Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

STUDIO NEW STAR: «78 Χρόνια από την απελευθέρωση του Άουσβιτς από τον Κόκκινο Στρατό

27 Γενάρη Διεθνής Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος -- Στον ιστορικό κινηματογράφο τέχνης της Αθήνας STUDIO new star art cinema που δεν ξεχνά, την ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023, τιμώντας τη συγκεκριμένη ημέρα, θα προβληθούν 3 αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου.

Στον ιστορικό κινηματογράφο τέχνης της Αθήνας STUDIO new star art cinema που δεν ξεχνά,  την ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023, τιμώντας τη συγκεκριμένη ημέρα, θα προβληθούν  3 αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου.

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε.) έχει ανακηρύξει τη 27η Ιανουαρίου, ως τη Διεθνή Ημέρα μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος από το ναζιστικό καθεστώς κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στις 27 Ιανουαρίου του 1945 ο Κόκκινος Στρατός απελευθερώνει το Άουσβιτς. Το σπουδαίο αυτό γεγονός τράβηξε το πέπλο για να αποκαλύψει στην ολότητά του  το πιο συστηματικό, μεθοδευμένο, μαζικό έγκλημα που διαπράχθηκε στη σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας, το έγκλημα των εγκλημάτων,  το Ολοκαύτωμα των έξι εκατομμυρίων Εβραίων (καθώς και η εξόντωση πεντακοσίων χιλιάδων Ρομά και Σίντι, αλλά και εκατοντάδων χιλιάδων ανάπηρων, ομοφυλόφιλων, σοσιαλιστών, αναρχικών, κομμουνιστών και άλλων επονομαζόμενων “αντικοινωνικών στοιχείων”).  Ήταν μια από τις τελευταίες πράξεις του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου αλλά όσα έφερε στην επιφάνεια αποτελούν ακόμη και σήμερα τη μεγαλύτερη απόδειξη ότι η θηριωδία  των ναζί και των συνεργατών τους είναι κάτι που, πάση θυσία, δεν πρέπει ποτέ να επαναληφθεί. Και για να μην επαναληφθεί οφείλει, πρωτίστως, ποτέ να μην ξεχαστεί. Η 27η Γενάρη, λοιπόν, είναι η Διεθνής Ημέρα Μνήμης για τα εκατομμύρια θύματα του Ολοκαυτώματος.

Οι ταινίες που θα προβληθούν :

— «Kapo»  του Τζίλλο Ποντεκόρβο  (1960) 118’

—  «Ιάκωβος ο Ψεύτης» του Φράνκ Μπάιερ (1974) 108’

«Νύχτα και Καταχνιά» του Αλέν Ρενέ  (1956)  32’

 

«Οι οπαδοί του ναζισμού έχασαν τον πόλεμο, ο ναζισμός όμως επέζησε. Κυρίως γιατί αιώνιες κοινωνικές πληγές αφέθηκαν αθεράπευτες.  Ο Αδόλφος Χίτλερ ήταν το διαμόρφωμα δεκάδων χιλιάδων αφανών χιτλερίσκων διάσπαρτων σε μεγάλες και μικρές πόλεις, σε χώρους εργασίας, σε γειτονιές, σε συντροφιές, σε οικογένειες. Και ο ναζισμός δεν ήταν ιδέα ενός και μόνου διεστραμμένου εγκεφάλου.  Ήταν η συμπύκνωση της νοσηρής πολιτικής αντίληψης εκατοντάδων χιλιάδων ατόμων, φορέων του μικροβίου του ρατσισμού,  του εθνικισμού, της μισαλλοδοξίας, της τελικής λύσης όλων των προβλημάτων με τη βία, τη φωτιά και το τσεκούρι. Ο ναζισμός δεν άρχισε με τον Χίτλερ, γι’ αυτό και δεν τον πήρε μαζί του, δεν εμφανίστηκε μόνο στη Γερμανία, γι’ αυτό και δεν επανεμφανίζεται μόνο εκεί. Οι μεγάλοι πόλεμοι δεν αρχίζουν στα πεδία των μαχών, ούτε οι ολέθριες πολιτικές ιδεολογίες ξεκινούν από μαζικές συγκεντρώσεις σε πλατείες. Αρχίζουν ανύποπτα στους χώρους της καθημερινής μας ζωής, ξεκινούν ακόμη και μέσα απ’ το ίδιο μας το σπίτι. Εκεί φωλιάζουν όλα. Γι’ αυτό μόνο με την πίστη σε μια καθημερινή ζωή, που να μας χωράει όλους, απροκατάληπτη και δίκαιη προς όλους, μπορούμε έστω και καθυστερημένα να πετύχουμε αυτό που τόσο προσδοκούσαμε τον Μάιο του 1945: ένα πραγματικό ποτέ πια».

Σοβιετικοί στρατιώτες απελευθερώνουν τις κρατούμενες στο στρατόπεδο του Αουσβιτς. Οι γυναίκες της φωτογραφίας είναι πολιτικές κρατούμενες, κομμουνίστριες από τη Σοβιετική Ενωση, όπως δείχνουν τα σήματα που φορούν στο πέτο.

