Τι μετέφερε τελικά η εμπορική αμαξοστοιχία 63501; Στο ερώτημα έχει απαντήσει ήδη από τον Μάρτιο του 2023 η HellenicTrain, αναφέροντας ότι στα δύο πρώτα κοντέινερ, που είναι εντελώς άθικτα, μεταφέρονταν μπίρες και τρόφιμα. Στα υπόλοιπα τρία, μεταφέρονταν πλάκες σιδήρου, οι οποίες διασκορπίστηκαν παντού στο σημείο.
Την ανακοίνωση τότε υπέγραφε ο διευθύνων σύμβουλος της HellenicTrain (HT), Mαουρίτσιο Καποτόρτο. Λίγους μήνες μετά, ο ίδιος άνθρωπος, στην Εξεταστική της Βουλής αυτή την φορά, αρνούνταν να υπογράψει την κατάθεσή του, υπό τη δαμόκλειο σπάθα της ψευδορκίας. Τυχαίο γεγονός, θα πει κάποιος.
Ίσως…
Γιατί πρέπει να γνωρίζουμε;
Αυτό που πάντως σταδιακά ξεφεύγει από τη σφαίρα του «τυχαίου», αφορά τις ουσίες που βρέθηκαν στην εξωτερική επιφάνεια της εμπορικής αμαξοστοιχίας. Ήδη από τον Ιούλιο του 2023, «ΤΑ ΝΕΑ» μιλούσαν για την απόρριψη της επίσημης άποψης σχετικά με την έκρηξη, σύμφωνα με την οποία, αυτή οφείλονταν αποκλειστικά στα λάδια σιλικόνης των μετασχηματιστών της αμαξοστοιχίας. Πρόσφατα, η γνωστοποίηση εύρεσης από το Γενικό Χημείο του Κράτους (ΓΧΚ) μεταξύ άλλων ξυλολίου, τουλουολίου και βενζολίου, υλικών με εκρηκτικές ιδιότητες, έδωσε νέα τροπή στην υπόθεση , με τον τεχνικό σύμβουλο των συγγενών των θυμάτων, κύριο Βασίλη Κοκοτσάκη να επισημαίνει ότι τα εν λόγω χημικά στοιχεία υπήρχαν στα έγγραφα του ΓΧΚ ήδη από τον Μάρτιο του 2023, με την ανακριτική αρχή όμως να «βλέπει» μόνο το πιο ακίνδυνο από τα υλικά αυτά, που δεν ήταν άλλο από το έλαιο σιλικόνης. Γιατί;, είναι το ερώτημα που προκύπτει εδώ. Ωστόσο, η στήλη δεν είναι κατάλληλη να απαντήσει. Εμείς απλώς θέτουμε ερωτήματα. Θέλουμε να γνωρίζουμε. Ειδικά όταν μαρτυρίες διασωθέντων αναφέρουν ότι στο «βαγόνι Β2 (πίσω από το κυλικείο) που καιγόταν» άκουγαν «ανθρώπους να ουρλιάζουν».
Κουβαλούσε παράνομο φορτίο;
Ξαναλέμε: Σύμφωνα με την HT, δεν υπήρχε τίποτα μεμπτό στο φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας. Ωστόσο, ο έμπειρος αστυνομικός συντάκτης των «ΝΕΩΝ», Βασίλης Λαμπρόπουλος έχει μιλήσει ευθέως για υλικά που συνήθως παράγονται στη Βουλγαρία και με διάφορους τρόπους μεταφέρονται σε δεξαμενές λαθρεμπόρων καυσίμων στη Δυτική Αττική με σκοπό τη νόθευση και τη διανομή στα πρατήρια βενζίνης.
Βγήκε κανείς να τον εγκαλέσει για αυτά που έγραφε τον Ιούλιο του 2023; Βγήκε μήπως κάποιος να διαψεύσει τα έγγραφα κρατικών φορέων, αλλά και σχετικών πανεπιστημιακών μελετών που αναφέρουν ότι τα ίχνη του κυκλικού υδρογονάνθρακα ξυλολίου αποτελούν έναν «από τους έξι τρόπους νοθείας» ως «πρόσμειξη χημικών ενώσεων, όπως ξυλόλιο, τουλουόλιο και βενζόλιο, σε υγρά καύσιμα»; Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, όχι!
