Ο Ναπολέων Σουκατζίδης είναι ένας Εθνικός Ήρωας. Ήταν ανάμεσα στους 200 κομμουνιστές πατριώτες που εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς την 1η Μάη 1944 στην Καισαριανή ως αντίποινα για τη δολοφονία ενός γερμανού στρατηγού και των συνοδών του στους Μολάους της Λακωνίας.
Για τη ζωή και την πολιτικοκοινωνική δράση του Ναπολέοντα Σουκατζίδη, στην Ιεράπετρα τα χρόνια 1932 -1935, που δεν είναι ευρέως γνωστές, ο Ημεροδρόμος δημοσίευσε το σχετικό άρθρο που μας έστειλε ο καλός μας φίλος Νίκος Κυφωνίδης, με τίτλο «Ο Ναπολέων Σουκατζίδης της Ιεράπετρας».
Στην Ιεράπετρα υπήρχαν από το 1935 δημοκρατικοί κύκλοι και κομματικά μέλη, που είχε οργανώσει ο Ναπολέων Σουκατζίδης όταν εργαζόταν ως λογιστής στο εργοστάσιο Μίνως. Ανέπτυξε έντονη κοινωνική δραστηριότητα συμμετέχοντας ενεργά και δυναμικά στις διαδηλώσεις, στις κινητοποιήσεις, στις διεκδικήσεις, στις συνελεύσεις, στις αντιπαραθέσεις και στις συζητήσεις της εποχής του.
Στο διάστημα 1934 – 1935 δημοσιεύει επιφυλλίδες και χρονογραφήματα στις εφημερίδες της Ιεράπετρας «ΝΕΟΣ ΑΓΩΝ» και «ΝΕΟΣ ΑΙΩΝ».
Ο Μανώλης Παπαδάκης στο 8ο Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο (1996) αναφέρει ότι σώζονται μέχρι σήμερα τρεις (3) επιφυλλίδες και τριάντα επτά (37) χρονογραφήματα του Ν. Σουκατζίδη. Ο Γενικός τίτλος των τριών επιφυλλίδων του στην εφημερίδα «Νέος Αγώνας» ήταν «Κοινωνικές και οικονομικές έρευνες». Η πρώτη επιφυλλίδα έχει υπότιτλο «Η σπουδαιότητα των οικονομικών ζητημάτων», ενώ οι άλλες δύο έχουν τον υπότιτλο «Η εξέλιξη του ανθρώπου».
«Το Κουβεντολόι μου» ήταν ο επίτιτλος του βδομαδιάτικου χρονογραφήματος του Ν. Σουκατζίδη στην εφημερίδα «Νέος Αιών». Ένα «κουβεντολόι» απολαυστικό, με τη γλώσσα του λαού, για το καλό του λαού και με τις αρχές της νέας δίκαιης και ηθικής κοινωνίας που οραματιζόταν.
Η Κα Γεωργία Μετινίδου – Μαρκοπούλου, συγγενής του Γεώργιου Μαρκόπουλου εκδότη και διευθυντή της εφημερίδας «Νέος Αιών», έχει στην κατοχή της αντίτυπα της εφημερίδας με χρονογραφήματα του Ναπολέοντα Σουκατζίδη. Με προθυμία επέτρεψε στον φίλο Νίκο Κυφωνίδη να φωτογραφήσει μερικά. Σήμερα δημοσιεύουμε άλλα οχτώ από αυτά τα χρονογραφήματα και τους ευχαριστούμε για αυτή την προσφορά τους. Κρατήσαμε το μεγαλύτερο μέρος της ορθογραφίας της εποχής, αλλά αποφύγαμε το πολυτονικό και κάποιες ορθογραφικές επιλογές που σήμερα θα ξένιζαν πάρα πολύ τον αναγνώστη (φονή — φωνή, άλος, άλα – άλλος , άλλα κλπ.):
ΤΟ ΚΟΥΒΕΝΤΟΛΟΪ ΜΟΥ
ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΕΣ
ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ 16.09.1934
Η Ιστορία μας λέγει πως ύστερα απ’ το στάδιο του πρωτόγονου κοινωνισμού πολύ γρήγορα μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία παρουσιάστηκε η καλούμενη ταξική διαφοροποίηση.
Ετσι είχαμε τις τάξεις απ’ τους ελεύθερους κυρίους και τους δούλους, απ’ τους πατρίκιους και τους πληβείους, απ’ τους φεουδάρχες και τους δουλοπάροικους και τελευταία απ’ τους κεφαλαιοκράτες και τους προλετάριους.
