Πολιτικές εξελίξεις ανακατάταξης του πολιτικού σκηνικού δρομολογεί το δεύτερο κύμα αποχωρήσεων στελεχών από τον ΣΥΡΙΖΑ, ιδίως από την στιγμή που πλέον δημιουργείται στη Βουλή νέα Κοινοβουλευτική Ομάδα. Υπό το πρίσμα αυτό αξίζει να εντοπίσει κανείς τις επιπτώσεις από την «κίνηση» της ανεξαρτητοποίησης 9 βουλευτών που ανακοινώθηκε σήμερα, όπως και τις προοπτικές που υπάρχουν τόσο για τους αποχωρήσαντες όσο και για τον ΣΥΡΙΖΑ υπό την ηγεσία του Στέφανου Κασσελάκη.
Οι επιπτώσεις
Η άμεση επίπτωση για τον ΣΥΡΙΖΑ καταγράφεται αρχικά σε κοινοβουλευτικό και οργανωτικό επίπεδα, με αμφότερα τα πεδία να έχουν την δική τους αυτοτελή σημασία. Στη Βουλή πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει 11 (συνυπολογίζονται οι ήδη αποχωρήσαντες Ευκλειδης Τσακαλώτος και Πέτη Πέρκα) από τους 47 βουλευτές που είχε και πλέον αριθμεί μόλις 36, πολύ κοντά στο ΠΑΣΟΚ δηλαδή που έχει 32 βουλευτές.
Οι 11 ανεξάρτητοι βουλευτές αναμένεται από την ερχόμενη εβδομάδα να σχηματίσουν ξεχωριστή κοινοβουλευτική ομάδα, αφού ξεπερνούν τον αριθμό 10 που προβλέπεται από τον κανονισμό. Έτσι, θα έχουν δικά τους έδρανα, αν και δεν δικαιούνται να εκπροσωπηθούν στο προεδρείο της Βουλής.
Επικεφαλής της νέας Κοινοβουλευτικής Ομάδας θα είναι – σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες – ο Αλέξης Χαρίτσης, αν και αυτό μένει να επιβεβαιωθεί από τις συνεννοήσεις που θα γίνουν ανάμεσα στα στελέχη των «6+6» και της Ομπρέλας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αριθμός των βουλευτών της εν λόγω κοινοβουλευτικής ομάδας δεν αποκλείεται να αυξηθεί τους επόμενους μήνεςμ ιδίως από την στιγμή που φημολογείται πως τουλάχιστον δύο ακόμη βουλευτές – μέλη της Κ.Ο του ΣΥΡΙΖΑ έχουν σημαντικές ενστάσεις με την ηγεσία Κασσελάκη.
Πολλά θα κριθούν και από τις εσωκομματικές εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ, κυρίωςαν συνεχιστούν οι φραστικές επικρίσεις του Στέφανου Κασσελάκη στην περίοδο της διακυβέρνησης Τσίπρα (2015-2019), που φαίνεται να ενεργοποιεί στελέχη (και βουλευτές) που θεωρείται πώς έχουν απευθείας επαφή με τον πρώην πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε περίπτωση περαιτέρω απωλειών από την Κ.Ο του ΣΥΡΙΖΑ το κοινοβούλιο θα μπορούσε δυνητικά να βρεθεί και απέναντι σε ένα δύσκολο θεσμικά ερώτημα: Να έχουν ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ από… 32 βουλευτές και να πρέπει να αναζητηθεί νομική ερμηνεία για το ποιο κόμμα θα είναι «αξιωματική αντιπολίτευση». Πάντως, ένα τέτοιο σενάριο δεν θεωρείται ιδιαίτερα πιθανό.
Σε οργανωτικό επίπεδο ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει τα 18 από τα 42 μέλη της Πολιτικής Γραμματείας του κόμματος, καθώς και 104 από τα 302 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής. Το αποτέλεσμα είναι να διαμορφώνονται πλέον διαφορετικοί εντελώς συσχετισμοί, όπως και νέες «διαχωριστικές γραμμές».
