Του Αχιλλέα Ζορμπά*
Η κυβέρνηση, παραμονές εκλογών, βάζει σε εφαρμογή το νομοθετικό πλαίσιο για την υλοποίηση της ατομικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Προηγήθηκε η προσπάθεια για την αξιολόγηση των σχολικών μονάδων, που συνάντησε την καθολική αντίδραση των εκπαιδευτικών.
Διανθίζει η κυβέρνηση την προσπάθειά της με τα γνωστά χρεοκοπημένα από την ίδια τη ζωή επιχειρήματα, περί αναβάθμισης της εκπαίδευσης, βελτίωσης, ανατροφοδότησης, αποτίμησης κλπ… Χρεοκοπημένα, όπως αποδεικνύει άλλωστε η διεθνής πείρα από τις χώρες του εξωτερικού που εφαρμόστηκαν τα παραπάνω.
Οι δύο εκπαιδευτικές Ομοσπονδίες, ΟΛΜΕ και ΔΟΕ, με την καθοριστική συμβολή των δυνάμεων του ΠΑΜΕ, πήραν θέση απέναντι στις κυβερνητικές εξαγγελίες και αποφάσισαν ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Δράσης για να τις εμποδίσουν στην πράξη. Κάτι τέτοιο δεν ήταν ούτε δεδομένο, ούτε αυτονόητο.
Μόλις η κυβέρνηση αντιλήφθηκε ότι οι δύο εκπαιδευτικές Ομοσπονδίες με ομόφωνες ή σχεδόν ομόφωνες αποφάσεις, σε αυτή τη φάση, δεν έχουν πρόθεση να συμβάλουν στην υλοποίηση των κυβερνητικών σχεδιασμών, αλλά και ότι οι εκπαιδευτικοί αντιδρούν, επιστράτευσε μια σειρά από γνωστούς αρθρογράφους οι οποίοι εξαπέλυσαν σφοδρή επίθεση στις δύο Ομοσπονδίες και στους εκπαιδευτικούς, επιδιώκοντας την καλλιέργεια του κοινωνικού αυτοματισμού, το γνωστό «διαίρει και βασίλευσε».
Ανάμεσά τους και ο πολύς Πάσχος Μανδραβέλης της «Καθημερινής».
Με ένα ειρωνικό δημοσίευμα επιτίθεται στη ΔΟΕ και λίγο-πολύ χλευάζει, όχι τυχαία, ιδιαίτερα το σημείο της απόφασης που λέει ότι οι εκπαιδευτικοί δεν αντιδρούμε στα σχέδια της κυβέρνησης γιατί έχουμε κάτι να κρύψουμε ή γιατί φοβόμαστε, αλλά γιατί τα σχέδια αυτά δεν αποσκοπούν στη βελτίωση του Δημόσιου Σχολείου και στη στήριξη των μορφωτικών δικαιωμάτων των μαθητών μας.
Επιλέγει να επιτεθεί ακριβώς στο σημείο που χαλάει την καραμέλα του επικίνδυνου κοινωνικού αυτοματισμού…
Αφήνουμε ασχολίαστες τις ειρωνείες για την έκταση του κειμένου της απόφασης της ΔΟΕ («Το κείμενο πιθανότατα είναι μεγαλύτερο από την υπουργική απόφαση καθαυτή», λέει ο … φωστήρας). Είναι προφανές ότι ο άνθρωπος δεν έχει διαβάσει καν την σχετική Υπουργική Απόφαση, των 60 (!) σελίδων, με τους 39 δείκτες (!) αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Ο άνθρωπος δεν διστάζει να φτάσει ακόμα και στο σημείο του αυτοεξευτελισμού, προκειμένου να στηρίξει την κ. Κεραμέως και το υπουργείο Παιδείας.
Αλήθεια όμως, κ. Πάσχο, δεν γνωρίζετε εσείς, που διαβάζετε τόσο προσεκτικά τις ανακοινώσεις της ΔΟΕ και μετράτε τις λέξεις που περιέχουν, ότι οι κυβερνήσεις γνωρίζουν πλήρως τα δυνατά και αδύνατα σημεία του εκπαιδευτικού συστήματος, αφού τα έχουν καταγράψει σε πληθώρα μελετών; Τελευταίο παράδειγμα αποτελεί η μελέτη του Φεβρουαρίου του 2020 με τίτλο «Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης» του Τμήματος Α’ Κατάρτισης Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων του ΥΠΑΙΘ. Η μελέτη αυτή αποτυπώνει:
1) Δυνατό σημείο αποτελεί «το υψηλό μορφωτικό επίπεδο των εκπαιδευτικών»! Δηλαδή, παραδέχεται το ΥΠΑΙΘ ότι οι Έλληνες εκπαιδευτικοί είναι από τους πιο καλά, επιστημονικά καταρτισμένους. Τι υποκρισία, κ. Μανδραβέλη, δεν νομίζετε; Να συκοφαντείτε τους εκπαιδευτικούς, την ώρα που παραδέχονται μέχρι και οι κυβερνητικές εκθέσεις ότι έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο; Φυσικά, εμείς δεν περιμέναμε τις κυβερνητικές μελέτες, αλλά έχει κι η υποκρισία τα όριά της(!).
