Η ψηφοφορία στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου τον Ιούνη για το λεγόμενο νομοθετικό πακέτο της ΕΕ «Fitfor55», δηλαδή την προσαρμογή στον στόχο της ΕΕ για μείωση των εκπομπών άνθρακα κατά 55% μέχρι το 2030, σε σχέση με το 1990, σήκωσε μεγάλο θόρυβο από τα αστικά μέσα ενημέρωσης στη χώρα μας και στα άλλα κράτη – μέλη της ΕΕ, καθώς και από τα αστικά κόμματα στην ΕΕ. Πρόκειται για μία δέσμη νομοθεσίας της ΕΕ (Κανονισμοί και Οδηγίες) που εξειδικεύουν και υλοποιούν το νέο «ιερό δισκοπότηρο» του κεφαλαίου, το «Πράσινο New Deal» της ΕΕ, το οποίο εκφράστηκε με τον «ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα», που υιοθέτησε και στην Ελλάδα η κυβέρνηση της ΝΔ με τον δικό της «νόμο για το κλίμα», με την ενθουσιώδη συμφωνία όλων των αστικών κομμάτων (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΜέΡΑ25).
Πυρήνας της σχετικής ευρωενωσιακής νομοθεσίας είναι η αναθεώρηση του άθλιου «συστήματος εμπορίου της ρύπανσης (ΣΕΔΕ – ETS)» που εδώ και πολλά χρόνια αποτελεί το θεμελιώδες εργαλείο της «πράσινης μετάβασης» της ΕΕ.
Ολα έχουν μια τιμή
Τι είναι το Σύστημα Εμπορίου Ρύπανσης (ΣΕΔΕ – ETS); Για να πούμε τα πράγματα με το πραγματικό τους όνομα, πρόκειται για το «Χρηματιστήριο της βρωμιάς». Κυριολεκτικά! Με βάση αυτό τα κράτη – μέλη της ΕΕ απονέμουν στους διάφορους επιχειρηματικούς ομίλους δωρεάν δικαιώματα να ρυπαίνουν (έτσι ακριβώς!). Οταν κάποιες επιχειρήσεις εξαντλήσουν αυτά τα δικαιώματα «βρωμιάς» – καταστροφής του περιβάλλοντος πρέπει να αγοράσουν καινούργια, που αυτήν τη φορά θα τα πληρώσουν. Και πού τα βρίσκουν;
Με βάση το ΣΕΔΕ – ETS οι επιχειρήσεις που για διάφορους λόγους δεν έχουν εξαντλήσει τα δικά τους δικαιώματα «βρωμιάς» τα βγάζουν σε πλειστηριασμό, κι έτσι δημιουργείται ένα «χρηματιστήριο της βρωμιάς και της καταστροφής του περιβάλλοντος». Η νομοθεσία της ΕΕ δεν απαγορεύει σε κανέναν επιχειρηματικό όμιλο να καταστρέφει το περιβάλλον, την υγεία και τη ζωή του λαού, αρκεί να πληρώνει.
Αυτή είναι η περιβόητη «αρχή» της ΕΕ «Ο ρυπαίνων πληρώνει» για να συνεχίσει να ρυπαίνει. Σ’ αυτό το άθλιο χρηματιστήριο η «ρύπανση», όπως «κομψά» χαρακτηρίζουν οι αστοί τη βρωμιά, την καταστροφή του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας, παίρνει μια τιμή που πληρώνουν όσοι όμιλοι αγοράζουν σ’ αυτούς που πουλάνε. Σ’ αυτό το αλισβερίσι κάποιοι όμιλοι βγάζουν πολλά λεφτά.
