Το 1996 εμφανίστηκε στο περιοδικό social text (τεύχος 46/47) ένα κείμενο που αφορούσε τις φυσικές επιστήμες. Το περίεργο ήταν ότι το περιοδικό του πανεπιστημίου του Duke ασχολείται με τις μεταμοντέρνες κοινωνικές επιστήμες και όχι με τις θετικές. Το άρθρο ήταν του Alan Sokal που ήταν καθηγητής μαθηματικών (εφαρμοσμένων στην φυσική) στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και όπως όλοι οι θετικοί επιστήμονες δεν είχε καμία επαφή με τους μεταμοντέρνους κύκλους. Οι θετικοί επιστήμονες σπανίως γοητεύονται από τις μεταμοντέρνες θεωρίες που έχουν την τάση να θεωρούν όλες τις διαμάχες και τις αντιθέσεις ως γλωσσικές και κοινωνικές διαφορές και υποτιμούν την επιρροή τής αντικειμενικής υλικής πραγματικότητας.
Λίγες μέρες μετά την δημοσίευση ο Sokal δήλωσε ότι το άρθρο του στην ουσία ήταν μία συλλογή ασυναρτησιών που είχαν πάρα πολλές λέξεις, φράσεις και ρητορική που αγαπούσαν οι μεταμοντέρνοι. Ο ίδιος ανέφερε ότι η φάρσα του αυτή απέδειξε ότι η ακαδημαϊκή κοινότητα, πολλές φορές, διακρίνεται από τεμπελιά. Η συντακτική ομάδα του social text κολακεύτηκε από την ρητορική του κειμένου και δεν μπήκε στον κόπο να στείλει το κείμενο σε έναν φυσικό επιστήμονα προκειμένου να το τσεκάρει. Εάν το έκαναν αυτό, τότε θα είχαν ενημερωθεί ότι, επί της ουσίας, το άρθρο έλεγε σαχλαμάρες.
Η συντακτική ομάδα του περιοδικού απάντησε και κατηγόρησε τον Sokal για ανεντιμότητα και ανηθικότητα. Ανέφεραν ότι όντως δεν τσέκαραν το άρθρο του Sokal , αλλά αυτό έγινε καλή τη πίστει, αφού πίστεψαν στις αγνές του προθέσεις και στο ειλικρινές του ενδιαφέρον να γράψει για θέματα που, συνήθως, δεν απασχολούν τον κλάδο της επιστήμης που εκπροσωπεί. Το ίδιο το περιοδικό επειδή ήθελε να δώσει ώθηση σε ένα φυσικό επιστήμονα να ασχοληθεί με τον μεταμοντερνισμό, δημοσίευσε το άρθρο καλοπροαίρετα, την στιγμή που ο Sokal συμπεριφέρθηκε επί της ουσίας με αλαζονεία.
Η ανταπάντηση του μαθηματικού ήταν ότι στην δεύτερη παράγραφο του κειμένου ανέφερε ότι τα φυσικά φαινόμενα δεν είναι παρά γλωσσικές και κοινωνικές κατασκευές. Όχι οι θεωρίες για τα φυσικά φαινόμενα, αλλά τα ίδια τα φυσικά φαινόμενα. Ο Sokal κατέληγε στην απάντησή του λέγοντας βιτριολικά :
«Οποιοσδήποτε από την συντακτική ομάδα του social text πιστεύει ότι τα φυσικά φαινόμενα είναι γλωσσολογικές και κοινωνικές συμβάσεις, είναι ευπρόσδεκτος να προσπαθήσει να υπερκεράσει αυτές τις συμβάσεις από το παράθυρο του διαμερίσματός μου, που βρίσκεται στον 21ο όροφο».
Ο Alan Sokal είναι από αυτούς τους αμερικάνους προοδευτικούς που υποστήριζαν με τις πράξεις τους τις απόψεις τους. Την δεκαετία του ‘80 πήγε να διδάξει στην Νικαράγουα των Σαντινίστας, διότι πίστευε στο κοινωνικό τους πρόγραμμα. Όπως δήλωσε αργότερα, πάντοτε αντιπαθούσε τους νέας κοπής μεταμοντέρνους προοδευτικούς διότι στην δική του λογική η προοδευτικότητα έχει αξία μόνο εάν έχει κάτι να προσφέρει στην πραγματική ζωή. Κατά την άποψή του, θεωρητικοί κριτικοί που δίδασκαν ότι η πραγματικότητα ήταν μία διανοητική κατασκευή του ανθρώπου, δεν μπορούσαν να προσφέρουν τίποτα ουσιαστικό στην κοινωνία.
*Ο Σταμάτης Ρήγας είναι ιστορικός
