Με μία πρωτοφανή κίνηση το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ( ΚΑΣ) αποφάσισε να υπερασπιστεί την απόφασή του να γνωμοδοτήσει θετικά για την απόσπαση των αρχαίων στο σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης. Προέβη σε ανοιχτή επιστολή 14 μελών η οποία μάλιστα διακινήθηκε μέσω του γραφείου τύπου του Υπουργείου Πολιτισμού και υπογράφεται όχι μόνο από τους επιστήμονες – μέλη του ΚΑΣ, αλλά και τον πολιτικό προϊστάμενο, γενικό γραμματέα του ΥΠΠΟ, ο οποίος προεδρεύει του Συμβουλίου, ψηφίζει, αλλά δεν παύει να μετέχει ως πολιτικό πρόσωπο και όχι ως επιστήμονας. Δηλαδή, ούτε τα προσχήματα…
Κι έτσι με μια επιστολή – η οποία λίγο ενδιαφέρει αν γράφτηκε κατόπιν… «συλλογικής αυτοοργάνωσης» των μελών του ΚΑΣ ή ύστερα από πολιτικές πιέσεις, παραινέσεις -κατέπεσε και το τελευταίο φύλλο συκής της υποτιθέμενης ανεξαρτησίας των μελών ενός υποτίθεται ανεξάρτητου επιστημονικού συμβουλίου. Για να είμαστε ακριβείς κανένας δεν πίστευε σοβαρά ότι ένα συμβούλιο που διορίζεται από την πολιτική ηγεσία μπορεί να είναι είναι απολύτως ανεπηρέαστο… Το ΚΑΣ βαρύνεται με αποφάσεις που πλήττουν την ουσία της προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, αλλά και φέρει στην ιστορία του στιγμές που τίμησε το ρόλο του, λάμπρυνε την επιστήμη και διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη διάσωση μνημείων και αρχαιολογικών χώρων. Η ιστορία και η εξέλιξη αυτού του ιστορικού θεσμού στην μία του όψη αντανακλά ή και νομιμοποιεί πολιτικές και ιδεολογικές στάσεις και αντιλήψεις, στην άλλη του όψη, όμως, έχει διαπλάσει σημαντικές γραμμές, αρχές και αξίες στην προστασία των μνημείων.
Το θέμα, όμως, με αυτή τη επιστολή δεν είναι μόνο ότι το επιστημονικό συμβούλιο αποφασίζει να υπερασπιστεί μία στάση που πριν γίνει δική του απόφαση ήταν πολιτική κατεύθυνση, αν όχι εντολή. Το θέμα, είναι, ότι η πολιτική εξουσία, πωρωμένη από εχθρότητα απέναντι σε κάθε δημόσιο, κοινωνικό, λαϊκό και ασυγκράτητη ενόψει της καταστροφής τους, δεν ενδιαφέρεται πλέον να περιβάλλεται από θεσμούς που διατηρούν το κύρος τους, ώστε να αντλούν ισχυρή νομιμοποίηση και οι αποφάσεις της. Αντίθετα, είναι πιο σημαντικό γι’ αυτή να επιδεικνύει σαν να είναι έπαθλο θεσμούς – όπως ο αρκουδιάρης την αρκούδα – απονευρωμένους, ευτελισμένους και απολύτως υποταγμένους ως απόδειξη της απόλυτης υπεροχής της.
‘Η όπως ο Ποιητής θα έλεγε: «Και συ, τσούλα των δήμιων, Επιστήμη,/της Αλήθειας εσχάτη τεφροδόχα,/και συ, πρόστυχη Πένα και ψοφίμι,/του βούρκου λιβανίζετε την μπόχα! (Κ. Βάρναλης)
Ηδη εκδηλώθηκαν οι πρώτες αντιδράσεις. Ο γενικός γραμματέας του Ενιαίου Συλλόγου Υπαλλήλων ΥΠΠΟΑ Αττικής, Στερεάς και Νήσων Στάθης Γκότσης και μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων σχολίασε:
«”Δεν έφταιγεν ο ίδιος, τόσος ήτανε η εποχή, τα βάρη, οι συνθήκες κι άλλοι την πάθανε που τότε είπαν το ναι και δεν ακούσανε των παλιών τις υποθήκες” (Μ. Αναγνωστάκης)
1.Η πρωτοφανής δημόσια, δια του γραφείου τύπου του ΥΠΠΟΑ, τοποθέτηση-απάντηση των 14 διορισμένων μελών του ΚΑΣ, με επικεφαλής το πολιτικό πρόσωπο που διευθύνει τις εργασίες του οργάνου, είναι ίσως η χαριστική βολή στο ελάχιστο εναπομείναν κύρος του Συμβουλίου και των ίδιων των μελών του. Ένας κανονικός αυτοχειριασμός.
- Το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ και η Αττικό Μετρό ΑΕ, στο θέμα των αρχαιοτήτων της Βενιζέλου, μετά τα συντριπτικά επιστημονικά στοιχεία που προσκόμισαν στο δικαστήριο οι φορείς που έχουν ζητήσει από το ΣτΕ να ακυρώσει την Υπουργική απόφαση για την “απόσπαση/επανατοποθέτηση”, επιχειρείται να ξεπεραστεί με την επιστράτευση ανήκουστων μεθόδων και με εκ των υστέρων (αλλά πριν την έκδοση της δικαστικής απόφασης) γνωματεύσεις του ΚΑΣ.
- Για την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ η υπόθεση “αρχαία Βενιζέλου” εξελίσσεται σε έναν λυσσαλέο αγώνα (πολιτικής) ζωής και θανάτου. Είναι πασιφανές πως, τώρα πια, δεν θα σταματήσει πουθενά. Σε αυτό το φόντο δεν της αρκούσε η πλήρης υποταγή του ΚΑΣ και των μελών του στα πολιτικά της κελεύσματα. Είχε ανάγκη και τον ευτελισμό τους. Η πλήρης υιοθέτηση από τους 14 των ψευδολογιών της πολιτικής ηγεσίας και της Αττικό Μετρό ΑΕ συνιστούν ομολογία συνενοχής σε ένα προμελετημένο έγκλημα».
Διαβάστε ΕΔΩ την ανοιχτή επιστολή των μελών του ΚΑΣ
