Άνθρωπος ευαίσθητος, σκεπτόμενος, με σεβασμό στις μεγάλες πνευματικές αξίες, με μοναδικής χάρης, χιούμορ – συχνότατα αυτοσαρκαστικό, τολμηρά αυτοκριτικός για τη δουλειά του, ο Δημήτρης Χορν έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα 16 Γενάρη 1998, σε ηλικία 77 χρονών.
Γιός του αυστριακής καταγωγής, γεννημένου στην Ελλάδα, δραματουργού Παντελή Χορν (από τους σπουδαίους πρωτεργάτες της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας), βαφτιστήρι της Κυβέλης, ο Δημήτρης Χορν γεννήθηκε το 1921. Οκτώ μηνών πρωτοβγήκε στη σκηνή, «παίζοντας» στην αγκαλιά της Κυβέλης στο έργο του πατέρα του «Γειτόνισσες». Δίχρονος έπαιξε στην «Νταλμανοπούλα», επίσης του πατέρα του. Υστερα στη «Νόρα» του Ιψεν.
Μαθητής του δημοτικού φανέρωσε το κωμικό ταλέντο του, παίζοντας στο έργο «Βιολαντώ», το γελωτοποιό «Μπουμπουρίκο». Επί Μεταξά, δίνει εξετάσεις στη Σχολή του Εθνικού, απαγγέλοντας τους απαγορευμένους «Μοιραίους» του Βάρναλη. Την επομένη, συναντά στο δρόμο τον Αιμίλιο Βεάκη (καθηγητής της σχολής), ο οποίος του λέει: «Δεν ξέρεις πόσο μας δρόσισες απ’ αυτή την ανομβρία».
Ο ρόλος που περισσότερο αγάπησε, «γιατί είναι βαθιά μελαγχολικός», ήταν ο «Τρελός» στη σαιξπηρική «Δωδέκατη νύχτα», για τον οποίο έλεγε: «Ενας ρόλος που δεν πρόδωσα, τον οποίο νομίζω ότι κάνω και στη ζωή. Νομίζω πως είναι το καλύτερο πράγμα που έχω κάνει. Ο μόνος ρόλος που δεν αισθάνομαι ενοχές απέναντί του».
Ήταν μοναχικός και το εννοούσε. Δήλωνε πως ποτέ δεν πίστεψε ότι είναι μύθος και το εννοούσε. Ότι δεν είχε καμιά εκτίμηση στο ταλέντο του και το εννοούσε. Ότι δεν άντεχε να παίζει το ίδιο πράγμα επί μήνες και το εννοούσε. Δεν ήταν από μετριοφροσύνη, ούτε από ανασφάλεια. Ήταν η δική του προσωπική αλήθεια, κόντρα σε ό,τι εμείς πιστεύαμε γι’ αυτόν. Γελούσε με τα μεγάλα λόγια με τα οποία αναφέρονταν όλοι για το ταλέντο και την υποκριτική του κατάθεση. Θεωρούσε υπερβολικές τις δάφνες.
“Πρέπει να φεύγεις στην ώρα σου”, δήλωνε τις λίγες φορές που του επέτρεπε η συνειδητή απομόνωσή του να μιλά δημόσια. “Αλλιώς αρχίζει η φθορά”. Έτσι, γυρίζοντας και πάλι την πλάτη στη φθορά, έφυγε “κρυφά”, μη επιτρέποντας σε κανέναν να γνωρίζει την “πρόθεση” της αναχώρησής του. Προστάτευσε τα τελευταία χρόνια την ηρεμία που επιζητούσε. Προστάτευσε τον εαυτό του και την προσωπική υπόθεση της ασθένειάς του από τα φώτα της δημοσιότητας.
Η πρώτη σκηνική του εμφάνιση έγινε το 1949, στο Εθνικό Θέατρο, στο έργο «Η νυχτερίδα του Στράους» με τη Μαίρη Αρώνη. Το 1950 πήγε στην Αγγλία όπου σπούδασε με υποτροφία του Βρετανικού Συμβουλίου. Το 1952 ίδρυσε θίασο με τον Γιώργο Παππά και την Ελλη Λαμπέτη και από το 1956 μαζί με τη Λαμπέτη εγκαταστάθηκαν στο “Κεντρικόν”. Με την Ελλη Λαμπέτη αποτέλεσαν το δημοφιλέστερο ζευγάρι στο θέατρο και τον κινηματογράφο.
Ο Δημήτρης Χορν διακρίθηκε σε ρόλους του κλασικού και σύγχρονου δραματολογίου, πρωταγωνίστησε σε πολλές κινηματογραφικές ταινίες. Ηταν ο πρώτος διευθυντής της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης μετά τη μεταπολίτευση. Τελευταία του θεατρική εμφάνιση στον “Αρχιμάστορα Σόλνες” του Ιψεν.
Με την τελευταία του γυναίκα, την Αννα Γουλανδρή ίδρυσαν, το 1980, το Ιδρυμα “Γουλανδρή – Χορν” με σκοπό τη μελέτη του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού.
«Η ζωή είναι σαν να κάνεις ένα μακρινό ταξίδι.
Αλλιώς αισθάνεσαι όταν ξεκινάς, αλλιώς όταν πλησιάζεις προς το τέλος.
Κι εγώ έχω την εντύπωση ότι φθάνω λιγάκι προς το τέλος του ταξιδιού.
Ετοιμάζομαι να κατέβω.
‘Η Ιθάκη σου έδωσε το ωραίο…
ταξίδι, η Ιθάκη δε σε γέλασε’.
Ωραίο ταξίδι, ναι! Με ποικιλία, με αρώματα, μπαχαρικά και λογής λογής πράγματα, με πίκρες, πόνους, θανάτους, έρωτες, με απογοητεύσεις, με τον αφανισμό ανθρώπων γύρω μου.
Τα χρόνια που πέρασαν; Δεν μου έμαθαν τίποτα.
Ότι η ζωή είναι ένα τίποτα. Αυτό μονάχα…Ούτε με δίδαξαν τίποτα. Όσα σφάλματα έκανα μικρός, τα ίδια έκανα και μεγαλύτερος, τα ίδια κάνω και τώρα.
Είμαι μόνος και νιώθω μόνος.
Όσο για την επιτυχία…ποτέ μα ποτέ, δεν αισθάνθηκα καμία ασφάλεια.
Θα υπάρχω ως μακρινή ανάμνηση-ως μια γνωριμία που πρόσφερε κάποιες ευκαιρίες για κρίσεις, για συγκρίσεις, για παραδείγματα προς αποφυγήν.
Ενας συμπαθής εφιάλτης!»
Ο Χορν -θα λες- Θεός σχωρέσ’τον, ήταν υποφερτός, ανυπόφορος!… “
Δημήτρης Χορν
Το παραπάνω απόσπασμα είναι από το Λεύκωμα ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΟΡΝ που εκδόθηκε το 2000 από το ΙΔΡΥΜΑ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ-ΧΟΡΝ.
