Στο κέντρο των αφετηριών του κράτους, υπάρχει η ικανοποίηση των βασικών κοινωνικών αναγκών του ανθρώπου, οι οποίες κατοχυρώνονται συνταγματικά. Αυτό συμβαίνει γιατί το καπιταλιστικό σύστημα παράγει και αναπαράγει την κοινωνική ανισότητα και λειτουργεί με βάση το οικονομικό όφελος και όχι ανθρωποκεντρικά. Η ικανοποίηση λοιπόν κάποιων βασικών κοινωνικών αναγκών οι οποίες θα περιορίζουν της αρνητικές επιπτώσεις του συστήματος και τις κοινωνικές αδικίες, είναι τα λύτρα που καταβάλλει η άρχουσα τάξη για να διαιωνίσει την κυριαρχία της. Τα λύτρα αυτά δημιούργησαν, σε συνθήκες αναπτυγμένου καπιταλισμού, έναν αναγκαίο και εξισορροπητικό κοινωνικό μηχανισμό, το λεγόμενο κράτος πρόνοιας το οποίο κάλυψε ποσοτικά τις ανθρώπινες ανάγκες σε όσο το δυνατό μεγαλύτερες κοινωνικές ομάδες.
Τουλάχιστον στις διακηρύξεις της σοσιαλδημοκρατίας αυτά διαβάζαμε.
Όμως η αντίθεση των αξιών του κοινωνικοοικονομικού συστήματος: κεντρικός σχεδιασμός- κράτος πρόνοιας εναντίων του αόρατου χεριού της αγοράς και της ατομικότητας που ως επίκεντρο έχει το κέρδος λύθηκε με την υποχώρηση του πρώτου. Η υποχώρηση αυτή ονομάστηκε «οικονομική κρίση». Και ως γνωστό στις οικονομικές κρίσεις επικρατεί πάντα ο ισχυρότερος.
Όμως αγαπητοί μου η κοινωνική ισότητα έχει να κάνει με την κατοχύρωση των θεμελιωδών κοινωνικών δικαιωμάτων: εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη, παροχή φθηνής ενέργειας και ύδρευσης, εργατικά δικαιώματα. Ο ρόλος αυτών των παροχών δεν είναι ηθικός αλλά εφαλτήριο για την πλήρη συμμετοχή των πολιτών στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή. Η κοινωνική ισότητα επομένως εξασφαλίζει στον πολίτη την δυνατότητα να διαμορφώνει τόσο το μικρόκοσμό του όσο και τον πολιτικό περίγυρό του. Όλα αυτά τα γνωρίζει ο νεοφιλελεύθερος φορμαλισμός, γι’ αυτό και κινείται σε τροχιά αναχαίτισης των ευρύτερων κοινωνικών δικαιωμάτων.
Ας δούμε ένα παράδειγμα:
Είναι ο τηλεορασάνθρωπος, ο πρώην τηλεπωλητής θαυματουργών «νανογιλέκων» (που έλεγε πως «άτομα που δεν μπορούν να περπατήσουν ούτε να σηκωθούν από το κρεβάτι μόλις έβαλαν το νανογιλέκο μπόρεσαν να αυτονομηθούν») και ακροδεξιών βιβλίων που τα πουλούσε με το κιλό, ο υπουργός Υγείας της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου-Κουβέλη, ο αντιπρόεδρος της ΝΔ και υπουργός Ανάπτυξης της κυβέρνησης του κρατικοδίαιτου οργανισμού «Μητσοτάκη».
Πρέπει όμως να ξεκαθαρίσω στους ενδιαφερόμενους πως η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας δεν είναι επιθυμία απόκτησης, ας πούμε ενός εξ αποκαλύψεως θαυματουργού νανογιλέκου που σε υποχρεώνει να πληρώσεις κάποιο αντίτιμο χρηματικού ποσού για την απόκτηση του αλλά όπως ήδη έχω πει, εφαλτήριο για την πλήρη συμμετοχή των πολιτών στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή.
Όμως κάτω από τα πυρά της κυβέρνησης της ΝΔ και της σκληρής επιβολής των αγορών στους τομείς των κοινωνικών ασφαλίσεων, της υγείας και της παιδείας, οι οποίοι δεν μπορούν να καλυφθούν με την διάθεση απλά των χρηματικών πόρων του εργαζόμενου λαού, οδηγούν σε μοιραίες και οδυνηρές αλλαγές που διαβρώνουν την ιδιότητα του πολίτη και του δικαιώματός του να ζει με αξιοπρέπεια ωθώντας τον να περιοριστεί στο να είναι ικανοποιημένος αν κατορθώσει, μέσα σε συνθήκες συλλογικής ένδειας, και υγειονομικής κρίσης την πιο χυδαία επιβίωση.
