, κάθε στιγμή, κάθε ώρα, κάθε μέρα, μήνα, χρόνο, όλη τη ζωή.

Μίλαγε καθαρά, απλά, λιτά, ταξικά, ανεπιτήδευτα. Δεν έψαχνε να βρει ωραίες λέξεις γιατί ήξερε αυτό που λέει ο Μ. Αναγνωστάκης ότι «…ψάχνοντας τις λέξεις άρχισε το ψέμμα». Και όλα αυτά σε μια περίοδο σύγχυσης και συμβιβασμού. Σε μια εποχή που το διφορούμενο και η ασάφεια τείνουν να επικρατήσουν ως κυρίαρχος λόγος. Βαθιά καλλιεργημένος είχε γνώμη που πάντα εξέφραζε έναντι πάντων, βαθαίνοντας απεριόριστα το περιεχόμενο μιας συλλογικότητας ανώτερης ποιότητας. Σεβόταν απεριόριστα το δικαίωμα της άλλης άποψης, μη υποχωρώντας ταυτοχρόνως από τις ταξικές του θέσεις. Απλή και φυσιολογική λοιπόν η κοινωνική και πολιτική του τοποθέτηση. Απλός ο λόγος του. Τα νοήματά του καθαρά. Αντιδημαγωγικά. Απλή η επαναστατική του πράξη.

4-. Η κοινωνική και πολιτική του επιλογή καθόρισε την καθημερινή άσκηση της επαναστατικής του λειτουργίας κατά τρόπο συνεπή και απόλυτο.

Προσέγγιζε τα κοινωνικά φαινόμενα όχι αφηρημένα, γενικά, αταξικά. Παραδείγματος χάριν, στο αναφερόμενο “πώς μπορεί η χώρα μας να έχει παρουσία στο νέο τοπίο, στο νέο καταμερισμό εργασίας”. Ο Λέων. Αυδής (θα) αναδείκνυε την πολιτική και κοινωνική διάσταση του θέματος μέσα στις συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες. Έτσι όταν άκουγε τη φράση ποιος είναι ο ρόλος της χώρας μας καταλάβαινε ότι αυτό αναφέρεται πρωτίστως στο ρόλο της ελληνικής άρχουσας τάξης στα πλαίσια του διεθνούς καταμερισμού που επιβάλλει η νέα τάξη του παγκοσμιοποιούμενου καπιταλισμού. 

Με τον ίδιο τρόπο αντιμετώπιζε τη θέση των ατόμων, κομμάτων κ.λπ. Είχε συνειδητοποιήσει βαθειά τη φθορά, που είχαν υποστεί ορισμένες έννοιες και λέξεις, λόγω κακής χρήσης. Γνώριζε ότι στη συνείδηση των ανθρώπων πολλές από αυτές είχαν εντελώς διαφορετικό νόημα από αυτό που είχαν αρχικά. Η περιπέτεια των λέξεων: αριστερός, επαναστάτης, οικολόγος, πατριώτης, σοσιαλισμός κ.λπ. μαρτυρούν του λόγου το αληθές. Έτσι χλεύαζε όπως ο Μαρξ, λέγοντας π.χ. «…ο σοσιαλισμός της αστικής τάξης είναι ακριβώς ο ισχυρισμός ότι οι αστοί είναι αστοί προς όφελος της εργαζόμενης τάξης». Ο Λεων. Αυδής θέλησε να συμβάλει πρωτοποριακά στην αποκατάσταση του αληθούς περιεχομένου των εννοιών. Για την εξασφάλιση των προϋποθέσεων ενός ανώτερου ποιοτικά, ενός αληθινού δημοκρατικού διαλόγου.

