Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

Τί συμβαίνει με τα γλυπτά του Παρθενώνα; Αναπάντητα από την κυβέρνηση τα ερωτήματα των αρχαιολόγων

Το χθεσινό δημοσίευμα του Bloomberg για δήθεν προσέγγιση προκειμένου να επιτευχθεί  συμφωνία ανάμεσα σε Αθήνα και Λονδίνο, το οποίο διέψευσε..

Το χθεσινό δημοσίευμα του Bloomberg για δήθεν προσέγγιση προκειμένου να επιτευχθεί  συμφωνία ανάμεσα σε Αθήνα και Λονδίνο, το οποίο διέψευσε ακολούθως το ΥΠΠΟΑ, διαρρέοντας ότι “δεν ισχύει” δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, ούτε φαντασιόπληκτες δημοσιογραφικές διατυπώσεις.

Και πριν προλάβει να στεγνώσει το μελάνι του Bloomberg και την ελληνικής διάψευσης, έρχονται σήμερα ο βρετανικός Guardian, που αναφέρει ότι το Βρετανικό Μουσείο  βρίσκεται σε «εποικοδομητικές συζητήσεις» με την Ελλάδα για το ενδεχόμενο να επιστραφούν στην Αθήνα ορισμένα από τα Γλυπτά του Παρθενώνα ενώ η βρετανική Daily Telegraph ανέφερε ότι είχε συναφθεί συμφωνία με τον πρόεδρο του Μουσείου, πρώην υπουργό Οικονομικών Τζορτζ Όσμπορν, ώστε να επιτραπεί η επιστροφή τους στο πλαίσιο συμφωνίας ανταλλαγής, βασιζόμενο σε ανακοίνωση του Βρετανικού Μουσείου. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη Βρετανική εφημερίδα το Βρετανικό Μουσείοο ανακοίνωσε: “Έχουμε δηλώσει δημόσια, επιδιώκουμε ενεργά μια νέα σύμπραξη για τον Παρθενώνα με τους φίλους μας στην Ελλάδα και καθώς μπαίνουμε σε μια νέα χρονιά, οι εποικοδομητικές συζητήσεις συνεχίζονται”. 

Θυμίζουμε ότι το πρακτορείο Bloomberg επικαλούμενο πηγές που έχουν καλή γνώση της υπόθεσης, ανέφερε ότι το Βρετανικό Μουσείο και το Μουσείο της Ακρόπολης είναι κοντά σε μια συμφωνία που θα μπορούσε να βάλει, υπό προϋποθέσεις, τέλος στη διαμάχη πολλών δεκαετιών ανάμεσα στις δύο χώρες. Σύμφωνα με το Bloomberg η συμφωνία θα μπορούσε να προβλέπει εκ περιτροπής αποστολή ορισμένων από τα Γλυπτά του Παρθενώνα στη χώρα μας, με αντάλλαγμα τον δανεισμό στο μουσείο του Λονδίνου άλλων αντικειμένων από την Αθήνα.

Γιατί, όμως, τα παραπάνω δεν αποτελούν καπνό χωρίς φωτιά, παρά τη διάψευση του Υπουργείου Πολιτισμού;

Πριν ένα μήνα ακριβώς στην εφημερίδα Guardian ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης μιλούσε για “προκαταρκτικές συζητήσεις με τον πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου Τζορτζ Όσμπορν”, αλλά και για “μία πολύ ευρύτερη συνεργασία με το Βρετανικό Μουσείο, μια συνεργασία που δεν αφορά μόνο κλασικές αρχαιότητες αλλά και βυζαντινούς θησαυρούς που θα ήμασταν πρόθυμοι να στείλουμε στο Λονδίνο”. 

Ο Κ. Μητσοτάκης πριν ένα χρόνο δήλωνε στην εφημερίδα Telegraph “Είμαι βέβαιος ότι εάν υπήρχε βούληση εκ μέρος της κυβέρνησης (του Ηνωμένου Βασιλείου) για αλλαγή στάσης θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε μία διευθέτηση με το Βρετανικό Μουσείο για να δανείσουμε στο εξωτερικό πολιτιστικούς θησαυρούς οι οποίοι δεν έχουν βρεθεί ποτέ εκτός Ελλάδας (…) Δεν θέλω να υπεισέλθω σε λεπτομέρειες όσον αφορά μία διευθέτηση, διότι αυτές οι συζητήσεις είναι ευαίσθητες, αλλά θέλω να πω ανοιχτά ότι πρόθεσή μου είναι να θέσω το θέμα στον Boris Johnson κι ότι πιστεύω πως η βρετανική κυβέρνηση έχει να παίξει ρόλο”. Αυτά το Νοέμβριου του 2021.