Μήπως όμως χάνουν τα μονοπώλια που πληρώνουν για να ρυπαίνουν; Οχι βέβαια! Τα μονοπώλια ό,τι πληρώνουν σε δικαιώματα να βρωμίζουν το περιβάλλον και την ανθρώπινη ζωή το μετακυλούν στο τελικό κόστος του προϊόντος που παράγουν και πουλάνε, πράγμα που σημαίνει ότι το πληρώνουν οι εργαζόμενοι και ως καταναλωτές κι ως φορολογούμενοι αφού οι κρατικές και ευρωενωσιακές επιδοτήσεις που πληρώνει από την τσέπη του ο λαός ενισχύουν τα μεγάλα επιχειρηματικά σχέδιά τους.
Η νέα νομοθεσία της ΕΕ προχωράει σε αναθεώρηση του υπάρχοντος συστήματος ETS και εντάσσει οικονομικούς κλάδους που πριν δεν εντάσσονταν σ’ αυτό, όπως οι αεροπορικές και θαλάσσιες μεταφορές1, ενώ δεν διστάζει να εντάξει και τις οδικές μεταφορές και τις «εκπομπές από τα κτίρια», που σημαίνει ότι τα λαϊκά νοικοκυριά εκτός από τις άλλες επιβαρύνσεις θα πληρώνουν και «πράσινο πρόστιμο» γιατί χρησιμοποιούν παλιά αυτοκίνητα (και μάλιστα μετά το 2035 αν δεν χρησιμοποιούν ηλεκτρικά αυτοκίνητα) ή γιατί έχουν στα σπίτια τους ή τις πολυκατοικίες λέβητες πετρελαίου.
Τόσο απύθμενη είναι η δίψα των μονοπωλίων για κέρδη από τα πάντα που δεν δίστασαν να συμπεριλάβουν στο «σύστημα του εμπορίου της βρωμιάς» μέχρι και την καύση των απορριμμάτων, την πιο βλαβερή και θανατηφόρα μορφή διαχείρισης των σκουπιδιών, η οποία όμως έχει αποδειχτεί από τις πιο κερδοφόρες δραστηριότητες του κεφαλαίου, όπως συμβαίνει με την αθλιότητα της καύσης σκουπιδιών μέσα στον αστικό ιστό της πόλης του Βόλου από την πολυεθνική «ΑΓΕΤ – Lafarge».
Η «πράσινη μετάβαση» που υλοποιούν τα όργανα της ΕΕ και οι αστικές κυβερνήσεις αποτελεί κερδοφόρα διέξοδο είτε για λιμνάζοντα κεφάλαια των μονοπωλίων είτε για επενδύσεις ομίλων που τους τοποθετούν σε ευνοϊκή θέση απέναντι σε ανταγωνιστές τους σε άλλα κράτη – μέλη της ΕΕ και σε αυτά άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων και δυνάμεων (ΗΠΑ, Κίνας).
«Είναι πολλά τα λεφτά…»
Από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησε η συζήτηση του «πράσινου» νομοθετικού πακέτου της ΕΕ, τα λόμπι των επιχειρηματικών ομίλων όλων των κλάδων της καπιταλιστικής οικονομίας «στρατοπέδευσαν» στις εγκαταστάσεις του Ευρωκοινοβουλίου. Αλλωστε, με σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου οι εκπρόσωποι των επιχειρηματικών ομίλων έχουν το ελεύθερο να «αλωνίζουν» στα γραφεία των ευρωβουλευτών, να οργανώνουν «επισκέψεις», συναντήσεις, «ενημερώσεις» κ.λπ., αρκεί να το δηλώνουν2.
Ολο αυτό το διάστημα οι επιχειρηματικοί όμιλοι κάθε οικονομικού κλάδου έγραφαν άρθρα της νομοθεσίας, έσβηναν άλλα, «διόρθωναν» αυτά που δεν τους συνέφεραν, προσέθεταν και αφαιρούσαν ή διόρθωναν λέξεις, φράσεις, παραγράφους, ημερομηνίες έναρξης ισχύος προς όφελος των συμφερόντων τους. Το «μοναδικό εκλεγμένο σώμα της ΕΕ», όπως προσπαθεί να παρουσιάσει το Ευρωκοινοβούλιο η δράκα των εκπροσώπων των μονοπωλίων, προτίμησε τον απλούστερο δρόμο. Ας γράψουν τους νόμους αυτοί που …ξέρουν – και για τα συμφέροντα των οποίων άλλωστε το Ευρωκοινοβούλιο τους ψηφίζει.
