Η είδηση ότι στη νέα φάση των εργασιών ανασκαφής που ξεκίνησαν πριν λίγες μέρες στις Συκιές, εντοπίστηκε νέος ομαδικός τάφος με λείψανα τουλάχιστον 3 εκτελεσμένων, ανακοινώθηκε στην εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του Σπύρου Κουζινόπουλου, «Γεντί Κουλέ, η Βαστίλη της Θεσσαλονίκης» που πραγματοποιήθηκε το βράδυ του Σαββάτου στο πλαίσιο της Διεθνούς Εκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης.
Στην εκδήλωση μίλησαν ο Κώστας Λογοθέτης, δικηγόρος, πρώην Εισαγγελέας που ασχολήθηκε με τα σκάνδαλα των φυλακών Επταπυργίου, ο Σίμος Δανιηλίδης, δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών, ο Αρης Στυλιανού, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Αγάπιος Σαχίνης, πρώην πολιτικός κρατούμενος στο Γεντί Κουλέ την περίοδο της χούντας, συγγενής εκτελεσμένου και τέλος ο ίδιος ο συγγραφέας.
Μέσα από ένα πλήθος μαρτυριών, ντοκουμέντων και αρχειακού υλικού, ο Σπύρος Κουζινόπουλος προσπαθεί μετά από πολυετείς έρευνες να παρουσιάσει όλη την εξέλιξη του Επταπυργίου, αφότου άνοιξε ως φυλακή, γύρω στο 1896, και όλα τα κατοπινά χρόνια μέχρι το 1989 που έπαψε να λειτουργεί. Αναφέρεται σε διακίνηση ναρκωτικών, στους βιασμούς κρατουμένων και την άγρια εκμετάλλευση των φυλακισμένων, στην κράτηση του Θανάση Κλάρα (Αρη Βελουχιώτη), στις μυθιστορηματικές αποδράσεις από το κάτεργο (πχ του Ν. Ζαχαριάδη) αλλά και τη βαρβαρότητα των εκτελέσεων των πολιτικών κρατουμένων, κατά τις περιόδους της Κατοχής και του Εμφυλίου πολέμου. Στο τέλος του βιβλίου, παρατίθεται ένας πλήρης σχεδόν κατάλογος με τα ονόματα των εκατοντάδων εκτελεσμένων “εις τον συνήθη τόπον” πίσω από το Γεντί Κουλέ, σαν ένας φόρος τιμής σ’ αυτούς που πλήρωσαν με τη ζωή τους την πίστη τους σε μια άλλη κοινωνία απαλλαγμένη από το κέρδος και την εκμετάλλευση.
«Δικαιωνόμαστε όσοι πιστεύαμε ότι θα βρούμε και άλλους ομαδικούς τάφους εκτελεσμένων, θα συνεχίσουμε την προσπάθεια όλο το επόμενο διάστημα έτσι ώστε να αποκαλύψουμε όσο τον δυνατόν περισσότερους στην ευρύτερη περιοχή», είπε ο δήμαρχος Νεάπολης – Συκεών, θυμίζοντας ότι στους 5 προηγούμενους ομαδικούς τάφους βρέθηκαν 33 σκελετοί. Σημείωσε ότι πρόκειται για ευρήματα «με ύψιστο ιστορικό και πολιτικό ενδιαφέρον όχι μόνο για τον Δήμο Νεάπολης – Συκεών, αλλά για όλη τη χώρα». Αναφέρθηκε στις προσπάθειες που γίνονται σε συνεργασία με το ΑΠΘ και το Δημοκρίτειο προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία ταυτοποίησης των σκελετών που αποτελεί και αίτημα των συγγενών των εκτελεσμένων. Τέλος αναφέρθηκε στην πρόθεση του Δήμου να συνεχίσει τις ανασκαφές και να προχωρήσει στη δημμιουργία μουσείου σε δημοτικό οικόπεδο που βρίσκεται στην επίμαχη περιοχή.
Ο Κώστας Λογοθέτης, δικηγόρος, τέως εισαγγελέας, ανέφερε ότι «πρώτη φορά συνάντησα τόσο εκτεταμένη, λεπτομερή και μεθοδικά οργανωμένη παρουσίαση του θέματος, χρονολογικά, περιπτωσιολογικά, ιστορικά». Είπε ότι το πλεονέκτημα του βιβλίου είναι οι ιστορικές του αναφορές. Με τις αναφορές και στον Πύργο του Αίματος, το σημερινό Λευκό Πύργο, που ήταν φρικτή φυλακή επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, «κατά κάποιο τρόπο παραθέτει το ιστορικό του σωφρονισμού σε αυτή την πόλη». Αναφέρεται επίσης σε περιστατικά που «εξέτρεψαν το ρου της ιστορίας στην πόλη μας και δεν είναι καθόλου γνωστά». Και τόνισε πως «δεν υπάρχει ιστορική περίοδος της Θεσσαλονίκης και της Ελλάδας γενικότερα που να μην συνδέεται κάποια στιγμή με το Γεντί Κουλέ».