Υπεράσπιζε τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις ελευθερίες του ανθρώπου, προσεγγίζοντάς τα από μια σκοπιά ποιοτικά ανώτερη, διαφορετική από την κρατούσα. Γνώριζε ότι κοινωνία σημαίνει συνεργασία των ανθρώπων. Ταυτοχρόνως όμως είχε συνειδητοποιήσει πολύ βαθιά ότι οι κεφαλαιοκρατικές συνθήκες, όπως γράφει ο Γ. Λούκατς, αναφερόμενος στον Κάρολο Μαρξ, που αντικειμενικά «παράγουν και αναπαράγουν αυτή την άνευ προηγουμένου αλληλεξάρτηση, δεν συνεπιφέρουν τη συνένωση του ανθρώπου με τον άνθρωπο» αλλά το αντίθετό της, «το διαχωρισμό του ανθρώπου από τον άνθρωπο». Η ατομική ελευθερία ως προϋπόθεση και προϊόν της κοινωνίας «δεν επιτρέπει να βρίσκει κάθε άνθρωπος στον άλλον την πραγμάτωση, αλλά αντίθετα το φραγμό της ελευθερίας του». «Το ανθρώπινο δικαίωμα στην ελευθερία δε βασίζεται στη συνένωση του ανθρώπου με τον άνθρωπο, αλλά αντίθετα στο διαχωρισμό του ανθρώπου από τον άνθρωπο. Είναι το δικαίωμα σε αυτό το διαχωρισμό, το δικαίωμα του περιορισμένου, περιορισμένου στον εαυτό του ατόμου». O Λέων Αυδής αγωνίζεται πάντα για τη συνένωση του ανθρώπου με τον άνθρωπο, για την ατομική και κοινωνική χειραφέτηση, για την ολοκλήρωση της προσωπικότητας.

Ο Λέων. Αυδής δεν ήταν άλλος στο δημόσιο βίο και άλλος στον ιδιωτικό. Άλλος στην πολιτική δράση και άλλος στο επάγγελμα. Άλλος στη Βουλή, στο Δήμο, στο Δικαστήριο και άλλος στο σπίτι. Η κοινωνική και πολιτική του πράξη ήταν αξεχώριστα δεμένη παντού και πάντοτε με την επαναστατική ηθική του. Για τον Λέοντα Αυδή, λόγος και πράξη πάνε μαζί. Εδώ ταιριάζουν στην κυριολεξία οι στίχοι του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι: «Δεν είναι ο κομμουνισμός μόνο στη γη, τα κάθιδρα εργοστάσια εκείνα, είναι και μέσα στο σπίτι, στο τραπεζάκι εμπρός, στις σχέσεις, στη φαμίλια, στην καθημερινή ρουτίνα».

Απόλυτα συνεπής λοιπόν ο Λέων, ωσάν από τη συνέπεια αυτή να εξαρτάτο η τύχη του κόσμου…

Έτσι ως δικηγόρος π.χ. υπεράσπισε μόνο εργάτες. Ποτέ εργοδότες. Μόνο αδύναμους (άστεγους, άνεργους, απολυμένους, οικονομικούς μετανάστες κ.λπ.). Ποτέ οικονομικά ισχυρούς. Άθεος αυτός στάθηκε στο πλευρό των μουσουλμάνων της Αθήνας ζητώντας τη δημιουργία τζαμιού για την άσκηση της θρησκευτικής τους λατρείας. Υποστήριξε με πάθος τους μετανάστες απαιτώντας γι’ αυτούς τα ίδια δικαιώματα με τους Έλληνες εργάτες. Βρέθηκε αντιμέτωπος με τα μεγάλα συμφέροντα, είτε αυτά επεκτείνονταν παράνομα στο Πάρκο Ελευθερίας είτε στο Πεδίο του Άρεως είτε στο κτήμα Θων, είτε στο Γκάζι, στις εργατικές πολυκατοικίες, στον πολιτισμό, το χώρο της παιδείας κ.λπ…

Δεν τον επηρέασαν όπως λέει ο Τ. Λειβαδίτης «οι πλανόδιοι αργυραμοιβοί στους δρόμους (που) παζάρευαν τις μέρες μας μ’ αμφίβολα νομίσματα από μελλοντικές αβέβαιες εποχές» ούτε οι ρήτορες που σαν τους λαχειοπώλες διαφημίζουν όνειρα για μελλοντικές κληρώσεις.