Πλέον τα βασικά «στρατόπεδα» θα είναι η ηγετική ομάδα που συσπειρώνεται γύρω από τον Στέφανο Κασσελάκη (Νίκος Παππάς, Παύλος Πολάκης, Σωκράτης Φάμελλος κ.λ.π) καθώς και τα στελέχη που φέρονται να βρίσκονται σε επαφή με τον Αλέξη Τσίπρα (Όλγα Γεροβασίλη, Αλέκος Φλαμπουράρης, Γιάννης Ραγκούσης, Θανάσης Θεοχαρόπουλος κ.λ.π).
Ξεχωριστή περίπτωση θεωρείται αυτή του Διονύση Τεμπονέρα, ο οποίος έχει σχηματίσει δική του τάση στην οποία μετέχει και η Διάνα Βουτυράκου, επικεφαλής των think tanks που έχουν θεσμοθετηθεί στον ΣΥΡΙΖΑ με πρωτοβουλία του προέδρου του. Θυμίζουμε ότι ο Διονύσης Τεμπονέρας είχε συνταχθεί με την «Ομάδα Αχτσιόγλου» και την Ομπρέλα στην τελευταία Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ σήμερα δηλώνει πως παραμένει προκειμένου να δοθεί «η μάχη του Συνεδρίου».
Η συνεδριακή διαδικασία του ΣΥΡΙΖΑ είχε οριστεί για τα τέλη Φεβρουαρίου. Αναπτύσσεται, όμως, έντονη φημολογία για την πιθανότητα να οργανωθεί τελικά νωρίτερα,προκειμένου να εκλεγούν νέα όργανα.
Μια διαδικασία που επίσης παρουσιάζει ενδιαφέρον, μιας και δεν είναι γνωστό αν ο μηχανισμός του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί πλέον να …βρεί ποια μέλη του αποχώρησαν και ποια παραμένουν. Αυτό, ιδίως από την στιγμή που με την αποχώρηση της «Ομπρέλας», που είχε σημαντικές δυνάμεις στον οργανωτικό μηχανισμό, σήμανε και την αποχώρηση …ολόκληρων Οργανώσεων Μελών ή ακόμη μεγαλύτερων σχημάτων. Πρόκειται για μία συνθήκη που δεν είναι απίθανο να δημιουργήσει εσωτερικές έριδες, εφόσον υπάρξουν ζητήματα αμφισβήτησης λειτουργιών.
Στον ΣΥΡΙΖΑ
Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ θα καταβληθεί προσπάθεια να απαντηθεί με «φυγή προς τα εμπρός», στο πολιτικό επίπεδο, η νέα διάσπαση με την οποία βρίσκεται αντιμέτωπος. Επίσης, να παρουσιαστεί η όλη υπόθεση ως μία «αντίδραση» των στελεχών που αποχώρησαν στην ήττα που υπέστη η Έφη Αχτσιόγλου ως υποψήφια για την προεδρία του κόμματος.
Για τον λόγο αυτό στην ανακοίνωση που εκδόθηκε επισημαίνεται πως «η μόνη “διαφωνία” όσων εγκατέλειψαν σήμερα το κόμμα με το οποίο εξελέγησαν με λίστα τον Ιούνιο του 2023, είναι το αποτέλεσμα των εσωκομματικών εκλογών για την ανάδειξη Προέδρου και η άρνησή τους να αποδεχθούν τη δημοκρατική ετυμηγορία των δεκάδων χιλιάδων μελών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ». Παράλληλα αναφέρεται πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι «πιο ενωμένος, πιο δυνατός, με την παρακαταθήκη του Αλέξη Τσίπρα θα εκφράσει και πάλι την μεγάλη πλειοψηφία του λαού».
Ο ισχυρισμός αυτός, πάντως, ακούγεται πολύ …αισιόδοξος, αν συνυπολογίσει κανείς τη δημοσκοπική εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ, που στην τελευταία μέτρηση καταγράφθηκε στο 10,5% με την ηγεσία του να …ρίχνει συνεχώς τον πήχη των επικείμενων ευρωεκλογών. Θυμίζουμε ότι τα ηγετικά στελέχη αρχικά έκαναν λόγο για επαναφορά στα επίπεδα του καλοκαιριού του 2019 (32%), ενώ στην τελευταία του τηλεοπτική συνέντευξη ο Στέφανος Κασσελάκης έθεσε ως στόχο το «17% με 18%».