Άλλωστε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω δήλωνε πως «δεν έχω ζήσει με 800€ το μήνα» και ευχόταν στον εαυτό του «να μην χρειαστεί»,σε βαθιά κατάσταση διαλογισμού είχε ξεκαθαρίσει τον στόχο του: «Δεν τρέφω αυταπάτες για μια κοινωνία χωρίς ανισότητες, κάτι τέτοιο είναι αντίθετο στην ανθρώπινη φύση, όσοι το επιχείρησαν καταστρατήγησαν τελικά την ίδια τη δημοκρατία και τα ατομικά δικαίωμα».
Αισθάνομαι, στο σημείο αυτό να ξεκαθαρίσω πως η ισότητα όλων των ανθρώπων ως ελευθέρων και ίσων πολιτών απέναντι σε ειδικές κοινωνικές ρήτρες (όπως των κοινωνικών ασφαλίσεων, της υγείας και της παιδείας, οι οποίες δεν μπορούν να καλυφθούν με την διάθεση απλά των χρηματικών πόρων του εργαζόμενου ανθρώπου) δεν απαιτεί την ισότητα των οικονομικών τους πόρων.
Αν κάποιος αναρωτιέται καθήμενος σε ένα παγκάκι στο πάρκο για το τι συνεπάγεται η αποδοχή της ισότητας στην υγεία, θα του απαντούσα πως η παροχή των υπηρεσιών υγείας συνεπάγεται ότι όλοι οι άνθρωποι με τα ίδια ή κοινά χαρακτηριστικά επιβάλλεται να τύχουν ίσων παροχών από τις υπηρεσίες υγείας.
Επομένως το επίπεδο υγείας του πληθυσμού και η χρήση των υπηρεσιών υγείας καθορίζεται από την ύπαρξη του θεωρητικού πλαισίου των αρχών της ισότητας. Όμως η σημερινή οικονομική και υγειονομική συγκυρία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για έξαρση των κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων που συνεπάγεται την όξυνση των ήδη υπαρχουσών ανισοτήτων στην παροχή των υπηρεσιών υγείας.
Ας δώσω άλλο ένα παράδειγμα: Ο σπουδαιοφανής διοικητής της δημόσιας ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας. Ο φανφαρόνος των αγορών Στουρνάρας σε ομιλία του στις 28/05/2019, στο «12th Insurance Conference», όπου παραβρέθηκαν όλα τα κοράκια των πολυεθνικών ασφαλιστικών εταιρειών (MetLife, SQLearn, AFFIDEA, Ιnsurance & Actuarial Services, INTERAMERICAN κ.α), αναφέρει: «Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει ως Yγεία την κατάσταση της πλήρους φυσικής, πνευματικής και κοινωνικής ευημερίας, και όχι απλώς την απουσία κάποιας ασθένειας ή αναπηρίας. Ο ευρύς αυτός ορισμός, που ξεπερνά αυτόν που συνήθως δίνεται από τις εθνικές πολιτικές Yγείας, μπορεί να αυξήσει τις ατομικές προσδοκίες σε επίπεδο που να σημαίνει όση περίθαλψη χρειαζόμαστε και θέλουμε, στον χρόνο που τη θέλουμε. Οι προσδοκίες, όμως, αυτές θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν μάλλον ως ιδανικές, παρά ως ρεαλιστικές.»
[…]Το σημείο εκκίνησης του προβληματισμού για την εγκαθίδρυση ενός αποτελεσματικού συστήματος υγείας είναι ο βαθμός που το σύστημα υγείας καθορίζει την απόσταση μεταξύ του επιθυμητού και του αναγκαίου, με ηθικά και πολιτικά κριτήρια, βάσει ιατρικών επιχειρημάτων. Για παράδειγμα, η κοινωνική ηθική είναι αυτή που καθορίζει τον επιθυμητό βαθμό ισορροπίας μεταξύ κοινωνικής αλληλεγγύης και προσωπικής αυτονομίας, στο βαθμό που η παροχή υπηρεσιών υγείας είναι δημόσια ή ιδιωτική. Τέλος, μια κοινωνικού τύπου ηθική είναι, επίσης, αυτή που καθορίζει το βαθμό της οικογενειακής στήριξης και φροντίδας ενός ασθενή».
Πάντως καταλύτης στο πρόβλημα της χρήσης των υπηρεσιών υγείας υπήρξε ο πρώην τηλεπωλητής νανογιλέκων Άδωνης Γεωργιάδης. Ως υπουργός Υγείας σε μια κίνηση επίδειξης πυγμής προς τους γιατρούς δήλωσε:
Πέρα όμως από τους αστεϊσμούς οι παράγοντες που επηρεάζουν το επίπεδο της ίσης πρόσβασης στην παροχή υγείας σχετίζονται με το οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον.
