Την ώρα που η τραγωδία που εκτυλίσσεται ανοιχτά της Πύλου δείχνει να μην τελειώνει, ενώ υπάρχουν βάσιμοι φόβοι ότι ενδέχεται εκατοντάδες πρόσφυγες να παραμείνουν αγνοούμενοι, ανακύπτουν πολύ σοβαρά ερωτήματα για τις συνθήκες αυτού του ναυαγίου.
Είναι, δε, φανέρο ότι εκατοντάδες άνθρωποι αφέθηκαν, επί της ουσίας, εκτεθειμένοι και αβοήθητοι κάτω από μία και μόνη συνθήκη: οι μετανάστες είναι ένα βάρος που το πετάει η μία χώρα στην άλλη και ενίοτε το χρησιμοποιούν για να κάνουν εξωτερική πολιτική. Αυτό είναι ο λόγος που οι ελληνικές λιμενικές αρχές είδαν, αλλά δεν πρόλαβαν το κακό… διότι “δεν μας ζήτησαν βοήθεια”, όπως λένε.. Αυτός είναι ο λόγος που η Frontex, έκοβε βόλτες στην περιοχή, αλλά δεν κάλεσε τις ευρωπαϊκές αρχές να σώσουν τους ξεριζωμένους πριν πνιγούν και ταυτόχρονα πετάει το μπαλάκι αποκλειστικά στις ελληνικές αρχές: «Όλες οι ερωτήσεις θα πρέπει να απευθυνθούν στο ελληνικό κέντρο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωση» τονίζει με νόημα στην ανακοίνωσή της .
Το αλιευτικό σκάφος «Αντριάνα» φέρεται να είχε αποπλεύσει από το Τομπρούκ της Λιβύης με προορισμό την Ιταλία. Οι επιβαίνοντες ήταν σύμφωνα με μαρτυρίες πρόσφυγες και μετανάστες από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, τη Συρία, την Αίγυπτο και την Παλαιστίνη. Να σημειωθεί ότι κατά τον εντοπισμό τους κανένας από τους διασωθέντες δεν έφερε σωσίβιο.
Πολλά ερωτήματα προκύπτουν και μετά την επίσημη ενημέρωση του Γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού, στην οποία ούτε λίγο ούτε πολύ περιγράφεται ότι το αλιευτικό με τους εκατοντάδες ανθρώπους στοιβαγμένους, να κρέμονται κυριολεκτικά, είχε εντοπιστεί από το μεσημέρι της Τρίτης, δηλαδή προχτές!
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Λιμενικό, το πρωί της Τρίτης γύρω στις 11.00, από το Κέντρο Επιχειρήσεων Ρώμης της Frontex ενημερώθηκε το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης του ΛΣ ότι υπάρχει ένα αλιευτικό σκάφος με μεγάλο αριθμό μεταναστών (στα διεθνή ύδατα νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου) σύμφωνα με πληροφορία που δόθηκε στις ιταλικές αρχές έπειτα από κλήση ακτιβίστριας ΜΚΟ. Στις 2 μ.μ. υπήρξε επικοινωνία και στις 3.35 μ.μ. εντοπίστηκε στη θάλασσα. Επί ώρες λοιπόν το αλιευτικό έπλεε και η εικόνα που είχαν οι ελληνικές αρχές για την επικινδυνότητα ήταν προφανής, αν και σύμφωνα με το Λιμενικό κατά τις επικοινωνίες, οι χειριστές του ασύρματου δεν ζητούσαν συνδρομή, αλλά «να συνεχίσουν το ταξίδι για την Ιταλία». Το ναυάγιο έγινε στις 2.05 τα ξημερώματα της Τετάρτης, δηλαδή περίπου 12 ώρες μετά τον εντοπισμό του αλιευτικού από το Λιμενικό…
Σοβαρές καταγγελίες
Σύμφωνα με την ανάρτηση της Ιταλίδας ακτιβίστριας Nawal Soufi, αναφέρει δύο εξαιρετικά σημαντικά στοιχεία: ότι εμπορικό πλοίο πέταξε νερά στο πλοίο αλλά η ενέργεια αυτή διακινδύνευσε τη σταθερότητά του καθώς οι απελπισμένοι επιβάτες έτρεχαν για να τα πιάσουν. Και ότι οι άνθρωποι δεν αρνήθηκαν τη διάσωση, όπως ισχυρίζεται το ελληνικό Λιμενικό, αλλά τη ζητούσαν πάση θυσία.
