Σαν σήμερα, 2 Ιουλίου 1949, έφυγε από τη ζωή ο Γκεόργκι Δημητρώφ, μορφή – σύμβολο του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος κατά του ναζισμού.
Στις 21 Σεπτεμβρίου του 1933, στις 9 το πρωί, άρχισε στο IV Ποινικό Δικαστήριο του Ράιχ στη Λειψία η δίκη για τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ (γερμανικό Κοινοβούλιο), που είχε γίνει στις 27 Φεβρουαρίου του ιδίου έτους. Στο εδώλιο του κατηγορουμένου βρισκόταν ο Γκεόργκι Δημητρώφ, ηγετικό στέλεχος του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος και της Κομμουνιστικής Διεθνούς, οι Βούλγαροι κομμουνιστές Μπλάγκοϊ Ποπόφ και Βασίλι Τάνεφ και ο αρχηγός της κοινοβουλευτικής ομάδας του Γερμανικού Κομμουνιστικού Κόμματος στο Ράιχσταγκ Ερνστ Τόργκλερ.
Το ναζιστικό καθεστώς είχε τοποθετήσει στη θέση του κατηγορούμενου και το μίσθαρνο όργανό του, τον προβοκάτορα – όπως περίτρανα αποδείχτηκε – Μαρίνους Βαν ντερ Λούμπε, τον οποίο είχε χρησιμοποιήσει για να στήσει όλη αυτή την προβοκάτσια του εμπρησμού του Ράιχσταγκ σε βάρος του γερμανικού και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος.
Η δίκη κράτησε ως τις 23 του Δεκέμβρη του 1933. Σ’ όλη τη διάρκειά της, αλλά και πριν απ’ αυτήν, όταν ο Δημητρώφ και οι σύντροφοί του ήταν προφυλακισμένοι, ένα τεράστιο αντιφασιστικό κίνημα αλληλεγγύης ξεσηκώθηκε σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Μοναδικό υπήρξε αυτό το κίνημα και στην Ελλάδα.
Ο γερμανικός φασισμός βγήκε ηττημένος από τη δίκη της Λειψίας και στη διάρκειά της οι ρόλοι αντιστράφηκαν. Ο Δημητρώφ και οι σύντροφοί του μεταβλήθηκαν σε κατηγόρους και στη θέση του κατηγορούμενου βρέθηκαν οι φασίστες. Ανυπέρβλητη υπήρξε η στάση του Δημητρώφ σ’ όλη τη διάρκεια της δίκης και μοναδική η απολογία του, όπου, αφού ξεγύμνωσε το φασισμό, καταλήγοντας είπε:
«Εμείς οι κομμουνιστές μπορούμε σήμερα, όχι λιγότερο αποφασιστικά από το γέρο Γαλιλαίο να πούμε:
Κι όμως γυρίζει! Ο τροχός της ιστορίας γυρίζει προς τα μπρος, προς μια Σοβιετική Ευρώπη, προς μια παγκόσμια Ενωση των Σοβιετικών Δημοκρατιών! Κι ο τροχός αυτός, κινούμενος από το προλεταριάτο, κάτω από την καθοδήγηση της Κομμουνιστικής Διεθνούς, δε σταματιέται με κανένα μέτρο ξεκληρίσματος, ούτε με ποινές φυλάκισης και θανατικές καταδίκες. Ο τροχός αυτός γυρίζει και θα γυρίζει μέχρι την ολοκληρωτική νίκη του κομμουνισμού!».
Οι φασίστες δεν τόλμησαν να βγάλουν καταδικαστική απόφαση. Ο Δημητρώφ και οι σύντροφοί του αθωώθηκαν πανηγυρικά και ύστερα από αυστηρή διακοίνωση της σοβιετικής κυβέρνησης, το Φλεβάρη του 1934, η κυβέρνηση του Χίτλερ υποχρεώθηκε να τους απελευθερώσει και να τους επιτρέψει να μεταβούν στην ΕΣΣΔ, όπως και έγινε. Επρόκειτο για μια μεγάλη νίκη του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, που έμελλε να αποτελέσει παγκόσμιο σύμβολο στον αγώνα κατά του φασισμού.