Ο αγώνας του ήταν επί της ουσίας. Δεν στρεψοδίκησε. Δεν χρησιμοποίησε ποτέ ως επιχείρημα οτιδήποτε δεν αναγνώριζε ο πολιτισμός και η συνείδησή του, έστω και αν προσωρινά ωφελούσε.

Ο λόγος και η πράξη του δεν είχε όλους ως αποδέκτες. Δεν ενδιαφερόταν, γι’ αυτό που λέμε, εθνικό ακροατήριο. Ο λόγος του ενοχλούσε. Γιατί έθιγε κατεστημένα συμφέροντα. Γιατί ήταν υπέρ κάποιων κι εναντίον κάποιων άλλων. Γιατί δεν ήταν με όλους…

Ο Λέων δεν ψάρευε συμπάθειες μέσα σ’ ένα λόγο δίχτυ. Δεν ψάρευε συμπάθειες μέσα από τα μισόλογα, τις ψεύτικες υποσχέσεις, την απάτη και την παραπλάνηση. Προσπαθούσε να συγκεντρώσει συμπάθειες, να εμπνεύσει επαναστατικές συμπεριφορές στο ρεύμα της επανάστασης, αλλά μέσα από το δημοκρατικό διάλογο, το επιχείρημα, τη γνώση.

5-. Ο Λέων Αυδής θέλησε να δει και είδε την επιστήμη ως πηγή γνώσης, κοινωνικής χειραφέτησης, ανθρώπινης πληρότητας, λαϊκού πλούτου σε μια κοινωνία κοινής κατοχής των μέσων παραγωγής, σε μια κοινωνία πραγματικής ισότητας, ελευθερίας και δικαιοσύνης. Διέκρινε από νωρίς την επικίνδυνη για την ανθρωπότητα προσπάθεια ολοκληρωτικού ελέγχου της επιστήμης από τις ιδιοτελείς δυνάμεις της αγοράς, του κεφαλαίου.

Γνώριζε ότι οι φοβερές αυτές ανακαλύψεις του αιώνα και του καιρού μας, τόσο από την άποψη του επιστημονικού περιεχομένου τους όσο και από την άποψη της πρακτικής τους εφαρμογής, γνώριζε ότι είναι συνέπειες ενός ορισμένου προσανατολισμού εξέλιξης της επιστήμης. Γνώριζε ότι οι συγκεκριμένες επιλογές υπαγορεύονται από τις δυνάμεις της αγοράς και έχουν κυρίως και πρωτίστως ως σκοπό το κέρδος και τη συγκέντρωση σε λίγα χέρια τεράστιας εξουσίας και ισχύος, τέτοιας έκτασης ώστε η ζωή του ανθρώπου να καθίσταται εφιαλτική (ηλεκτρονική – τηλεφωνική παρακολούθηση και φακελώματα, πυρηνικά όπλα, απεμπλουτισμένο ουράνιο, χρησιμοποίηση των αποτελεσμάτων της αποκωδικοποίησης του DNA με κριτήρια της αγοράς, διοξίνες, αλλαγή του κλίματος στον πλανήτη κ.λπ.).

Η ιδιοτελής αξιοποίηση των τεράστιων δυνατοτήτων της επιστήμης από τις δυνάμεις του κεφαλαίου, η προσπάθεια υποδούλωσης του πνεύματος και η μετατροπή των επιστημόνων και διανοουμένων σε αλλοτριωμένα άτομα που δεν ελέγχουν το αποτέλεσμα των εφευρέσεών τους ή ακόμα χειρότερα η μετατροπή τους σε συνενόχους στο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και σε προπαγανδιστές της συγκάλυψης της αλήθειας, ο κίνδυνος ενός μεσαίωνα στην ιστορία της ανθρωπότητας, η καλλιέργεια και η διάδοση του φόβου, του θρησκευτικού μυστικισμού κ.λπ. απασχόλησαν πολύ σοβαρά τον Λέοντα Αυδή.

