Φωτιά και μπαρούτι «μυρίζει» η «Στρατηγική Πυξίδα», κείμενο για το νέο στρατιωτικό δόγμα της ΕΕ, που εγκρίθηκε στη Σύνοδο Κορυφής, με τη συμφωνία και της ελληνικής κυβέρνησης της ΝΔ. Η «Πυξίδα» δείχνει καθαρά ότι στην Ευρώπη εντείνεται η πολεμική προπαρασκευή, ως αποτέλεσμα της νέας φάσης στην οποία περνούν οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η «Πυξίδα» είναι κείμενο αντίστοιχο της «Στρατηγικής Αντίληψης» του ΝΑΤΟ, που οδεύει κι αυτή προς «επικαιροποίηση», δίνοντας ακόμα μεγαλύτερη έμφαση στην ενίσχυση των μόνιμων στρατιωτικών δυνάμεων στην Ανατ. Ευρώπη.
Η «Στρατηγική Πυξίδα» θέτει συγκεκριμένους στόχους για τα κράτη – μέλη μέχρι το 2030, ώστε στο σύνολό της η ΕΕ να αναβαθμίσει τον ρόλο της στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, ενισχύοντας και κάνοντας πιο διακριτή τη στρατιωτική της ισχύ, συμπληρωματικά προς το ΝΑΤΟ.
Οπως οι ίδιοι αναφέρουν στο πολυσέλιδο κείμενο, «η υπόθεση για μια νέα ώθηση στην Ασφάλεια και Αμυνα της ΕΕ είναι επιτακτική: Ενα πιο εχθρικό περιβάλλον και ευρύτερες γεωπολιτικές τάσεις καλούν την ΕΕ να επωμίζεται μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για τη δική της ασφάλεια».
Σε αυτό το πλαίσιο, η «Πυξίδα» ορίζει για τα κράτη – μέλη «συγκεκριμένες δράσεις προτεραιότητας» σε τέσσερις «άξονες εργασίας», τους οποίους παρουσιάζουμε αναλυτικά πιο κάτω.
Ευελιξία στις αποφάσεις και «συμμαχίες προθύμων»
«Πρέπει να είμαστε σε θέση να ενεργούμε γρήγορα και σθεναρά κάθε φορά που ξεσπά μια κρίση, με εταίρους, εάν είναι δυνατόν, και μόνοι όταν είναι απαραίτητο», σημειώνει η «Πυξίδα» στον πρώτο άξονα και γι’ αυτόν τον σκοπό προκρίνει τα εξής:
«Θα ενισχύσουμε τις πολιτικές και στρατιωτικές μας αποστολές και επιχειρήσεις της Κοινής Πολιτικής Αμυνας και Ασφάλειας (ΚΠΑΑ), παρέχοντάς τους πιο εύρωστες και ευέλικτες εντολές, προωθώντας την ταχεία και πιο ευέλικτη διαδικασία λήψης αποφάσεων και διασφαλίζοντας μεγαλύτερη οικονομική αλληλεγγύη, ενώ παράλληλα προάγουμε τη στενή συνεργασία με τις ευρωπαϊκές ad hoc αποστολές και επιχειρήσεις. Θα ενισχύσουμε την πολιτική μας ΚΠΑΑ μέσω ενός νέου Συμφώνου που θα επιτρέπει ταχύτερη ανάπτυξη, επίσης σε πολύπλοκα περιβάλλοντα».
Η ενοποίηση της ΕΕ βαθαίνει και στον στρατιωτικό τομέα, όπου μέχρι σήμερα διαπιστώνονταν μεγάλες καθυστερήσεις, εξαιτίας ισχυρών και ανταγωνιστικών συμφερόντων μεταξύ των κρατών – μελών. Τώρα, πέρα από τη στενότερη στρατιωτική συνεργασία, αναζητούνται τρόποι και για πιο ευέλικτες αποφάσεις, ώστε να αναβαθμίσει η ΕΕ τον ρόλο της σε ιμπεριαλιστικές αποστολές και επεμβάσεις, μαζί με το ΝΑΤΟ, ή και αυτοτελώς.