Οι άνθρωποι της κυρίαρχης τάξης παίρνανε κάθε φορά και το όνομα του αριστοκράτη, γιατί έτσι τους άρεσε ή γιατί είχανε και τη σφαλερή αντίληψη πως σαν άρχοντες ήσανε πραγματικά κι οι πιο καλοί, οι άριστοι της κάθε εποχής.
Μα απ’ το σημείο αυτό ως το σημείο ν’ ακούη κανείς σήμερα την κόρη ενός… μανάβη, να πούμε, να λέγη… «Εμείς οι αριστοκράτες» υπάρχει βέβαια κάποια διαφορά.
Το πώς φορείς ένα ζευγάρι κάλτσες μεταξωτές «Ετάμ» ή «Βικτώρια», το πώς παίρνεις τον καφέ σου στο… αριστοκρατικό κέντρο του τόπου σου, το πώς ξέρεις να παίζης κουν-καν και μπριτζ δεν είναι, κοπέλα μου, σήμερα καθόλου αρκετά ντοκουμέντα για τον τίτλο του αριστοκράτη.
Σήμερα, η Κοινωνία βλέπεις εξελίσσεται και τα πράγματα αλλάζουνε. Δεν υπάρχει παρά μια μόνο αριστοκρατία! Η δουλευτάρικη αριστοκρατία!
Σήμερα αριστοκράτες δεν είναι παρά εκείνοι που είτε με το χέρι είτε με το μυαλό δουλεύουνε τίμια για να βγάζουνε το ψωμί τους!
Κι απ’ αυτούς οι πιο αριστοκράτες πάλι είναι κείνοι που προσφέρουνε αλτρουϊστικά τον ιδρώτα τους ή και ολόκληρο ακόμη τον εαυτό τους για την εδραίωση κάποιας δικαιοσύνης στη σημερινή ανθρώπινη κοινωνία!
Μπήκατε, δεσποινίς;
Μπήκα, να λες, κοπέλα μου.
Ναπ. Σουκ.
ΤΟ ΚΟΥΒΕΝΤΟΛΟΪ ΜΟΥ
ΧΑΖΕΥΟΝΤΑΣ
ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ 21.10.1934
Πόσα πράματα έχει κανείς να κερδίση από ένα χάζεμα στα κεντρικά μέρη της Αθήνας! Κείνο που κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση σ’ έναν που ’ρχεται απ’ την επαρχία είναι η κοσμοπλημμύρα. Τι πλήθος, τι κίνηση! Χιλιάδες άνθρωποι πηγαινοέρχονται στους δρόμους. Αλλοι για δουλιά κι άλλοι από… ανεργία.
Μα εκείνο που καταλαβαίνεις αμέσως είναι πως όλος ο κόσμος αυτός κουνιέται χωρίς κανένα σύστημα, χωρίς κανένα ρυθμό. Ο καθένας κι απάνω του!
Και σκέπτεται κανείς πόσο διάφορη όψη θα ’χε μια Κοινωνία αν όλη αυτή η ανθρώπινη κίνηση γινότανε κάτω από ένα σύστημα, κάτω από μια οργάνωση με αντικειμενικό σκοπό την εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου που μέσα σ’ αυτό περιέχεται και το άτομο.
Αυτό όμως θα σου πη ο άλλος αποτελεί περιορισμό της ελευθερίας του ατόμου. Το άτομο, σου λέει, πρέπει να ’ναι ελεύθερο να κάνη ό,τι θέλει, γιατί έτσι μόνο, με το… αλληλοφάγωμα δηλαδή των ανθρώπων επιτυγχάνεται και η… κοινωνική πρόοδος!
Παρ’ όλα όμως αυτά βλέπεις και το άτομο, το άτομο με τα μεγαλύτερα προσόντα να πνίγεται, να εξουθενώνεται μέσα στον σημερινό κυκεώνα, να ξεζουμίζεται κάτω απ’ τον «οδοστρωτήρα της ατομικότητας», όπως μου ’χεν προ καιρού χαρακτηρίσει την Αθήνα μιά φίλη μου και που τον χαρακτηρισμό αυτό μπορεί κανείς να δώση και σ’ όλη τη σημερινή κοινωνία.
Γιατί και η επιτυχία του ατόμου στη σημερινή ατομικιστική κοινωνία δεν εξαρτάται τόσο απ’ τα ατομικά προσόντα του καθένα όσο απ’ τα… ταξικά.