Την ίδια στιγμή με τα παραπάνω ένα στέλεχος της ηγετικής ομάδας, ο Γιώργος Τσίπρας χαρακτήρισε «αποτυχία» οποιοδήποτε ποσοστό κάτω από 17% , ενώ ο Νίκος Παππάς υποστήριξε ότι στόχος του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να είναι «ένα ποσοστό πολύ πάνω από το 17%». Οι τελευταίες αυτές αναφορές δείχνουν ότι η ηγεσία Κασσελάκη θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση, αν συνεχιστεί η πτωτική πορεία στις δημοσκοπήσεις, ιδιαιτέρως, δε, εάν υπάρξει αρνητικό εκλογικό αποτέλεσμα.
Οι αποχωρήσαντες
Όσον αφορά το τμήμα των στελεχών που ανεξαρτητοποιήθηκε είναι σαφές ότι η κοινοβουλευτική ομάδα που θα δημιουργήσει θα είναι το πρώτο βήμα για την δημιουργία πολιτικού φορέα. Δεν έχει ξεκαθαρίσει αν αυτός ο φορέας θα έχει τη μορφή «χώρου διαλόγου» ή κόμματος, όπως επίσης και το αν τελικά θα κατέβει στις ευρωεκλογές. Πάντως αυτή είναι μία ισχυρή πιθανότητα, αφού σε αντίθετη περίπτωση στην προεκλογική περίοδο οι αποχωρήσαντες θα πρέπει να πάρουν πολιτική θέση.
Σχετικά με τα πολιτικά προτάγματα του πολιτικού αυτού χώρου είναι εμφανές ότι θα αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των στελεχών των «6+6» και της «Ομπρέλας». Πάντως, στην ανακοίνωση αποχώρησης γίνεται λόγος για «ένα νέο σχέδιο για την προοδευτική αναγέννηση της χώρας» όπως και στην ανάγκη για «πολιτικά ισχυρή και προγραμματικά οραματική προοδευτική αντιπολίτευση, που όχι μόνο θα αμφισβητεί την ηγεμονία της Νέας Δημοκρατίας, αλλά θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ανατροπή της». Επίσης υπάρχει αναφορά «στη δημιουργία ενός αριστερού και προοδευτικού χώρου που θα διαμορφώσει τις απαντήσεις και το πολιτικό σχέδιο που θα ανταποκρίνεται στις αναζητήσεις και στις προσδοκίες των πολιτών». Αναφέρουν επίσης: «Παραμένουμε περήφανοι για όσα καταφέραμε την περίοδο 2015-2019 με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε το έργο να διασώσει την κοινωνική συνοχή μιας χρεωκοπημένης χώρας».
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι θα ακολουθηθεί μια τακτική η οποία θα απευθύνεται στον «προοδευτικό χώρο» με σαφές κυβερνητικό πρόσημο. Επίσης θα έχει ως στοιχείο υπεράσπιση των κυβερνήσεων του Αλέξη Τσίπρα την περίοδο 2015-2019, δηλαδή την περίοδο εφαρμογής του τρίτου μνημονίου.
Πάντως το επόμενο διάστημα αναμένονται έντονες διεργασίες σχετικά με την πολιτική κατεύθυνση του νέου εγχειρήματος. Σε αυτές θα παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο οι λεγόμενοι «σαραντάρηδες του ΣΥΡΙΖΑ» (Α.Χαρίτσης, Ε.Αχτσιόγλου, Ν.Ηλιόπουλος), ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και η τάση των 53, τα παλιότερα στελέχη της «Ομπρέλας» (Σκουρλέτης, Φίλης, Βίτσας) όπως και παράγοντες του ευρύτερου «προοδευτικού χώρου» καθώς και της Οικολογίας, αφού την αποστασιοποίησή του από τον ΣΥΡΙΖΑ έχει ανακοινώσει ο Πέτρος Κόκκαλης με την πολιτική κίνηση «Κοσμος». Επίσης η κινητικότητα του εγχειρήματος πιθανότατα θα έχει το βλέμμα και στις εξελίξεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ.