Ζητούσαν βοήθεια. Πολλές οικογένειες, Σύριοι, Αιγύπτιοι, Ιρακινοί, Αφγανοί. Η βάρκα έφυγε το Σάββατο και η πρώτη κλήση ήρθε στην Σούφι την Τρίτη, με την ακτιβίστρια να στέλνει τις συντεταγμένες στις αρχές της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Μάλτας.
«Η τελευταία φορά που επικοινώνησαν μαζί μου μου είπαν ότι το πλοίο ήταν κοντά στη βάρκα, πετούσε νερά και οι άνθρωποι πήγαιναν στη μία πλευρά του πλοίου για να πιάσουν ένα μπουκάλι. Αυτό προκάλεσε σοβαρή ανισορροπία και κίνδυνο να βυθιστεί ή να αναποδογυρίσει η βάρκα. Αργότερα, προσπάθησαν να δέσουν τη βάρκα με σκοινιά, όμως κατά τη διάρκεια αυτής της επιχείρησης παραλίγο να συμβεί η τραγωδία. Προσπάθησα να συνεχίσω να τους ηρεμώ και να διαχειριστώ τον πανικό πάνω στη βάρκα. Ο καπετάνιος είχε φύγει και με ρωτούσαν τι να κάνουν. Είναι απίθανο να αρνήθηκαν τη βοήθεια, όπως υποστηρίζουν οι Έλληνες» καταγγέλλει η Ναουάλ.
Η ομάδα Alarm Phone της οργάνωσης WatchTheMed λίγες ώρες μετά το ναυάγιο καταγγέλει:
“Στα ανοικτά των ελληνικών ακτών, ένα μεγάλο ψαροκάικο ανατράπηκε. Φοβόμαστε ότι εκατοντάδες άνθρωποι έχουν πνιγεί. Χθες, 13 Ιουνίου 2023, είχαμε ειδοποιήσει το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα στις 16:53 CEST για αυτό το σκάφος σε κίνδυνο, καθώς ο κόσμος μας είχε καλέσει για βοήθεια. Οι ελληνικές αρχές, σύμφωνα με πληροφορίες και η Ιταλία και η Μάλτα, είχαν ήδη ειδοποιηθεί αρκετές ώρες νωρίτερα. Οι ελληνικές και άλλες ευρωπαϊκές αρχές γνώριζαν λοιπόν πολύ καλά αυτό το υπερπλήρες και ακατάλληλο πλωτό πλοίο. Δεν ξεκίνησε επιχείρηση διάσωσης. Τα ξημερώματα σήμερα, 14 Ιουνίου 2023, το σκάφος ανατράπηκε.
Ήδη τις ώρες που ακολούθησαν αυτή τη θαλάσσια καταστροφή, το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα έχει αρχίσει να δικαιολογεί την αποτυχία του να βοηθήσει, με το επιχείρημα ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κίνδυνο δεν ήθελαν να διασωθούν στην Ελλάδα.
Ρωτάμε: Γιατί οι άνθρωποι στη θάλασσα φοβούνται τόσο πολύ να συναντήσουν ελληνικές δυνάμεις;
Είναι επειδή οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κίνηση γνωρίζουν για τις φρικτές και συστηματικές πρακτικές απώθησης που εφαρμόζουν οι ελληνικές αρχές, πρακτικές που εγκρίνονται από την ΕΕ. Η Ελλάδα έχει γίνει η «ασπίδα της Ευρώπης», όπως σημείωσε κάποτε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φον ντερ Λάιεν, αποτρέποντας βίαια τους ανθρώπους που κινούνται.
Οι άνθρωποι που κινούνται γνωρίζουν ότι χιλιάδες έχουν πυροβοληθεί, χτυπηθεί και εγκαταλειφθεί στη θάλασσα από αυτές τις ελληνικές δυνάμεις. Γνωρίζουν ότι η συνάντηση με την Ελληνική Ακτοφυλακή, την Ελληνική Αστυνομία ή την Ελληνική Συνοριοφυλακή σημαίνει συχνά βία και ταλαιπωρία. Οφείλονται σε συστηματικές απωθήσεις που τα σκάφη προσπαθούν να αποφύγουν την Ελλάδα, πλέουν σε πολύ μεγαλύτερες διαδρομές και διακινδυνεύουν ζωές στη θάλασσα.”