2) Αδύνατο σημείο είναι το συμπέρασμα ότι «οι εκπαιδευτικοί στερούνται ευκαιριών ανάπτυξης των παιδαγωγικών τους ικανοτήτων, ιδιαίτερα στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση», «διαπιστώνονται ελλείμματα στη διά βίου επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών καθώς εφαρμόζονται κυρίως βραχυχρόνιες επιμορφώσεις χωρίς στρατηγικό σχέδιο, ως συνοδευτικές δράσεις επιμέρους μεταρρυθμίσεων για την απόκτηση δεξιοτήτων ΤΠΕ περιορισμένου αριθμού εκπαιδευτικών, χωρίς να καλύπτεται το σύνολο των εκπαιδευτικών αναγκών και η υποστήριξη του εκπαιδευτικού τους έργου. Ως εκ τούτου οι εκπαιδευτικοί αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αποτελεσματική διαχείριση, ιδιαίτερα νέων φαινομένων, όπως σχολικός εκφοβισμός, πολυπολιτισμών σχολείων, διαχείρισης συγκρούσεων». Και ρωτάμε τον πολυπράγμονα κ. Πάσχο: Γιατί καμία κυβέρνηση δεν ικανοποιεί το διαχρονικό αίτημα των εκπαιδευτικών για ετήσια, περιοδική επιμόρφωση στα Πανεπιστήμια με απαλλαγή από τα διδακτικά καθήκοντα, ιδιαίτερα στον τομέα της Παιδαγωγικής και της Διδακτικής; Ώστε να μπορεί ο/η εκπαιδευτικός να επικαιροποιήσει τις γνώσεις στο επιστημονικό του αντικείμενο και στη διδακτική του μέσα στην τάξη; Να έρθει σε επαφή με τις καινούριες εξελίξεις και πορίσματα της Επιστήμης; Και πώς δηλαδή θα συμβάλει η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ώστε να λυθεί αυτό το θέμα; Για να εντοπιστεί; Μα έχει ήδη εντοπιστεί! Για να γίνει επιμόρφωση σε όσους κριθούν μη ικανοποιητικοί; Γιατί, οι υπόλοιποι δεν χρειάζονται επιμόρφωση; Η ίδια η Έκθεση παραδέχεται ότι είναι ακριβώς πρόβλημα η επιμόρφωση περιορισμένου αριθμού εκπαιδευτικών, αντί όλων, για περιορισμένα αντικείμενα, βραχυχρόνιας έκτασης, χωρίς στρατηγικό σχέδιο(!). Και την ίδια ώρα με την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, αλλά και άλλες κυβερνητικές αποφάσεις (π.χ. για Μέντορες-Συντονιστές) θεσπίζει αυτά που ακριβώς εντοπίζει σαν πρόβλημα. Περιστασιακές επιμορφώσεις, που πολλές προβλέπονται να γίνονται από τον έναν εκπαιδευτικό στον άλλο (!) κι όχι βέβαια μέσα από ένα συγκροτημένο, οργανωμένο σχέδιο από την Πολιτεία.