Σήμερα όλοι οι άνθρωποι δεν περνούνε στη ζωή κάτω από τους ίδιους όρους. Και η διαφορά αυτή δεν είναι καθόλου η διαφορά των προσόντων που είναι, ας πούμε, «συμφυή» με το άτομο. Να τι έπρεπε μια κοινωνία να εξασφαλίση στα άτομά της: Ολοι στον αγώνα δρόμου που λέγεται ζωή να ξεκινούνε κάτω απ’ τις ίδιες συνθήκες, κάτω απ’ τους ίδιους όρους. Και τότε μόνο θα βλέπαμε να εξασφαλίζεται ανάμεσα στους ανθρώπους η φυσική διαφορά στην αξία, που για την διαφορά αυτή τόσο κόπτονται οι απολογητές της «καθεστηκυίας τάξεως».
Μόνο που σε μια έτσι ηθικά ωργανωμένη κοινωνία η φυσική αυτή υπεροχή ενός ανθρώπου δεν θα μεταφραζότανε με τη σημερινή καπατσοσύνη, που αποκλειστικό σκοπό έχει την εκμετάλλευση του συνάνθρωπου.
Στην ατομικότητα θα δινότανε όλη η ευχέρεια για τη μεγαλύτερη ανάπτυξή της μα με αποκλειστικό σκοπό την εξυπηρέτηση και την προαγωγή του συνόλου.
Και για το δόσιμό του αυτό στο κοινωνικό σύνολο δεν θα ’χε καμιά αντίρρηση ένας ανώτερος και ηθικά εξυψωμένος άνθρωπος, μια και καταλαβαίνει πως το άτομο, το κοινωνικό άτομο με τα μεγαλύτερα δυνατά προσόντα, δεν είναι παρά γέννημα του συνόλου που λέγεται Κοινωνία, που λέγεται ανθρωπότητα.
Το… χάζεμα εξακολουθεί μα το… κουβεντολόϊ πρέπει να τελειώνει.
Ναπ. Σουκ.
ΤΟ ΚΟΥΒΕΝΤΟΛΟΪ ΜΟΥ
Η ΖΩΗ
ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ 11.11.1934
— Το μαύρο κοράκι της απελπισίας δεν είχε ως τα τώρα κάτσει πάνω στους ώμους μου. Δεν μου ’κανε τύχει μεγάλα στραπάτσα. Όχι πως δεν ένιωθα τον πόνο του πλαϊνού μου και πως δεν πονούσα μαζί του μα από φυσικό μου αντίκρυζα πάντα τη ζωή με θάρρος κι αισιοδοξία.
— Ετσι ποτέ δεν ηύρανε απήχηση στην ψυχή μου οι γνωστές θεωρίες του απαισιόδοξου Σοπενχάουερ.
— Μα, να, που προχτές με πλησίασε άξαφνα μ’ ένα βιβλιαράκι του ο φιλόσοφος του στυγνού πεσιμισμού. Άλλη φορά θα τον κλωτσούσα, μα τώρα με τσάκωσε σε μια δύσκολη, μια τραγική μου στιγμή και με κατατσάκισε, με αιχμαλώτισε.
— Σοπενχάουερ! Είσαι σπουδαίος, μεγάλος, τρανός! Είσαι ο φιλόσοφός μου! Τα λες θαυμάσια, τα λες υπέροχα! Τα λες έτσι όπως είναι! Σαν και σένα νιώθω και γω την οδύνη της ύπαρξής μου, Ο πόνος και η δυσαρέστηση είναι το κεφάλαιο της πραγματικότητος. Η ζωή ισοδυναμεί με τον πόνο. Η ζωή είναι τέτοια που δεν αξίζει καθόλου τον κόπο να τη ζει κανείς.
— Ετσι μ’ όλο σου το δίκιο απόκλειες την πιθανότητα να υπάρχουνε σε ουράνια σώματα όξω απ’ τη γη όντα ανώτερα απ’ τον άνθρωπο.
— «Πιστεύετε πως μία ύπαρξη ανώτερη απ’ τη δική μας θα ’θελε ποτέ να εξακολουθήσει και για μια μόνο μέρα αυτή την τραγική κωμωδία της ζωής; Αυτό είναι καλό για ανθρώπους μόνο».
— Και θα ’χες πιο πολύ δίκιο αν έλεγες πως αυτό είναι καλό για τους μικρούς, για τους κατώτερους ανθρώπους μόνο.
Ναπ. Σουκ.
ΤΟ ΚΟΥΒΕΝΤΟΛΟΪ ΜΟΥ
ΖΗΘΙ ΒΑΣΙΛΕΥ!
ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ 7.7.1935
«Να ’χαμ’ ένα βασιλιά για να μας θαμπώνει
με λειρί στο κούτελο με φωνή τρομπόνι.
Να ’χαμ’ ένα βασιλιά δράκο με χοντρόλαιμο
σέρτικο κι αράθυμο για να κάνει πόλεμο».
