Οι εργολάβοι των έργων του ΥΠΕΧΩΔΕ καθώς και των άλλων υπουργείων, των δημοσίων οργανισμών και της τοπικής αυτοδιοίκησης κατά κανόνα “αγοράζουν” τα έργα, είτε τους αρμόδιους μανδαρίνους είτε τα “εξαπτέρυγα και τους παρακοιμώμενους των πολιτικών ηγετών” (θέλουμε να πιστεύουμε ότι εξαιρούνται οι πολιτικές ηγεσίες). Το θεσμικό πλαίσιο παραγωγής των δημοσίων έργων υποβοηθά αυτές τις “αγοροπωλησίες”, διότι στους διαγωνισμούς η έννοια του μειοδότη αντικαταστάθηκε από την έννοια της “αιτιολογημένης” ή “αξιολογημένης” οικονομικής και τεχνικής προσφοράς, η οποία εξαρτάται απόλυτα από τον ανεξέλεγχτο υποκειμενικό παράγοντα του κάθε “δημόσιου υποκειμένου”.
Κατά την εκτέλεση των έργων δεν υπάρχει τεχνική και οικονομική επίβλεψη σε ό,τι αφορά τις αφανείς εργασίες. Όχι μόνον γιατί οι επιβλέποντες μηχανικοί είναι ολιγάριθμοι, αλλά και γιατί οι περισσότεροι απ’ αυτούς “κοινοπρακτούν” που του με τους εργολάβους: το πρωί στην υπηρεσία του εργοδότη για επίβλεψη και το απόγευμα στο γραφείο του εργολάβου για τη σύνταξη των συγκριτικών πινάκων, με το αζημίωτο φυσικά.
Τα τεύχη δημοπράτησης είναι από ανεπαρκή έως άθλια: τα έργα δεν προσδιορίζονται, η κοστολόγησή τους απέχει πολύ από πραγματικότητα και οι διατάξεις είναι φωτογραφικές. Κατά συνέπεια, η εξέλιξη των έργων είναι εξαρχής υποθηκευμένη και στρεβλή.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, και ύστερα από έξι χρόνια διακυβέρνησης της χώρας από τη Ν.Δ. και το ΠΑ.ΣΟ.Κ., έγιναν τον τελευταίο χρόνο αρκετές αναθέσεις έργων ή μάλλον εγκαινιάστηκαν πολλά έργα. Ας δούμε πώς εξελίσσονται:
Η Εγνατία οδός δεν έχει χρηματοδότηση από κοινοτικά κονδύλια για τμήμα μήκους 175 χλμ., αφού πρόσφατα το εγκεκριμένο ποσό μεταφέρθηκε στο έργο του αεροδρομίου των Σπάτων. Σύμφωνα με δήλωση των υπευθύνων, το τμήμα αυτό θα χρηματοδοτηθεί από τα διόδια των αυτοκινητοδρόμων. Εκείνο που απέφυγαν να πουν είναι ότι τα ετήσια έσοδα από τα διόδια δεν ξεπερνούν τα έξι δισ. δρχ., οπότε θα χρειαστούν καμιά… τριανταριά (!) χρόνια για να μπορέσει να ολοκληρωθεί το έργο.
Σε ότι αφορά τα τμήματα που άρχισαν να κατασκευάζονται, συνοδεύονται από ανεπαρκείς μελέτες και εσφαλμένους προϋπολογισμούς. Έτσι, λαμβάνοντας υπόψη τις συνήθεις υπερβάσεις κόστους, και δεδομένου ότι δεν μπορεί να κατασκευαστεί μικρότερη… Εγνατία, υποχρεωτικά τα έργα δεν θα μπορέσουν να ολοκληρωθούν.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι:
(α) Σταμάτησε η κατασκευή ορισμένων τμημάτων, λόγω λανθασμένων τοπογραφικών υπόβαθρων της μελέτης. Με άλλα λόγια, κατά την εφαρμογή της, διαπιστώθηκε ότι διαπερνούσαν οικισμούς και πυλώνες υψηλής τάσης της ΔΕΗ.
(β) Στο τμήμα Βοτονόσι – Μέτσοβο οι δύστυχοι αρμόδιοι προσπαθούν να στεριώσουν δρόμο με εκσκαφές και επιχώσεις, πάνω σε εντελώς σαθρό γεωλογικό υπόβαθρο, τη στιγμή που αυτό δεν μπορεί να γίνει με τον τρόπο που το επιδιώκουν. Έτσι αρκετά δισεκατομμύρια δραχμές “πετάγονται” στην λασπώδη αυτή περιοχή.
Τα στοιχεία που αναφέραμε μας επιτρέπουν να απευθύνουμε προς τους υποψήφιους πρωθυπουργούς την ακόλουθη δεύτερη ενότητα ερωτημάτων:
Ερώτημα 2ον:
ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ – ΠΑΘΕ – ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΑ
Ποιο είναι το εγγυημένο κόστος κατασκευής της Εγνατίας οδού και της ΠΑΘΕ;
Ποια τμήματα θα κατασκευαστούν με τις υπάρχουσες χρηματοδοτήσεις, πως και πότε θα ολοκληρωθούν τα έργα ώστε να γίνει παραγωγικά;
Θα επιχειρηθεί η δημιουργία νέου θεσμικού πλαισίου για την παραγωγή, έστω, των μελλοντικών δημοσίων έργων της χώρας μας;
Ποια θεσμικά και άλλα μέτρα θα ληφθούν άμεσα για να περιοριστεί το φαινόμενο του χρηματισμού κατά την ανάθεση και εκτέλεση των δημοσίων έργων;
Με ποιο τρόπο θα δημοπρατηθούν τα υπόλοιπα τμήματα του οδικού δικτύου, πώς και από ποιους θα ελέγχεται η ανάθεσή τους;
Ποιο είναι το οργανόγραμμα διοίκησης της παραγωγής του οδικού δικτύου, πως και σε ποιους θα καταλογίζονται οι σχετικές ευθύνες;
Θυμίζουμε ότι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. κάποτε ήταν έτοιμο να συστήσει, με νόμο που κατέθεσε στη Bουλή, διακομματική επιτροπή για την ανάθεση και τον έλεγχο των μεγάλων έργων της χώρας μας. Αυτό το σχέδιο νόμου αποσύρθηκε αμέσως μετά την υποβολή του, χωρίς να δοθούν εξηγήσεις. Τώρα όμως έχουμε εκλογές, τώρα εκείνοι που ζητούν την ψήφο μας οφείλουν να μας τις δώσουν. Αντί ο σημερινός ΥΠΕΧΩΔΕ, κ. Κ. Λαλιώτης να κομπάζει, με πληρωμένες καταχωρήσεις στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, για το έργο του υπουργείου του, για έργα που στην πραγματικότητα δεν έκανε αλλά απλά απλώς θα ξεκίνησε και μάλιστα στραβά, καλά θα έκανε να μας πει πως σκέφτεται να επανορθώσει τις ζημιές που προκάλεσε.
