Η προσπάθεια παραχάραξης της ιστορίας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας δεν είναι καινούργια υπόθεση. Μόνο, που τα τελευταία χρόνια, οι παραχαράκτες εμφανίζονται πιο οργανωμένοι, πιο συστηματικοί. Στο στόχαστρο αυτών των μηχανισμών βρίσκονται και οι υποθέσεις Μπελογιάννη και Πλουμπίδη, δύο εμβληματικών προσώπων, που έχουν καταγραφεί στη συνείδηση του ελληνικού λαού ως παραδείγματα αγωνιστών για την εθνική και την κοινωνική απελευθέρωση. Σκοπός των παραχαρακτών είναι η δημιουργία εντυπώσεων σχετικά με τη δράση του ΚΚΕ, παρουσιάζοντας το σαν ένα κόμμα που «τρώει τα παιδιά του», ένα κόμμα λαθών, ένα κόμμα που σπαράσσεται από το πόλεμο μεταξύ ομάδων για την εξουσία…
Στην επιχείρηση αυτή επιστρατεύονται και «μαρτυρίες» όπως αυτές της Έλλης Παππά.
Παίρνω αφορμή από την ανάρτηση στο ΤVXS του Στέλιου Κούλογλου, σημειώματος με τίτλο «Υπόθεση Πλουμπίδη-Η γνωριμία μου με τον Μπάρμπα». Πρόκειται για απόσπασμα «μαρτυρίας» της Έλλης Παππά συντρόφου του Νίκου Μπελογιάννη από το βιβλίο του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ «Μαρτυρίες για τον Εμφύλιο και την ελληνική αριστερά» που εκδόθηκε από τις εκδόσεις «Εστία».
Με την ανάρτηση αυτή (αλλά και με άλλες) ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και οι συνεργάτες του στην ιστοσελίδα θέλησαν ( για την ακρίβεια …τους έπιασε και πάλι ο πόνος για το κομουνιστικό κίνημα!) να «τιμήσουν» και να θυμίσουν την επέτειο της εκτέλεσης του Νίκου Πλουμπίδη στις 14 Αυγούστου 1954 (ΕΔΩ το κείμενο από το TVXS). Δεν θα σχολιάσω το κείμενο της Έλλης Παππά. Άλλωστε αυτά που αναφέρονται σ’ αυτό τα είχε πει σε δεκάδες συνεντεύξεις της και τα είχε γράψει και σε άλλα βιβλία της όσο ζούσε, ιδιαίτερα μετά το 1991. Επειδή όμως, πιστεύω ότι η Ιστορία έχει πολλές πλευρές και «γωνίες» θα παραθέσω μερικά σημειώματα για το βιβλίο της «Μαρτυρίες μιας διαδρομής», που εκδόθηκε το 2010 μετά το θάνατό της από το Μουσείο Μπενάκη στο οποίο είχε παραδώσει τα χειρόγραφα της σε δύο δόσεις στη δεκαετία του ‘90 με την σύσταση να εκδοθούν αφού θα έχει φύγει πια από τη ζωή η ίδια.
(Σημειώνεται πως σε ορισμένα ονόματα, από αυτά που θα συναντήσουμε παρακάτω, θα υπάρχει (βοηθητικά) παραπομπή σε ένα σύντομο ευρετήριο με σύντομα βιογραφικό στοιχεία. Πατώντας πάνω στο όνομα θα μεταφέρεστε στο ευρετήριο ονομάτων)
Με δικά της λόγια…
Ας ξεκινήσουμε από τα ίδια της τα λόγια:
«Όποιος ενδιαφερθεί να διαβάσει αυτό το κείμενο δεν πρέπει να πιστεύει πως θα βρει μιαν αυτοβιογραφία. Αναμφισβήτητα, όσα γράφω με αφορούν, αφορούν τη ζωή μου και τις εμπειρίες μου, αλλά περιορίζομαι αυστηρά (όσο μπορούσα και όσο μπόρεσα) σε μια κατηγορία εμπειριών: σε όσες αφορούσαν τη θέση μου στο ΚΚΕ και τις περιπέτειες της αμοιβαίας σχέσης μας. (…) Σ’ αυτές τις εμπειρίες μου στάθηκα, αυτές προσπάθησα να δώσω στο κείμενό μου, που καταθέτω στο Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη με την ελπίδα πως σε κάτι μπορεί να χρησιμεύσει. Η αλλαγή μεθόδων λειτουργίας, λήψης και εφαρμογής των αποφάσεων, ο σεβασμός στους αγωνιστές είναι πλέον στοιχειώδεις ανάγκες για την Αριστερά του τόπου μας, ύστερα κι από τις σκληρές εμπειρίες της κατάρρευσης του “υπαρκτού σοσιαλισμού”. Το ζήτημα είναι αν αυτές οι ανάγκες -ή οι ιστορικές αναγκαιότητες- έχουν γίνει κοινή συνείδηση σε όλα τα κόμματα της Αριστεράς, ιδιαίτερα που κομμουνιστικού κινήματος. Αυτός είναι και ο λόγος που με παρακίνησε να καταθέσω τις δικές μου μαρτυρίες (για να μην πω και τα μαρτύρια) για όσα (πάντως, όχι όλα) είδα, γνώρισα, έπαθα μέσα στο κίνημα στο οποίο αφιερώσαμε τη ζωή μας -χωρίς ανταλλάγματα και “εξαργυρώσεις’’ Έλλη Παππά, Αθήνα, 27.12.1995».
Αυτά από την Έλλη Παππά. Ας δούμε τώρα ορισμένες μαρτυρίες ή κριτικές που δημοσιεύθηκαν μετά την έκδοση του βιβλίου.
Από τις φυλακές Αβέρωφ
-Ξεκινάμε από της «Αυγή» της 23ης Ιανουαρίου του 2011. Στο φύλλο αυτό δημοσιεύθηκε το παρακάτω γράμμα γυναικών που ήταν συγκρατούμενες της Παππά στις φυλακές Αβέρωφ, μετά την καταδίκη της από το Στρατοδικείο (Αθηνά Βασίλα Ματράγκα, Κατίνα Βασιλιά Σαπουντζή, Βαγγελιώ Γεωργαντά Φραντζεσκάκη, Αντιγόνη Δαμιανάκου, Ελένη ΚυβέλουΚαμουλάκου, Μαίρη Μπίκια Αρώνη, Ουρανία Νιζαμίδου, Ολυμπία Παπαδοπούλου Βασιλάκου, Αργυρώ Σεφερλή):
«Δεν θα ασχολούμασταν με το βιβλίο της Έλλης Παππά, αν δεν συνέβαινε να αναφέρεται στο μεγαλύτερο μέρος του σε γεγονότα της δεκαετίας του 1950, μέσα στις φυλακές Αβέρωφ.
Η συγγραφέας του βιβλίου έχοντας δεσμεύσει το Μουσείο Μπενάκη να το εκδώσει έξι μήνες μετά τον θάνατό της, καταδικάζει τελεσίδικα αγωνιστές στον πιο ατιμωτικό θάνατο, εκείνο του χαφιέ. Σε κανέναν δεν θα υποχρεωθεί να δώσει απάντηση, έχοντας αποκλειστικά εκείνη τον λόγο ή μάλλον τον μονόλογο μέσα από το βιβλίο της.
