Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

Έκκεντρο βωβό ποιοτικό θέατρο

Δεκαπέντε χρόνια παρουσίας συμπληρώνει φέτος πλέον η ομάδα Splish-Splash στις εκτός κέντρου αθηναϊκές σκηνές όπως ο «Φούρνος», διατηρώντας τον πειραματικό..

Δεκαπέντε χρόνια παρουσίας συμπληρώνει φέτος πλέον η ομάδα Splish-Splash στις εκτός κέντρου αθηναϊκές σκηνές όπως ο «Φούρνος», διατηρώντας τον πειραματικό της χαρακτήρα με τα δικά της μέσα, υπηρετώντας με αμείωτο ζήλο τις εναλλακτικές σκηνικές προτάσεις της. Μια ομάδα που δικαιωματικά μπορεί να φέρει το τίτλο της «cult» καθώς έχει δημιουργήσει ένα σταθερά αυξανόμενο  όσο και φανατικό κοινό που την ακολουθεί σε όλες τις παραγωγές της, διατηρώντας πάντα στους τίτλους των παραστάσεών της το εμβόλιμο «m», σήμα κατατεθέν της ομάδας αλλά και δείκτης ανασημασιοδότησης του εκάστοτε έργου.

Πρόκειται για παραστάσεις «βουβές» που δανείζονται όχι μόνον τα καλλιτεχνικά τους εργαλεία από παλιές ταινίες  του βωβού κινηματογράφου αλλά και αυτά τούτα τα θέματά τους καθώς είναι εμπνευσμένες κυρίως από βουβές ή ομιλούσες κινηματογραφικές ταινίες.

Η πλέον πρόσφατη παραγωγή της ομάδας με τίτλο «Joan of mArc» (σε «κείμενο» του και σκηνοθέτη Johnny O. ) χρησιμοποιεί ως βάση την ιστορία της εθνικής ηρωίδας της Γαλλίας και Αγίας της Καθολικής Εκκλησίας Ιωάννας της Λωραίνης (1412-1431) η οποία, ορμώμενη από οράματα Αρχαγγέλων και Αγίων και έχοντας οδηγήσει στη νίκη τον γαλλικό στρατό κατά τον Εκατονταετή Πόλεμο με τους Άγγλους, κάηκε στην πυρά ως μάγισσα, προδομένη ακόμη και από τον βασιλιά Κάρολο για του οποίου το στέμμα  αγωνίστηκε.

Φυσικά, πίσω από την όλη σύλληψη της παράστασης υφέρπει η βωβή ταινία που γύρισε ο Ντράγερ το 1928 με την περίφημη γαλλίδα ηθοποιό Ρενέ Φαλκονετί στον ρόλο της Ιωάννας της Λωραίνης. Η ομάδα, ωστόσο, ακολουθώντας τη γνωστή «σκοτεινή» και «γκόθικ» αισθητική της καθώς και το εξπρεσιονιστικό υποκριτικό της ύφος δημιουργεί, όπως πάντα, μια σκωπτική προσέγγιση της ιστορίας χωρίς να αλλοιώνει τον φανατισμό της κεντρικής ηρωίδας ή το  δραματικό των καταστάσεων.

Τα πρόσωπα, ωστόσο, ακολουθώντας τη σχεδόν γκροτέσκα παντομίμα τους αλλά και την έντονη μιμική του προσώπου που υποβοηθείται από το εξπρεσιονιστικό μακιγιάζ με τα λευκά πρόσωπα και τα έντονα βαμμένα μαύρα μάτια και χείλη, προβάλλουν μέσω της υπερ-εκφραστικότητας την έντονη κωμικότητά τους ή, καλύτερα, τις ιστορικές καρικατούρες που αυτά συνιστούν απέναντι στο αυθεντικό πάθος της Ιωάννας. Γι αυτό και η Νάνσυ Χρυσικοπούλου που αναλαμβάνει τον ρόλο της Ζαν ντ’ Αρκ δεν φέρει μακιγιάζ στην ίδια ένταση με αυτό των άλλων προσώπων όπως, για παράδειγμα, της Βασίλισσας Ιζαμπώ  με τα υπερβολικά έντονα βαμμένα μεγάλα μαύρα φρύδια, τα τονισμένα φρύδια του Καρδινάλιου ή εκείνα του Άγγλου Βασιλιά με το κωμικό λοξά ζωγραφισμένο μουστάκι.

Η ιστορία εκτυλίσσεται μέσα από επιμέρους σκηνές με τη βοήθεια κάποιων «διαλόγων» που προβάλλονται στην οθόνη του βάθους, όπως ακριβώς συνέβαινε με τις ταινίες του βωβού κινηματογράφου. Στην ίδια οθόνη, άλλωστε, προβάλλεται ο ζωγραφισμένος εκάστοτε σκηνικός χώρος που δημιουργεί με βιντεοπροβολές ο video-artist Κωνσταντίνος Οικονόμου: μεσαιωνικά τοπία, κτίρια, δρόμοι, όλες οι εναλλαγές τόπων προβάλλονται αγκαλιάζοντας την επί σκηνής δράση δίνοντας ταυτόχρονα την αίσθηση του χειροποίητου. Τα σκηνικά αντικείμενα είναι υπαρκτά ως ένα βαθμό, όπως τα σπαθιά ή ο θρόνος ενώ πολλά άλλα σχηματοποιούνται μέσω της τεχνικής της παντομίμας των ηθοποιών, δίνοντας την ευκαιρία να δημιουργηθούν κωμικότατες σκηνές.

