Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

Γιώργος Μπουζιάνης, η ψυχή του ελληνικού εξπρεσιονισμού

Σαν σήμερα, το 1959 έφυγε από τη ζωή ένας σπουδαίος Έλληνας δημιουργός, η ψυχή του ελληνικού εξπρεσιονισμού, ο Γιώργος Μπουζιάνης. Η ζωγραφική του, πολύτιμα «πετράδια», ορόσημο στην ελληνική τέχνη

Σαν σήμερα, το 1959 έφυγε από τη ζωή ένας σπουδαίος Έλληνας δημιουργός, η ψυχή του ελληνικού εξπρεσιονισμού, ο Γιώργος Μπουζιάνης. Η ζωγραφική του, πολύτιμα «πετράδια», ορόσημο στην ελληνική τέχνη. Μετά από σύντομη θητεία στον ακαδημαϊσμό, το ρεαλισμό και τον ιμπρεσιονισμό, ο Γ. Μπουζιάνης διαμόρφωσε ένα προσωπικό εξπρεσιονιστικό ιδίωμα, που τον κατέταξε στην ελληνική πρωτοπορία. Από το 1934 όταν – αναγνωρισμένος ήδη ως δημιουργός – εγκατέλειψε το Μόναχο και ήρθε στην Ελλάδα, προκειμένου να αποφύγει τους Ναζί, έως το θάνατό του το 1959, βίωσε τη φτώχεια και την αδιαφορία του Ελληνικού κράτους. Η έδρα που του υποσχέθηκαν στην ΑΣΚΤ, δεν του δόθηκε ποτέ. Με τα χρήματα από την πώληση του σπιτιού του στο Μόναχο, αγόρασε ένα μικρό σπίτι στη Δάφνη, περίπου 50 τ.μ., όπου έμεινε μέχρι το θάνατό του (23/10/1959).

«Μοντέρνο έργο δεν υπάρχει, μόνο ποιότητα εργασίας. Στο δικό μου το έργο συνδυάζονται αίσθημα και νόηση, αν και νομίζω ότι το αίσθημα προηγείται. Ο συνδυασμός αυτών των δύο στοιχείων ζωγραφικής δημιουργεί το αληθινό έργο» (Γιώργος Μπουζιάνης).

Ο Γ. Μπουζιάνης γεννήθηκε στην Αθήνα. Από το Σχολείο Καλών Τεχνών αποφοίτησε το 1906. Την ίδια χρονιά, φεύγει στο Μόναχο για να συνεχίσει τις σπουδές του στην εκεί Ακαδημία. Μέσα από το κέντρο των καλλιτεχνικών ζυμώσεων στο Μόναχο, αν και παρατηρώντας τες από το περιθώριο ως νεοφερμένος, εκδηλώνει με το δικό του τρόπο τη συμμετοχή του στα καλλιτεχνικά δρώμενα. Από το 1910 οι ανησυχίες του αυξάνουν. Ένα έντονο συναίσθημα του ανικανοποίητου θα τον κάνει πιο δυνατό στην προσπάθεια της αναζήτησης της προσωπικής του ζωγραφικής γλώσσας. Στα 1914 προβληματίζεται πάνω στην απεικόνιση της ανθρώπινης μορφής, με προσωπογραφίες που άλλοτε είναι πιο παραδοσιακές κι άλλοτε έχουν πειραματισμούς και αναζητήσεις νέων δρόμων απεικόνισης.

Στο διάστημα των χρόνων 1920-1929, η παραγωγή έργων εντείνεται και η αποδοχή που θα γνωρίσει ο Μπουζιάνης είναι η μεγαλύτερη της καριέρας του. Οι ανθρώπινες μορφές και τα τοπία «κείτονται» μέσα σε μια χρωματική έκρηξη, ενώ οι μορφές μοιάζουν περισσότερο να ρέουν προς μια καθοριστική για τον καλλιτέχνη μεταμόρφωση, που γίνεται σχεδόν στιγμιαία. Στην περίοδο από το 1929 έως το 1932 τον βρίσκουμε στο Παρίσι. Ο ίδιος χαρακτήρισε τα χρόνια αυτά ως «Υγρή περίοδο». Από αυτή την εποχή έχουμε και το περίφημο «Τετράδιο με τους Αφορισμούς», που είναι  ένας τεράστιος όγκος επιστολών, γραπτών σημειώσεων και ποιημάτων του, όπου εκεί βρίσκει κανείς και μια σπουδαία ιστορική μαρτυρία με αναφορές στο έργο πολλών μεγάλων ζωγράφων.

Η περίοδος του Παρισιού αποτελεί και τη μεταβατική φάση του καλλιτέχνη από τη Γερμανία στην Ελλάδα, όπου θα επιστρέψει το 1934. Στη Γερμανία έχει ήδη επικρατήσει το ναζιστικό καθεστώς, γεγονός που συνέτεινε στην επιστροφή του καλλιτέχνη στην Ελλάδα, μετά από 27 χρόνια απουσίας. Στην Ελλάδα, ο Γ. Μπουζιάνης θα αντιμετωπίσει τον αποκλεισμό και την άρνηση του ελληνικού καλλιτεχνικού κύκλου και, κυρίως, μιας μεγάλης μερίδας τεχνοκριτικών της εποχής του.

Ο Γιώργος Μπουζιάνης πέθανε στις 23 Οκτωβρίου 1959 στο σπίτι του στη Δάφνη. Το σπίτι του ζωγράφου αγοράστηκε από το δήμο Δάφνης και μετατράπηκε πριν μερικά χρόνια σε μουσείο. Και ο δρόμος που περνά μπροστά από το σπίτι του καλλιτέχνη μετονομάστηκε σε Γ. Μπουζιάνη. Έργα του Μπουζιάνη υπάρχουν στην Εθνική Πινακοθήκη καθώς και σε πολλές άλλες δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές εντός και εκτός Ελλάδας. Αναδρομικές εκθέσεις με έργα του πραγματοποιήθηκαν στην Εθνική Πινακοθήκη το 1977 και το 1985, και στο Μουσείο Μπενάκη το 2005.

 

 

Απόψεις