“26 Γενάρη 1949. Στο γήπεδο του Παναθηναϊκού ο κόσμος έχει κατακλύσει τις κερκίδες. Η είδηση ότι ένα αλλιώτικος ποδοσφαιρικός αγώνας αναμένεται να διεξαχθεί έχει κάνει το γύρο της Αθήνας. Οι ομάδες μπαίνουν στον αγωνιστικό χώρο. Από τη μια ο πρωταθλητής Ελλάδας Ολυμπιακός. Από την άλλη η μεικτή ποδοσφαιρική ομάδα του Α’ και Γ’ Τάγματος της Μακρονήσου.
Η Μακρόνησος, αυτό το όνειδος για τους εμπνευστές της και κολαστήριο για δημοκράτες και κομουνιστές, μετατράπηκε από το 1947 σε στρατόπεδο συγκέντρωσης για χιλιάδες νέους. Πρώτη και καλύτεροι που κλήθηκαν να «αναμορφωθούν» ήταν οι ΕΠΟνίτες και οι υπόλοιποι «χαρακτηρισμένοι» φαντάροι. Ανάμεσά τους σπουδαίοι ποδοσφαιριστές, μερικοί από τους κατοπινούς θρύλους του ελληνικού ποδοσφαίρου. Οι Γιώργος Δαρίβας (Ολυμπιακός), Διονύσης Γεωργάτος (Ολυμπιακός), Νίκος Πολιτης (Τερματοφύλακας του Ολυμπιακού), Ηλίας Μαλαμόπουλος (Ολυμπιακός), Αντώνης Παπαντωνίου (Παναθηναϊκός), Νίκος Λιάρος (Ηρακλής Θεσσαλονίκης), Κώστας Λιάρος (Καλαμαριά), Λευτέρης Βασιλειάδης (Απόλλων) και Γιώργος Πατηνιώτης (Εθνικός).
Στη Μακρόνησο, ήδη από τον Σεπτέμβρη του ’47, συγκροτείται στο Γ’ Τάγμα ποδοσφαιρική ομάδα, ενώ από το Μάρτη του ’48 σε κάθε λόχο υπάρχει η αντίστοιχη ποδοσφαιρική ομάδα. Μεικτές ομάδες δίνουν αγώνες και εκτός του στρατοπέδου, με τον Ολυμπιακό Λαυρίου και το Βυζάντιο Λαυρίου, τη μεικτή Σύρου, τη μεικτή Λαυρίου, τον Απόλλωνα Αθηνών, τη δεύτερη ομάδα του Παναθηναϊκού, την Παναχαϊκή, τον Ολυμπιακό Πατρών, τη Δόξα Αθήνας, την Ηλιούπολη και άλλες Κ.Α. στις ομάδες της Μακρονήσου, πέραν των εν ενεργεία ποδοσφαιριστών, έπαιξαν οι Ζώπσος Στουραίτης, Σωτηρίου, Βιδάλης, Κωνσταντίνου, Καραμπουρνιώτης, Κοτζαγιώργης, Αμυράς, Παπακυρήλλου, Σαζώνης, Μπουγάς, Μπαϊρακτάρης, Γιαννακόπουλος, Γεωργιάδης, Βαμβακάς, Τριανταφυλλίδης, Χατζηδάκης, Λυκόπουλςο, Κωστάκης, Αθανασίου, Χατζόπουλος, Τριανταφύλλου, Διακογιάννης, Ασλάνογλου, Κασιμάτης, Χαριτωνίδης, Δότσικας, Τζανετάτος, Χρυσαφίδης, Γκαρδιακός, Φουκάς, Χαλκιάς, Κόκκαλης, Ιωαννίδης, Παπαδόπουλος Θ., Παπαδόπουλος Β., Αβραμίδης και πολλοί πολλοί ακόμα.
Είναι αλήθεια ότι το ποδόσφαιρο χρησιμοποιήθηκε από τη διοίκηση του στρατοπέδου της Μακρονήσου σαν άλλοθι προς τον «έξω κόσμο», ώστε να διατείνονται οι βασανιστές και οι δολοφόνοι περί την «καλή ποιότητα» της διαβίωσης που παρείχαν στους έγκλειστους στο κολαστήριο. Είχαν μάλιστα το θράσος να οργανώνουν και φωτογραφικές εκθέσεις «Ζάππειο» (Απρίλης 1949) με θέμα το «αναμορφωτικό έργο» τους στη Μακρόνησο, όπου σαν απόδειξη της «αλήθειας» τους έφερναν και τις ποδοσφαιρικές δραστηριότητες των κρατουμένων. Αλλά ούτε το ποδόσφαιρο είχε ευθύνη για αυτήν την καπηλεία του, ούτε η πλειοψηφία των παικτών – κρατουμένων που (και αυτό είναι ενδεικτικό), στις αρχές του ’48, όταν η διοίκηση του στρατοπέδου τούς διέταξε να δώσουν αγώνα «προς τιμήν των φιλανθρωπικών δραστηριοτήτων της Βασιλίσσης Φρειδερίκης», οι παίκτες όπως διηγείται ο Γεώργιος Δαρίβας, αρνήθηκαν και δια στόματος του αρχηγού τους, του Αντώνη Παπαντωνίου, αντέτειναν στους δεσμώτες του: «για τη Φρίκη δεν παίζουμε, αν θέλετε να παίξουμε για την καλυτέρευση του συσσιτίου μας, πολύ ευχαρίστως»!
Όπως, δε, έχουμε ξαναπεί, το ποδόσφαιρο, ενίοτε, εκδικείται, και για να επιστρέψουμε στον αγώνα Ολυμπιακού – Μακρονήσου, έτσι συνέβη και τότε : η Μακρόνησος, που με τη φανέλα αγωνίστηκαν εκείνο το απόγευμα, κόντρα στον Ολυμπιακό, και οι τέσσερις πολιτικοί κρατούμενοι ποδοσφαιριστές του Ολυμπιακού (Πολίτης, Δαρίβας, Μαλαμόπουλος, Γεωργάτος), με γκολ των Ιωαννίδη και Πατηνιώτη, κέρδισε τον πρωταθλητή με 2-1! Αυτό εξόργισε τους επισήμους και τους στρατοκράτες που ακολούθησαν την ομάδα του στρατοπέδου”.
(Από το βιβλίο των Νίκου Μπογιόπουλου – Δημήτρη Μηλάκα “ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ: Μια θρησκεία χωρίς άπιστους”)
