Τι είναι το συγκεκριμένο εμβόλιο;
H Johnson & Johnson κατέθεσε στον οργανισμό τροφίμων και φαρμάκων στις ΗΠΑ τα στοχεία της φάσης ΙΙΙ που περιλαμβάνει 40.000 συμμετέχοντες σε ΗΠΑ, Βραζιλία, Νότια Αφρική, Αργεντινή, Χιλή, Κολομβία, Μεξικό και Περού. Toσυγκεκριμένο εμβόλιο χρησιμοποιεί ως φορέα έναν αδενοϊό που περιέχει το DNAγια την πρωτεΐνη καρφί του ιού. Ο αδενοϊός είναι τροποποιημένος ώστε να μην μπορεί να πολλαπλασιαστεί, και μόλις εισέλθει στα ανθρώπινα κύτταρα εισάγει το DNAπου περιέχει στον πυρήνα των κυττάρων όπου μεταγράφεται σε mRNA (Εικόνα 1). Κατόπιν το mRNA μεταφράζεται στην πρωτεΐνη καρφί η οποία στην συνέχεια εκτίθεται στην επιφάνεια των κυττάρων και προκαλεί την αντίδραση του ανοσοποιητικού μας συστήματος (Εικόνα 2).
Υψηλή αποτελεσματικότητα ακόμα και απέναντι στην παραλλαγή Β.1.351 (Νοτιοαφρικάνικες μεταλλάξεις)
H αποτελεσματικότητα του εμβολίου απέναντι στις μέτριες προς σοβαρές περιπτώσεις COVID-19 σε όλες τις γεωγραφικές περιοχές ήταν 66.9% (95% CI 59.0, 73.4) όταν εξετάστηκαν περιπτώσεις τουλάχιστον 14 μέρες μετά την μοναδική δόση του εμβολίου, καθώς βρέθηκαν 116 κρούσματα στους εμβολιασθέντες και 348 στο placebo group και 66.1% (95% CI 55.0, 74.8) όταν εξετάστηκαν περιπτώσεις τουλάχιστον 28 μέρες μετά τον εμβολιασμό, καθώς βρέθηκαν 66 κρούσματα στους εμβολιασθέντες και 193 στο placebo group. Όσον αφορά τις σοβαρές περιπτώσεις COVID-19 η αποτελεσματικότητα ήταν στο 76.7% (54.6,89.1) τουλάχιστον 14 μέρες μετά τον εμβολιασμό και στο 85.4% (54.2,96.9) αντίστοιχα. Όσον αφορά στις νοσηλείες σχετιζόμενες με COVID-19 υπήρξαν 2 νοσηλείες στους εμβολιασθέντες μετά τις 14 μέρες (καμία περίπτωση μετά τις 28 μέρες) και 29 νοσηλείες στο placebo group (16 νοσηλείες μετά τις 28 μέρες). Μέχρι τις 5 Φεβρουαρίου 2021 υπήρχαν 7 θάνατοι στην μελέτη και όλοι αφορούσαν στο placebo group. Γενικά η αποτελεσματικότητα του εμβολίου φαίνεται να είναι παρόμοια σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, με σχετικά μικρότερη αποτελεσματικότητα στην υποκατηγορία άνω των 60 με υποκείμενα νοσήματα σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Οι κυρίαρχες παραλλαγές με βάση τα αλληλουχημένα δείγματα ήταν η κυρίαρχη παραλλαγή D614Gστις ΗΠΑ (96.4%), Β.1.351 στην Ν. Αφρική (94.5%) και P.2 στην Βραζιλία (69.4%). Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου είναι διαφορετική απέναντι στις παραλλαγές, αλλά παραμένει πολύ υψηλή ακόμα και απέναντι στην Β.1.351 που κυριαρχεί στην Νότια Αφρική. Πιο συγκεκριμένα απέναντι στην σοβαρή ασθένεια COVID-19 η αποτελεσματικότητα του εμβολίου βρέθηκε στο 78% τουλάχιστον 14 μέρες μετά τον εμβολιασμό και 85.9% τουλάχιστον 28 μέρες μετά, στις ΗΠΑ. Στην Νότια Αφρική τα νούμερα είναι 73.1% και 81.7% αντίστοιχα.
Η μια δόση του εμβολίου ήταν αρκετή για την παραγωγή εξουδετεροποιητικών αντισωμάτων στο 96% των συμμετεχόντων 18-55 αλλά και στο 96% των συμμετεχόντων άνω των 65 στις 29 μέρες μετά τον εμβολιασμό, και διατηρήθηκαν τουλάχιστον μέχρι 87 μέρες μετά. Σημαντική αύξηση παρατηρήθηκε επίσης και στα Τ βοηθητικά κύτταρα μνήμης CD4+ και CD8+ μέχρι την ημέρα 29, κάτι που προϊδεάζει για δυνατότητα απόκρισης του οργανισμού για σημαντικό χρονικό διάστημα μετά τον εμβολιασμό.
Πηγές:
https://www.fda.gov/media/146217/download
https://www.fda.gov/media/146219/download
https://www.nytimes.com/interactive/2020/health/johnson-johnson-covid-19-vaccine.html
Σπύρος Μερκούρης, PhD Nευροεπιστημών
