Είμαι σίγουρος ότι το σκεφτήκατε. Δύο τραγωδίες στη θάλασσα μέσα σε διάστημα λίγων ημερών. Οι δεκάδες νεκροί και οι εκατοντάδες αγνοούμενοι της Πύλου από τη μία, οι νεκροί του Titan από την άλλη. Διαφορετικές αφετηρίες. Διαφορετικοί προορισμοί. Διαφορετικά όμως και τα αντανακλαστικά της διεθνούς κοινότητας.
«Ξέρεις, κάποια στιγμή η ασφάλεια είναι σκέτο χάσιμο χρόνου. Θέλω να πω, αν θέλεις απλώς να είσαι ασφαλής, μη σηκώνεσαι από το κρεβάτι. Μην μπαίνεις στο αυτοκίνητό σου. Μην κάνεις τίποτα. Κάποια στιγμή θα πάρεις κάποιο ρίσκο και είναι πραγματικά ζήτημα κινδύνου/ανταμοιβής. Νομίζω ότι μπορώ να το κάνω με την ίδια ασφάλεια παραβιάζοντας τους κανόνες». Αυτά δήλωνε ο ιδρυτής της “OceanGate” Στόκτον Ρας, ο άνθρωπος που πιλόταρε το υποβρύχιο Titan, το οποίο βάσει των μέχρι στιγμής στοιχείων εξαϋλώθηκε μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Τραγικός απολογισμός: 5 νεκροί.
Κι όμως, οι γεμάτες έπαρση δηλώσεις του δεν στάθηκαν εμπόδιο στην οργάνωση μιας ευρείας επιχείρησης διάσωσης. Και καλώς έγινε στην τελική. Το ζήτημα όμως είναι ότι λίγες μέρες πριν, επιχειρήματα όπως αυτά του Ρας, επιστρατεύτηκαν από τους επικεφαλής των ελληνικών αρχών αλλά και από πολιτευτές της Νέας Δημοκρατίας προκειμένου να αιτιολογηθεί η στάση της ακτοφυλακής μας πριν από το ναυάγιο στην Πύλο. Εν ολίγοις μας έλεγαν: αφού τους ρωτήσαμε αν χρειάζονται βοήθεια και εκείνοι το αρνήθηκαν , γιατί ήθελαν να συνεχίσουν στην Ιταλία, άρα εμείς τι άλλο μπορούσαμε να κάνουμε;
Επιχείρημα λογικοφανές και εύκολα αντιστρέψιμο. Γιατί δηλαδή στη μία περίπτωση, όταν οι αγνοούμενοι δεν είναι ζάμπλουτοι που επιχειρούν με τον παρά τους να αποκτήσουν μερικά παράσημα αδρεναλίνης και τυχοδιωκτισμού, παρότι η ασφάλεια για τον επικεφαλής τους ήταν « χάσιμο χρόνου», αλλά φτωχοδιάβολοι που κρέμονταν σαν τα σταφύλια από το καρυδότσουφλο, «σεβόμαστε» την επιθυμία τους να μην διασωθούν, φτάνοντας έτσι να μαζεύουμε πτώματα από τις ακτές μας, ενώ στην άλλη περίπτωση επιστρατεύθηκε κάθε είδους μέσο προκειμένου να βρεθούν οι άνθρωποι και να διασωθούν;
Και για να το ξεκαθαρίσουμε ακόμα μια φορά: Καλά έκαναν! Η ανθρώπινη ζωή δεν μπαίνει στο ζύγι. Ωστόσο, η στήλη αναρωτιέται: Γιατί η ζωή ενός πρόσφυγα ή ενός μετανάστη αξίζει λιγότερο από εκείνη ενός «εξερευνητή» διάσημων ναυαγίων; Γιατί αυτή η ανισότητα και προπαντός γιατί αυτή η αδιαφορία; Κι αυτό το τελευταίο είναι ένα αμιγώς πολιτικό ερώτημα.
Μιλώ για αδιαφορία καθώς πολύ πριν ο αγεωμέτρητος ελληνικός βυθός ενταφιάσει κυριολεκτικά τα όνειρα και τις ελπίδες τόσων ανθρώπων, η Ελλάδα, σύμφωνα με πληροφορίες στο ρεπορτάζ, ήξερε μέρες πριν για το συγκεκριμένο πλοίο. Ένα εύλογο ερώτημα εδώ είναι γιατί δεν ενημέρωσε τους εμπλεκόμενους στην επιχείρηση «Ειρήνη»· εκείνο το πλάνο δράσης που οργανώθηκε για να εγγυηθεί την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ στη Λιβύη καθώς και για να αποτρέψει τη διακίνηση ανθρώπων μέσω των θαλάσσιων οδών; Γιατί δεν τους είπαν απλά: «παιδιά εδώ φεύγουν, δείτε το», αφού γι’ αυτό το λόγο βρίσκονται τα πολεμικά πλοία στην περιοχή ήδη από τον Μάιο του 2015;
Επιπλέον γιατί ενώ υπάρχει το ψήφισμα 2240 του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών του2015 που καλεί τα κράτη-μέλη ή και διεθνείς οργανισμούς (όπως η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση αντίστοιχα) να βρίσκονται σε επαγρύπνηση για την αποτροπή της παράνομης διακίνησης μεταναστών, επιθεωρώντας στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου τη λαθραία διακίνηση ανθρώπων έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης, δεν βρισκόταν εκεί κάποια ελληνική δύναμη ώστε να επέμβει;
Τα ερωτήματα αυτά προέκυψαν έπειτα από τη συνέντευξη του κυρίου Νότη Μαριά, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και πρώην ευρωβουλευτή στον Πάρη Καρβουνόπουλο και το «militaire.gr». Παραθέτω εδώ το link με τις επισημάνσεις του καθηγητή σχετικά με το τι δεν έκανε η Ελλάδα και πού φταίει η Ευρώπη.
