Ο Αμερικανός ηθοποιός, σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός του κινηματογράφου, ένας από τους κορυφαίους της έβδομης τέχνης, σκηνοθέτης της ταινίας «Πολίτης Κέιν» (1941), – μία από τις σημαντικότερες όλων των εποχών- ο Όρσον Γουέλς (Orson Welles), έφυγε από τη ζωή στις 10 Οκτωβρίου 1985 στο Λος Άντζελες από καρδιακή προσβολή.
Γεννήθηκε σαν σήμερα στις 6 Μαϊου, 1915. Οι γονείς του χώρισαν όταν ήταν έξι ετών και η μητέρα του, που του έμαθε να παίζει πιάνο και βιολί, πέθανε όταν ήταν οκτώ ετών. Τα πρώτα βήματά του τα έκανε ως ηθοποιός σε πειραματικό θέατρο της Ιρλανδίας, ενώ σύντομα σκηνοθετούσε μικρές θεατρικές ομάδες. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘30 μαζί με τον Τζον Χάουζμαν ήταν αφοσιωμένοι στο θέατρο, ανεβάζοντας ριζοσπαστικές παραστάσεις στη Νέα Υόρκη.
Ο κινηματογράφος τον άφηνε αδιάφορο. Ο διευθυντής φωτογραφίας Γκρεγκ Τόλαντ (1904-1948), σύμφωνα με τον ίδιο τον Γουέλς, τον βοήθησε να μάθει τα μυστικά του κινηματογράφου.
Ο «Πολίτης Κέιν» είναι διασκευή του ομώνυμου μυθιστορήματος του Μπουθ Τάρκινγκτον και απεικονίζει τη ζωή ενός μεγιστάνα του Τύπου, που σύμφωνα με ορισμένους κριτικούς δεν ήταν άλλος από τον Γουίλιαμ Ράντολφ Χερστ (1863-1951) ή Χιρστ, όπως είναι γνωστός στην Ελλάδα. Η ταινία βραβεύτηκε με Όσκαρ σεναρίου το 1941, αλλά άργησε να αναγνωριστεί. Παραπάνω από μία εξηκονταετία μετά την πρώτη προβολή της ταινίας, το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου (AFI) ανακήρυξε τον «Πολίτη Κέιν» καλύτερη ταινία όλων των εποχών.
Η αστείρευτη φαντασία του Γουέλς δεν μπορούσαν να αντέξουν ένα καταπιεστικό σύστημα, όπως αυτό του Χόλιγουντ. Μετά τη δεύτερη ταινία του, «Οι υπέροχοι Άμπερσον», που ξεπέρασε τον προϋπολογισμό παραγωγής της, ο Γουέλς εκδιώχθηκε. Εκείνος όμως δεν σταμάτησε να επιμένει. Έπαιζε παντού για να συγκεντρώνει τα απαραίτητα χρήματα για την παραγωγή των προσωπικών δημιουργιών του.
Έτσι το 1947 σκηνοθέτησε τις ταινίες «Η κυρία απ’ τη Σαγκάη» και «Μάκβεθ», στις οποίες πρωταγωνίστησε. Στη συνέχεια έζησε για αρκετά χρόνια στην Ευρώπη, όπου ήταν παραγωγός, σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής στις ταινίες «Οθέλος» (1951) και «Ο κ. Αρκάντιν (1955).
Επέστρεψε στο Χόλιγουντ για να σκηνοθετήσει και να πρωταγωνιστήσει στην ταινία «Ο άρχων του κακού» (1958) κι ύστερα γύρισε στην Ευρώπη για τη «Δίκη» (1962) και τις «Καμπάνες του Μεσονυκτίου» (1966). To 1975 έγραψε και σκηνοθέτησε την ταινία «Αλήθειες και ψέματα».