Η συγγραφέας παραχαράσσει την Ιστορία. Εμφανίζεται ως θύμα του σταλινισμού, που γνώρισε το μίσος όλων, τους κατατρεγμούς και την πολιτική εξόντωση, γιατί υπερασπίστηκε την αθωότητα του Πλουμπίδη, που ο Ζαχαριάδης έβγαλε “χαφιέ”. Γι’ αυτό ισχυρίζεται πως την καθαίρεσε νωρίς η ηγεσία του ΚΚΕ, δίνοντάς της όμως ταυτόχρονα την εντολή να κρατήσει μυστικό αυτό το γεγονός και να “βοηθάει τα κορίτσια”, δηλαδή τα μέλη του Γραφείου στο οποίο ήταν γραμματέας. Εκείνη πειθάρχησε, χάριν της ενότητας του κόμματος.
Πώς να αντικρούσει κανείς τέτοιον εξωφρενισμό; Θα ήταν τουλάχιστον έλλειψη σοβαρότητας. Απλώς υπενθυμίζουμε ότι αυτό ισχυρίζεται στο βιβλίο που έγραψε ύστερα από χρόνια, επιδιώκοντας να φορτώσει τις ευθύνες της σε άλλους, ενώ εκείνη εμφανίζεται ως ανεύθυνη, καθαιρεμένη μυστικά.
Στην πραγματικότητα, η Ελλη Παππά καθαιρέθηκε φανερά το 1957 ως σταλινική, για τα πεπραγμένα της μέσα στις φυλακές Αβέρωφ. Και ας υποστηρίζει πάλι στο βιβλίο ότι για άλλη μια φορά υπήρξε θύμα, διότι υπερασπίστηκε τον Πλουμπίδη. Η ιστορία που γράφει η Ελλη Παππά είναι δική της, πλαστογραφημένη, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της. Πρόσωπα και γεγονότα ελάχιστη σχέση έχουν με την πραγματικότητα.
Μόνο εμείς μπορούμε να διαβάσουμε κάτω από τις αράδες της την αληθινή ιστορία της φυλακής επί των ημερών της, γιατί την ζήσαμε στο πετσί μας.
Και ας ξεκινήσουμε από την ίδια. Ποια ήταν η Έλλη Παππά, όπως την γνωρίσαμε από την στιγμή που μπήκε στο προαύλιο της φυλακής στις 29 Ιουλίου 1951;
Από τη ζωή στη φυλακή
Ήταν η Έλλη Ιωαννίδου, μια μικρόσωμη τριαντάχρονη γυναίκα, σε προχωρημένη εγκυμοσύνη -γέννησε στις 23 Αυγούστου-, παντρεμένη με τον Ηλία Ιωαννίδη, στέλεχος του ΚΚΕ , που μετά την ήττα στον εμφύλιο βρισκόταν σε κάποια από τις τότε λαϊκές δημοκρατίες. Μεσαίο στέλεχος η ίδια, στον τομέα της διαφώτισης από τις αρχές του 1945, ήταν επικεφαλής ενός φροντιστηρίου που δίδασκε μαρξιστικά μαθήματα σε μεσαία και κατώτερα στελέχη.
Τίποτα από αυτά δεν ήταν τότε υπό αμφισβήτηση. Το αντίθετο μάλιστα. Επέμενε πολλές φορές να μας τα υπενθυμίζει φορτικά, ενοχλητικά. Αυτά βέβαια μόνο για μερικούς μήνες. Ύστερα θα τα ξεχάσει ολότελα και θα απαιτήσει από μας να κάνουμε το ίδιο, να τα σβήσουμε, όπως εξαφάνιζε ο Στάλιν κάποια πρόσωπα από τις φωτογραφίες.
Η Ελλη Παππά για πέντε περίπου μήνες, το 1950, υπήρξε σύνδεσμος ανάμεσα στον Μπελογιάννη και τον Πλουμπίδη που ήταν παράνομοι. Καταδικάστηκε δύο φορές σε θάνατο, αλλά δεν εκτελέστηκε γιατί είχε μωρό παιδί.
Τον δεσμό της με τον Μπελογιάννη, που εμείς μάθαμε δύο ημέρες μετά την εκτέλεσή του, θα τον χρησιμοποιήσει χωρίς καθυστέρηση για την προβολή της, τους μύθους της και την ανέλιξή της, προκλητικά, προσβλητικά, ακόμα και για εκείνον.
Από τα μέσα του 1949, γραμματέας της Ομάδας της φυλακής ήταν η Καίτη Ζεύγου, τριανταπεντάχρονη τότε δασκάλα, παλιά αγωνίστρια καταδικασμένη δύο φορές σε θάνατο, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, μία από τις πέντε εθνοσυμβούλους – βουλευτίνες της κυβέρνησης της Ελεύθερης Ελλάδας, στην Κατοχή.
Τη θυμόμαστε με αγάπη. Μαζί της είχαμε πάρει μια ανάσα, αλλά τα καλά κρατούν λίγο. Αργά, μεθοδικά, όπως περιγράφει από κεφάλαιο σε κεφάλαιο στο βιβλίο της, η ΄Ελλη Παππά, με κτυπήματα κάτω από τη μέση, θα οδηγήσει την Ζεύγου στην απομόνωση, με την ρετσινιά του χαφιέ , όπως και τη Μαργαρίτα Κωτσάκη, παλιά κομμουνίστρια.
Λίγο καιρό μετά την εκτέλεση του Μπελογιάννη, η Έλλη Παππά διορίζεται, από την έξω οργάνωση, γραμματέας του Γραφείου της ομάδας των κρατουμένων. Δική της απόφαση ήταν η οργάνωση επίσημου μνημόσυνου κάθε χρόνο, στην επέτειο της εκτέλεσης του Μπελογιάννη. Και οι άλλοι νεκροί;
Στο τέλος του 1950, στη φυλακή, ήμασταν 760 κρατούμενες, ανάμεσά μας 120 μελλοθάνατες και 30 παιδάκια μέχρι τριών χρονών. Πόσοι ήταν οι νεκροί μας; 30 στον πόλεμο της Αλβανίας, 50 στην Κατοχή, 150 στον Εμφύλιο. Τι αναλογούσε σε όσες είχαν χάσει δικούς τους ανθρώπους; Από ένα μέχρι έντεκα θύματα. Τόσοι ήταν οι εκτελεσμένοι της Βασιλικής Κουσάντρα, που έμεινε ολομόναχη. Και δεν ήταν η μόνη.
«Αναποδογυρίζει τα γεγονότα…»
Ως γραμματέας του Γραφείου της ομάδας γυναικών, η Ελλη Παππά οργάνωσε άμιλλες, πλάνα κατά τα σοβιετικά πρότυπα, καθιέρωσε διακρίσεις , βραβεία Άλμπατρος (πουλί της καταιγίδας) όπως ονόμασε ο Ζαχαριάδης τον Μπελογιάννη. Η ίδια έγραψε στίχους που έγιναν τραγούδι και το τραγουδούσαν οι κρατούμενες. Να και η τελευταία του στροφή:
“Κάθε βόλι το κάνουμε τραγούδι
κι απ’ τη σκλαβιά μας βλασταίνει ο ανθός
της νιάς ζωής που στεριώνουν και θα χτίζουν
λεβέντρες που ζήσανε σαν Αλμπατρος”.