Την ίδια ώρα ο Ιάσωνας Αποστολόπουλος με ανάρτησή του στο fb καταγγέλει:
Δεν αρνούνται την διάσωση, αλλά την επαναπροώθηση. Και έχουν κάθε λόγο να μην εμπιστεύονται το ελληνικό λιμενικό γιατί έχουν βιώσει τα πάνδεινα στα χέρια του. Οι άνθρωποι φοβούνται το ελληνικό λιμενικό αλλά αυτό δεν απαλλάσσει το λιμενικό από την ευθύνη που έχει να τους διασώσει.Εδώ και 2 χρόνια, οι πρόσφυγες για να αποφύγουν τα ελληνικά pushback παίρνουν όλο και πιο επικίνδυνες διαδρομές,προσπαθώντας να φτάσουν απευθείας στην Ιταλία.Προσπαθούν να διασχίσουν την μισή Μεσόγειο αόρατοι, απαρατήρητοι από το ελληνικό λιμενικό, το οποίο αν τους εντοπίσει, θα τους ξυλοκοπήσει, ληστέψει, βασανίσει και εγκαταλείψει στα τουρκικά ύδατα μέσα σε πλωτές σκηνές.Άγνωστο υπό ποιες συνθήκες το πλοίο ανετράπη ανοιχτά της Πύλου, περίπου 47-50 ναυτικά μίλια νοτιοδυτικά της πόλης, σε τεράστιο βάθος. Ο εκπρόσωπος του Λιμενικού, Ν. Αλεξίου, μιλώντας στην ΕΡΤ υποστήριξε πως -με βάση τις μαρτυρίες- χθες τα ξημερώματα το αλιευτικό σκάφος «έχασε τη μηχανή του», «οι άνθρωποι που ήταν μέσα μετακινήθηκαν», «άλλαξε το κέντρο βάρους και έγινε το μοιραίο».
“Πύρα” των Ιταλικών ΜΜΕ προς την Ελλάδα
Τα ιταλικά Μέσα εγείρουν ερωτήματα για τα αίτια της πολύνεκρης τραγωδίας που παραμένουν θολά, αναλύοντας τις κινήσεις τόσο της Frontex όσο και των ελληνικών αρχών όταν εντόπισαν για πρώτη φορά το «πλωτό νεκροταφείο». Σχολιάζουν δε τη μη επέμβαση των δύο Αρχών, ενώ έβλεπαν την κατάσταση, αλλά και για τους λόγους που ίσως να «μην ζήτησαν βοήθεια», όπως επικαλέστηκε τόσο το ελληνικό Λιμενικό όσο και η Frontex.
Η La Repubblica σε ένα από τα άρθρα της που αφορούν το ναυάγιο κάνει λόγο για ένα «μπαλάκι» ευθυνών ανάμεσα σε Frontex, Αθήνα και Ρώμη, λέγοντας πως πρόκειται για «έργο χιλιοπαιγμένο»: το αεροπλάνο της Frontex εντοπίζει το σκάφος, ενημερώνει τις αρμόδιες αρχές, όμως όλοι περιμένουν να περάσει το συντομότερο δυνατόν τα ιταλικά σύνορα και να πέσει στην ευθύνη κάποιου άλλου, με τη δικαιολογία πως «κανείς δεν ζήτησε βοήθεια».
«Ελλάδα, η σκληρή γροθιά του Μητσοτάκη που καθυστερεί τη διάσωση των μεταναστών στη θάλασσα», είναι ο τίτλος του άρθρου.
Υγρός τάφος και ιμπεριαλιστικά παζάρια
Την ίδια ώρα, και ενώ σε ισχύ βρίσκονται τα παζάρια για το νέο, ακόμα πιο αντιδραστικό Σύμφωνο Μετανάστευσης της ΕΕ, που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια και σε νέες τραγωδίες, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) έδινε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία στη Λιβύη βρίσκονται πάνω από 600.000 μετανάστες, αποτέλεσμα της φτώχειας και των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων στη χώρα, όπως και στην υποσαχάρια Αφρική.
Πάνω από 7.000 πρόσφυγες και μετανάστες έχουν αναχαιτιστεί στη θάλασσα και οδηγηθεί πίσω στη Λιβύη από την αρχή της χρονιάς, ενώ μόνο το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς χάθηκαν στη Μεσόγειο 441 άνθρωποι. Κατά τον ΔΟΜ, από το 2014 μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί περισσότεροι από 20.000 θάνατοι στη Μεσόγειο. Κατά την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR), πάνω από 54.000 μετανάστες έχουν φτάσει στις ιταλικές ακτές, από τους οποίους πάνω από 22.000 αναχώρησαν από τη Λιβύη.