Και στο κρίσιμο αυτό ζήτημα ήταν καθαρός και απόλυτος. Η επιστήμη δε μπορεί να αναπτυχθεί προς όφελος του ανθρώπου, όσο την εξουσία διατηρούν οι δυνάμεις του κεφαλαίου, οι οποίες χρηματοδοτούν την επιστημονική έρευνα σύμφωνα με τα ιδιωτικά αντικοινωνικά τους συμφέροντα, ελέγχοντας απόλυτα και προς ίδιον όφελος τ’ αποτελέσματα της προαναφερόμενης επιστημονικής προόδου.

Αναδεικνύεται λοιπόν στη σκέψη και πράξη του Λέοντα Αυδή το πελώριο ζήτημα του σκοπού της επιστήμης. Το ζήτημα της ευθύνης του επιστήμονα και του διανοούμενου.

Θα επιχειρήσω στο θέμα αυτό να εκφράσω τις σκέψεις του Λέοντα Αυδή (που είναι κατεξοχήν Μπρεχτικός τύπος ανθρώπου) με τα λόγια του Γαλιλαίου στο ομώνυμο βιβλίο του Μπρεχτ:

«…Θεωρώ ότι ο μοναδικός σκοπός της επιστήμης έγκειται στο ξαλάφρωμα της ανθρώπινης ύπαρξης από το μόχθο. Όταν επιστήμονες, τρομοκρατημένοι από ιδιοτελείς δυνάμεις αρκούνται να συγκεντρώσουν γνώσεις χάριν της γνώσεως, μπορεί η επιστήμη να καταντήσει σακάτης και οι καινούριες σας μηχανές δυνατόν να σημάνουν μονάχα καινούριες δυστυχίες. Μπορεί να ανακαλύψετε με τον καιρό όλα όσα είναι δυνατόν να ανακαλυφθούν και η πρόοδός σας θα είναι εν τούτοις μια πορεία μονάχα απομάκρυνσης από την ανθρωπότητα. Το χάσμα ανάμεσα σε σας και σ’ αυτήν θα είναι μια μέρα τόσο μεγάλο που η κραυγή του θριάμβου σας για μια  καινούρια σας κατάκτηση να δεχτεί σαν απάντηση μια παγκόσμια κραυγή φρίκης. Είχα σαν επιστήμονας μια μοναδική δυνατότητα. Στην εποχή μου κατέκτησε η αστρονομία τις αγορές. Κάτω από αυτές τις εντελώς ξεχωριστές συνθήκες, η σταθερότητα ενός άντρα θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλα τραντάγματα. Αν είχα αντισταθεί θα μπορούσαν οι φυσικοί επιστήμονες να φτάσουν σε κάτι ανάλογο με τον όρκο του Ιπποκράτη, των γιατρών, στην πανηγυρική υπόσχεση να χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους μονάχα για το καλό της ανθρωπότητας. Όπως είναι τώρα, το πιο πολύ που μπορεί κανείς να ελπίζει, είναι ένα γένος εφευρετικών νάνων, πρόθυμων να εκμισθώνονται για τα πάντα. Έφτασα ακόμη στην πεποίθηση, Σάρτι, πως ποτέ δεν βρέθηκα σε πραγματικό κίνδυνο. Για μερικά χρόνια ήμουνα το ίδιο ισχυρός όσο και η εξουσία. Και παράδωσα τη γνώση μου στους δυνάστες, να τη χρησιμοποιήσουν, να μην την χρησιμοποιήσουν, να της κάνουν κακή χρήση εντελώς σύμφωνα με το πώς υπηρετούσε τους σκοπούς τους (…). Πρόδωσα το επάγγελμά μου. Ο άνθρωπος που κάνει αυτό που έκανα εγώ, δεν μπορεί να είναι ανεκτός στην τάξη των επιστημόνων».