“Λεβέντρες” ήμασταν εμείς οι κρατούμενες, τέσσερα χρόνια μετά τη συντριπτική ήττα, που κάναμε κάθε βόλι τραγούδι. Όλα αυτά και άλλα πολλά ανεκδιήγητα, τα καυτηριάζει στο βιβλίο της και τα φορτώνει στα μέλη του Γραφείου της, τα οποία κατονομάζει και κατηγορεί δριμύτατα.
Στο βιβλίο κατακεραυνώνει τον σταλινισμό, που αλλοτριώνει τον άνθρωπο, σπιλώνει υπολήψεις, κατασκευάζει χαφιέδες, ενώ στην πράξη, όπως την ζήσαμε εμείς, τον εφάρμοζε με τις χειρότερες μεθόδους του. Αναζητούσε παντού φραξιονίστριες, αντιηγετικές, ύποπτες, όργανα της ασφάλειας, οργανωμένα δίκτυα που δρούσαν μέσα στη φυλακή και έξω στις οργανώσεις, και σε ένα επισκεπτήριο ζήτησε από τον Βασίλη Ευφραιμίδη, βουλευτή της ΕΔΑ, κοινή δράση για τον εντοπισμό κάποιου κυκλώματος (σελ 131). Φυσικά εκείνος την αγνόησε και εκείνη τον μίσησε.
Στην ιστορία της, που χρόνια χτίζει πετραδάκι-πετραδάκι, αναποδογυρίζει γεγονότα, γράφει άσχετα παραμύθια, ρίχνει την ευθύνη της σε άλλους και ό,τι δεν μπορεί να βολέψει, το εξαφανίζει, όπως την συγκρατούμενή μας Γλυκερία Παγουλάτου, που δεν θα την συναντήσουμε πουθενά στις σελίδες του βιβλίου. Της είχε αναθέσει να ανακαλύψει κάποιες ύποπτες για χαφιεδισμό και όταν η Γλυκερία τής δήλωσε ότι δεν βρήκε πουθενά ύποπτες και θα σταματήσει να ψάχνει, της επέβαλε την ποινή της σιωπής. Έτσι, εβδομάδες ολόκληρες κυκλοφορούσε μουγγή, συνοδεία δύο “μπάτσων” της επαγρύπνησης, ώσπου κόντεψε να χάσει και τη φωνή της και το μυαλό της.
Δεν θα συναντήσουμε ούτε τη Φαιναρέτη Κοκκόλη, να παίρνει μόνη της το φαγητό της, να τρώει μόνη της εκτός παρέας -στη φυλακή η παρέα σου είναι η οικογένειά σου- έρημη, αποσυνάγωγη.
Άφαντες και η Ντίνα, η Ελευθερία, η Ουρανία, η Κατίνα, η Ολυμπία και τόσες άλλες, θύματα όλες της χαφιεδολαγνείας και της μανίας της για πλήρη ισοπέδωση και υποταγή στο ιερατείο.
Εύλογα θα μπορούσε κανείς να ρωτήσει: Όλα αυτά, οι κρατούμενες τα δεχόντουσαν βουβά, υποτακτικά και αδιαμαρτύρητα; Όχι βέβαια. Υπήρχαν μάλιστα φορές που η φυλακή τραντάχτηκε συθέμελα, αντιδρώντας στον παραλογισμό και την καταπίεση.
Αυτά τα ελάχιστα για την Ιστορία, που κανένας δεν έχει δικαίωμα να παραχαράζει».
Τι λέει η κόρη του Νίκου Ακριτίδη
-Μένουμε στην «Αυγή». Σε κυριακάτικο φύλλο της εφημερίδας, την ίδια περίοδο με το προηγούμενο, δημοσιεύθηκε το παρακάτω γράμμα της κόρης του Νίκου Ακριτίδη, Ντόρας Ακριτίδη- Haubold:
«Το βιβλίο της Έλλης Παππά «Μαρτυρίες μιας διαδρομής», στο οποίο περιγράφονται γεγονότα και καταστάσεις μετά τον εμφύλιο στη χώρα μας, μου προκάλεσε τον θαυμασμό για τη γενναιότητα και την αντοχή της γενιάς της Αντίστασης, της παρανομίας, των φυλακών και των στρατοδικείων. Η Έλλη Παππά, με θάρρος και ψυχραιμία, αντιμετώπισε δύσκολες καταστάσεις στη ζωή της, μέχρι την απειλή της εκτέλεσης. Για την πίστη της στις αρχές και την αγωνιστική της δράση οφείλω τιμή και σεβασμό.
Στο βιβλίο της μάς παρουσιάζει την προσωπική ερμηνεία των πραγμάτων και προσώπων, περιγράφοντας δεδομένα και υποθέσεις -απόψεις. Το γεγονός, όμως, ότι αυτά λέγονται μετά από 60 χρόνια, όταν όλοι σχεδόν οι αναφερόμενοι στο βιβλίο έχουν πεθάνει και δεν μπορούν πια να διευκρινίσουν, να επιβεβαιώσουν ή και να διαψεύσουν τη δική της άποψη, αυτό αμφισβητεί την εντιμότητα του βιβλίου.
Και με τον όρο να εκδοθούν τα κείμενα μετά θάνατον απέφυγε και την αντιπαράθεση με τους λίγους, που έχουν απομείνει, ώστε να μην έχουν τώρα σε ποιον να απευθυνθούν με τις αντιρρήσεις τους. Αυτό το θεωρώ απαράδεκτο και άδικο προς τους συναγωνιστές της και ενώ κάνει κριτική για τη χαφιεδολογία και λασπολογία, που χρησιμοποίησε το κόμμα προς τους αγωνιστές του, η ίδια κάνει το ίδιο (μη δίνοντας σε κανέναν την ευκαιρία διευκρίνισης των περιστατικών εκείνης της εποχής).
Ο πατέρας μου Νίκος Ακριτίδης πέθανε στο Ανατολικό Βερολίνο το 1972. Η υπόθεση, που αναφέρει στο βιβλίο της στηρίζεται στα λόγια του αστυνόμου Κροντήρη, «από τους πιο μαύρους αρχιχαφιέδες», όπως η ίδια τον αποκαλεί (βλ. σ. 274), «ότι πιάστηκε» ο Ακριτίδης.
Επειδή, όμως, ο Ακριτίδης δεν φάνηκε στην απομόνωση και ο αστυνόμος διέψευσε τα λόγια του, η Παππά έβγαλε το συμπέρασμα ότι ο Ακριτίδης έσπασε και έγινε χαφιές! Τόσο εύκολα, χωρίς καμιά άλλη ένδειξη, του έβαλε τη στάμπα του χαφιέ.
Γιατί όμως δεν σκέφτηκε το πιο απλό, ότι ο Ακριτίδης ειδοποιήθηκε από τον κομματικό μηχανισμό να φυλαχτεί; Γιατί δεν σκέφτηκε ότι η ασφάλεια χρησιμοποιούσε τη μέθοδο της υπόνοιας για να φοβίσει τους κρατούμενους: «πες τα μας όλα, γιατί ο σύντροφός σου μας τα μαρτύρησε».
