Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

Παζολίνι: Δηλωμένος Μαρξιστής και αμετανόητος Αντιφασίστας

Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι δολοφονήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 1975 στην παραλία της Όστια, κοντά στη Ρώμη

Ο κορυφαίος, επαναστάτης – ιδεολογικά και αισθητικά – «ποιητής» του Ιταλικού Κινηματογράφου, ποιητής και πεζογράφος, ο τραγικά αδικοχαμένος Πιερ Πάολο Παζολίνι, γεννήθηκε στις 5 Μαρτίου του 1922, χρονιά που ανεβαίνει στην εξουσία ο Μουσολίνι. Δηλωμένος Μαρξιστής και αμετανόητος Αντιφασίστας, σχεδόν σε όλες τις ταινίες του υπάρχουν κοινωνικά και πολιτικά σχόλια για τα λαϊκά και αστικά στρώματα, τα οποία συμβαδίζουν με τις αρχές του Μαρξισμού, όπως «Το θεώρημα» (1968) και το «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο».

«Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο»

Κορυφαία μορφή της ιταλικής αριστερής διανόησης, ο Παζολίνι γύρισε 23 ταινίες (Ακατόνε, Μάμα Ρόμα, Οιδίπους, Οι Μάγισσες, κ.ά.), ενώ έγραψε και τα σενάρια 11 ταινιών άλλων σκηνοθετών. Ο Παζολίνι , από την αρχή της δεκαετίας του ’60, «εισηγήθηκε» μια πολυσύνθετη κινηματογραφική δημιουργία, η οποία, όπως γράφει ο Ανδρέας Τραγανάς στη σειρά των εκδόσεων «Αιγόκερως» – «Κινηματογράφος – Σκηνοθέτες» αποτέλεσε «διασταύρωση» των παρακάτω πολιτισμικών αξόνων:

«Ο πρώτος άξονας ήταν «η μεθοδολογία των Μαρξ – Ενγκελς για τη μελέτη της ιστορικής ροής των κοινωνιών και της γενικής νομοτέλειας της φύσης. Ο κανόνας της διαλεκτικής: Θέση – Αντίθεση – Σύνθεση, κάτι που είχε κατανοήσει βαθύτατα ο Παζολίνι». Ο δεύτερος άξονας ήταν «ο Κινηματογράφος των Ιδεών, που ξεκίνησε από τους Ρώσους των πρώτων επαναστατικών χρόνων και ωρίμασε στην Ευρώπη του μεσοπολέμου». Ο τρίτος άξονας ήταν «ο θρησκευτικός ουμανισμός» των Ντράγερ και Ροσελίνι, που «επηρέασε τον Παζολίνι , ως συμπάθεια προς το πρόσωπο του Χριστού και όχι προς τα δογματικά συστήματα». Ο τέταρτος άξονας ήταν «η ψυχανάλυση και οι ποικίλες εφαρμογές της στην τέχνη». Και ο πέμπτος, «ο ιταλικός νεορεαλισμός, που, με την κοινωνική του ματιά, στρέφει το φακό στο χώρο των λαϊκών στρωμάτων, με την απλοποίηση της δραματουργίας και την αμεσότητα της γραφής, ανοίγει ένα νέο πεδίο αισθητικής αντίληψης και σκέψης».

 

«Αν διάλεξα να είμαι κινηματογραφιστής και όχι μόνο συγγραφέας, είναι επειδή προτίμησα αντί να εκφράζω την πραγματικότητα με σύμβολα, όπως είναι οι λέξεις, να εκφράζω μέσω του κινηματογράφου την πραγματικότητα με την πραγματικότητα».

 

Το 1942, ενώ ο πατέρας του βρίσκεται αιχμάλωτος στην Κένυα, ο Πιερ Πάολο με τη μητέρα του και τον αδερφό του καταφεύγουν στο σπίτι των Κολούσι στην Καζάρσα. Τα χρόνια εκείνα, με δικά του έξοδα, ο νεαρός Παζολίνι εκδίδει την ποιητική συλλογή Ποιήματα στην Καζάρσα. Τον επόμενο χρόνο κάνει τη στρατιωτική του θητεία, αλλά λιποτακτεί και ξαναγυρίζει στην Καζάρσα. Το 1945 ο αδερφός του Γκουίντο δολοφονείται μαζί με άλλους συντρόφους του της αντάρτικης ομάδας Όζοπο, από Γιουγκοσλάβους αντάρτες. Το θάνατο του Γκουίντο τον κάνει ακόμα τραγικό το γεγονός ότι σε μια πρώτη φάση κατορθώνει να ξεφύγει πληγωμένος, αλλά προδίδεται, μπλοκάρεται και τελικά σκοτώνεται. Στα έργα του Παζολίνι βρίσκουμε μνήμες, πόνο, οίκτο και πένθος για το θάνατο εκείνο, ενώ ο θάνατος του παλικαριού είναι ένα από τα πιο αγαπημένα και πονεμένα του θέματα στο Τα Παιδιά της Ζωής και στο Μια Ζωή Γεμάτη Βία, τα δύο μυθιστορήματα που έγραψε.

 

«Αυτή είναι η επιδίωξή μου. Να εξοργίσω, να θυμώσω τον θεατή. Στην αρχή θα στραφεί εναντίον της ταινίας, εναντίον μου. Ύστερα θα πει πως πρόκειται για ένα πορνό. Αυτό είναι μια βολική εξήγηση. Μερικοί όμως μπορεί να ξανασκεφτούν. Ο φασισμός δεν καίει μόνο σάρκες. Μας σπρώχνει στον ολοκληρωτικό αφανισμό».

 

Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι δολοφονήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 1975 στην παραλία της Όστια, κοντά στη Ρώμη. Πατήθηκε αρκετές φορές με το δικό του αυτοκίνητο, και μέρος του σώματός του κάηκε με βενζίνη μετά το θάνατό του. Το έγκλημα για πολύ καιρό θεωρήθηκε σαν φόνος εκδίκησης τύπου Μαφίας, και είναι απίθανο ότι έγινε από ένα μόνο άτομο. Ο Giuseppe (Pino) Pelosi (1958–2017), τότε 17 ετών, συνελήφθη να οδηγεί το αυτοκίνητο του Παζολίνι και ομολόγησε τον φόνο. Καταδικάστηκε το 1976. Το 2005, απέσυρε την ομολογία του, και υποστήριξε ότι άγνωστοι είχαν σκοτώσει τον Παζολίνι. Είπε ότι αναγκάστηκε να ομολογήσει γιατί υπήρχαν απειλές κατά του ίδιου και της οικογένειάς του. Η έρευνα σχετικά με τη δολοφονία Παζολίνι άρχισε εκ νέου μετά την αναίρεση του Πελόζι. Υπήρξαν ενδείξεις ότι ο φόνος έγινε από εκβιαστές, οι οποίοι είχαν κλέψει μερικές μπομπίνες της ταινίας Σαλό, ή 120 Μέρες στα Σόδομα και ο Παζολίνι σχεδίαζε να τους συναντήσει στη Στοκχόλμη. Οι δικαστές έκριναν ότι οι νέες ενδείξεις δεν ήταν αρκετές για να ξανανοίξουν την υπόθεση.

 

 

Απόψεις