Το Σάββατο 27 Γενάρη 1945, οι στρατιώτες της 60ής Στρατιάς του 1ου Ουκρανικού Μετώπου του Κόκκινου Στρατού μπαίνει απελευθερωτής στο Αουσβιτς, όπου βρίσκει περισσότερους από 7.000 παρατημένους κρατούμενους, σε τρισάθλια κατάσταση, τους οποίους παράτησαν οι Ναζί γιατί δεν θα μπορούσαν έτσι κι αλλιώς να ακολουθήσουν την πορεία θανάτου.

 

ΣΥΝΟΨΕΙΣ ΤΑΙΝΙΩΝ

 

Kapo – (Καπό)

 

Το αριστούργημα του Gillo Pontecorvo.
Υποψήφια για Όσκαρ Καλύτερης Ξένης Ταινίας 1961!
«Η προβολή της ταινίας διακόπηκε 9 φορές από το έντονο, ομόφωνο και ατελείωτο χειροκρότημα του κοινού… το τελικό χειροκρότημα κράτησε 12 λεπτά καταρρίπτοντας όλα τα ρεκόρ στην Βενετία»
Μόνο μία από τις έξι εκατομμύρια ανείπωτες ιστορίες που δεν πρέπει ποτέ να ξεχάσουμε…

Σε αυτήν την κλασσική ταινία παρακολουθούμε την ιστορία μιας Εβραίας έφηβης που μαζί με την οικογένειά της καταλήγει σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης. Καταφέρνει να επιβιώσει με την παρέμβαση ενός Εβραίου γιατρού οποίος τη βοηθάει να υιοθετήσει την ταυτότητα μιας νεαρής γυναίκας που είχε πρόσφατα πεθάνει. Έτσι, η Εντιθ ξαναγεννιέται σαν Νικόλ και δεν είναι πλέον Εβραία, τουλάχιστον όχι στα χαρτιά.

Στην αρχή, βιώνει αβάστακτη λύπη για τον χαμό των γονιών της, καθώς όμως ο καιρός περνά, συνειδητοποιεί πως αυτή η στάση δε θα τη βοηθήσει να επιβιώσει. Έτσι, εμπλέκεται σε ερωτική σχέση με έναν Γερμανό αξιωματικό παρόλο που είναι μόλις 14 χρονών και αρχίζει να αποκτά προνόμια έως ότου στο τέλος αποκτά την ιδιότητα μια Καπό, αποκτώντας εξουσία πάνω στις άλλες αιχμάλωτες γυναίκες. Έχει πλήρη επίγνωση ότι είναι ένας μονόδρομος προς την επιβίωση αλλά ταυτόχρονα βασανίζεται από τύψεις παρόλο που δε δείχνει ποτέ το παραμικρό συναίσθημα ή αδυναμία. Μόνον αφού τελικά γίνεται μάρτυρας της αυτοκτονίας μια αγαπημένης της φίλης της, της Terese, και ενώ έχει ερωτευτεί έναν Ρώσο αιχμάλωτο πολέμου, τον Sascha, καταφέρνει επιτέλους να αποκαταστήσει μέσα της, τις ανθρώπινες αξίες που κάποτε ήταν αναπόσπαστο μέρος της ύπαρξής της… Την περιμένει ένα τραγικό τέλος όταν…

 

ΙΑΚΩΒΟΣ Ο ΨΕΥΤΗΣ — «JACOB DER LÜGNER»

 

Ένα ξεχωριστό δημιούργημα του Φρανκ Μπάιερ.
«Η μοναδική ταινία από την Λ.Δ της Γερμανίας που προτάθηκε ποτέ για Όσκαρ»
Αργυρή Άρκτος Αντρικού ρόλου στο Φεστιβάλ Βερολίνου 1975.
Υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας 1977
Υποψήφια για Χρυσή Άρκτο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Βερολίνου 1975

Προς το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, σε ένα εβραϊκό γκέτο που βρίσκεται σε κάποια χώρα της Ανατολικής Ευρώπης ο εβραίος Ιάκωβος ακούει τυχαία από το γερμανικό ράδιο ότι οι Ρώσοι νικούν στο Μέτωπο και πλησιάζουν προς το μέρος τους.  Όταν μεταβιβάζει την είδηση στους συγκρατούμενούς του, κανείς δεν το πιστεύει, έτσι για να γίνει πιστευτός, τους λέει πως ο ίδιος είναι κάτοχος ραδιοφώνου.