Ενα χρόνο μετά, το έδαφος είναι καλύτερα στρωμένο και προετοιμασμένο…. Υπάρχει πάντα Ν. 4761/2020, που επιτρέπει τον “δανεισμό” αρχαιοτήτων από τα ελληνικά μουσεία για 25 + 25 χρόνια (σύνολο 50!) ως «φωτογραφική ρύθμιση», η οποία ήρθε και “κούμπωσε” στην πρωτοφανή και απαράδεκτη υπόθεση των κυκλαδικών ειδωλίων της αρχαιοκαπηλικής συλλογής Στερν. Τόσο ο εν λόγω νόμος όσο και ο η υπόθεση Στερν ως … “βέλτιστη πρακτική” ( για να μιλήσουμε στην νεοφιλελεύθερη – τεχνοκρατική γλώσσα τους) συνιστούν τη βάση πάνω στη οποία θα στήσουν το εξής σκηνικό:

Μια κατ’ επίφαση “επιστροφή” που θα τη λένε όμως “επανένωση”,  αλλά για επικοινωνιακούς λόγους θα επιμένουν ότι είναι “επιστροφή” (!), πλην όμως με ημερομηνία λήξης και αφού στο μεταξύ θα έχει πακεταριστεί το μισό Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, μπορεί και το Βυζαντινό Μουσείο… για να σταλεί στο Λονδίνο ως αντίδωρο. 

Να θυμίσουμε ότι τον Σεπτέμβριο του 2019 σε άλλη βρετανική εφημερίδα (Οbserver), ο Κ. Μητσοτάκης είχε πει: «Ως μια πρώτη κίνηση, να σταλούν τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Αθήνα, ως δάνειο για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Από την πλευρά μας θα στείλουμε πολύ σημαντικά αντικείμενα, τα οποία δεν έχουν βγει ποτέ από τη χώρα μας, για να εκτεθούν στο Βρετανικό Μουσείο».

Είναι επομένως προφανές ότι τα χθεσινά και τα σημερινά δημοσιεύματα αν δεν μεταφέρουν ειλημμένες αποφάσεις και συμφωνίες απηχούν οπωσδήποτε δηλωμένες προθέσεις εκατέρωθεν “δανεισμού”, που χρονολογούνται τουλάχιστον από το 2001 και προεκλογικού χαρακτήρα επαναφορά μίας άθλιας κατά τ’ άλλα πρότασης, δηλαδή της “επανένωσης” των Μαρμάρων με “αντίδωρα”, πρόταση που έχει στηριχθεί από όλο  το συστημικό φάσμα και τις κυβερνήσεις του.

Θλιβερό αποκορύφωμα των άθλιων σχεδιασμών και της ψηφοθηρικής λογικής είναι η εικόνα του πρώην πρωθυπουργού Κ. Σημίτη το 2003 να ζητάει από τον T. Μπλερ να πει κάτι θετικό για την επιστροφή των Μαρμάρων με το επιχείρημα ότι τούτο «θα είναι χρήσιμο» εν όψει των επερχόμενων εκλογών.

Με αφορμή τα δημοσιεύματα του ξένου τύπου που επαναφέρουν πληροφορίες για συμφωνία “ανταλλαγής” των γλυπτών του Παρθενώνα, καθώς και τη διάψευσή τους από πηγές του ΥΠΠΟΑ, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων επανέρχεται με  ερωτήματα που έχουν τεθεί  και ακόμη δεν έχουν απαντηθεί:

Συγκεκριμένα ο ΣΕΑ αναφέρει: 

Η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να απαντήσει ξεκάθαρα στα εξής:

