Απορρίφθηκε πρόταση του σπουδαίου συνθέτη Χρήστου Λεοντή να γιορτάσει τα μουσικά του 60χρονα το καλοκαίρι στο Ηρώδειο, με τη δικαιολογία ότι «ο ευρύτερος σχεδιασμός και οι επιμέρους κατευθύνσεις του καλλιτεχνικού προγραμματισμού 2023 δεν επιτρέπουν την ένταξή της στο φετινό Φεστιβάλ» Αθηνών, όπως καταγράφει σε ρεπορτάζ (της Νόρας Ράλλη) η Εφημερίδα των Συντακτών. Με οργισμένες επιστολές προς την κ. Ευαγγελάτου, αλλά και τον πρόεδρο της ΕΡΤ που απαξίωσε να του απαντήσει σε αίτημά του να χρησιμοποιήσει τη μικρή συμφωνική ορχήστρα, αντέδρασε ο ίδιος ο συνθέτης.
Αναδημοσιεύουμε μέρος του αναλυτικού ρεπορτάζ, όπου καταγράφονται οι αθλιότητες κατά του μεγάλου συνθέτη:
Τι συνέβη
Στα τέλη Ιουνίου 1963, ο Χρήστος Λεοντής, νέος τότε συνθέτης, μαζί με τον επίσης νεότατο Μάνο Λοΐζο συμμετείχαν με τα πρώτα τους τραγούδια στην ιστορική, μουσικοθεατρική παράσταση «Μαγική πόλις» των Μάνου Χατζιδάκι και Μίκη Θεοδωράκη, στο θέατρο «Παρκ» στη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Αναφερόμαστε βέβαια σε εκείνη τη σπουδαία παράσταση όπου τραγουδούσαν οι Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Ντόρα Γιαννακοπούλου, Λάκης Παππάς και άλλοι σπουδαίοι, στην ορχήστρα συμμετείχαν ο Γιώργος Ζαμπέτας με το μπουζούκι του και ο Δημήτρης Φάμπας με την κιθάρα του και ορχήστρα και χορωδία διηύθυναν οι πρωτοεμφανιζόμενοι τότε Λεοντής και Λοΐζος. Ηταν ουσιαστικά η αρχή της σπουδαίας πορείας του Χρ. Λεοντή, που το 2023 κλείνει 60 χρόνια.
Ο ίδιος, με αφορμή αυτή την επέτειο, κατέθεσε ολοκληρωμένη πρόταση στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου (με το οποίο είχε ξανασυνεργαστεί το 2005, παρουσιάζοντας τη μουσική του για πέντε κωμωδίες του Αριστοφάνη) ώστε να παρουσιαστεί στο Ηρώδειο μια μεγάλη επετειακή συναυλία για τα μουσικά του 60χρονα – τα οποία συνδέονται φυσικά στενά με τη σύγχρονη Ιστορία της χώρας. Και κάπου εδώ τίθεται το ερώτημα: θέλουν όλοι να θυμόμαστε αυτή την Ιστορία, ειδικά μέσα από τραγούδια όπως ο κύκλος «Καταχνιά: Κατοχή – Αντίσταση – Απελευθέρωση»; (κυκλοφόρησε το 1965, σε μουσική Χρ. Λεοντή και στίχους Κ. Βίρβου), εμπνευσμένα από την ΕΠΟΝ, την απομόνωση των κρατητηρίων, την εκτέλεση των 200 στην Καισαριανή κ.λπ.
Η απάντηση της καλλιτεχνικής διευθύντριας του Φεστιβάλ, Κατερίνας Ευαγγελάτου, στον Λεοντή ήταν πάντως αρνητική. Και η πρότασή του δεν έγινε δεκτή, παρότι «παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον», καθώς «ο ευρύτερος σχεδιασμός και οι επιμέρους κατευθύνσεις του καλλιτεχνικού προγραμματισμού 2023 δεν επιτρέπουν την ένταξή της στο φετινό Φεστιβάλ».