Η είδηση κυκλοφορεί αμέσως σ’ ολόκληρο το γκέτο και ο Ιάκωβος γίνεται ξαφνικά το πιο σημαντικό πρόσωπο, στο οποίο οι απελπισμένοι Εβραίοι εναποθέτουν όλες τις ελπίδες τους. Έτσι, ο Ιάκωβος υποχρεώνεται να επινοεί συνεχώς ειδήσεις για την εξέλιξη των μαχών. Τα νέα ανεβάζουν το ηθικό της κοινότητας και ο Ιάκωβος βρίσκεται στο δίλημμα να αποκαλύψει την αλήθεια ή να τους κρατήσει στην εφησυχαστική πλάνη τους;

 

 

ΝΥΧΤΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΧΝΙΑ — (Nuit et brouillard, Νight and Fog)

 

Το αριστουργηματικό ντοκιμαντέρ του Αλέν Ρενέ (Χιροσίμα Αγάπη μου, Πέρσι στο Μάριενμπαντ, ο Πόλεμος Τελείωσε, ο Θείος μου από την Αμερική)
Βραβείο
Cinema Eye Honors.
Βραβείο Jean Vigo.

Τέσσερα χρόνια πριν από το «Χιροσίμα, Αγάπη Μου» και δέκα χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την αποκάλυψη των τερατωδών «εργοστασίων» μαζικού αφανισμού των «εχθρών», ο Αλέν Ρενέ γυρίζει ένα σύντομο ποιητικό δοκίμιο-ντοκιμαντέρ και σε μόλις 31 λεπτά προσφέρει την πιο συνταρακτική και δημιουργική ταινία για τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Με υποδειγματική οικονομία, πυκνότητα, συγκίνηση και νηφαλιότητα, με υψηλή αίσθηση χρέους προς την ανθρωπότητα αλλά και καλλιτεχνική ευρηματικότητα πλάθει ένα υπόδειγμα για το μέλλον. Πηγαίνοντας μπρος-πίσω στο χρόνο, με εναλλαγή χρώματος και ασπρόμαυρου και με τη διαπεραστική μουσική του Χανς Αϊσλερ, «χτίζει» τη φρίκη ως εκεί που δεν αντέχεται. Κι όμως το φιλμ δεν είναι οξύ, επιθετικό, ρητορικό. Ήρεμα, με «μαιευτική» απλότητα, με «τρομερή γλυκύτητα», ο Ρενέ δείχνει τα πράσινα λιβάδια που καλύπτουν (σχεδόν) τα απαίσια κατάλοιπα, κι ύστερα τη δαιμονιακή «χρήση» τους, ρυθμιστικά, «στακάτα». Ο σκηνοθέτης δεν θέλει να μας υπενθυμίσει ένα φρικτό γεγονός, δεν μας ζητά απλώς «να μην ξεχάσουμε» για «να μην ξανασυμβεί». Θέλει κυρίως να μας αναγκάσει να ξανασκεφτούμε αυτά τα φαινόμενα, όχι σαν παρελθόν, αλλά ως κάτι που ενυπάρχει στο παρόν, διατηρεί τη δυναμική του και ανά πάσα στιγμή, εμείς οι άνθρωποι, μπορεί να επιτρέψουμε να επαναληφθεί. Πόσο προφητικός! Η δύναμη του φιλμ εξασφαλίστηκε από τη χρήση κινηματογραφικών τεχνασμάτων. Πρώτο, τα συνεχή πισωγυρίσματα στο χώρο και στο χρόνο: σκηνές από το άδειο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο παρόν, εναλλάσσονται με σκηνές αρχείου που παρουσιάζουν τα όσα, φρικτά, συνέβαιναν στο παρελθόν στον ίδιο χώρο. Επίσης εικόνες των ερειπίων του Άουσβιτς συνοδεύονται με την παρουσίαση από τον αφηγητή της ιδεολογίας και της ιστορίας του Ναζισμού. Η αντίθεση μεταξύ εικόνας -που παρουσιάζει το παρόν- και ήχου- που αναφέρεται στο παρελθόν- μετατοπίζει συνεχώς την προσοχή και τη σκέψη μας από το παρόν στο παρελθόν, και αντίστροφα. Δεύτερο, η εναλλαγή ασπρόμαυρης και έγχρωμης κινηματογράφησης. Το σήμερα παρουσιάζεται έγχρωμο: έγχρωμες είναι εικόνες του ήρεμου και ανθισμένου, καθημερινού τοπίου γύρω από το Άουσβιτς την εποχή της κινηματογράφησης, ασπρόμαυρες οι εικόνες των φρικαλεοτήτων. Τρίτο η επιλογή του σκηνοθέτη να δείξει στην αρχή του φιλμ εικόνες από τα άδεια πλέον στρατόπεδα και μόνο στο τέλος, σε μια απίστευτη κορύφωση, να παρουσιάσει εικόνες από φυλακισμένους σε κατάσταση ζωντανών-νεκρών, σε συνδυασμό με την εξαιρετική αφήγηση του Jean Cayrol, Γάλλου ποιητή και φυλακισμένου στα στρατόπεδα, μετατρέπουν το ντοκιμαντέρ σε ένα μεγάλο ερωτηματικό για το σκοτεινό πρόσωπο του ανθρώπου, που μπορεί να μεταλλάσσεται σε τέρας, όταν αποδέχεται και υπηρετεί ρατσιστικές θεωρίες.

 

Απόψεις