Οπως αναφέρεται πιο συγκεκριμένα, «πρέπει να επιδιώξουμε μεγαλύτερη ευελιξία στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, χωρίς συμβιβασμούς στην πολιτική και οικονομική αλληλεγγύη. Ως εκ τούτου, θα χρησιμοποιήσουμε τις δυνατότητες που παρέχουν οι Συνθήκες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της εποικοδομητικής αποχής»…
Εξειδικεύοντας παραπέρα, το κείμενο αναφέρεται σε «πρακτικές λεπτομέρειες εφαρμογής του άρθρου 44 της Συνθήκης για την ΕΕ (σ.σ. προβλέπει ότι στη λήψη αποφάσεων λαμβάνουν μέρος μόνο οι αντιπρόσωποι των κρατών – μελών που συμμετέχουν σε μια ομάδα κρατών “ενισχυμένης συνεργασίας”) ώστε να επιτραπεί σε μια ομάδα πρόθυμων και ικανών κρατών – μελών να σχεδιάσουν και να διεξαγάγουν μια αποστολή ή επιχείρηση εντός του πλαισίου της ΕΕ και υπό την πολιτική εποπτεία του Συμβουλίου».
Σώμα 5.000 στρατιωτών για «ταχεία ανάπτυξη»
Προβλέπεται παράλληλα η ικανότητα «Ταχείας Ανάπτυξης της ΕΕ (EU Rapid Deployment Capacity) που θα μας επιτρέψει να αναπτύσσουμε γρήγορα έως και 5.000 στρατιώτες σε μη ανεκτικά (non-permissive) περιβάλλοντα για διαφορετικούς τύπους κρίσεων», σε συνδυασμό με τη βελτίωση της ικανότητας «Στρατιωτικού Σχεδιασμού και Διεύθυνσης» (Military Planning and Conduct Capability), αλλά και της ετοιμότητας και συνεργασίας, «μέσω της ενίσχυσης της στρατιωτικής κινητικότητας και των τακτικών ασκήσεων».
Η συγκεκριμένη στρατιωτική δύναμη θα πρέπει να είναι πλήρως λειτουργική έως το 2025. Εξ ου και τα επιχειρησιακά σενάρια θα ολοκληρωθούν μέσα στο 2022, με στόχο από το 2023, οι τακτικές ασκήσεις να συμβάλουν «στην ετοιμότητα και τη διαλειτουργικότητά» της, με στόχο να επιχειρεί σε γη, θάλασσα και αέρα.
Σύμφωνα με όσα γράφονται στην «Πυξίδα», η Δύναμη θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορα στάδια μιας επιχείρησης, όπως αρχική διείσδυση, ενίσχυση άλλης δύναμης, ή ως εφεδρική δύναμη για να εξασφαλίσει μια έξοδο. Η ανάπτυξη της ικανότητας θα βασίζεται σε επιχειρησιακά σενάρια που θα επικεντρωθούν αρχικά στις επιχειρήσεις διάσωσης και εκκένωσης, καθώς και στην αρχική φάση «επιχειρήσεων σταθεροποίησης».
Θα αποτελείται από προκαθορισμένες στρατιωτικές δυνάμεις και γι’ αυτό κάθε κράτος – μέλος δεσμεύεται «να αυξήσει την ετοιμότητα και τη διαθεσιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων», όπως και τους «σχετικούς πόρους και τα απαραίτητα στρατηγικά μέσα, ιδίως στρατηγικές μεταφορές, προστασία δυνάμεων, ιατρικά μέσα, κυβερνοάμυνα, δορυφορική επικοινωνία και πληροφορίες, επιτήρηση και δυνατότητες αναγνώρισης».
Συνεργασία με το ΝΑΤΟ, αλλά και πιο αυτοτελής δράση
Συναφής με τα παραπάνω είναι ο άξονας για τις εταιρικές σχέσεις, όπου αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι θα πρέπει «να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας με τους εταίρους για την αντιμετώπιση κοινών απειλών και προκλήσεων».