Η παντομίμα είναι άλλωστε το ισχυρό χαρτί της ομάδας. Με απόλυτη σωματικότητα αφενός και αφετέρου με εκφραστικότατη μιμική του προσώπου, οι έξι ηθοποιοί μπορεί να εναλλάσσονται σε ρόλους και να γίνονται συχνά αγνώριστοι αλλά δεν παύουν να βρίσκονται σε διαρκή ένταση ως τις άκρες των δακτύλων τους ενώ οι εκφράσεις τους συναγωνίζονται με εκείνες των καλύτερων «μίμων» του θεάτρου και κινηματογράφου. Είναι προφανές ότι έχουν μελετηθεί άπαντες σε βάθος, από τον Τσάρλυ Τσάπλιν και τους ήρωες του Μούρναου ή και του Μελιές ως τους Ευρωπαίους και Έλληνες κωμικούς του παλιού κινηματογράφου ώστε, στην υπερβολή τους, να δίνουν υλικό για τα εκάστοτε πρόσωπα.

Οι φωτισμοί του Αποστόλη Τσατσάκου,  σταθερού συνεργάτη της ομάδας, λειτουργούν έτσι ώστε αφενός να αναδεικνύουν την εκφραστική των  προσώπων και την κινησιολογία τους χωρίς να παρεμποδίζουν τη θέαση των βιντεο-προβολών αλλά και να διατηρούν το «σκοτεινό» των δραματικών καταστάσεων και την «γκόθικ» ατμόσφαιρα.

Ο Johnny O. (Γιάννης Οικονομίδης) και η Ιωάννα Καμπυλαυκά συν-σκηνοθετούν την παράσταση με τον πρώτο να αναλαμβάνει, όπως πάντα με καθηλωτική επιδεξιότητα, ποικίλους ρόλους κυριολεκτικά μεταλλασσόμενος και τη δεύτερη, όπως πάντα, να επιμελείται την κίνηση των ηθοποιών, σταθερών συνεργατών της Ομάδας αλλά και νεο-αφικνούμενων. Όπως ο Αλέξης Βιδαλάκης (Δαίμονας και Άγγλος Βασιλιάς) ο οποίος διαθέτει κινησιολογική ένταση, ακρίβεια εκφραστικότητα και βρέθηκε σε πλήρη αρμονία  με τα παλαιότερα μέλη όπως την απολαυστική ως Βασίλισσα αλλά και μητέρα της Ιωάννας Ευγενία Μαραγκού, τον πάντα ανατρεπτικά επιβλητικό και εκφραστικότατο στη σαρκαστική προσέγγιση των προσώπων Βασίλη Ζαϊφίδη ως Καλόγερο και Καρδινάλιο, τον αντι – ζεν-πρεμιέ της Ομάδας Γιάννη Φιλίππου, έναν ηθοποιό πολυ-εργαλείο απίστευτης σωματικής πλαστικότητας και με πρόσωπο εναλλασσόμενων μασκών  που παραπέμπει στην υπερ-μαριονέτα και την απέριττη εδώ στη σεμνότητά της ως Αγία Παρθένα Νάνσυ Χρυσικοπούλου που μεταστρέφεται από απλοϊκό χωριατοκόριτσο σε ορκισμένη ηγερία του γαλλικού στρατού με τις ανάλογες κινησιολογικές και εκφραστικές αλλαγές.

Τα ιδιαίτερα πετυχημένα στις χιουμοριστικές προεκτάσεις ή λειτουργίες τους και εμπνευσμένα σε εναλλαγές κοστούμια σχεδίασε η Constance Puyt.

 Ο Johnny O. και η ομάδα του συνεχίζουν με πάθος το είδος της παντομίμας στις παραστάσεις τους εξελίσσοντάς το, εμπλουτίζοντάς το, δημιουργώντας συχνά σκηνές συνόλου με υψηλή εικαστικότητα και κινησιολογική-εκφραστική αρμονία όσο και εκλεπτυσμένα καταλυτική κωμικότητα, αποτέλεσμα μιας ομάδας καλλιτεχνών αφιερωμένων σε ένα είδος που αυτή τη στιγμή ουδείς άλλος υπηρετεί στην Ελλάδα. Και συνεχίζουν παραμένοντας στην περιφέρεια -από κάθε άποψη- των κυρίαρχων καλλιτεχνικών πεδίων, ήτοι κυριολεκτικά «έκκεντροι». Ίσως  οι τελευταίοι μιας σειράς θεατρικών ομάδων που γεννήθηκαν και αναδείχτηκαν στις αρχές του 21ου αιώνα, με την πλειοψηφία όσων επιβίωσαν να έχει αλωθεί από τις σειρήνες αλλά και επιταγές του συστήματος.

Γι΄αυτό, όπως ανέφερα ήδη, οι Splish-Splash να παραμένουν η πιο «cult» θεατρική ομάδα της πόλης. Ανακαλύψτε τους.

Οι φωτογραφίες της παράτασης είναι του Κωνσταντίνου Οικονόμου.

* Καθηγητής Σημειωτικής του Θεάτρου και Θεωρίας της Επιτέλεσης στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών.

 

Απόψεις