Ελα όμως που τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων είναι ανταγωνιστικά. Υπάρχουν όμιλοι που «έγκαιρα» επένδυσαν σε νέες τεχνολογίες και προσάρμοσαν την παραγωγική τους δραστηριότητα και ικανότητα στον νέο κερδοφόρο ορίζοντα της «πράσινης μετάβασης», της «Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας». Αλλοι όμιλοι, για πολλούς και διαφορετικούς λόγους, δεν ήθελαν ή δεν μπόρεσαν έγκαιρα να προσαρμοστούν στον δρόμο της «πράσινης κερδοφορίας» και απαιτούν από τα όργανα της ΕΕ και τις αστικές κυβερνήσεις μεταβατική περίοδο προσαρμογής και επιπλέον ευρωενωσιακές και κρατικές ενισχύσεις.
Πόσο αξίζει μια τροπολογία στο Ευρωκοινοβούλιο;
Κι εκεί άρχισε ένα καινούργιο γαϊτανάκι. Τα επιχειρηματικά λόμπι που είδαν τις απαιτήσεις τους να μη συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση που θα ερχόταν για ψήφιση ξημεροβραδιάζονταν στα γραφεία των ευρωβουλευτών για να τους πείσουν να υπογράψουν, να καταθέσουν και βέβαια να ψηφίσουν διάφορες τροπολογίες που είχαν συντάξει οι ίδιες οι επιχειρήσεις με βάση τα δικά τους συμφέροντα και επιδιώξεις.
Από κοντά εμφάνιζαν ως υποστηρικτές αυτών των τροπολογιών και διάφορες ΜΚΟ «καταναλωτών» και «συμπαθούντων» για τα βάσανα των επιχειρηματιών. Ο κόπος τους έπιασε τόπο. Τις ίδιες ακριβώς τροπολογίες των επιχειρήσεων «ω του θαύματος!» τις υπέγραψαν και τις κατέθεσαν δεκάδες ευρωβουλευτές από κοινού αν και προέρχονταν από τις πιο διαφορετικές χώρες, από τα πιο διαφορετικά εθνικά κόμματα και από διαφορετικές πολιτικές ομάδες. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη ότι το Ευρωκοινοβούλιο είναι το «μόνο εκλεγμένο από τους λαούς», όπως διατείνονται, όργανο της ΕΕ! Για να κάνει, όπως και τ’ άλλα όργανα της ΕΕ, τη «βρώμικη δουλειά» για λογαριασμό των μονοπωλίων, και πάνω απ’ όλα «στο όνομα των λαών».
Δεν είναι κρυφό ότι κάθε τροπολογία που υποστήριζαν οι διάφοροι όμιλοι κοστολογούνταν για τα συμφέροντά τους σε εκατομμύρια ευρώ, όπως άλλωστε και οι τροπολογίες που περιλάμβαναν οι αρχικές εκθέσεις της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωκοινοβουλίου. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η τροπολογία που ονομάστηκε «τροπολογία της “Ferrari”»3.
Μεγάλος χαμένος ο λαός
Στον πόλεμο των συμφερόντων των μονοπωλιακών ομίλων τα αστικά πολιτικά ρεύματα – οι πολιτικές ομάδες στο Ευρωκοινοβούλιο ανάλογα με τους δεσμούς που διατηρούν με τους αντίστοιχους ομίλους – ανέλαβαν τον ρόλο των επικεφαλής σ’ έναν «πόλεμο δι’ αντιπροσώπων», εκπροσωπώντας τα αντίστοιχα μονοπωλιακά συμφέροντα.