Η σημερινή κυβέρνηση, -παρά την προτροπή της πρωθυπουργικής συζύγου κυρίας Μαρέβας να χειροκροτήσουμε τους δημόσιους υπαλλήλους και τους δημόσιους γιατρούς, που προσπαθούν με όλες τους τις δυνάμεις είναι η αλήθεια να κρατήσουν όρθιο το δημόσιο σύστημα υγεία ,- έθεσε το νομοθετικό πλαίσιο για την υλοποίηση πολιτικών που θα ακολουθήσει στο δημόσιο σύστημα υγείας της Ελλάδας καθώς εκδηλώσεις ενδιαφέροντος ιδιωτικών επιχειρηματικών ομίλων στο νοσοκομειακό κλάδο βρίσκονταν είτε στο στάδιο της προκήρυξης, είτε στο στάδιο της τελικής συμφωνίας.
Οι συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) στο χώρο των παροχών υγειονομικής περίθαλψης υιοθετήθηκαν και ήδη βρίσκονται στη φάση του σχεδιασμού στη χώρα μας. Στο νομοσχέδιο για την υγεία που κατατέθηκε από τον υπουργό υγείας Βασίλη Κικίλια στην Βουλή στις 20 Φεβρουαρίου δεν υπάρχει απόκλιση από το φυσιολογικό των liberal. Το ζητούμενο στο νομοσχέδιο είναι η μη εξασφάλιση της κρατικής χρηματοδότησης για να οδηγηθεί το δημόσιο σύστημα υγειάς σε εξάρτηση, με βάση τις ανάγκες των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων υγείας.
Παρεμπιπτόντως πρέπει να θυμίσω πως ο διορισμένος από την κυβέρνηση Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας, Παναγιώτης Αρκουμανέας -Πτυχιούχος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων- και ο στενός φίλος του Υπουργός υγείας Βασίλης Κικίλιας στις 31 Ιανουαρίου 2020, δήλωναν, με περισσή ανευθυνότητα και έπαρση, πως ο SARS-CoV-2 «Είναι μια λοίμωξη με χαμηλή μεταδοτικότητα και μέτρια θνητότητα, σαν μια βαριά γρίπη. Άρα και να έρθει κάποια στιγμή στη χώρα μας, δε χρειάζεται να υπάρχει πανικός». sofokleousin.gr/metra-kikilia-gia-ploia-kai-touristes-apo-tin-kina .Απόλυτα φυσιολογικό να βρίσκονται ακόμη στην θέση τους, τα δυο αυτά τρωκτικά του φιλελευθερισμού, ε;
Παρενθετικά θέλω να πω ότι απορώ, πως είναι δυνατόν ένας απόφοιτος στη διοίκηση επιχειρήσεων να αποφασίζει για τις βασικές λειτουργίες του ΕΟΔΥ «που περιλαμβάνουν δραστηριότητες, όπως η επιδημιολογική επιτήρηση, η εκτίμηση κινδύνου, η παροχή γνωμοδοτήσεων σε επιστημονικά θέματα[…]» και η αποτελεσματική αντιμετώπιση των απειλών κατά της ανθρώπινης υγείας από μεταδοτικά νοσήματα μέσω της έγκαιρης ανίχνευσης, παρακολούθησης και αξιολόγησης των κινδύνων»;
Ε;
Στο θέμα μας…
Εταιρείες συμβούλων καθώς και πολυεθνικές εταιρείες, η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των προσπαθειών προώθησης σε διεθνές επίπεδο αυτού του τρόπου χρηματοδότησης των συστημάτων υγείας.
Οι ΣΔΙΤ στο νοσοκομειακό κλάδο πραγματοποιούνται με τη μορφή της εκχώρησης των υποστηρικτικών, και των κλινικών υπηρεσιών, της διοίκησης δημόσιων νοσοκομείων σε ιδιώτες, και τέλος με τη μορφή της λειτουργίας ιδιωτικών πτερύγων εντός δημόσιων νοσοκομείων!
Το σκεπτικό των φιλελεύθερων κορακιών είναι πως με την εισροή ιδιωτικών κεφαλαίων, θα εξασφαλιστούν σύγχρονες κτηριακές υποδομές νέα μηχανήματα και εξοπλισμό, χωρίς να χρειαστεί, να επιβαρυνθούν οι πολίτες με πρόσθετη φορολογία!