Προς τούτο, η ΕΕ σκοπεύει να ενισχύσει «τις στρατηγικές εταιρικές σχέσεις με ΝΑΤΟ και ΟΗΕ μέσω πιο δομημένων πολιτικών διαλόγων καθώς και επιχειρησιακής και θεματικής συνεργασίας», όπως και τη συνεργασία «με περιφερειακούς εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των ΟΑΣΕ, Αφρικανικής Ενωσης και ASEAN».
Δήλωση προθέσεων για μια πιο αυτοτελή επιχειρησιακή δράση ανά τον κόσμο αποτελεί και η αναφορά στην ενίσχυση της συνεργασίας διμερώς «με εταίρους που μοιράζονται τις ίδιες αξίες και συμφέροντα, όπως οι ΗΠΑ, Νορβηγία, Καναδάς, Ηνωμένο Βασίλειο και Ιαπωνία. Θα αναπτύξουμε προσαρμοσμένες συνεργασίες στα Δυτικά Βαλκάνια, στην ανατολική και νότια γειτονιά μας, στην Αφρική, στην Ασία και τη Λατινική Αμερική».
Το κείμενο δεσμεύει επίσης τα κράτη – μέλη ότι «θα ενισχύσουμε τις δράσεις μας στους θαλάσσιους, εναέριους και διαστημικούς τομείς, ιδίως επεκτείνοντας τις Συντονισμένες Θαλάσσιες Παρουσίες (Coordinated Maritime Presences) σε άλλες περιοχές, ξεκινώντας από τον Ινδο-Ειρηνικό, και αναπτύσσοντας μια Διαστημική Στρατηγική της ΕΕ για την ασφάλεια και την άμυνα», κάτω από τη διαπίστωση ότι η ΕΕ θα πρέπει να αναβαθμίσει την ικανότητά της «να προβλέπει απειλές, να εγγυάται ασφαλή πρόσβαση σε στρατηγικούς τομείς και να προστατεύει τους πολίτες της».
Με άλλα λόγια, να αναβαθμίσει και στρατιωτικά την ικανότητά της να προασπίζεται τα συμφέροντα των μονοπωλίων της σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης.
Πολεμικοί προϋπολογισμοί
Ολα αυτά βέβαια απαιτούν και τα απαραίτητα κονδύλια, που θα βρεθούν από τους πολεμικούς προϋπολογισμούς της ΕΕ και των κρατών – μελών. Αυτούς δηλαδή που ψηφίζουν το ένα μετά το άλλο τα Κοινοβούλια, φορτώνοντας και αυτόν τον λογαριασμό στους λαούς.
«Πρέπει να επενδύσουμε περισσότερα και καλύτερα σε δυνατότητες και καινοτόμες τεχνολογίες, να καλύψουμε στρατηγικά κενά και να μειώσουμε τις τεχνολογικές και βιομηχανικές εξαρτήσεις», αναφέρει η «Πυξίδα» και εξειδικεύει:
«Θα ξοδεύουμε περισσότερα και αποδοτικότερα στην Αμυνα και θα βελτιώσουμε την ανάπτυξη και τον σχεδιασμό των ικανοτήτων μας για την καλύτερη αντιμετώπιση της επιχειρησιακής πραγματικότητας και των νέων απειλών και προκλήσεων.
Θα αναζητήσουμε κοινές λύσεις για την ανάπτυξη των απαραίτητων στρατηγικών δυνάμεων για τις αποστολές και τις επιχειρήσεις μας, καθώς και τις ικανότητες επόμενης γενιάς σε όλους τους επιχειρησιακούς τομείς, όπως ναυτικές πλατφόρμες υψηλών προδιαγραφών (σ.σ. πλοία), μελλοντικά εναέρια συστήματα μάχης (σ.σ. επανδρωμένα και UAV), ικανότητες στο Διάστημα και κύρια άρματα μάχης.
Θα αξιοποιήσουμε πλήρως τη Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία (PESCO) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας για να αναπτύξουμε από κοινού στρατιωτικές δυνατότητες αιχμής και να επενδύσουμε στην τεχνολογική καινοτομία για την Αμυνα και να δημιουργήσουμε έναν νέο κόμβο αμυντικής καινοτομίας εντός του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας».
Πηγή: Εφημερίδα «Ριζοσπάστης»