Θέλω να σταθώ στην κυριότερη αυτών, καθώς κατά τη γνώμη μου το μέγα θέμα της αντιμετώπισης του προσφυγικού- μεταναστευτικού είναι πάνω από όλα πολιτικό θέμα. Είναι πολιτικό γιατί αφενός αποτελεί το ανεστραμμένο είδωλο της (οικονομικής) πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των επεκτατικών οργανισμών στους οποίους συμμετέχουν τα κράτη μέλη της- πολιτική που εφαρμόστηκε είτε μέσα από το διαγούμισμα του πλούτου μιας σειράς χωρών της Μέσης Ανατολή, της Ασίας και της Αφρικής, είτε μέσα από τις (πραξικοπηματικές) επεμβάσεις της· αφετέρου γιατί η απάντηση στο ερώτημα: «είναι δυνατόν εν έτει 2023 να πρέπει κάποιος να κινδυνεύσει πάνω σε ένα καρυδότσουφλο για να μεταναστεύσει ή να αιτηθεί άσυλο;», έχει ήδη απαντηθεί εδώ και έναν χρόνο. «Κάντο όπως και με τους Ουκρανούς πρόσφυγες», προτείνει ο κύριος Μαριάς.
Συγκεκριμένα ανέφερε ότι κανένας δεν ασχολείται με τους 5 εκατομμύρια πρόσφυγες από την Ουκρανία. Ο λόγος; Στην περίπτωσή τους ίσχυσε και εφαρμόστηκε ένας κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2001, που είχε εκδοθεί τότε λόγω του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία. Σύμφωνα με τον κύριο Μαριά χρειάζεται μόνο μια απλή απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών ώστε να ενταχθούν αυτοί οι άνθρωποι στο καθεστώς της Οδηγίας. «Μόλις ενταχθείς θεωρείσαι πρόσωπο για προστασία σε περίπτωση μαζικής εισροής εκτοπισθέντων», λέει ο κύριος Μαριάς. Και συνεχίζει: «Τους δίνουν ένα χαρτί, βάζουν όνομα, επώνυμο και τους λένε: Πού θες να πας; Λέει- σ.σ. ο αιτούμενος άσυλο- έχω έναν ξάδερφο στη Γερμανία. Ωραία. Σε 5 ημέρες πρέπει να πας εκεί. Του βάζει μια σφραγίδα, μια φωτογραφία. Παρ’ το φίλε μου και έφυγες».
Εν συνεχεία, σύμφωνα πάντα με τον κύριο Μαριά, οι άνθρωποι αυτοί έχουν δικαίωμα να κατευθυνθούν οπουδήποτε μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση εντός 90 ημερών, μέχρι να αποφασίσουν πού θα εγκατασταθούν και να αποκτήσουν έπειτα άδεια παραμονής και εργασίας. Και σε ό,τι αφορά τα ζητήματα ασφάλειας; Ο Έλληνας ακαδημαϊκός δήλωσε πως και σε αυτή την περίπτωση υπάρχει πρόβλεψη ώστε αν κάποιος από αυτούς τους ανθρώπους υποπέσει σε οποιοδήποτε παράπτωμα μπορεί να συλληφθεί και να απελαθεί.
Έχει δίκιο ή όχι ο κύριος Μαριάς; Απάντηση: Δεν γνωρίζω. Υπάρχουν άλλοι καταλληλότεροι εμού να το απαντήσουν. Άνθρωποι που έχουν και τα γένια και τα χτένια. Γιατί αν τελικά έχει δίκιο, τότε θα πρέπει κάποιος να μας απαντήσει γιατί αυτός ο κανονισμός δεν εφαρμόζεται σε όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις αιτούντων άσυλο, παρά έχουμε καταντήσει τη Μεσόγειο έναν απέραντο υγρό τόπο εξόντωσης, κάνοντας παράλληλα αβάντα σε νεοφασίστες όπως η Μελόνι, ο Όρμπαν και ο Μητσοτάκης; Κι αυτό είναι το απόλυτο πολιτικό ερώτημα.