«Με εγκάρδιους χαιρετισμούς» απέρριψε η κ. Ευαγγελάτου την πρόταση για μία επετειακή συναυλία για τα 60 χρόνια μουσικής πορείας του Χρήστου Λεοντή, λέγοντας ωστόσο πως «η εκτίμηση στο πρόσωπο των επικεφαλής δημιουργών είναι δεδομένη, όπως και η επιθυμία για την ανανέωση της επικοινωνίας μας στο μέλλον». Τον εκτιμούν μεν, τον απορρίπτουν δε… Εν τω μεταξύ, τέλη Οκτωβρίου έληγαν οι αιτήσεις κατάθεσης προτάσεων στο Φεστιβάλ. Δεν έχει περάσει καν μήνας και έχει ήδη βγει πρόγραμμα; Εχει γίνει δηλαδή ήδη η μελέτη και η αξιολόγηση των προτάσεων;
Λίγες ημέρες πριν από την κατάθεση της συγκεκριμένης πρότασης, ο σπουδαίος μας μουσικοσυνθέτης βίωσε άλλη μια πράξη απάθειας, αυτή τη φορά από τη διοίκηση της ΕΡΤ και συγκεκριμένα από τον νέο της πρόεδρο επί Ν.Δ., Κ. Ζούλα. Λέει ο κ. Λεοντής: «Πριν υποβάλω το αίτημά μου προς το Φεστιβάλ Αθηνών, στις 10 Οκτωβρίου ζήτησα εγγράφως και εγκαίρως, από τα μουσικά σύνολα της ΕΡΤ, να μου διαθέσουν τη μικρή συμφωνική ορχήστρα για το καλοκαίρι του 2023, με την παράκληση να μου δοθεί ΑΜΕΣΑ η απόφασή τους, για να προλάβω την προθεσμία υποβολής της αίτησής μου προς το Φεστιβάλ Αθηνών, που έληγε στις 31 Οκτωβρίου. Σε αλλεπάλληλα τηλεφωνήματά μου στους υπεύθυνους διευθυντές, πληροφορήθηκα τελικά ότι έπρεπε να εγκριθεί το αίτημά μου από τον κύριο Ζούλα… Τι να πω! Θου Κύριε! Ακόμα περιμένω την έγκριση…».
Οι απαντήσεις
Στην κ. Ευαγγελάτου ο Χρήστος Λεοντής απάντησε, μεταξύ άλλων, πως «αυτού του είδους η αντιμετώπιση είναι προσβλητική και συνάμα περιφρονητική. Βρείτε ένα λιγότερο γελοίο επιχείρημα για τον αποκλεισμό μου αυτό. Αυτό είναι κοροϊδία! Ξεχνάτε ή παρακάμπτετε την επί δεκαετίες συμβολή με τη μουσική μου στο θέατρο, στην Επίδαυρο, στο Ηρώδειο, στην Ευρώπη κ.λπ. μέσα από τις παραστάσεις της Α. Συνοδινού, του Εθνικού Θεάτρου και, φυσικά, του Κουν;
Και όχι μόνο στο θέατρο, αλλά και για εξήντα ολόκληρα χρόνια μουσικής. Μια τέτοια μακρόχρονη καλλιτεχνική πορεία δεν σας είναι αρκετή; Τι άλλο θα θέλατε που να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες σας; Θα πρέπει δηλαδή να ευθυγραμμιστώ στον ανύπαρκτο και άγνωστο σχεδιασμό σας, για να με εντάξετε; Και μη χειρότερα! Αισθάνομαι ντροπή και θλίψη. Σε ό,τι αφορά την εκτίμησή σας και μάλιστα… τη δεδομένη, άσ’ το καλύτερα. Μου αρκεί αυτή του κόσμου. Με γεμίζει ελπίδα και αισθάνομαι ευγνωμοσύνη γι’ αυτό. Με εγκάρδιους χαιρετισμούς…!».
Οσο για τον κ. Ζούλα, ο κ. Λεοντής τού έστειλε επιστολή στην οποία αναφέρει τη θέση του ενάντια στην προσπάθεια απολύσεων μουσικών από τα σύνολα της ΕΡΤ, καθώς και τη στήριξη στους μαέστρους Μύρωνα Μιχαηλίδη και Βύρωνα Φιδετζή, στους οποίους απαγορεύτηκε να διευθύνουν δύο προγραμματισμένες συναυλίες τους επειδή πήραν το μέρος των μουσικών, στον αγώνα τους για τη μη απόλυσή τους. «Αν δεν μπορείς να φτιάξεις το καινούργιο, μη χαλάς το παλιό.
Αυτό δεν είναι ανάπτυξη. Αυτό είναι υπανάπτυξη», γράφει συγκεκριμένα. «Τέτοιες πράξεις, κ. Ζούλα, ιδιαίτερα στον πολιτισμό, πράξεις φίμωσης, αποκλεισμών, περιορισμών και απαγορεύσεων δεν τιμούν καμία χώρα, καμία κυβέρνηση, καμία διοίκηση. Διερωτώμαι: είναι αυτά χαρακτηριστικά αρίστων; Κάτι μου θυμίζουν από προηγούμενα χρόνια. Μπορεί να είναι και συμπτώσεις. Μπορεί στα 82 μου χρόνια να είμαι εγώ ο καχύποπτος… Ποιος ξέρει!» προσθέτει.