Είναι τραγικό και λυπηρό βασιζόμενη στην κουβέντα ενός αστυνόμου, να επιμένει στην κατηγορία εναντίον ενός συναγωνιστή της, που δεν μπορεί να διευκρινίσει το συμβάν και να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Παρ’ όλο μου τον σεβασμό προς την ιστορία της ζωής της Έλλης Παππά, δεν έχει κανένα δικαίωμα να στήνει άδικες κατηγορίες υποτιμώντας τη δράση και το ήθος ενός αγωνιστή.
«Ποτέ δεν φαντάστηκα…»
Επειδή στο βιβλίο της αναρωτιέται πώς αντιμετώπισε το κόμμα την περίπτωση Ακριτίδη (βλ. σ. 18), θέλω να συμπληρώσω ότι το κόμμα εκτίμησε τη δράση του Ακριτίδη στην παρανομία με την ανάδειξή του σε αναπληρωματικό μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ.
Ποτέ δεν φαντάστηκα ότι θα χρειαστεί να υπερασπιστώ την τιμή του πατέρα μου, που σ’ όλη του τη ζωή ήταν ένας συνεπής αγωνιστής.
Τον έζησα σαν έναν άνθρωπο τίμιο, δραστήριο, σεμνό, με το χιούμορ του, με βαθιά πίστη στην ανάγκη του αγώνα.
Απευθύνομαι σε όλους όσοι γνώρισαν τον σύντροφο και άνθρωπο Ακριτίδη, στους παλιούς ΕΠΟΝίτες, στους μαχητές των βουνών και τους αγωνιστές της παρανομίας, στους πολιτικούς πρόσφυγες, στους πρώην φοιτητές και τα μέλη των οργανώσεων της Ευρώπης, να απορρίψουν τη ρετσινιά της Έλλης Παππά και να θυμούνται τον Ακριτίδη όπως ήταν: καθαρός, ορθός, γελαστός, χωρίς προσωπικές φιλοδοξίες, αφιερωμένος στον αγώνα για μια δίκαιη ανθρώπινη κοινωνία. Αυτή η αφοσίωση και η τόλμη των ανώνυμων και γνωστών αγωνιστών αποτελούν κίνητρο και ενθάρρυνση στον συνεχή σκληρό αγώνα του 21ου αιώνα».
Υπόθεση Καραγιώργη
-Στην «Καθημερινή» της 24ης Οκτωβρίου 2010 και με τίτλο «Εξ αφορμής» δημοσιεύθηκε κείμενο της παλαίμαχης αγωνίστριας του κομμουνιστικού κινήματος και της Αριστεράς Μαρίας Καραγιώργη-Γυφτοδήμου.
Το κείμενο αυτό ήταν παράρτημα του βιβλίου «Κώστας Καραγιώργης(1905-1955), ο άνθρωπος, ο κομμουνιστής, ο δημοσιογράφος, ο αγωνιστής, το εξιλαστήριο θύμα» Ένα βιβλίο με σκληρές επιθέσεις κατά του Νίκου Ζαχαριάδη και της ηγεσίας του ΚΚΕ για τη μεταχείριση που επιφύλαξαν στον άνδρα της που έγραψε η Καραγιώργη μαζί με την Κατερίνα Ζωιτοπούλου-Μαυροκεφαλίδου. Με το κείμενο αυτό η Μαρία Καραγιώργη απαντά στο βιβλίο της Παππά «Μαρτυρίες μιας διαδρομής», το οποίο κυκλοφόρησε όταν το δικό της βρισκόταν στο τυπογραφείο. Η Καραγιώργη επισημαίνει «λάθη που έγιναν ή από κακή πληροφόρηση ή στόχευαν στην ενοχοποίηση του Καραγιώργη», όπως υποστηρίζει. Στο κείμενό της η Μαρία Καραγιώργη αναφέρει τα εξής:
«Συμμερίζομαι τον πόνο και την πίκρα της Ελλης Παππά για τον άδικο χαμό του συντρόφου της Νίκου Μπελογιάννη. Είναι αναμενόμενο σε ένα συναισθηματικά φορτισμένο βιβλίο με προσωπικά βιώματα να υπεισέρχονται λάθη ή και άδικες κρίσεις. ΄Ηδη άλλοι έχουν επισημάνει την τάση της Ελλης Παππά να κάνει αυτό το οποίο ακριβώς καταλογίζει στο Κόμμα: να βγάζει πολλούς ανθρώπους χαφιέδες και προδότες – χωρίς στοιχεία, όπως και το Κόμμα άλλωστε.
Εγώ θέλω να σταθώ σε τρία σημεία όπου αναφέρεται στον Καραγιώργη, διαστρεβλώνοντας τελείως την αλήθεια. Στη σελίδα 60 γράφει: «Ηταν στην Κατοχή, όταν είχε κατέβει ο Καραγιώργης στο Μωριά» και στη συνέχεια αναφέρει ότι ανέκρινε και υπέβαλε σε βασανιστήρια την αρραβωνιαστικιά του Μπελογιάννη Ουδέποτε όμως πήγε ο Καραγιώργης στην Πελοπόννησο. Σε όλη τη διάρκεια της Κατοχής έμεινε αυστηρά στη Θεσσαλία.
Στην ίδια σελίδα αναφέρεται στη διαγραφή της Διδώς Σωτηρίου (σ.σ. η γνωστή συγγραφέας αδελφή της Έλλης Παππά), αποδίδοντάς την στον Καραγιώργη. Η αλήθεια είναι ότι ο Καραγιώργης δεν είχε σχέση με τη διαγραφή. Ήταν μεν διευθυντής του Ριζοσπάστη, όπου δούλευε και η Διδώ Σωτηρίου, αλλά οργανωτικά ανήκε στην ΚΟΒ Αθήνας, οπότε δεν είχε λόγο στην κομματική οργάνωση του Ριζοσπάστη, η οποία και διέγραψε τη Διδώ.
Τέλος, στη σελίδα 61, αναφέρεται στον θάνατο του Διαμαντή, τον οποίο επίσης αποδίδει στον Καραγιώργη. Ο Καραγιώργης όμως τότε δεν ήταν διοικητής του ΚΓΑΝΕ (ήταν ο Κώστας Κολιγιάννης) το οποίο έστειλε τον Διαμαντή πίσω στη Στερεά και στον θάνατο. Ο Καραγιώργης δεν ήταν καν στη Θεσσαλία τότε (μιλάμε τώρα για τον Εμφύλιο, βέβαια) όπου υποτίθεται ότι συνάντησε τον Διαμαντή. ΄Ηταν στον Γράμμο. Αυτά είναι γνωστά, έχουν απαντηθεί προ πολλού. Βλέπε, ανάμεσα σε άλλα, και την «Ιστορία του Εμφυλίου» του Φοίβου Νεόκοσμου Γρηγοριάδη, τον «Καπετάν Μάρκο» του Κωστή Παπακόγκου, τον «Εμφύλιο» του Κώστα Παλαιολόγου, το «Φάκελος Καραγιώργη» του Λευτέρη Μαυροειδή και πολλά άλλα.