Σύμφωνα με τον Βασίλη Κικίλια για το θέμα αυτό: «Οι ΣΔΙΤ θα αφορούν στην κτιριακή αναβάθμιση, το management, την αγορά μηχανημάτων και υπηρεσιών, τη λειτουργία των νοσοκομείων. Το μοντέλο της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα χρησιμοποιείται ευρέως σε όλες τις χώρες της Ευρώπης και της Β. Αμερικής. Δεν είναι κάτι αδοκίμαστο».
Η ζωή όμως, είναι γεμάτη από ψευδαισθήσεις δωρεάν γευμάτων. Τα ΣΔΙΤ αποτελούν μια ασφαλής επένδυση γιατί είναι στην ουσία ανακατεύθυνση των δημόσιων πόρων από τα δημόσια νοσοκομεία προς τις ιδιωτικές πολυεθνικές κοινοπραξίες. Η κυβέρνηση εγγυάται δηλαδή την αποπληρωμή του ιδιώτη για τις υποβαθμισμένες υπηρεσίες που θα προσφέρει (όσο πιο υποβαθμισμένες υπηρεσίες τόσο μεγαλύτερο κέρδος) με τη συλλογή φόρων από τους φορολογούμενους πολίτες.
Μην ξεχνάμε ποτέ πως οι επενδυτές υγείας και οι πολυεθνικές κοινοπραξίες, ως κερδοσκοπικοί οργανισμοί, καλούνται να παράγουν κέρδος, υποχρεούμενες μάλιστα να επιστρέψουν κερδοφόρα μερίσματα στους μετόχους τους και όχι να διαμορφώσουν ένα αποτελεσματικό μηχανισμό περίθλασης του πληθυσμού.
Άλλωστε η προσφορά και η ζήτηση καθορίζει την τιμή της ανθρώπινης ζωής στην αγορά. Η υγεία, η σύνταξη, η παιδεία είναι εμπορεύματα όπως το χαρτί τουαλέτας στην οικονομική συσκευασία των δώδεκα, άρα θα αξιολογούνται ως καταναλωτικά αγαθά με σκοπό το κέρδος…
Δε θα βουλιάξει η οικονομία κύριε επειδή εσύ έχεις καρκίνο και ο κανακάρης σου χρειάζεται ινσουλίνη. Τζάμπα παγωτό έχει;
Δεν έχει…
Τη σήμερον ημέρα όλα πωλούνται και όλα αγοράζονται στις δημοπρασίες των αγορών.
Στην χώρα πρότυπο των ελεύθερων αγορών, τις ΗΠΑ, 45.000 θάνατοι τον χρόνο οφείλονται όχι στην επέλαση κάποιας πανδημίας αλλά στην έλλειψη κάλυψης ασφάλισης. Οι φτωχοί εργαζόμενοι δεν έχουν την οικονομική ικανότητα που θα τους εξασφάλιζε την εμπορική συναλλαγή-με τον πράκτορα της ιδιωτικής ασφάλισης- η οποία συνδέεται με τον θάνατο ή την ζωή τους. (The Harvard Gazette: New study finds 45,000 deaths annually linked to lack of health coverage. Uninsured, working-age Americans have 40 percent higher death risk than privately insured counterparts news.harvard.edu/gazette/story/2009/09/new-study-finds-45000-deaths-annually-linked-to-lack-of-health-coverage)
Με τρόπο αριστοτεχνικό, με αφορμή τον σοβαρό κίνδυνο του SARS-CoV-2 ο καπιταλισμός θα επωφεληθεί και θα σχηματίσει γύρω μας μια ατμόσφαιρα φόβου άρα και μουγκής υπακοής και αφοσίωσης. Με όπλο τις «αόρατες και ασύμμετρες απειλές» και την αίσθηση της αστυνομοκρατίας, θα δημιουργεί ένα στρώμα πολιτικά πειθαρχημένων και ακίνδυνων ατόμων, χωρίς καμιά πολιτική ή κοινωνική συνείδηση χωρίς οικονομική σημασία και κυρίως χωρίς να είναι ικανοί να οργανωθούν συλλογικά εναντίον του.
Φοβάμαι ότι ο SARS-CoV-2 ( η εντύπωση που αποκομίζει ο μέσος πολίτης από το φόβο του και τα συνεχή διαγγέλματα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη είναι ότι έχει κράτος και ηγεσία που λειτουργούν) θα δημιουργήσει οδύνες ενός μη-προαναγγελθέντος τοκετού που θα μας βρει ανέτοιμους και διχασμένους μπροστά στη γέννηση των καινούργιων δεδομένων και καταστάσεων, την ανίχνευση των οποίων επιβάλλεται να αρχίσουμε άμεσα.
