Στο έκτακτο ΔΣ, που έγινε χτες, έξι μέλη του ΔΣ της Ενωσης άσκησαν έντονη κριτική για τη γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισίδωρου Ντογιάκου, για τα όρια αρμοδιοτήτων της ΑΔΑΕ και στη Πρόεδρο Μαργαρίτα Στενιώτη και τα μέλη της πλειοψηφίας του ΔΣ της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων που επέλεξαν ουδετερότητα, χαρακτηρίζοντας το θέμα «αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης»:
«Οι θέσεις μας στο Δ.Σ. της 20.1.2023 επί της υπ’ αριθμό 1/2023 Γνωμοδότησης του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου
Χριστόφορου Σεβαστίδη, ΔΝ Εφέτη,
Χαράλαμπου Σεβαστίδη, Εφέτη,
Παντελή Μποροδήμου, Πρωτοδίκη,
Μιχάλη Τσέφα, Προέδρου Πρωτοδικών,
Ιωάννη Ασπρογέρακα, Προέδρου Πρωτοδικών,
Ευθαλίας Κώστα, Ειρηνοδίκη,
Μελών του ΔΣ της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων
Επί της υπ’ αριθμό 1/2023 Γνωμοδότησης του Εισαγγελέα ΑΠ. Στην επιστημονική τοποθέτηση και κριτική που προηγήθηκε όλες τις προηγούμενες ημέρες επί της υπ’ αριθμό 1/2023 Γνωμοδότησης του Εισαγγελέα του ΑΠ έχουμε κάνουμε τις εξής επισημάνσεις: Αρχικά παρατηρείται μία μεταβολή της μέχρι σήμερα σταθερής στάσης της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου, όπως καταγράφεται σε προηγούμενες γνωμοδοτήσεις της, κατά την οποία η γνωμοδοτική αρμοδιότητα δεν περιλαμβάνει «υποθέσεις επί των οποίων επελήφθησαν ήδη ή πρόκειται να επιληφθούν οι αρμόδιες δικαστικές αρχές ή επί θεμάτων που απασχόλησαν ή πρόκειται να απασχολήσουν τα δικαστήρια ή τα δικαστικά συμβούλια προς αποφυγήν επηρεασμού της κρίσης τους». Η αυτοπεριοριστική αυτή θέση της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου ως προς την γνωμοδοτική της αρμοδιότητα συνδυάζεται με την παραδοχή ότι το αντικείμενο της γνωμοδότησης πρέπει να αφορά ευρύτατες κατηγορίες προσώπων αφού μόνον τότε πρόκειται περί θέματος που παρουσιάζει γενικότερο ενδιαφέρον και δεν νοείται τέτοια εισαγγελική αρμοδιότητα επί υποβολής ερωτημάτων ιδιωτών (ενδεικτικά Γνμδ ΕισΑΠ 3/2022, 15/2021, 10/2020, 12/2020, 10/2018). Ως εκ τούτου, η προβληματική σχετίζεται εν προκειμένω, με το γεγονός ότι το ερώτημα τέθηκε από ιδιώτη τηλεπικοινωνιακό πάροχο προς την Εισαγγελία του ΑΠ για ένα ζήτημα που πρόκειται να απασχολήσει τα δικαστήρια και αφορά την συμβατότητα των διατάξεων του ν. 5002/2022 με το Σύνταγμα. Ο ιδιώτης τηλεπικοινωνιακός πάροχος, όμως, ακόμα και υπό την εκδοχή ότι δικαιούται να αιτηθεί την έκδοση γνωμοδότησης, δεν μπορεί παρά να ενδιαφέρεται αποκλειστικά και μόνο για το δικαίωμα της ΑΔΑΕ να ζητήσει απ αυτόν συγκεκριμένα στοιχεία στα πλαίσια των ελεγκτικών της αρμοδιοτήτων. Εκφεύγει συνεπώς του ενδιαφέροντος του ιδιώτη παρόχου το πως η ΑΔΑΕ στη συνέχεια θα αξιοποιήσει τα στοιχεία αυτά, εάν δηλαδή θα ενημερώσει ή όχι τους θιγόμενους πολίτες σε συμμόρφωση της κειμένης νομοθεσίας. Πολύ περισσότερο δεν θα μπορούσε ο ιδιώτης πάροχος να αξιώσει εισαγγελική γνωμοδότηση για την ποινική αντιμετώπιση των μελών της ΑΔΑΕ σε περίπτωση που παραβιάσουν τις διατάξεις του ν 5002/2022.
Περαιτέρω, σε επίπεδο ουσίας, είχαμε διατυπώσει ως μέλη του ΔΣ της Ε.Δ.Ε. έγκαιρα και κατά την διαδικασία της διαβούλευσης του νόμου 5002/2022 τις επιφυλάξεις μας για τη νομοτεχνική αστοχία συγκεκριμένων διατάξεών του, όπως το ενδεχόμενο υποβάθμισης του ρόλου μιας Ανεξάρτητης Αρχής συνταγματικά κατοχυρωμένης όπως είναι η Α.Δ.Α.Ε. και της διάσπασης μεταξύ αφενός των ελεγκτικών αρμοδιοτήτων της που προβλέπονται από το Σύνταγμα και αφετέρου του δικαιώματος ενημέρωσης των θιγόμενων πολιτών, που ανατίθεται πια σε τριμελή επιτροπή. Με την υπ΄ αριθμό 1/2023 Γνωμοδότηση του ΕισΑΠ φαίνεται να εκφράζεται η άποψη ότι ενόψει της τροποποίησης του νομοθετικού πλαισίου για τις προϋποθέσεις ενημέρωσης προσώπου που έχει υπόνοιες ότι έχει αρθεί παράνομα το απόρρητό του, αδρανεί πλην της ενημερωτικής (που ρητά καταργήθηκε με το άρθρο 4 ν.5002/22) και η ελεγκτική αρμοδιότητα της ΑΔΑΕ (όπου ωστόσο δεν έλαβε χώρα τροποποίηση). Είναι σαφές ότι στα πλαίσια της εφαρμογής ενός νέου νομοθετικού πλαισίου, όπως αυτό που εισήγαγε ο ν. 5002/2022, είναι θεμιτό να εκφραστούν με επιστημονικό τρόπο όλες οι απόψεις. Ως εκ τούτου ενόψει και του νεοπαγούς χαρακτήρα της εισαγγελικής αμφισβήτησης περί της ελεγκτικής αρμοδιότητας της ΑΔΑΕ και έως ότου λάβει θέση ο «φυσικός» και ανεξάρτητος δικαστής κατά την εκδίκαση οποιασδήποτε σχετικής υπόθεσης προκύψει στο μέλλον, η συζήτηση θα πρέπει να παραμένει επιστημονική και ελεύθερη, ανεπηρέαστη από ευλόγως παρεξηγήσιμες υπομνήσεις περί τέλεσης από τους φορείς της διαφορετικής άποψης – περιλαμβανομένων και των μελών της ΑΔΑΕ – εγκλημάτων της βαρύτητας του άρθρου 148 ΠΚ (κατασκοπία).