Ακόμα και το Κόμμα αναίρεσε αυτές τις κατηγορίες με την αποκατάσταση του Καραγιώργη. Η Ελλη Παππά δυστυχώς αναπαράγει άκριτα το κατηγορητήριο που οδήγησε στην καταδίκη και τον θάνατο τον Καραγιώργη. Είναι γνωστό ότι σε αυτό το κατηγορητήριο ο Καραγιώργης κατηγορήθηκε και βρέθηκε υπεύθυνος για τα πάντα: από το ότι ο πατέρας του ήταν συμβολαιογράφος(!) (ναι είναι και αυτό στο κατηγορητήριο) μέχρι τον θάνατο του Διαμαντή, την ήττα και την καταστροφή του κινήματος. Οταν ο Μπελογιάννης ήρθε στην Ελλάδα ήταν πολύ πρόσφατη η καταδίκη του Καραγιώργη. Ο ίδιος ο Μπελογιάννης ήταν μέλος της Ανακριτικής Επιτροπής που κατέληξε στο καταδικαστικό πόρισμα. Ηταν επομένως φυσικό, όταν συνάντησε την Ελλη Παππά, να υπερασπιστεί το έργο της Επιτροπής και να ενστερνίζεται το κατηγορητήριο στην ολότητά του. Το να το αναπαράγει, όμως, η Ελλη Παππά τόσα χρόνια μετά, όταν όλες οι κατηγορίες έχουν αποδειχθεί κατασκευασμένες και ψευδείς, μόνο λυπηρό είναι».
«Κρίμα, δεν έβγαλες συμπεράσματα…»
-Άς πάμε τώρα στο «Ριζοσπάστη» όπου δημοσιεύθηκαν δύο σημειώματα του Μάκη Μαίλη για το βιβλίο της Παππά.
Το πρώτο δημοσιεύθηκε στις 6.12. 2009 και είχε τίτλο «Για μια επιστολή της Έλλης Παππά- Κρίμα, δεν έβγαλες συμπεράσματα…» (ο τονισμός των γραμμάτων είναι της εφημερίδας):
«Η Ελλη Παππά κατέθεσε στο Μουσείο Μπενάκη δύο πολυσέλιδα κείμενα, με την εντολή να δημοσιευτούν μετά το θάνατό της. Ετσι, δεν μπορεί τώρα να υπερασπίσει τα γραπτά της. Δική της η επιλογή, δική της και η ευθύνη.
Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές είχε δημοσιευτεί μόνο η επιστολή, την οποία κατέθεσε με το δεύτερο κείμενό της.
Διαβάζοντάς την, διαπιστώνεις ότι πρόκειται για κείμενο αταίριαστο με το αγωνιστικό ήθος που οφείλει να έχει κάθε αγωνιστής μέχρι το τέλος της ζωής του. Η ιστορία δεν απεικονίζεται με εμπαθείς αναφορές και ανακρίβειες.
Διαβάζοντας την επιστολή, αντιλαμβάνεσαι γιατί πανηγυρίζει ο αστικός Τύπος. Οχι, βεβαίως, επειδή σκοτίστηκαν για την ιστορική αλήθεια! Εκείνο που ενδιαφέρει την ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, το ΒΗΜΑ, την ΑΥΓΗ και άλλες, είναι να αξιοποιούν ό,τι τις βολεύει για να χτυπήσουν το ΚΚΕ. Γι’ αυτό αντιμετωπίζουν ως ιστορική πηγή καθετί που έχει γράψει η Ελλη Παππά, και τη συγκεκριμένη επιστολή.
Καμιά προσωπική μαρτυρία δεν αποτελεί ιστορική πηγή, παρά μόνο στην περίπτωση που επιβεβαιώνεται από επίσημα ντοκουμέντα. Αν το τελευταίο δεν συμβαίνει, απαραίτητη προϋπόθεση, για να θεωρηθεί η μαρτυρία ιστορική πηγή, είναι να υπάρχουν και άλλες μαρτυρίες που να συμπίπτουν με την προσωπική μαρτυρία. Προϋπόθεση είναι ακόμα, όλες μαζί να συναρτώνται με την ολόπλευρη και λεπτομερή ανάλυση της εξεταζόμενης περιόδου. Διαφορετικά, η αξιοπιστία της μαρτυρίας μένει να αποδειχθεί.
Ομως αυτά είναι… λεπτομέρειες για όσους έχουν μόνιμο μέλημα την επίθεση κατά του ΚΚΕ. Ετσι, με θριαμβευτικό ύφος η ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ έγραψε (1/12/2009): «Νέα στοιχεία για Πλουμπίδη, Μπελογιάννη και Ζαχαριάδη. Η σύντροφος του Νίκου Μπελογιάννη άφησε στο Ιστορικό Αρχείο του Μπενάκη δύο “φακέλους”. Ο πρώτος με την “Υπόθεση Πλουμπίδη”, ο δεύτερος για τον σταλινισμό και την ελληνική Αριστερά. Στην ιεραρχία του ΚΚΕ “ανέβαιναν” οι τυφλοί και τα πτώματα»!!!
Δίπλα στα παραπάνω, η ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ παραθέτει δηλώσεις του γιου Μπελογιάννη, ο οποίος αυτοκαθίσταται μάρτυρας για γεγονότα που δεν έζησε, αλλά τα άκουσε από τη μητέρα του! Αυτή κι αν είναι πρωτότυπη μαρτυρία…
Και τι λέει για τα κείμενα; Οτι«μιλάει ανοιχτά και με στοιχεία για τους πραγματικούς χαφιέδες του κομματικού μηχανισμού, που ήταν συνήθως υψηλόβαθμα στελέχη και άνθρωποι σε θέσεις κλειδιά»! Και συνεχίζει: «Υπήρχαν δύο ειδών μυστικοί πράκτορες, οι κρυφοί συνεργάτες της Δεξιάς και τα κομματόσκυλα που εκτελούσαν τις σταλινικές εντολές»!! Για να καταλήξει: «Η δημοσιοποίηση των μαρτυριών της Ελλης Παππά θα αναστατώσει μόνο το “ανεξάρτητο” κρατίδιο του Περισσού»!
Λες κι ακούς «επιχειρήματα» του Θ. Πάγκαλου, του Θ. Παπακωνσταντίνου και του Γ. Καρατζαφέρη, που η εφημερίδα του έγραψε «για τους πράκτορες στο ΚΚΕ»! «Επιχειρήματα» εναρμονισμένα με την επίθεση κατά του ΚΚΕ, επειδή δεν ενσωματώνεται στο σύστημα, παρά τις …φιλότιμες προσπάθειες που πολλοί καταβάλλουν. Ας έρθουμε όμως στην επιστολή.
Γράφει η Ελλη Παππά: «Δεν ήταν εύκολο να είσαι μέλος του ΚΚΕ στα χρόνια του σταλινισμού – εκτός κι αν επιδίωξή σου ήταν “να ανέβεις” στην κομματική ιεραρχία. Προϋποθέσεις αυτής της ανόδου ήταν, πρώτον, να έχεις αυτή τη φιλοδοξία, δεύτερον, να κλείνεις τα μάτια και τα αυτιά σε όσα στραβά ή απαράδεκτα ή και ύποπτα διαπίστωνες. Με άλλα λόγια, να συμπεριφέρεσαι σύμφωνα με το ιησουιτικό δόγμα (…) και όπως αντιδρά ένα πτώμα σε όσα έβλεπες αν δεν ήσουν εκ κατασκευής τυφλός.