  • Διαπραγματεύεται την προσωρινή έκθεση στο Μουσείο Ακρόπολης κάποιων θραυσμάτων των γλυπτών του Παρθενώνα με αντάλλαγμα τον δανεισμό στο Βρετανικό Μουσείο της χρυσής προσωπίδα από τις Μυκήνες ή του Δία του Αρτεμισίου από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, ή του Ηνίοχου από το Μουσείο των Δελφών, ή του Ερμή του Πραξιτέλη από το Μουσείο της Ολυμπίας, ή μινωικών τεχνουργημάτων που εκτίθενται στο Μουσείο Ηρακλείου ή εκθεμάτων από μακεδονικούς βασιλικούς τάφους από τα Μουσεία της Θεσσαλονίκης και της Βεργίνας; Διαπραγματεύεται οποιαδήποτε συμφωνία ανταλλαγής αρχαιοτήτων και με ποια εξουσιοδότηση το κάνει αυτό;
  • Για ποιο λόγο ψήφισε την διάταξη για την μακροχρόνια (25+25 χρόνια) εξαγωγή για έκθεση ελληνικών αρχαιοτήτων στο εξωτερικό; Για ποιο λόγο δεν προχωρά άμεσα στην έκδοση του καταλόγου με τα «αμετακίνητα» ευρήματα, όπως προβλέπει ο Αρχαιολογικός Νόμος, στα οποία περιλαμβάνονται και τα ως άνω αναφερόμενα εκθέματα;
  • Διαπραγματεύεται τη δημιουργία ειδικού σκοπού μορφωμάτων στο εξωτερικό, όπως το Ινστιτούτο Γουλανδρή-Στερν με έδρα το Ντέλαγουερ, με σκοπό η κατοχή των αρχαιοτήτων να περάσει σε άλλα νομικά πρόσωπα; Με ποια εξουσιοδότηση το κάνει αυτό;

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, συμπυκνώνει το πνεύμα της πολιτικής που ακολούθησε έως τώρα η χώρα και τονίζει:

Το αίτημα από μεριάς του ελληνικού δημοσίου για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο πρέπει να συνεχιστεί στη βάση της εμπέδωσης και εν τέλει αποδοχής από τη βρετανική πλευρά ότι η Ελλάδα και το κορυφαίο μνημείο της Ακρόπολης υπήρξαν θύματα δόλιων πράξεων, σύμφωνα με αποικιοκρατικές αντιλήψεις που επικρατούσαν τον 19ο αιώνα και οι οποίες εξακολουθούν ισχύουσες έως σήμερα, εφόσον το Βρετανικό Μουσείο εξακολουθεί να παρουσιάζεται ως «νόμιμος» κύριος των έργων που έκλεψε ο Έλγιν. Τα γλυπτά του Παρθενώνα δεν αποτελούν μέρος της εθνικής κληρονομιάς της Βρετανίας, αλλά της Ελλάδας, αναπόσπαστο μέρος ενός ενιαίου μνημειακού συνόλου. Σκέψεις για τυχόν ανταλλαγή αρχαιοτήτων ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Βρετανία αποτελούν υποχώρηση απέναντι στη γραμμή της ηθικής και νομιμοποιούν την αρπαγή. Εξάλλου, η όποια «ανταλλαγή» αποτελεί παραβίαση του ίδιου του αρχαιολογικού νόμου, ο οποίος αποκλείει την συναλλαγή, άρα και την ανταλλαγή, των ελληνικών αρχαιοτήτων.

Η πρόσφατη απόφαση για την επιστροφή στη Νιγηρία των χάλκινων αγαλματιδίων του Μπενίν και άλλων έργων τέχνης που είχαν κλαπεί από τον βρετανικό αποικιοκρατικό στρατό στα τέλη του 19ου αιώνα (1897), από το Πανεπιστήμιο του Άμπερντιν (Σκοτία), τα δημόσια μουσεία της Γερμανίας, Μουσεία των ΗΠΑ και άλλους φορείς, στη βάση της «ηθικής των Μουσείων» που κατοχυρώθηκε ως διεθνής όρος και από το ICCOM, σκιαγραφούν την αλλαγή της στάσης σε χώρες με σκοτεινό παρελθόν ως προς τη συγκρότηση των μουσειακών τους συλλογών και αποτελούν τον νόμιμο, ηθικό και ρεαλιστικό τρόπο αντιμετώπισης του θέματος της επανένωσης των γλυπτών του Παρθενώνα.

Το ΥΠΠΟΑ οφείλει να προχωρήσει άμεσα στην κατάργηση της διάταξης για μακροχρόνια εξαγωγή ευρημάτων από αρχαιολογικά μουσεία στο εξωτερικό (η διάταξη του Ν. 4761 που επιτρέπει την εξαγωγή συλλογών Μουσείων για 50 έτη) και να προχωρήσει άμεσα στην κατάρτιση και έγκριση του καταλόγου με τα αμετακίνητα ευρήματα των ελληνικών κρατικών αρχαιολογικών Μουσείων, όπως προβλέπει ο Αρχαιολογικός Νόμος και ζητεί με ψήφισμά της η Γενική Συνέλευση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων της 13/5/2022.”

Σχετικά θέματα

Απόψεις