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα ανέλαβε την υπεράσπιση των τμημάτων του κεφαλαίου που απαιτούν μεγαλύτερη ευρωενωσιακή και κρατική χρηματοδοτική στήριξη και ελεγχόμενη «πράσινη μετάβαση». Σοσιαλδημοκράτες και «Πράσινοι» στηρίζουν την ενδυνάμωση των τμημάτων του κεφαλαίου (στα οποία άλλωστε οι «Πράσινοι» οφείλουν τη σημερινή πολιτική τους θέση) που επένδυσαν στην «πράσινη κερδοφορία» (βλ. ΑΠΕ, εναλλακτικά καύσιμα κ.λπ.), ενώ θλιβερός συνοδοιπόρος στον διαγκωνισμό των ανταγωνιστικών μερίδων του κεφαλαίου ακολουθεί η ομάδα της αυτοονομαζόμενης «Αριστεράς» (της μετονομασμένης GUE).
Στην ψηφοφορία στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου για την κομβική νομοθεσία της αναθεώρησης του «Συστήματος Εμπορίας Ρύπανσης» επικράτησαν οι τροπολογίες που είχαν γράψει και προωθήσει τα λόμπι επιχειρήσεων που στήριξε το ΕΛΚ. Οι Σοσιαλδημοκράτες, αφού ζήτησαν ολιγόλεπτη διακοπή για να συμβουλευτούν τα επιχειρηματικά λόμπι που στήριζαν μαζί με τους «Πράσινους», τα κόμματα του ΚΕΑ και αυτά που το ακολουθούν στην ομάδα της «Αριστεράς», τελικά απέρριψαν το τελικό κείμενο, ώστε να υπάρξει νέα προσπάθεια συμβιβασμού των μονοπωλιακών ανταγωνισμών, που θα έρθει για ψηφοφορία τις επόμενες βδομάδες στο Ευρωκοινοβούλιο.
Τα γεγονότα εκθέτουν εκείνες τις σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις, όπως τους Podemos, τον ΣΥΡΙΖΑ κ.ά. που προσπάθησαν να εμφανίσουν τον «πόλεμο» των μονοπωλιακών συμφερόντων ως διαμάχη μεταξύ των «δεξιών» και «αριστερών» δυνάμεων δήθεν για την υπεράσπιση του περιβάλλοντος.
Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη. Τα μονοπώλια θα καταλήξουν σε συμβιβασμό, έστω κι αν θα είναι προσωρινός και εύθραυστος. Το αποτέλεσμά του θα είναι, όπως και σήμερα, η επιβολή ενός δυσβάσταχτου βάρους στη ζωή του εργαζόμενου λαού. Η εκτόξευση των τιμών της Ενέργειας και των καυσίμων απ’ τον προηγούμενο Αύγουστο, με την κλιμακούμενη ενεργειακή φτώχεια, τις αυξήσεις στις τιμές των εμπορευμάτων και τον πληθωρισμό, είναι τελικά αντανάκλαση της πολιτικής της «πράσινης ανάπτυξης» ΕΕ και αστικών κυβερνήσεων.
Η «πράσινη μετάβαση» φτωχοποιεί τον λαό. Τα νομοθετικά μέτρα της ΕΕ, των διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων που τα υλοποιούν και όλων των αστικών κομμάτων που τα χειροκροτούν υποχρεώνουν τον λαό να πληρώνει τα «πράσινα» κέρδη των ομίλων με «πράσινους» φόρους και τέλη, το πανάκριβο «πράσινο ρεύμα», με την υποχρεωτική αντικατάσταση υποδομών, εξοπλισμού, αυτοκινήτων με αντίστοιχα «πράσινα».
Ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης είναι αυτός που καταστρέφει το περιβάλλον. Αλλωστε, δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη καταστροφής (μεταξύ άλλων και) του περιβάλλοντος στις μέρες μας από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία, όπου όλες οι αστικές πολιτικές δυνάμεις που υποκριτικά ανησυχούν για τις εκπομπές CO2, τον στηρίζουν, προωθούν την περαιτέρω εμπλοκή τους και απειλούν ως και με πυρηνικά.