(…) Κάθε φορά που διαπίστωνα κάτι στραβό κι ανάποδο βρισκόμουν σε σύγκρουση με το γενικότερο πνεύμα του Κόμματος, με αυτό που συνοπτικά άκουγε στο γενικότατο όρο “κομματικότητα”»!
Η Ελλη Παππά υπήρξε στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος της Επιτροπής Πόλης της ΚΟΑ. Προφανώς, εννοεί ότι δεν ισχύουν και για την ίδια όσα γράφει παραπάνω.
Ο Μπελογιάννης και ο Πλουμπίδης ήταν ανώτατα στελέχη. Εννοεί ότι είχαν ως «επιδίωξη την άνοδο στην κομματική ιεραρχία» και ότι για να την επιτύχουν «έκλειναν τα μάτια και τα αυτιά σε όσα στραβά και απαράδεκτα ή και ύποπτα διαπίστωναν»; Οτι συμπεριφέρονταν «σύμφωνα με το ιησουιτικό δόγμα, αντιδρώντας όπως αντιδρά ένα πτώμα και ότι ήσαν εκ κατασκευής τυφλοί»;
Προφανώς δεν τα εννοεί ούτε γι’ αυτούς. Τότε; Από άλλη «κοιλιά» βγήκαν αυτοί, όχι του ΚΚΕ; Ακόμα: Τα δεκάδες μέλη της ΚΕ και του ΠΓ, που έχυσαν το αίμα τους, ήταν εκ …κατασκευής (!) τυφλοί;
«Χωρίς ανταλλάγματα και εξαργυρώσεις»
Από το 1941 μέχρι τα μέσα του 1950, η ΚΕ του ΚΚΕ απαρτίστηκε συνολικά από 74 στελέχη. Από αυτούς τους συντρόφους, οι 23 εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς και από τις ελληνικές κυβερνήσεις ή σκοτώθηκαν στον εμφύλιο ή δολοφονήθηκαν:
Αναστασιάδης Στέργιος, Αραμπατζής Νίκος, Βασιλειάδης Αρίστος, Γαμβέτας Κώστας, Γκιουζέλης Στέφανος, Δημητρίου Γιώργης, Ερυθριάδης Γιώργης, Ζαγουρτζής Νίκος, Ζέβγος Γιάννης, Καββαδίας Βαγγέλης, Καλοδίκης Σπύρος, Κιαπές Ηλίας, Κτιστάκης Βαγγέλης, Λαζαρίδης Κώστας, Μαρκεζίνης Βασίλης, Μουζενίδης Αδάμ, Μπελογιάννης Νίκος, Παπαρήγας Μήτσος, Πλουμπίδης Νίκος, Τιμογιαννάκης Παναγιώτης (συνωνυμία με τον Π. Τιμογιαννάκη, ο οποίος πέθανε πολύ αργότερα), Τσιτήλος Γιώργης, Φαρμάκης Κώστας, Χατζήμαλης Κώστας.
Από τα υπόλοιπα 51 στελέχη, ένας μεγάλος αριθμός καταδικάστηκαν σε θάνατο, οι θανατικές ποινές δεν εκτελέστηκαν, όμως έμειναν στις φυλακές 10 – 15 χρόνια, όπως και η Ελλη Παππά.
Επιπλέον, με εξαίρεση τους Δ. Γληνό και Γ. Σιάντο, που πέθαναν από φυσικά αίτια (1943 και 1947, αντιστοίχως), πολλοί από τους παραπάνω 51 πέρασαν σχεδόν απ’ όλες τις φυλακές και τις εξορίες και πριν από τον πόλεμο. Τον Νίκο Ζαχαριάδη έκλεισαν στα κάτεργα του Μεταξά επί 5 χρόνια.
Αυτά είναι ελάχιστα από τις περγαμηνές και τα ολοκαυτώματα του ΚΚΕ. Και έγιναν όλοι τους ολοκαύτωμα «χωρίς ανταλλάγματα και εξαργυρώσεις», όπως η ίδια γράφει για τον εαυτό της. Υπήρξαν άραγε και στελέχη, τότε και αργότερα, που μπορεί να έκλειναν τα μάτια σε στραβά; Ασφαλώς υπήρξαν. Στελέχη με μικροαστική ψυχολογία, απ’ αυτή που διαχέεται μπόλικη στην κοινωνία μας και βρωμίζει το ατόφιο εργατικό στοιχείο, καθώς και άνθρωποι αντιφατικοί. Ομως, τελικά, εκείνο που χαρακτηρίζει το ΚΚΕ είναι η ανιδιοτελής προσφορά.
Επομένως, πράγματι δεν ήταν εύκολο να είναι κανείς μέλος του ΚΚΕ (όπως δεν είναι και σήμερα), όχι όμως εξαιτίας αυτών που γράφει η Ελλη Παππά.
Προκύπτει, επίσης, ότι η έννοια της κομματικότητας, την οποία η ίδια λοιδορεί, δεν έχει μόνο πολύ βαθύ περιεχόμενο, αλλά και ότι εκπληρώνεται μέχρι και τη στιγμή που ο κομμουνιστής θα αφήσει τη ζωή. Αρα η κομματικότητα είναι πολύ συγκεκριμένη και όχι «γενικότατος όρος».
Στην ίδια επιστολή, η Ελλη Παππά συνεχίζει:
«Οσο ωριμάζεις, αρχίζεις να πιστεύεις πως η παρέμβασή σου για πράγματα και καταστάσεις που γνωρίζεις καλά – και από πρώτο χέρι – μπορούν να βοηθήσουν το Κόμμα να αποφύγει τις κακές – έως και ολέθριες – συνέπειες που μπορεί να έχει η κακή του πληροφόρηση, πράγμα όχι σπάνιο και μάλιστα σε συνθήκες παρανομίας και διωγμών». «Εκεί αρχίζει η σύγκρουση που εσύ, μέσα στην καλή σου πίστη και στο ότι ενέργησες στα πλαίσια του καταστατικού, δεν μπορούσες να προβλέψεις. Από κει και πέρα αντιμετωπίζεις ποινές, αντιπαλότητες, εχθρότητες, ακόμη και εμπάθειες και μίση…».
Η ταξική πάλη είναι πολύ σκληρή. Και πρέπει αυτό το χαρακτηριστικό της να το παίρνει κανείς πολύ σοβαρά υπόψη του, όταν κρίνει πρόσωπα και γεγονότα. Δεν μπορεί όμως κανείς να δεχτεί ότι των άλλων είναι καρύδια και βροντούν, ενώ τα δικά της είναι σύκα!
Οπως η Ελλη Παππά έκανε παρεμβάσεις στην καθοδήγηση του ΚΚΕ, πιστεύοντας ότι με αυτές θα βοηθήσει το Κόμμα να αποφύγει αρνητικές συνέπειες, έτσι έκαναν και άλλοι κομμουνιστές, πιστεύοντας ότι θα βοηθήσουν το Κόμμα. Σε συνθήκες μάλιστα παρανομίας και διωγμών που μπορούσε να υπάρχει και κακή πληροφόρηση, όπως η ίδια αναγνωρίζει. Οταν άλλοι έκαναν καταγγελίες, ήταν «σταλινικοί», ύποπτοι, αριβίστες! Οταν όμως κατάγγελλε εκείνη, όλα ήταν μέλι γάλα!…
Βεβαίως υπήρξαν (κακώς) παρεμβάσεις σε βάρος του Ν. Πλουμπίδη, αλλά και η Ελλη Παππά είχε καταγγείλει άλλους ως πράκτορες του εχθρού (για παράδειγμα, την Ρόζα Ιμβριώτη)! Αν το ΠΓ υιοθετούσε τις καταγγελίες της, αρκετοί θα είχαν διαγραφτεί με το στίγμα του πράκτορα.