Ο Αρης Στυλιανού, είπε ότι πρόκειται για ένα συγκλονιστικό βιβλίο, το οποίο προσφέρει μία πολύ καλή ευκαιρία για τους μελετητές, για τους ερευνητές της Νεότερης Ιστορίας, μέσα από το πανόραμα όλης της διαδρομής του Επταπυργίου. «Διαβάζοντας το βιβλίο συνειδητοποιούμε πόσο μαύρο, σκοτεινό είναι το παρελθόν των φυλακών του φρουρίου που χρησιμοποιήθηκε ως μπουντρούμι για να φυλακιστούν, να βασανιστούν πάρα πολλοί άνθρωποι, να εκτελεστούν με τις χειρότερες συνθήκες. Εχει όμως και μία αισιόδοξη, φωτεινή πλευρά το βιβλίο. Δείχνει ότι οι άνθρωποι και μέσα στις ταλαιπωρίες πάντα προσδοκούσαν και μάχονταν για την ελευθερία, για τη δημοκρατία, για τα δικαιώματα. Και αυτός ο αγώνας δεν μπορεί να σβήσει και να κατασταλεί, αλλά πάντα μένει ζωντανός και μας εμπνέει κι εμάς σήμερα».
Ο Αγάπιος Σαχίνης ξεκίνησε λέγοντας «αυτοί οι 400 εκτελεσμένοι στο Γεντί Κουλέ ήταν κομμουνιστές. Θα το λέμε με το όνομά τους. Οταν πηγαίναν για το εκτελεστικό απόσπασμα, όταν τους βγάζαν από τον “αράπη”, οι άλλοι που ήταν στους θαλάμους φώναζαν “καλή αντάμωση σύντροφοι”, “για τη λαοκρατία σύντροφοι”. Οποιος ανατρέξει στις φωτογραφίες των διαδηλώσεων στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα την ημέρα της Απελευθέρωσης αυτό το σύνθημα είναι σε πολλά πλακάτ.
(…) Αυτοί πήγαν στα 6 μέτρα γιατί είχαν συγκεκριμένα ιδανικά, υπερασπιζόταν τη διαμόρφωση ενός άλλου κόσμου, μιας άλλης ζωής. Που ο Κάρολος περιέγραψε τόσο απλά, λέγοντας πως “αυτός ο κόσμος θα έχει τη δυνατότητα ο ψαράς να γράφει ποιήματα και ο ποιητής να ψαρεύει”. Γι αυτό τον κόσμο πήγαν οι σύντροφοί μας στα 6 μέτρα. Με τα ιδανικά αυτού του κόσμου σταθήκαν στα 6 μέτρα.
(…) Ρίχνοντας τους κομμουνιστές τους εκτελεσμένους στους ομαδικούς τάφους πίστευε το τότε καθεστώς, ότι θα κλειδώσει την ιστορία μέσα στην ντουλάπα πετώντας το κλειδί στον ομαδικό τάφο. Σήμερα το κλειδί βρέθηκε, η πόρτα της ντουλάπας άνοιξε, η ιστορία είναι μπροστά μας».
Κλείνοντας την παρέμβασή του, ανέφερε ότι «πριν ακόμα βρεθούν οι ομαδικοί τάφοι στις Συκιές, το ΚΚΕ είχε ξεκινήσει τη διαδικασία για να στήσει μνημείο για τους εκτελεσμένους στο Γεντί Κουλέ έξω από τα τείχη, στον περιβάλλοντα χώρο. Το μνημείο είναι στο χυτήριο, ετοιμάζεται. Το μνημείο θα στηθεί».
Ο συγγραφέας του βιβλίου, ο Σπύρος Κουζινόπουλος, καυτηρίασε την πολιτική εμπορευματοποίησης που ακολουθεί το Υπουργείο Πολιτισμού, αναφερόμενος στο γεγονός της αύξησης της τιμής του εισιτηρίου για την είσοδο στο Επταπύργιο αντί όπως είπε, μετά και την ανεύρεση των ομαδικών τάφων «να εκδηλώσει ενδιαφέρον και θα δείξει στον κόσμο τι είναι το Επταπύργιο, πόσες εκατοντάδες και χιλιάδες άτομα μαρτύρησαν εκεί μέσα».
Και στη συνέχεια αναφέρθηκε στο πως άρχισε να ασχολείται με το θέμα των Φυλακών του Επταπυργίου. Όπως είπε, αφορμή αποτέλεσε η χειρόγραφη εφημερίδα «Εφταπυργίτης» που έπεσε στα χέρια του. «Εκδίδονταν από τους πολιτικούς κρατουμένους των φυλακών του Γεντί Κουλέ της περιόδου 1946-1947. Έβγαινε επί δύο χρόνια. Γράφονταν στο χέρι και μετά κυκλοφορούσε χέρι με χέρι ανάμεσα στους πολιτικούς κρατούμενους. Στα δύο αυτά χρόνια εκδόθηκαν πολλά φύλλα αυτής της εφημεριδούλας. Είναι αυτό το μοναδικό σωζώμενο φύλλο που κατά μια ευτυχή συγκυρία βρίσκεται στα χέρια μου και είναι ένα από αυτά που θέλω να παραδώσω ανάμεσα σε δύο ντουλάπες με υλικό που έχω για το Επταπύργιο, για να δημιουργηθεί ένα Μουσείο της Αντίστασης, των κοινωνικών αγώνων στη Θεσσαλονίκη, μέσα στο Επταπύργιο, ώστε οι επισκέπτες να βλέπουν τι μαρτύρια πέρασαν εκατοντάδες που βρέθηκαν κρατούμενοι μέσα στις φυλακές».
Στην παρουσίαση του βιβλίου παραβρέθηκαν η Θεανώ Καπέτη, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και ο Γιάννης Δελής, βουλευτής του ΚΚΕ.
Από 902.gr
