Καθίζηση του πραγματικού εισοδήματος και συντριβή της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων ήταν το αποτέλεσμα της ακρίβειας, των πληθωριστικών πιέσεων και των τεράστιων ανατιμήσεων στην ενέργεια, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζει το Ινστιτούτο Εργασίας δίνοντας στη δημοσιότητα το νέο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων με τίτλο: «Η κρίση κόστους ζωής στην Ελλάδα».
Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση παρουσιάζει το «καλάθι του νοικοκυριού» ως… απάντηση στην ακραία φτωχοποίηση που βιώνουν οι εργαζόμενοι και τα νοικοκυριά.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έρευνα:
- Η επιβάρυνση των νοικοκυριών ξεπέρασε το 6% του μηνιαίου διαθέσιμου εισοδήματος σε μονάδες αγοραστικής δύναμης, αναφορικά με το ποσοστό του μηνιαίου λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου στο προσαρμοσμένο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών το α’ εξάμηνο του 2022. Πρόκειται για τη δεύτερη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ.
- Το κύμα της ακρίβειας στην ενέργεια και σε βασικά προϊόντα επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στην αγοραστική δύναμη των μισθωτών και στο βιοτικό τους επίπεδο.
- Από τον Απρίλιο του 2022 και ύστερα, η απώλεια της αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα κυμαίνεται γύρω στο 19%.
- Η ασύμμετρη επίδραση της ακρίβειας γίνεται εμφανής στην ανάλυση που παρουσιάζει την απώλεια αγοραστικής δύναμης ανά εισοδηματικό κλιμάκιο. Ο συνδυασμός αύξησης των τιμών κυρίως σε βασικά αγαθά, όπως είναι η ενέργεια και τα τρόφιμα, και τα πολύ χαμηλά εισοδήματα εκτινάσσουν την απώλεια αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών με μηνιαίο εισόδημα χαμηλότερο των 750 ευρώ έως και 40%.
- Το α’ τρίμηνο του 2022, ο ονομαστικός μέσος μισθός μειώθηκε κατά περίπου 4,5%, ενώ η μείωση του πραγματικού μέσου μισθού άγγιξε το 12%.
Δεδομένου ότι το ύψος του κατώτατου μισθού στη χώρα μας είναι κάτω από το επίπεδο της αξιοπρεπούς διαβίωσης, γίνεται αντιληπτό ότι η ακρίβεια έχει συρρικνώσει το βιοτικό επίπεδο των μισθωτών και των οικογενειών τους.
Οι συνθήκες διαβίωσης είναι χειρότερες για εκείνους που εργάζονται με άτυπες μορφές εργασίας, λόγω της δυσανάλογης επίδρασης της ακρίβειας στα χαμηλά εισοδήματα. Μια επιπλέον αρνητική επίδραση της μείωσης της αγοραστικής δύναμης αφορά τη δυναμική της κατανάλωσης και της μεγέθυνσης.
Μελέτη του ΚΕΠΕ για τις επιπτώσεις της πανδημίας στους εργαζόμενους
Την ίδια ώρα νέα μελέτη πραγματοποίησε το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εργασίας σε σχέση με τις επιπτώσεις της πανδημίας covid-19 στους εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα.
Η έρευνα βασίστηκε σε δείγμα 2.812 εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα από το σύνολο της ελληνικής επικράτειας, οι οποίοι κλήθηκαν να απαντήσουν σε 85 ερωτήσεις. Τα κυριότερα ευρήματα είναι τα εξής:
Οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα είναι:
- Ιδιαίτερα απαισιόδοξοι για τις επιπτώσεις της πανδημίας στην αντιμετώπιση των οικονομικών τους υποχρεώσεων. Διακατέχονται από την αγωνία περί ενδεχόμενης ανεργίας και απώλειας θέσεων εργασίας.
- Απαισιόδοξοι αναφορικά με την αποτελεσματικότητα των μέτρων της πολιτείας στην αντιμετώπιση των προβλημάτων.
- Απαισιόδοξοι σχετικά με την αναμενόμενη πορεία της οικονομίας βραχυπρόθεσμα, αλλά και μακροπρόθεσμα.
- Σχετικά ικανοποιημένοι από τις συνθήκες και την ασφάλεια που τους παρέχει η εργασία τους.
- Ανήσυχοι αναφορικά με την ψηφιοποίηση της εργασίας· εκφράζονται φόβοι ότι η ψηφιοποίηση μπορεί να επιφέρει μείωση μισθών, αύξηση του φόρτου εργασίας και νέες ευέλικτες μορφές εργασίας.
- Προβληματισμένοι ως προς την ομαλότητα της μετάβασης στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, όμως φαίνεται να αναγνωρίζεται η πρόοδος που έχει σημειωθεί στην εκπαίδευση λόγω της ψηφιοποίησης.
- Εξοικειωμένοι με τα ψηφιακά εργαλεία που χρησιμοποιούν στην εργασία τους, ενώ αναγνωρίζουν τις θετικές προεκτάσεις της ψηφιοποίησης στη διαχείριση ομάδων και εργασιών, όπως και τον ψηφιακό εγγραμματισμό.
«Η μελέτη καταδεικνύει ότι οι συνέπειες της πανδημίας ήταν -και εξακολουθούν να είναι- πολύπλευρες και επηρέασαν κάθε έκφανση της σύγχρονης κοινωνικοοικονομικής ζωής», αναφέρει το ΚΕΠΕ.
«Ταυτόχρονα αναδεικνύει την ανάγκη για τη δημιουργία κατάλληλων δομών παρακολούθησης τόσο των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 όσο και συγκλονιστικών γεγονότων, όπως αυτό του πολέμου στην Ουκρανία, που επηρεάζει εξίσου σημαντικά με την πανδημία COVID-19 τη ζωή των πολιτών όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και ολόκληρου του πλανήτη».
Και η ΓΣΕΕ… στον κόσμο της
Την ίδια ώρα που συμβαίνουν όλα αυτά τα… ωραία, η ΓΣΕΕ «σφυρίζει αδιάφορα». Τι κι αν το ίδιο το Ινστιτούτο της είναι αυτό που κρούει τον κώδωνα του κινδύνου της άγριας φτωχοποίησης των εργαζομένων. Τι κι αν φορείς όπως το ΚΕΠΕ επισημαίνουν ότι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι φοβούνται νέο κύμα ανεργίας -πριν καλά καλά κοπάσει το προηγούμενο. Για την ΓΣΕΕ αυτά είναι ψιλά γράμματα. Ο εργοδοτικός και κυβερνητικός συνδικαλισμός φαίνεται αδιάφορος απέναντι στη συντριβή της ίδιας της εργατικής τάξης.