Η Ελλη Παππά δεν έβγαλε σωστά συμπεράσματα από την πορεία του ΚΚΕ. Εβγαλε τα εντελώς αντίθετα από εκείνα που βγαίνουν, αν μελετηθεί διαχρονικά από ταξική εργατική σκοπιά η στρατηγική και η λειτουργία του ΚΚΕ μέχρι σήμερα. Αυτά τα λίγα για την ώρα».
«Άνθρακες ο θησαυρός της Έλλης Παππά»
-Το δεύτερο σημείωμα έχει τίτλο «Άνθρακες ο θησαυρός της Έλλης Παππά «Μαρτυρίες μιας διαδρομής»- Ακόμα μια φορά κρίμα…» ( δημοσιεύθηκε στις 19.9.2010, οι υπότιτλοι είναι της εφημερίδας):
«Από το Μουσείο Μπενάκη κυκλοφόρησαν σε βιβλίο τα κείμενα που η Ελλη Παππά είχε παραδώσει στο διευθυντή του, για να εκδοθούν μετά το θάνατό της.
Η είδηση της ύπαρξης αυτών των κειμένων έγινε τεχνηέντως μέγα θέμα από τον αστικό Τύπο και με αυτό συνόδευσαν την κηδεία της. Με βαρύγδουπους τίτλους ανήγγειλαν το περιεχόμενο των κειμένων που δε γνώριζαν, φροντίζοντας να γεμίσουν τα πολυσέλιδα με μπόλικο αντικομμουνισμό. Εξάλλου, αυτός ενδιέφερε. «Πότε επιτέλους θα δημοσιευθούν τα κείμενα της Ελλης Παππά, για να δούμε τότε τι θα κάνει το ΚΚΕ», έγραψε η «Καθημερινή»!
Και δημοσιεύθηκαν. Αλλά το περιεχόμενό τους ήταν το αναμενόμενο για τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ: Κοιλοπόνησε το βουνό και γέννησε ποντίκι.
Αναρωτιέται κανείς: Γιατί η συγγραφέας των κειμένων, από τη στιγμή που δεν είχε τίποτα να δώσει, διαφήμιζε επί χρόνια την πολιτική της διαθήκη, λέγοντας ότι εκεί λέει πολλά, που όμως επιθυμεί να τα μάθει ο κόσμος μετά το θάνατό της; Αβυσσος η ψυχή του ανθρώπου…
Και πράγματι δε δίνει τίποτα. Οχι μόνο γιατί τα περισσότερα (ανεξαρτήτως αξίας) τα είχε δημοσιεύσει στο παρελθόν ή τα είχε αφηγηθεί στις συνεντεύξεις της σε δεκάδες τηλεοπτικές εκπομπές ή τα είχε διοχετεύσει σε άλλους που τα δημοσίευσαν. Αλλά και γιατί, όσα μη γνωστά έγραψε, περιέχουν είτε κουτσομπολιά (χαιρέκακα ή μη), είτε εγωκεντρικές περιγραφές (όποιος την επαινούσε ήταν θαυμάσιος, όποιος της έκανε κριτική τον έστηνε στον τοίχο). Και άλλα, ανακατωμένα με προσβολή προσώπων και με εμπάθεια κατά του ΚΚΕ, που αποτελεί και το στόχο του βιβλίου της.
Αλλά το μόνο που κατάφερε είναι να εκθέσει και πάλι τον εαυτό της, αυτή τη φορά μετά θάνατον. Ετσι εξηγείται γιατί μετά την έκδοση του βιβλίου ξεφούσκωσε απότομα ο ενθουσιασμός, των πρώτων ημερών, του αστικού Τύπου.
Μαρτυρίες… επιπέδου
- «Ο Βαβούδης μου έδωσε ραντεβού βραδάκι, για να μου ζητήσει να του βρω έναν… αφροδισιολόγο. (…) `Η ο άνθρωπος ήταν τελείως ανεύθυνος, επομένως επικίνδυνος, ή άλλος – και όχι “Χίτης” – είχε κολλήσει την αρρώστια στο κορίτσι» (σελ. 27).
- «Οταν η ηγεσία θέλησε να χτυπήσει τον Καραγιώργη (άλλοτε φίλο του Ζαχαριάδη και στις τελείως “ιδιωτικές” υποθέσεις, αφού από τον Καραγιώργη άκουσα για πρώτη φορά (…) να γίνεται μνεία τής… ως αντικειμένου κατά το μάλλον ή ήττον “σεξουαλικού”…» (σελ. 292).
- «Γιατί βέβαια στον εξευτελισμό μου απέβλεπαν, σ’ αυτό σκόπευαν οι διαδόσεις τους πως ήμουν ικανή να… “συνάψω σχέσεις” με αξιωματικό της φρουράς. Αϊ στο διάβολο, Ελλη Ερυθριάδου και όλοι οι όμοιοί σου» (σελ. 175).
- «Και τότε άκουσα με κατάπληξη την τραυματική ερώτηση: “Δεν ήρθε να σε δει;”. Η ερώτηση σήμαινε ότι ήταν βέβαιοι πως ο Παρτσαλίδης είχε έρθει να με δει κρυφά! Ηταν μια ερώτηση τόσο (…) δηλωτική των μεθόδων που συνηθίζονταν στα υψηλά κομματικά κλιμάκια» (σελ. 82).
- «Τότε είχε ο Μπάτσης και την αισθηματική του περιπέτεια που κατέληξε στο διαζύγιό του με τη Λίνα και στο γάμο του με τη Λίλιαν. Πάντα πιστεύω πως, αν δεν είχε συμβεί αυτό, η κατάληξή του θα ήταν διαφορετική, η Λίνα ποτέ δεν θα τον ωθούσε να τσαλαπατήσει την αξιοπρέπειά του» (σελ. 58).
Χαφιεδολογία και αντικομμουνισμός
- «Δεν μπορώ να πω αν ήταν πράκτορας ή όχι ο Ζαχαριάδης. Το μόνο που μπορώ να πω είναι πως, αν ένας πράκτορας είχε καταλάβει τη θέση του γενικού γραμματέα του Κόμματος, τι περισσότερο θα έπραττε για να συντρίψει το κίνημα;» (σελ. 293).
- «Το γιατί ο Ζαχαριάδης επέσπευσε την εκτέλεση του Νίκου αφαιρώντας κάθε νομική δυνατότητα αναβολής έκανα χρόνια να το βρω (…) Ηταν αναγκαίο, για να αποπλύνει το μέγα λάθος (εννοεί την αποχή από τις εκλογές του 1946) που στάθηκε η αφετηρία σειράς λαθών. Ο Μπελογιάννης έπρεπε να πεθάνει» (σελ. 325).