Βέβαια, αυτό δεν αποκλείει την περίπτωση να ήταν άλλη η χρήση τους, μολονότι εδώ κι αρκετό καιρό έχει επισημανθεί από τους τεχνικούς συμβούλους των οικογενειών ότι ακόμη κι αν το ξυλόλιο φερειπείν είχε χρησιμοποιηθεί ως διαλύτης χρωμάτων ή είχε προκύψει από την καύση ορισμένων πλαστικών, αυτό δεν δικαιολογεί την ανεύρεσή του στις εξωτερικές πλευρές των τμημάτων της εμπορικής αμαξοστοιχίας.
Συνετέλεσαν στην έκρηξη που σημειώθηκε;
Επομένως, το ερώτημα αν και κατά πόσο αυτά τα υλικά συνετέλεσαν στην έκρηξη κατά την σύγκρουση των τρένων παραμένει. Ο «Ημεροδρόμος» επικοινώνησε με ανθρώπους που παρακολουθούν στενά την υπόθεση, απευθύνοντάς τους το συγκεκριμένο ερώτημα. «Εάν μεταφέρονταν αυτή η ουσία, πραγματικά θα είχε καεί ο τόπος», λένε χαρακτηριστικά. Ωστόσο, για να έχουμε την πλήρη εικόνα του ρεπορτάζ, σε δημοσιογραφικές έρευνες έχει ειπωθεί ότι οι εμπειρογνώμονες εκ μέρους των οικογενειών έχουν επισημάνει πως «η τυχόν ανατίναξη δεξαμενής ή άλλου φορτίου με ξυλόλιο αντιστοιχεί στην έκρηξη- με διάμετρο της πύρινης σφαίρας στα 70- 80 μέτρα- που σημειώθηκε στα Τέμπη».
Για τις ανάγκες του άρθρου, επικοινώνησα με ειδικό προκειμένου να ξέρω σε τι ποσότητα χρειάζεται να ήταν αποθηκευμένα τα συγκεκριμένα υλικά ώστε να δημιουργηθεί η έκρηξη. Όπως μου εξήγησε ο συνομιλητής μου, με δεδομένο ότι μιλάμε για τρείς εξαιρετικά εύφλεκτες ουσίες, βλέποντάς το λογικά, «θα έπρεπε να υπήρχε ικανοποιητική ποσότητα έστω και μιας από αυτές στον χώρο».
Παρόλα αυτά, οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι σχετικά με την ποσότητα, καθώς για να συμβεί αυτό θα έπρεπε να γνωρίζουμε «με κάποιον τρόπο τη θερμική ενέργεια που απελευθερώθηκε από την έκρηξη, αλλά και το ποσό “πυκνά” ήταν τα διαλύματα των ουσιών που βρέθηκαν». Επομένως, στην παρούσα φάση, μόνο εικασίες μπορούμε να κάνουμε.
Πώς αντικρούεται το επίσημο πόρισμα για το έλαιο σιλικόνης;
Απ’ την άλλη, στη συνέντευξη που παραχώρησε ο κύριος Κοκοτσάκης στον Ν. Μπογιόπουλο, αναφέρθηκε ξεκάθαρα σε ένα φαινόμενο που δεν χαρακτηρίζεται ως απλό, αλλά ως «ένα κατακλυσμιαίο φαινόμενο πυρκαγιάς μικρής –έστω- ποσότητας πτητικών υλικών» που είναι όμως «ικανό και αρκετά μεγάλο για να δημιουργήσει αυτό που δημιούργησε». Μπορεί η κοπή των καλωδίων τροφοδοσίας των ηλεκτραμαξών ονομαστικής τάσης 25χιλ. Volt, σε συνδυασμό με το εκνέφωμα (σ.σ. σπρέι σιλικόνης) των μετασχηματιστών να δημιουργήσουν κάτι τέτοιο, όπως ισχυρίζονται οι Αρχές; Δεν ξέρω. Δεν είμαι ειδικός. Εκείνοι όμως που είναι αναφέρουν ότι το έλαιο σιλικόνης των μετασχηματιστών είναι κατηγορίας Κ3, εν ολίγοις είναι δύσφλεκτο και δεν μπορεί να καταταχθεί στις επικίνδυνες ουσίες κάτω από οποιαδήποτε ταξινόμηση.
Οι ίδιοι αναφέρουν ακόμη ότι η ανεύρεση της εν λόγω ουσίας σε όλο τον χώρο της καταστροφής, μα και στα ρούχα πολλών από τους διασωθέντες μαρτυρά ότι δεν καταναλώθηκε στην τεράστια ανάφλεξη, αλλά «παρέμεινε στον χώρο κατά την άκαυστη αρχική του μορφή»(εφ. «ΤΑ ΝΕΑ», 18/7/2023).