Τα πράγματα δυστυχώς έχουν έτσι. Γι’ αυτό ο Μπρεχτ καλούσε την τέχνη και τη διανόηση να αποφασίσει τονίζοντας πως «μπορεί να κάνει τον εαυτό της όργανο μιας μικρής μερίδας ορισμένων που παίζουν τις θεότητες της μοίρας για τους πολλούς και που απαιτούν μια πίστη που πρέπει πρώτα από όλα να είναι τυφλή και μπορεί να σταθεί στο πλευρό των πολλών και να βάλει τη μοίρα τους στα δικά τους χέρια… Μπορεί να παραδώσει τον άνθρωπο στις συγχύσεις, τις αυταπάτες και τα θαύματα και μπορεί να παραδώσει τον κόσμο στον άνθρωπο…».

Τα παραπάνω λόγια, που αποτέλεσαν περιεχόμενο ζωής και ουσιαστικοποίησαν την ανώτερη ποιότητα που αντιπροσώπευε ο Λέων Αυδής είναι προφητικά… Συνεχώς αντικρύζουμε χιλιάδες εφευρετικούς νάνους που προσφέρουν τη γνώση τους στις δυνάμεις του κεφαλαίου και της αγοράς. Επιστήμονες που ζεσταίνονται στις φτερούγες της εξουσίας. Που συνωστίζονται στους προθαλάμους υπουργικών γραφείων, στα κότερα και τα σαλόνια παραγόντων της ιθύνουσας τάξης Οι καλύτεροι από αυτούς κατά την πιο επιεική εκδοχή, δεν έχουν ως σκοπό, όπως πάλι λέει ο Μπρεχτ «να ανοίξουν μια πόρτα στην άπειρη σοφία, αλλά να βάλουν ένα όριο στην άπειρη πλάνη».

Ο Λέων. Αυδής είναι από αυτούς που ανοίγουν τις πόρτες στην άπειρη σοφία. Από αυτούς που δημιουργούν τις προϋποθέσεις της διαμόρφωσης ελεύθερων και ανεξάρτητων ατόμων.

Να γιατί η ζωή του είναι ένας φάρος. Ένα μέτρο σύγκρισης. Μια ώθηση και ένα ερέθισμα για ποιοτική άνοδο. Μια πρόταση για την καθημερινή λειτουργία του ανθρώπου, για την οργάνωση μιας άλλης κοινωνίας «για την καινούρια γέννα, που όλο την περιμένουμε και όλο κινάει για να ‘ρθει κι όλο συντρίμμια γίνεται στο γύρισμα των κύκλων» όπως λέει και ο ποιητής.

6-. Μπορεί η σημερινή παντοδυναμία της νέας τάξης και του παγκόσμιου καπιταλισμού να δημιουργεί μελαγχολικές σκέψεις και απαισιόδοξα αισθήματα. Μπορεί κανείς να λέει όπως ο ποιητής ότι είναι «σβησμένες όλες οι φωτιές, οι πλάστρες μεσ’ τη χώρα».

Όλ’ αυτά μπορεί να λέγονται. Ο Λέων όμως μας δίδαξε ότι υπάρχει ελπίδα όσο ο άνθρωπος αγωνίζεται. Γι’ αυτό και ο ίδιος, ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, αγωνιζόταν με πάθος στη Βουλή, στο Δήμο, στο Δικαστήριο, στη ΓΣΕΕ, στους δρόμους της πόλης, στην ΑΓΟΡΑ. Παντού. Διέκρινε αυτό που φτάνει μέσα από τις οροσειρές του χρόνου. Αφουγκραζόταν τη φοβερή αλλά ακόμη ανέκφραστη κινητικότητα στο κοινωνικό υπέδαφος. Ένοιωθε αυτό που λέγαμε κάποτε ότι το υπόγειο αυγό που κλωσάει το ένστικτό μας, κάτι σημαντικό προετοιμάζει. Πίστευε αυτό που έλεγε ο ποιητής ότι «θα ‘ρθει κάποιος καιρός και κάποια αυγή θα φέξει, που θα φυσήξει μια πνοή μεγαλοδύναμη, άκου! Από ποιο στόμα ή από ποιο χάος θα χυθεί… Δεν ξέρω. Μπορεί από την ανατολή, μπορεί και από τη δύση (…) τάχα θα βγει από τα τάρταρα, για να ριχτεί απ’ τα άστρα…Δεν ξέρω, ξέρω πως θα ‘ρθει και με το πέρασμά της μέγα και θείο και μυστικό κι αξήγητο, θα σκύψουν οι κορφές όλες, οι φωτιές θα ξαναδώσουν όλες».