- «Πόσα μεσαία στελέχη (ιδιαίτερα γραμματείς αχτίδων και στελέχη ευαίσθητων κομματικών χώρων όπως η “Επαγρύπνηση” και η “Αυτοάμυνα” ήταν στην υπηρεσία της Ασφάλειας χωρίς να έχει επισημανθεί αυτός ο διπλός ρόλος τους;» (σελ. 25).
- «Το βράδυ ήταν η εκδήλωση για τον Νίκο. (…) Κάποιοι πολύ κομμουνιστές εκφωνούσαν το κεντρικό σύνθημα. Οι αγριοφωνάρες τους βουίζουν και σήμερα στ’ αυτιά μου: “Απόψε τιμάμε τον Μπελογιάννη”, συνέχεια το ίδιο. Ητανό,τι πιο βάρβαρο μπορούσε να ακουστεί. Θα ήταν πιο έντιμο αν φώναζαν: “Απόψε ατιμάζουμε τον Μπελογιάννη”» (σελ. 313).
Κατά την Ελλη Παππά πράκτορας του εχθρού ήταν και ο Βαβούδης καθώς και πλειάδα άλλων, που ονοματίζει στα γράμματά της προς τον Ζαχαριάδη, αλλά που απέφυγε να γράψει εδώ.
Αποκρύψεις και ανακρίβειες
Γενικά φρόντισε να αποσιωπήσει το συνολικό περιεχόμενο των γραμμάτων που έστειλε στον Νίκο Ζαχαριάδη από τη φυλακή, καθώς και άλλα κείμενά της του 1952. Επόμενο, γιατί με αυτό τον τρόπο θεώρησε ότι μπορούσε να γράφει εκ των υστέρων για το ίδιο θέμα τελείως διαφορετικά πράγματα από εκείνα που συνέβαιναν τότε και που έγραψε η ίδια.
Ετσι, επαναλαμβάνεται και στο τελευταίο βιβλίο της η περιβόητη φράση «να ζήσεις για την εκδίκηση», την οποία, όπως υποστήριξε, της είπε ο Μπελογιάννης, εννοώντας ως εκδίκηση την πάλη για την καταδίκη της πολιτικής του ΚΚΕ στα 1946 – 1949, δηλαδή τον αγώνα του ΔΣΕ!…
Ομως, στις 3 του Μάη 1952 ο ρ/σ του ΚΚΕ «Ελεύθερη Ελλάδα» μετέδωσε το δεύτερο γράμμα της Ελλης Παππά, που είχε δημοσιευτεί στη γαλλική «Ουμανιτέ» τέσσερις μέρες πριν, με τον τίτλο «Εκδίκηση». Σε αυτό η Ελλη Παππά έγραψε:
«Πρέπει να ζήσεις για την εκδίκηση. Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια του Μπελογιάννη όταν έφευγε για το εκτελεστικό απόσπασμα. Είμαι βέβαιη πως εσείς λεύτεροι άνθρωποι στην Ελλάδα και σ’ όλο τον κόσμο, τον ακούσατε μαζί μου, μα και πως σας εμπνέουν την ίδια αγανάκτηση, την ίδια φλόγα, για να εκδικηθείτε τους δολοφόνους του Μπελογιάννη, τους δολοφόνους χιλιάδων και χιλιάδων αγωνιστών, εκείνους που αλυσοδένουν τους λαούς και δολοφονούν τα καλύτερα παιδιά του».
Άλλο ήταν, λοιπόν, το περιεχόμενο της «εκδίκησης» τότε, άλλο το έκανε μετά… Παρ’ όλα αυτά ισχυρίζεται στο τελευταίο βιβλίο της ότι επί πολλά χρόνια δεν αναφερόταν στην «εκδίκηση», λόγω συνθηκών! Κι ας είχε αναφερθεί από το 1952…
Αλλη διαστρέβλωση της πραγματικότητας: Υποστήριξε ότι ο Μπελογιάννης της παράγγειλε να ειδοποιήσει δύο δημοσιογράφους να βγάλουν μία εφημερίδα νόμιμη, και της υπογράμμισε, όπως γράφει η ίδια:
«Μόνο να προσπαθήσουν να τη βγάλουνε μόνοι τους και προπαντός μακριά από… σήματα και οργανώσεις» (σελ. 103). Και συνεχίζει η Ελλη Παππά:
«Σε πρώτη ματιά φαίνεται αντιφατικό ο υπεύθυνος της παράνομης οργάνωσης να συνιστά την έκδοση νόμιμης εφημερίδας έξω από την εδώ παράνομη οργάνωση και μακριά από τον έλεγχο της ηγεσίας έξω. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει αντίφαση. Ο Νίκος είχε βγάλει – από όσα είδαμε, πάθαμε και μάθαμε ως τότε – τα συμπεράσματα και τα διδάγματα που όφειλε να βγάλει» (σελ. 103).
Τα αυθαίρετα συμπεράσματα της Ελλης Παππά δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Την απόφαση για την έκδοση νόμιμης εφημερίδας την είχε πάρει η 6η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (1949, στο Μπουρέλι της Αλβανίας). Ελεγε η απόφαση ανάμεσα σε άλλα:«ζ) Το Κόμμα πρέπει, χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες που υπάρχουν, να βγάλει στην Αθήνα νόμιμη, περιοδική, μαζική πολιτική εφημερίδα» (6η Ολομέλεια της ΚΕ, σελ. 93, έκδοση της ΚΕ του ΚΚΕ).
Επομένως ο Μπελογιάννης ούτε του κεφαλιού του έκανε, ούτε εννοούσε αυτά που του απέδωσε εκ των υστέρων η Ελλη Παππά. Απλώς εφάρμοζε την κομματική απόφαση. Ερωτηματικά προκαλεί και η συστηματική αποφυγή της, όλα τα χρόνια, να αναφερθεί στη μη υποψηφιότητα του Μπελογιάννη, στις εκλογές της 9ης Σεπτέμβρη 1951.
Απόψεις της χαρακτηριστικές…
«Οταν στην ΕΔΑ έγινε συζήτηση για τη διάλυση ή όχι των παράνομων κομματικών οργανώσεων, τάχθηκα υπέρ της διάλυσης…» (σελ. 165).«…Συζητούσα (…) για το φαινόμενο των εκλογών του ’63, όταν οι οικογένειες των αριστερών “συνεδρίαζαν” και έκαναν κατανομή των ψήφων που θα έδιναν στην ΕΔΑ και στην Ενωση Κέντρου, ώστε να υπερκεραστεί η αρνητική στάση της ΕΔΑ και να πάρει η Ενωση Κέντρου την κυβέρνηση – που τότε ο κόσμος της Αριστεράς έβλεπε ως μόνο τρόπο για να απαλλαγεί η χώρα από την κυριαρχία της Δεξιάς» (σελ. 162).
Υπέρ της διάλυσης του ΚΚΕ, λοιπόν, και υπέρ της ψήφισης της Ενωσης Κέντρου από τους ψηφοφόρους της ΕΔΑ! Αυτά, μέσα σε άλλα, ονόμαζε «ανανέωση»…
Τελικά και πάλι κρίμα…».
Διαβάστε το β’ μέρος ΕΔΩ