Η ιστορία της 31χρονης Μελέκ Ιπέκ από την Τουρκία θα μπορούσε να είχε εξελιχθεί ακριβώς όπως εξελίσσονται οι περισσότερες ιστορίες σαν τη δική της στην Τουρκία και σε όλον τον κόσμο. Μία γυναίκα που για χρόνια υπόκειται καθημερινά σε βασανιστήρια από τον σύζυγό της μπροστά στα μάτια των παιδιών της, επειδή δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο να την προστατεύσει, συνήθως καταλήγει νεκρή. Η γυναικτονία είναι σε πάρα πολλές περιπτώσεις η … «νομοτελειακή» κατάληξη της χρόνιας ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας. Στην περίπτωση της Μελέκ, οι όροι άλλαξαν, το θύμα δικαιώθηκε και το ζήτημα της ατιμωρησίας της ενδοοικογενειακής τίθεται στο προσκήνιο.
«Απόψε δεν θα με δείρει κανείς»
Η Μελέκ αφέθηκε ελεύθερη την Δευτέρα έχοντας μείνει τέσσερις για μήνες στις φυλακές της Αττάλειας. Βρισκόταν εκεί από τον Ιανουάριο επειδή πυροβόλησε και σκότωσε τον σύζυγό της, ο οποίος την κακοποιούσε συστηματικά επί δεκατέσσερα χρόνια μπροστά στις δύο ανήλικες κόρες τους. Η αλήθεια είναι πως η λέξη «κακοποίηση» είναι πολύ μικρή για να χωρέσει όσα έζησε η Μελέκ δίπλα στον συζυγό της Ραμαζάν. Σύμφωνα με όσα κατέθεσε τόσο η ίδια, όσο και τα παιδιά της στο δικαστήριο, ο Ραμαζάν έβριζε, έδενε, έδερνε, βίαζε και βασάνιζε την Μελέκ, ενώ πολύ συχνά την υπέβαλε σε σαδιστικά σεξουαλικά βασανιστήρια με τις κόρες τους να παρακολουθούν. Ένα βράδυ του περασμένου Ιανουαρίου, μετά από πολύ ξύλο και ενώ ο άντρας της την σημάδευε με μία καραμπίνα, η Μελέκ αποφάσισε να σώσει τον εαυτό της και τα παιδιά της.
Βρισκόταν για ώρες γυμνή και δεμένη με χειροπέδες στο μπάνιο του σπιτιού της. Αφού την έδειρε και την βίασε, ο Ραμαζάν επέστρεψε με την καραμπίνα και την πυροβόλησε, όμως η σφαίρα καρφώθηκε στον τοίχο. Το όπλο εκπυρσοκρότησε και η Μελέκ βρήκε την ευκαιρία να αρπάξει την καραμπίνα και να τον πυροβολήσει. Τηλεφώνησε η ίδια στην αστυνομία και είπε πως σκότωσε τον άντρα της. Την επόμενη μέρα, ήταν ήδη για την γειτονιά της, για τον Τύπο και για τους περισσότερους άντρες της χώρας μία φόνισσα. Για τις γυναίκες, όμως, είχε γίνει ήδη μία ηρωίδα
Η κατάθεσή της στο δικαστήριο συγκλονίζει. «Ποτέ, ποτέ δεν ήθελα να φτάσουμε εδώ. Να γίνει έτσι. Για 14 χρόνια παρακαλούσα όλο αυτό να τελειώσει ήσυχα. Με κάποιον τρόπο. Με έναν τρόπο να τελειώσει. Εκείνη η μέρα ήταν διαφορετική. Με είχε δείρει και εκείνη τη μέρα. Αν η σφαίρα δεν είχε καρφωθεί στο παράθυρο, δεν θα μιλούσαμε τώρα. Θα ήμουν νεκρή εγώ. Με είχε δέσει με χειροπέδες στο μπάνιο εκείνη την ημέρα. Δεν μπορούσα να ακούσω τις φωνές των παιδιών μου. Νόμιζα πια ότι ήταν και εκείνες νεκρές», αφηγήθηκε η Μελέκ και συνέχισε:
«Όλη εκείνη την ώρα παρακαλούσα τον Θεό. Παρακαλούσα να μη με δοκιμάσει με τον πόνο τού να αντικρίσω τα παιδιά μου νεκρά. Προσευχόμουν με όλη μου τη δύναμη.Όταν άκουσα τις φωνές τους μετά από ώρα πήρα δύναμη. Χάρηκα. Ξέχασα όλα όσα μου είχε κάνει. Τον παρακάλεσα να μη μη σκοτώσει. Του είπα ότι για 14 χρόνια προσευχόμουν να βγει από τη ζωή μου ήσυχα. Παλιά, πριν ακόμη γεννηθούν τα παιδιά, είχα προσπαθήσει να αυτοκτονήσω. Ούτε θέλησα ποτέ να τον σκοτώσω, ούτε καν ευχήθηκα για τον θάνατό του. Μέχρι το τέλος έκανα υπομονή. Ήλπιζα ότι θα φύγει, ότι κάπως θα μας άφηνε. Λυπάμαι. Λυπάμαι που πέθανε. Λυπάμαι τόσο βαθιά που τον σκότωσα εγώ. Αλλά αν δεν είχε εκπυρσοκροτήσει το όπλο εκείνη την ημέρα, αν δεν είχε πεθάνει εκείνος, τώρα θα ήμασταν νεκρές εμείς.Σας ζητάω συγνώμη, κύριοι, πολύ! Ποτέ, ποτέ μου δεν ήθελα να γίνει έτσι. Αλλά θα σκότωνε εμένα και τα παιδιά μου. Ναι, αλήθεια είναι, όταν πήρα τηλέφωνο την αστυνομία και όταν ήρθαν να με συλλάβουν το είπα αυτό. Είπα “απόψε, εδώ, δεν θα με δείρει κανείς…”».
Δικαίωση
Η αθώωση της Μελέκ από το Ποινικό Δικαστήριο της Αττάλειας, που αναγνώρισε ότι βρισκόταν σε αυτοάμυνα, ήταν ένα χαστούκι στην τουρκική πατριαρχία και μία αχτίδα φωτός για όλες τις Τουρκάλες που υφίστανται ενδοοικογενειακή βία. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, 312 γυναίκες έχασαν τη ζωή τους ως θύματα οικογενειακής βίας στην χώρα μόνο το 2020. Γυναικείες οργανώσεις υποστηρίζουν πως ο πραγματικός αριθμός είναι πολύ υψηλότερος, καθώς είναι πολύ λίγες οι περιπτώσεις που οι θάνατοι των θυμάτων ενδοοικογενειακή βίας καταγράφονται ως τέτοιοι. Λίγες ημέρες πριν την αθώωση της Μελέκ, η τουρκική κυβέρνηση αποχώρησε από την Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας που υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη το 2011. Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκανε λόγο για μία «λανθασμένη και ελλιπή Σύμβαση που προσβάλλει βάναυσα την παραδοσιακή εικόνα των δύο φύλων». Οι δηλώσεις του είχαν προκαλέσει την οργή των γυναικών που βγήκαν κατά χιλιάδες στους δρόμους των μεγαλύτερων πόλεων της Τουρκίας ζητώντας τον αυτονόητο σεβασμό στην ζωή και τα δικαιώματά τους.
Φαίνεται πως η τουρκική κοινωνία είναι έτοιμη να ακολουθήσει έναν δρόμο πολύ μακριά από τις κυβερνητικές επιταγές. Η Μελέκ (που στα τουρκικά το όνομά της σημαίνει «άγγελος») έδωσε με το παράδειγμά της δύναμη και κουράγιο σε εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες. Όντως, κανείς δεν ήθελε να φτάσουν τα πράγματα σε αυτό το σημείο. Κανείς δεν ήθελε να καταλήξει κάποιος νεκρός. Από τη στιγμή, όμως, που τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας δεν προστατεύονται με κανέναν τρόπο στην Τουρκία (και όχι μόνο), η Μελέκ έπρεπε να πάρει την κατάσταση στα χέρια της.Ύψωσε το ανάστημά της, έσωσε τη ζωή της, προστάτευσε τα παιδιά της και πλέον μπορεί να κοιμάται χωρίς να φοβάται. Σίγουρα θα έχει για καιρό εφιάλτες. Θα μπορεί, όμως, να ηρεμεί παίρνοντας αγκαλιά τις κόρες της. Μία αγκαλιά σας αυτή που την περίμενε έξω από τις φυλακές τη στιγμή της αποφυλάκισής της. Οι κόρες της έτρεξαν κλαίγοντας στην αγκαλιά της και δεν την άφηναν με τίποτα. Σώθηκαν και οι τρεις από τον τον κακοποιητή.
