Προϋπολογισμός 2020: Ταξική «κανονικότητα»

Από τον Ριζοσπάστη – «Πάρτα όλα» για το κεφάλαιο, «βάλτε όλοι» για το λαό ο προϋπολογισμός που κατατέθηκε στη Βουλή

Στους δεκάδες «κωδικούς» ενός ακόμη προϋπολογισμού περιλαμβάνονται όλες οι βασικές προτεραιότητες του κεφαλαίου, που αφορούν τόσο το άνοιγμα νέων πεδίων κερδοφορίας, την «πρόσβαση» μέσω του αστικού κράτους σε ακόμα φτηνότερο δανεισμό που θα τροφοδοτήσει έναν ακόμα γύρο καπιταλιστικής κερδοφορίας, την «αντιμετώπιση» των βασικών ζητημάτων, όπως π.χ. η απαλλαγή των τραπεζικών ομίλων από τα «βαρίδια» των «κόκκινων» δανείων κ.ο.κ., όσο και την άλλη όψη του ίδιου νομίσματος, τον νέο γύρο επίθεσης στο λαό, με τη συνέχιση και επέκταση της φοροληστείας.

Αυτά, άλλωστε, αποτελούν και το «λίπασμα» της καπιταλιστικής ανάπτυξης, όπως δείχνουν οι πρόσθετες «αναπτυξιακές» φοροελαφρύνσεις στο κεφάλαιο ύψους 616 εκατ. ευρώ, η εισφοροελάφρυνσή του κατά 123 εκατομμύρια ευρώ, από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, αλλά και η «απλοχεριά» προς τους επιχειρηματικούς ομίλους που διασφαλίζουν επιπλέον 6 δισ. ευρώ από κρατικά και ευρωπαϊκά κονδύλια για τη στήριξη των επενδύσεων.

Στον αντίποδα, τα λαϊκά στρώματα επιβαρύνονται τη νέα χρονιά με 760 εκατ. ευρώ περισσότερους άμεσους και έμμεσους φόρους, ενώ μειωμένο κατά 192 εκατ. ευρώ είναι και το κονδύλι για κύριες και επικουρικές συντάξεις. Την ίδια ώρα, και ενώ ο προβλεπόμενος ρυθμός ανάκαμψης εκτιμάται στο 2,8%, το πακέτο των υποτιθέμενων «παροχών» σε τμήματα του λαού, που διαφημίζει από χτες η κυβέρνηση ως τάχα επιβεβαίωση ότι ο λαός έχει να «λαμβάνει» από την ανάπτυξη για λογαριασμό του κεφαλαίου, αντισταθμίζεται πλήρως με την επιστράτευση ισοδύναμων μέτρων, ύψους 1,189 δισ. ευρώ, προκειμένου βέβαια να κλειδώσουν οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα, που φορτώνονται στις λαϊκές πλάτες τόσο από τη φοροληστεία όσο και από την πλευρά των περικοπών σε κονδύλια ακόμα και για στοιχειώδεις κοινωνικές ανάγκες.

Οι «απώλειες φορολογικών εσόδων» από τις νέες φοροαπαλλαγές, που θα έρθουν να «αυγατίσουν» τα επιχειρηματικά κέρδη, σύμφωνα με τον κρατικό προϋπολογισμό αναμένονται ως εξής:

— Στα 541 εκατ. ευρώ από τη μείωση του φορολογικού συντελεστή στα επιχειρηματικά κέρδη στο 24% από 28%.

— Στα 75 εκατ. ευρώ από τη μείωση της φορολογίας στα διανεμόμενα μερίσματα στο 5% από 10%.

Ετσι, από αυτές τις δύο κατηγορίες, οι πρόσθετες φοροελαφρύνσεις στις επιχειρήσεις φτάνουν τα 616 εκατ., ενώ από την αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές για 3 έτη προβλέπονται απώλειες 26 εκατ.

Θυμίζουμε ότι το φορολογικό νομοσχέδιο που θα έρθει στη συνέχεια προβλέπει μπαράζ φοροελαφρύνσεων για τμήματα του κεφαλαίου (για την ώρα δεν έχουν ποσοτικοποιηθεί) σε συνέχεια των παραπάνω «οριζόντιων» διατάξεων.

Ενας ακόμη πυλώνας για την ανάκαμψη των εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων είναι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, από το οποίο προβλέπονται επιδοτήσεις συνολικού ύψους 6,75 δισ. ευρώ. Από αυτά 6 δισ. αφορούν τη συγχρηματοδότηση από τα ταμεία της ΕΕ και τα 750 εκατ. από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Μετά το όργιο φοροληστείας απέναντι στο λαϊκό εισόδημα, η προβλεπόμενη «ελάφρυνση» από την «αναμόρφωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων με εισαγωγικό συντελεστή 9% και αύξηση του αφορολόγητου για κάθε τέκνο» αναμένεται στα 281 εκατ. ευρώ, ενώ η κυβέρνηση προβάλλει μέτρα όπως το επίδομα γέννησης (2.000 ευρώ) για τα παιδιά που θα γεννηθούν από το 2020, με «κόστος» 123 εκατ., τη μετάπτωση στο χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ (13%) για βρεφικά είδη και κράνη ασφαλείας (12 εκατ.).

Η κυβέρνηση, έχοντας «τσουβαλιάσει» τα ποσά των ελαφρύνσεων στις ισχυρές επιχειρήσεις μαζί με αυτές για τα εκατοντάδες χιλιάδες λαϊκά νοικοκυριά (συνολικά 1,181 δισ.), δρομολογεί «ισοδύναμα μέτρα» ύψους 1,189 δισ. ευρώ.