Ποιος έστειλε τα εμπορεύματα και -κυρίως- ποιος θα τα παραλάμβανε;
Το θολό τοπίο των καπνών και του θανάτου των πρώτων στιγμών μετά την καταστροφή στα Τέμπη, εδώ και κάποιους μήνες έχει δώσει τη θέση του σε μια…θολούρα σχετικά με τις ακριβείς συνθήκες κάτω από τις οποίες αυτή συνέβη. Μια πτυχή αυτού του σκιώδους περιβάλλοντος ακουμπά και τον/τους αποστολέα/εις, καθώς και τον/τους παραλήπτη/ες των εμπορευμάτων της αμαξοστοιχίας με την οποία συγκρούστηκε το Intercity.
Η ελληνική νομοθεσία, έχοντας ενσωματώσει τις Οδηγίες του ΕΚ 2016/797, 2016/798 ΚΑΙ 2016/2370, στο Άρθρο 55 ορίζει ως «αποστολέα» την επιχείρηση που αποστέλλει εμπορεύματα, είτε επ’ ονόματι της, είτε για λογαριασμών τρίτων και ως «παραλήπτη», κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που παραλαμβάνει τα προϊόντα βάσει σύμβασης μεταφοράς. Στον ίδιο ορισμό (Ορ. 24) προβλέπεται μάλιστα ότι αν η μεταφορά λαμβάνει χώρα, χωρίς σύμβαση μεταφοράς, παραλήπτης θεωρείται κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που αναλαμβάνει τα εμπορεύματα κατά την άφιξη.
Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να βρεθεί κάποιος να μας ενημερώσει ποιος έστειλε και ποιος θα παραλάμβανε τα φορτία;
Αφελές ερώτημα, το γνωρίζω. Άπαξ και τα σχετικά έγγραφα βρίσκονται στην κατοχή της HT, ο σκόπελος των προσωπικών δεδομένων για λόγους δημοσίου συμφέροντος μπορεί να ξεπεραστεί μόνο κατόπιν δικαστικής εντολής.
Έγκλημα και τιμωρία
Δεν ξέρω, αλλά αν ήμουν στην θέση των μεγάλων κεφαλών της HellenicTrain θα ήθελα να απαντηθούν όλα τα ερωτήματα. Να μην υπάρχει καμία σκιά πάνω από την εταιρία. Tο ίδιο ισχύει και για την δικαιοσύνη. Διατηρώ όμως τις επιφυλάξεις μου. Και για τους δύο. Ιδίως όμως για τους θεσμικούς προστάτες του δικαίου. Πώς αλλιώς, όταν ο Άρειος Πάγος, σαν τυπικό γραφείο Τύπου κόμματος, έσπευσε να απαντήσει στο καταδικαστικό ψήφισμα του ΕΚ για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα, για το οποίο δεν απάντησε ευθέως ούτε η κυβέρνηση, ούτε η Βουλή, ενώ αυτό καλούσε αποκλειστικά την ελληνική κυβέρνηση να πράξει το τάδε ή το δείνα;
Στα μέρη μου, στα βόρεια των Τρικάλων, λένε ότι το ψάρι βρωμά απ’ το κεφάλι. Το βλέπουμε άλλωστε και στην εξεταστική της Βουλής, όπου, ελλείψει του ποινικού φακέλου, η όλη διαδικασία- με φωτεινή εξαίρεση την κατάθεση της κυρίας Καρυστιανού- τείνει να καταλήξει σε μια απέραντη αερολογία με έναν κύριο στόχο: Το κουκούλωμα της υπόθεσης. Το ίδιο διαπιστώνουμε αν κοιτάξουμε και την περίπτωση του μπαζώματος, μιας ενέργειας 100% παράνομης- όχι πλημμεληματικού χαρακτήρα- για την οποία δεν γνωρίζουμε υπό την εντολή ποιου έλαβε χώρα.
Όμως, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, δικαιοσύνη θα αποδοθεί. Ακόμη κι αν σε συμβολικό επίπεδο το ελληνικό κράτος επιχείρησε να κλείσει την υπόθεση με την κατάθεση λουλουδιών από την πρόεδρο της Δημοκρατίας, στα βαγόνια της ντροπής. Γιατί η ανάγκη γίνεται Ιστορία. Κι αν δεν φτάνουν οι στίχοι του Άλκη Αλκαίου για να το πιστέψουν όσοι σήμερα πακτώνουν τους αρμούς της εξουσίας για να αποσιωπήσουν τις εγκληματικές τους ευθύνες, ας του θυμίσουμε την υπόσχεση της κυρίας Καρυστιανού: «Και μόνη μου να μείνω… το έγκλημα στα Τέμπη δεν θα συγκαλυφθεί».
