Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

12 Σεπτέμβρη 1948: έξι ΕΠΟΝίτες πραγματοποιούν μια από τις πρώτες στον κόσμο αεροπειρατεία

Οι έξι νεαροί αποφασίζουν να φύγουν από την πόλη και να ενταχθούν στο ΔΣΕ. Οι δρόμοι όμως για το βουνό ήταν αποκλεισμένοι από τις κυβερνητικές δυνάμεις. Τότε αποφάσισαν να επιβιβαστούν σε αεροπλάνο της πολιτικής αεροπορίας, να επιχειρήσουν να το καταλάβουν και να το οδηγήσουν στη Γιουγκοσλαβία, με στόχο από εκεί να περάσουν στον Γράμμο και να ενωθούν με τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας.

Σεπτέμβρης του 1948. Ο εμφύλιος μαινόταν στα βουνά της Μακεδονίας, ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα, είχε εξαπολυθεί η περίφημη «λευκή τρομοκρατία». Φυλακές διωγμοί, εξορίες, ήταν σε ημερήσια διάταξη.

Μια παρέα έξι νεαρών ΕΠΟΝιτών από την Θεσσαλονίκη νιώθει τον κλοιό να σφίγγει γύρω της. Είχαν διαπράξει το ολέθριο «έγκλημα» να είναι μέλη της ΕΠΟΝ. Οι αρχές τους κατηγορούσαν ότι είχαν διαπράξει πολλά σαμποτάζ. Η σύλληψη τους ήταν ζήτημα ημερών. 

Οι έξι νεαροί αποφασίζουν να φύγουν από την πόλη και να ενταχθούν στο ΔΣΕ. Οι δρόμοι όμως για το βουνό ήταν αποκλεισμένοι από τις κυβερνητικές δυνάμεις. Τότε αποφάσισαν να επιβιβαστούν σε αεροπλάνο της πολιτικής αεροπορίας, να επιχειρήσουν να το καταλάβουν και να το οδηγήσουν στη Γιουγκοσλαβία, με στόχο από εκεί να περάσουν στον Γράμμο και να ενωθούν με τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας.

Οι παράτολμοι νεαροί ήταν: τα αδέλφια  Αλέξανδρος Κουφουδάκης (21 ετών) και Δημήτρης Κουφουδάκης, (23 ετών), Αχιλλέας Κετιμλίδης, (19 ετών), Αντώνης Βογιάζος, (18 ετών), Γιώργος Κέλας, (17 ετών), και Σπύρος Χελμιάδης, (18 ετών).

Συνωμοτικά ένας – ένας κατέβηκαν στην Αθήνα. Εκεί αγόρασαν εισιτήρια για την πτήση της ΤΑΕ (Τεχνικαί Αεροπορικαί Εκμεταλλεύσεις) από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη.

Στις 12 Σεπτέμβρη και ώρα 13:15, με τη δικαιολογία ότι θα δώσουν εξετάσεις για το Πολυτεχνείο, οι έξι νέοι επιβιβάστηκαν από το αεροδρόμιο του Ελληνικού σε ένα αεροσκάφος της TAE, (της πρώτης ιδιωτικής αεροπορικής εταιρείας – Τεχνικαί Αεροπορικαί Εκμεταλλεύσεις), με δρομολόγιο Αθήνα – Θεσσαλονίκη.  

Το αεροπλάνο ήταν μια Ντακότα, DC3, με 17 επιβάτες και τετραμελές πλήρωμα. Είχαν κλείσει ξεχωριστά τα εισιτήρια για την πτήση της  ΤΑΕ (Τεχνικαί Αεροπορικαί Εκμεταλλεύσεις). Καθόντουσαν σε διαφορετικά σημεία του αεροπλάνου.  

Λίγη ώρα μετά την απογείωση κι ενώ το αεροπλάνο βρίσκονταν πάνω από τη Σκύρο, τέσσερις από τους νεαρούς εισέβαλαν στο πιλοτήριο και οπλισμένοι με σουγιάδες και ένα μπουκάλι γκαζόζας, απαίτησαν από τον πιλότο να αλλάξει προορισμό και να κατευθυνθεί στη Γιουγκοσλαβία. Ακολούθησε μικροσυμπλοκή στο πιλοτήριο με το συγκυβερνήτη, ενώ μέσα σε εκείνο το διάστημα ο ασυρματιστής πρόλαβε να αναφέρει το συμβάν στον πύργο ελέγχου.

Η απάντηση ήταν σαφής: «Να επιστρέψει το αεροπλάνο πάση θυσία αμέσως εις Θεσσαλονίκην». Απογειώθηκαν σκάφη τύπου spitfire για να αποτρέψουν την αεροπειρατεία. Δεν κατάφεραν να εντοπίσουν το αεροσκάφος.  Λίγο αργότερα, ο πύργος ελέγχου έλαβε μήνυμα από το αεροπλάνο: «Είμεθα προσγειωμένοι Όφτσε Πόλε 60 χλμ. Νοτιοανατολικά  Σκοπίων»… Οι ΕΠΟΝίτες τα κατάφεραν.

Στη συνέχεια το αεροπλάνο, με κυβερνήτη τον Αθανάσιο Ηγουμενάκη επέστρεψε στην Ελλάδα. Το πλήρωμα θεωρήθηκε συνυπεύθυνο και οδηγήθηκε σε δίκη με εντολή του ιδίου του αρχηγού της Αεροπορίας.

Οι έξι ΕΠΟΝίτες δικάσθηκαν ερήμην από το Έκτακτο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης και καταδικάσθηκαν σε θάνατο.

Οι έξι νεαροί κατάφεραν να φτάσουν με τρένο στα Σκόπια. Από κει ξαναπέρασαν στην Ελλάδα και εντάχτηκαν στις δυνάμεις του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Από τους έξι, ο Αχιλλέας Καλτεμλίδης και ο Σπύρος Χειλμιάδης σκοτώθηκαν σε μάχες στις επιχειρήσεις του ΔΣΕ το 1949, ενώ οι άλλοι τέσσερις κατέφυγαν στις ανατολικές χώρες. Ο Δημήτρης Κουφουδάκης εγκαταστάθηκε στην Τσεχοσλοβακία, σπούδασε οικονομικά και επέστρεψε στην Ελλάδα το 1978 όπου εργάστηκε σε ιδιωτική επιχείρηση. Ο αδελφός του Αλέξανδρος Κουφουδάκης σπούδασε χημικός, επαναπατρίστηκε το 1985 στην Ελλάδα και εργάστηκε στον «Δημόκριτο». Ο Γιώργος Κέλας έζησε στη Ρουμανία και επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη το 1985. Ο Αντώνης Βογιάζος σπούδασε στη Μόσχα κινηματογράφο και σταδιοδρόμησε ως καλός σκηνοθέτης στη Σοβιετική Ένωση. Επέστρεψε στην Αθήνα το 1976 και εργάστηκε ως μεταφραστής κυρίως θεατρικών έργων και σκηνοθέτης. Ανάμεσα στα έργα που σκηνοθέτησε στην ελληνική τηλεόραση είναι «Ο φωτογράφος του χωριού» και η σειρά «Χρονικό της Εθνικής Αντίστασης».

 

Mε στοιχεία από mixanitouxronou.gr,  sansimera.gr ,
topontiki.gr, thessmemory.wordpress.com, Ριζοσπάστης

 

Απόψεις