Μεταξύ αυτών:

— Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έχει δρομολογήσει την επέκταση της «αξιολόγησης» των δαπανών σε όλα τα υπουργεία και στους κρατικούς φορείς, ενώ καρατομούνται και οι «οροφές δαπανών» που έχουν υποβάλει τα υπουργεία. Σχεδιάζεται, επίσης, η κατάρτιση ειδικών δεικτών για την παρακολούθηση της «αποδοτικότητας των δαπανών». Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, «η διαδικασία αυτή εξετάζει τόσο το σκέλος των δαπανών, όσο και τις δυνατότητες των φορέων για περαιτέρω ανάπτυξη της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας και αύξηση των εσόδων τους».

Από νέα συρρίκνωση στις «οροφές δαπανών» (υπουργεία, φορείς) προβλέπονται πρόσθετες «εξοικονομήσεις» ύψους 500 εκατ. και από την «επισκόπηση δαπανών και εσόδων» επιπλέον 134 εκατ. (συνολικά 634 εκατ.).

Ενδεικτικά, η παρέμβαση για τους ΟΤΑ «αφορά στη βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων των δήμων, μέσω της αύξησης της εισπραξιμότητας των ιδίων εσόδων τους, με σκοπό τη βελτίωση της ανταποδοτικότητας», ενώ ταυτόχρονα προβλέπεται «καταπολέμηση της εισιτηριοδιαφυγής και επαναπροσδιορισμός του πλαισίου δωρεάν μετακινήσεων», «ενθάρρυνση περαιτέρω ανάπτυξης των επενδύσεων, μέσα από καλύτερη διαχείριση των πόρων και της περιουσίας των φορέων» κ.ά.

— «Διεύρυνση της φορολογικής βάσης» μέσω του νέου συστήματος αύξησης των πληρωμών με πλαστικό χρήμα, αναμένεται να αποφέρει πρόσθετα έσοδα ύψους 557 εκατ. ευρώ.

— «Εξορθολογισμός του συστήματος προσδιορισμού αντικειμενικών τιμών» που αποτελούν τη βάση υπολογισμού για τα χαράτσια του ΕΝΦΙΑ, καθώς και μια σειρά από ανατιμήσεις σε άλλα χαράτσια που συνδέονται με αυτές, με διόγκωση εσόδων ύψους 142 εκατ. ευρώ.

Η αύξηση της μάζας των φορολογικών εσόδων από μισθούς, συντάξεις και άλλα λαϊκά εισοδήματα, καθώς και από τους έμμεσους φόρους και τα άλλα χαράτσια, που φορτώνονται στη λαϊκή κατανάλωση, συνθέτουν το ενισχυμένο πλέγμα της φοροληστείας και για την επόμενη χρονιά. Συγκεκριμένα:

— Τα ποσά φόρων θα απογειωθούν κατά περίπου 760 εκατ., από 51,4 δισ. φέτος, στα 52,16 δισ. το 2020.

— Μεταξύ άλλων, ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων θα φτάσει στα 11,415 δισ. (από 11,09 δισ. φέτος), αύξηση 325 εκατ. ευρώ.

— Ο ΦΠΑ που φορτώνεται στη λαϊκή κατανάλωση, στα 18,27 δισ. (από 17,8 δισ.), με αύξηση κατά 470 εκατ., και οι «ειδικοί φόροι κατανάλωσης» τα 7,2 δισ. με αύξηση 88 εκατ.

Στην άλλη πλευρά του ίδιου νομίσματος, ο φόρος εισοδήματος σε «νομικά πρόσωπα» (κάθε είδους εταιρείες) υποχωρεί σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με το 2019. Συγκεκριμένα, θα διαμορφωθεί στα 4 δισ. (από 4,46 δισ. φέτος), μείωση 460 εκατ. (11,7%), και αυτό παρά την ανάκαμψη και την αναμενόμενη διόγκωση των επιχειρηματικών κερδών την επόμενη χρονιά.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο φόρος εισοδήματος, που αναλογεί στις κάθε είδους εταιρείες, αποτελεί μόλις το 7,6% της συνολικής μάζας των φόρων.

Παράλληλα, στη φετινή χρονιά το «πλεόνασμα» φτάνει στα 7 δισ., ξεπερνώντας τον στόχο κατά 436 εκατ., στη βάση του οποίου η κυβέρνηση της ΝΔ όπως και η προηγούμενη του ΣΥΡΙΖΑ «διαφημίζει» το λεγόμενο «κοινωνικό μέρισμα». Σύμφωνα με πληροφορίες, τμήμα του «υπερπλεονάσματος» (436 εκατ.) θα κρατηθεί ως «απόθεμα», ενώ οι όποιες αποφάσεις αναμένονται στη συνέχεια, αφού προηγουμένως το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους επεξεργαστεί τα αναλυτικά στοιχεία για τα φορολογικά έσοδα.

Για το 2020, το «πρωτογενές πλεόνασμα», σε όρους «ενισχυμένης εποπτείας», προβλέπεται στα 7 δισ. ή στο 3,58% του ΑΕΠ (197,3 δισ.) με υπέρβαση του αντιλαϊκού στόχου ύψους 164 εκατ.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο υπουργός Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρας, σε δήλωσή του σημείωσε ότι ο προϋπολογισμός «αποπνέει αισιοδοξία, αλλά δεν υπερβαίνει τα όρια του ρεαλισμού», ενώ «αποτυπώνει την υλοποίηση προγραμματικών δεσμεύσεων της κυβέρνησης, σε συνθήκες δημοσιονομικής πειθαρχίας», με προσανατολισμό την «υποβοήθηση της αναπτυξιακής διαδικασίας, μέσω της ενίσχυσης των επενδύσεων».