Ο Λέων γνώριζε ότι «υπάρχουν ημέρες που κλείνουν μέσα τους είκοσι χρόνια» όπως έχει λεχθεί. Με την έννοια αυτή είναι απαισιόδοξος. Γι’ αυτό δε συμβιβαζόταν με την ηττοπάθεια. Πολύ περισσότερο με την ενσωμάτωση στους μηχανισμούς της εξουσίας υπό το πρόσχημα της απαισιοδοξίας και της ήττας. Έλεγε ότι η τελευταία γραμμή άμυνας του ανθρώπου, ήταν το αναφερόμενο στο βιβλίο του Α. Καμύ “Γράμματα σε ένα φίλο Γερμανό”… «…αλλά ας αφανιστούμε προβάλλοντας αντίσταση. Κι αν το μηδέν είναι η μοίρα μας, ας μην το κάνουμε να είναι δίκαιο».

Μπορεί λοιπόν κατόπιν τούτων, να καταλάβει κανείς γιατί τόσοι πολλοί έκλαψαν και πόνεσαν για τον Λέων Αυδή.

Πόνεσαν γιατί έφυγε ένας άνθρωπος που ήταν συνεπής στα λόγια και στα έργα, μέσα στο πλαίσιο μιας ηθικής που ενδιαφέρεται πρωτίστως για το κοινό καλό, αλλά και για την εξύψωση και ολοκλήρωση της προσωπικότητας. Και όλοι ξέρουν ότι ο Λέων ήταν συνεπής επειδή ενσάρκωνε στην πράξη με ευλάβεια τις επαναστατικές του ιδέες, αντλώντας ως μοναδική αμοιβή, πέρα από τα απολύτως αναγκαία για την επιβίωση, μια υψηλή συγκίνηση, μια εσωτερική πληρότητα.

Αγαπούσε τον άνθρωπο, τον άλλον, το διαφορετικό. Γι’ αυτό και ποτέ δεν έκρινε τους άλλους με κριτήριο τις δικές του ιδέες, την δική του πράξη. Ο Λέων, ο ποιητής της καθημερινότητάς μας, μάς βοήθησε αφάνταστα με τη ζωή του. Ακόμη και με την επιλογή της κηδείας του άνοιξε νέους δρόμους, γενόμενος μέτρο σύγκρισης και σύμβολο σχετικά με την έμπρακτη εφαρμογή των προοδευτικών ιδεών.

Χαίρε Λέων. Το ξέρουμε ότι είσαι από τους ελάχιστους που φέρνουν τη σφραγίδα του φωτεινού πνευματικού παρελθόντος, δηλαδή την επιστημονική αρχοντιά ενός Γιάννη Ιμβριώτη, το φιλοσοφικό βάθος ενός Χαρ. Θεοδωρίδη, την απελευθερωτική γνώση και πολιτική απλότητα ενός Δημ. Γληνού. Αλλά ταυτοχρόνως είσαι από αυτούς που έρχονται από το μέλλον

Κλείνοντας τονίζουμε, αυτό που είχαμε ξαναπεί με τα λόγια του Βλ. Μαγιακόφσκι, παραφράζοντας μόνο μια λέξη του:

«Κοιτάξτε, αποκεφάλισαν ξανά τ’ αστέρια, ματωμένος ουρανός σα σφαγείο… Ε συ! Ουρανέ…βγάλ’ το καπέλο σου… Ο Λ. Αυδής περνάει… Ησυχία! Κοιμάται η οικουμένη… Ακουμπώντας, το τεράστιο αυτί της πάνω στο χέρι της το ολόστικτο από τα τσιμπούρια των άστρων»…

(*) Ομιλία Θόδωρου Θεοδωρόπουλου στο Δ.Σ.Α. της 16/03/2001 στη βραδιά μνήμης για τον ΛΕΟΝΤΑ ΑΥΔΗ

Απόψεις