Απέναντι σε όλα αυτά, η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ καταψήφισε τους κανονισμούς που τέθηκαν σε ψηφοφορία, αποκάλυψε και καταψήφισε τους αντιλαϊκούς μηχανισμούς που θεσπίζουν αυτοί, ενώ αρνήθηκε να πάρει μέρος στους ανταγωνισμούς των ομίλων και τον πόλεμο των τροπολογιών με σημαδεμένους στόχους από τα μεγάλα συμφέροντα.
Ο λαός μπορεί να διαλέξει τον δικό του δρόμο
Για τον εργαζόμενο λαό υπάρχει μόνο ένας δρόμος για το δικαίωμά του στη ζωή και την ευημερία. Η εξουσία και η οικονομία στα χέρια του λαού. Κεντρικός επιστημονικός σχεδιασμός στο έδαφος της κοινωνικής παραγωγής γιατί μόνο σ’ αυτόν τον δρόμο μπορεί να προλαμβάνονται προβλήματα, να αντιμετωπίζονται συνδυασμένα και σχεδιασμένα οι επιπτώσεις κάθε δραστηριότητας στο περιβάλλον με κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες, να εξασφαλίζεται η ισόρροπη σχέση του ανθρώπου με τη φύση.
Αυτόν τον δρόμο μπορεί να βαδίσει ο λαός μας σε συμπόρευση με το ΚΚΕ, ενάντια στις κατευθύνσεις της ΕΕ και του κεφαλαίου, επιβεβαιώνοντας ότι: Μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό, βαδίζοντας στον δρόμο της ανατροπής, για να ζήσουμε τη ζωή που μας αξίζει.
Παραπομπές
1. Το ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο «καθάρισε», αφού επέβαλε να συμπεριληφθεί στην έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου η απαίτησή του να μην πληρώνει τίποτε, καθώς με βάση τη σχετική διάταξη ο τελικός υπεύθυνος για την πληρωμή πρέπει να είναι «ο φορέας εκμετάλλευσης ενός πλοίου», δηλαδή «τρέχα γύρευε», από το ναυλωτή μέχρι καμιά ανύπαρκτη «shipping company» με έδρα τα νησιά Καϋμάν ή του Σολομώντα…
2. Τσουνάμι συναντήσεων με λομπίστες της βιομηχανίας του άνθρακα έχει προηγηθεί (και ακολουθήσει) των ψηφοφοριών για το ETS: «Η έγκριση τροπολογιών που αποσκοπούν στην παροχή μεγαλύτερης ελευθερίας στους πιο βρώμικους τομείς της Ευρώπης έδειξε ότι η στενή πλειοψηφία των νομοθετών τάσσεται υπέρ μιας συντηρητικής προσέγγισης για τη δράση για το κλίμα», σχολιάζει το «politico». «Ο γερμανικός κολοσσός του χάλυβα “Thyssenkrupp” είχε επτά συναντήσεις με βασικούς ευρωβουλευτές που εργάζονταν για την πρόταση ETS, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής νομοθέτη του ΕΛΚ Peter Liese. Η Eurofer και η Ομοσπονδία Γερμανικής Βιομηχανίας πραγματοποίησαν από έξι συναντήσεις με τον Liese. Η Hydrogen Europe, η οποία υποστηρίζει μια ταχύτερη σταδιακή κατάργηση, συμμετείχε σε πέντε συναντήσεις, συμπεριλαμβανομένων δύο με τον Liese.
https://www.politico.eu/article/europe-emissions-climate-change-lobbying-war/
3. Οι Ιταλοί κατασκευαστές πολυτελών αυτοκινήτων κατάφεραν να εξασφαλίσουν εξαίρεση για τις αυτοκινητοβιομηχανίες τους, όπως η «Ferrari», η «Bugatti» και η «Lamborghini» από την de facto απαγόρευση του κινητήρα εσωτερικής καύσης, τη λεγόμενη «εξαίρεση της “Ferrari”».