3) Στα αδύνατα σημεία επισημαίνουν «τη γήρανση του εκπαιδευτικού προσωπικού» και ότι «ένα μεγάλο ποσοστό συνταξιοδοτήθηκε και η μη δυνατότητα προσλήψεων λόγω των περιορισμών αύξησε υπέρογκα τον αριθμό των αναπληρωτών εκπαιδευτικών» (!). Μάλιστα. Εδώ η επιστήμη, κ. Μανδραβέλη (αν έχει κάποια αξία αυτό για εσάς, για εμάς πάντως έχει) σηκώνει τα χέρια ψηλά! Και γιατί δεν ικανοποιείται το αίτημα των εκπαιδευτικών για μείωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, αντίθετα αυτά αυξήθηκαν; Με πιο εμβληματικό τον νόμο Κατρούγκαλου που εφαρμόζει η ΝΔ; Γιατί δεν ικανοποιείται το αίτημα των εκπαιδευτικών για μόνιμη και σταθερή εργασία, μονιμοποίηση των αναπληρωτών, ώστε να μην αλλάζει σχολείο και μαθητές κάθε χρόνο ο/η εκπαιδευτικός; Η αξιολόγηση θα κάνει νεότερους τους εκπαιδευτικούς; Θα περιορίσει τον πράγματι υπέρογκο αριθμό αναπληρωτών συναδέλφων που αποτελούν πια το 1/3 του κλάδου;
4) Στα αδύνατα σημεία διαπιστώνει η μελέτη την «έλλειψη αναγκαίων κτιριακών υποδομών και εξοπλισμού στην εκπαίδευση». Μάλιστα. Και γιατί δεν ρωτάτε, κ. Πάσχο, την κυβέρνηση, γιατί δεν ικανοποιεί το αίτημα των εκπαιδευτικών για αύξηση της χρηματοδότησης της εκπαίδευσης; Αντίθετα όλες οι κυβερνήσεις την έχουν καταδικάσει σε τόσο τραγικά επίπεδα, που στον Πειραιά η ΔΕΗ απείλησε σχολεία με διακοπή ρεύματος!
Τα σημεία αυτά δεν καταγράφονται μόνο στη συγκεκριμένη Έκθεση, αλλά αναπαράγονται και σε άλλες, μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις αυτούσια, όπως στην Έκθεση παρακολούθησης της εκπαίδευσης και της κατάρτισης της Κομισιόν του 2019. Φυσικά, οι απαντήσεις που δίνουν οι συγκεκριμένες εκθέσεις όχι απλά δεν μπορούν αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που με ευχέρεια καταγράφουν, αντιθέτως η «λύση» που προτείνουν είναι επιτάχυνση του βαδίσματος στον ίδιο χρεοκοπημένο και ατελέσφορο δρόμο του «αυτόνομου», «αποκεντρωμένου» και κατηγοριοποιημένου σχολείου της αγοράς των εφήμερων δεξιοτήτων και της ημιμάθειας. Δεν θα αναφερθούμε όμως εκτενώς γιατί δεν θέλουμε να κουράσουν τον «αδιάβαστο» δημοσιογράφο.
Σε πείσμα των καιρών, κ. Πάσχο, οι Έλληνες εκπαιδευτικοί, όπως βλέπετε, διαβάζουμε και μελετούμε, δεν γράφουμε κατά παραγγελία ό,τι μας λένε…
Τέλος, ο κ. Πάσχος Μανδραβέλης στο τέλος του άρθρου του ζητάει να βγάλουμε στη δημοσιότητα τα πρακτικά από την κριτική και αυτοκριτική της δουλειάς μας, στο πλαίσιο της κοινωνικής λογοδοσίας. Δηλαδή, τι ζητάει ο άνθρωπος; Να δημοσιοποιεί κάθε σχολείο τα πρακτικά των παιδαγωγικών του συνεδριάσεων και στις οποίες εξετάζει τη δουλειά του ο κάθε εκπαιδευτικός χωριστά και ο Σύλλογος Διδασκόντων συλλογικά; Να δημοσιοποιεί τις παρεμβάσεις που αποφασίζονται ανά τμήμα και ανά μαθητή; Τότε, να δημοσιοποιούν και οι γιατροί τα πρακτικά από τα επιστημονικά τους συμβούλια που κάνουν για να κάνουν καλά τον κάθε ασθενή! Φαντάζεστε πού θα οδηγήσει μία τέτοια εξέλιξη; Να βγουν στη φόρα όχι μόνο ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, αλλά να επικρατήσει ένας κοινωνικός κανιβαλισμός, άνευ προηγουμένου! Αυτό θέλει; Ο άνθρωπος είναι κυριολεκτικά επικίνδυνος!
ΥΓ1: Η έκταση του άρθρου είναι 1.200 λέξεις, ασφαλώς μεγαλύτερο από το δικό σας. Ωστόσο, κάνει μια προσπάθεια να έχει μια στοιχειώδη επιχειρηματολογία, με αποδεικτικά στοιχεία κι όχι απλά να αναπαράγει εξυπνάδες «για ντούγκλα στο μουστάκι» και γνωστά χιλιοειπωμένα αντιδραστικά κλισέ…
ΥΓ2: Αλήθεια, αυτοί που σας πληρώνουν στην εφημερίδα αξιολογούν τα άρθρα σας;
* Ο Αχιλλέας Ζορμπάς είναι ειδικός γραμματέας της ΔΟΕ, εκλεγμένος με την «Αγωνιστική Συσπείρωση Εκπαιδευτικών»