(Βάρναλης)
«Η Αγγλία έχει τόσα συμφέροντα στην Ελλάδα που της επιβάλλεται να φροντίσει για την παλινόρθωση της μοναρχίας στη χώρα αυτή».
(Ντέιλι Τέλεγκραφ)
«Το συμφέρον της Ελλάδος επιβάλει την επαναφορά της βασιλείας».
(Σερ Κρόσγιλντ)
«Το καλό του έθνους επιβάλει την παλινόρθωση της δυναστείας»
(Μεταξάς)
«Ο βασιλεύς πρέπει να επιστρέψει και θα επιστρέψει».
(Κρανιωτάκης)
«Τάσσομαι ανεπιφυλάκτως υπέρ της παλινορθώσεως της μοναρχίας».
(Κονδύλης)
Κι ο Βάρναλης, ο μεγάλος μας ποιητής, με τη δηχτική του φιλοσοφική ειρωνία, μόνο στο στόμα του «τρελού» μπορεί να βάζει μ’ άλλα και τα παραπάνω λόγια για το βασιλιά, «το δράκο με χοντρόλαιμο, με το λειρί στο κούτελο».
Το δημοσιογραφικό όργανο της αγγλικής κεφαλαιοκρατίας μιλεί με ειλικρίνεια. Τα λέγει ξάστερα. Οι εγγλέζοι κεφαλαιούχοι έχουνε τόσα συμφέροντα στην Ελλάδα. Με τα δάνεια που μας έχουν δώσει, «τα πάγια δάνεια» που θα τους πληρώνουμε εις αιώνα τον άπαντα. Και ξέρουν πόσο θα τους εξυπηρετεί, όσο δα και τους ντόπιους τους αφέντες μας, ένας βασιλιάς στο ήσυχο άρμεγμα του κακόμοιρου του λαού μας.
Το ίδιο κι ο Κρόσφιλντ, ο συμπέθερος του Βενιζέλου. Μόνο αυτός που δε μας τα λέγει και πολύ καθαρά. Μιλεί για το συμφέρον της Ελλάδος σα να μην ξέρουμε πως αυτός και το συμπεθεράκι του ο Κυριάκος έχουνε όλες τις μετοχές της εταιρείας της Κωπαΐδας, μιας αμαρτωλής σύμβασης που ’χει γίνει σε βάρος του αίματος χιλιάδων σκλάβων αδελφών και των παιδιών τους που σπληνιάζουν κατακίτρινα από τον πυρετό και τον μόχθο, Και ξέρει κι αυτός τι καλός δραγάτης θα ’ναι ένας βασιλιάς στα άνομά του συμφέροντα.
Οι Μεταξάδες κι οι Κρανιωτάκιδες, αυτοί ’ναι γενημένοι για βασιλόδουλοι, για αυλοκόλακες. Δεν μπορούν να ζήσουν αλλιώς. Είναι μέσα στη ψυχοσύνθεσή τους και το θεωρούνε ταπεινό να ανήκουνε στην κοινωνία που απαρτίζουνε λεύτερα και περήφανα άτομα.
Οσο για τον Κονδύλη, αλίμονο αν είχαμε ποτέ πιστέψει στη δημοκρατικότητα τόσο αυτουνού όσο και της άλλης τσούρμας των στρατηγών μας.
Υπολείπεται μόνον να μιλήσει ο Σπύρος ο Μελάς, ο Φορτούνιο, ο καινούργιος μας ακαδημαϊκός. Δε σας φαίνεται πως αργεί να αρχίσει και κείνος το τροπάρι για τα αγαθά του βασιλισμού; Διάολε! Δεν είναι και μικρό πράμα να ’χεις μεθαύριο για επίτιμό σου πρόεδρο στην Ακαδημία τον εστεμένο της… μεγάλης Ελλάδος!
Κι όσο για τους παραπάνω, τον «τρελό» του Βάρναλη, το «Ντέιλι Τέλεγκραφ», τον Σερ Κρόσφιλντ, τους Κρανιωτάκιδες και τους Κονδύληδες βλέπουμε εύκολα τους λόγους που τους κάνανε άλλους να ’ναι από παλιά, άλλους να γίνουν σήμερα, κι άλλους να πρόκειται να γίνουν αύριο βασιλικοί.
Μα ποια να ’ναι τα ελατήρια που ’χουνε κάνει και μερικούς γνωστούς μας, κοντινούς μας ανθρώπους να παρουσιαστούνε τελευταία διαπρύσιοι κήρυκες του φιλοβασιλισμού; Τι θα τους κάνει σαν ξανάρθει ο βασιλιάς; Το χρυσό αυγό;
Τώρα ο ένας μπορεί να μας πει πως δεν αποκλείεται μεθαύριο να διοριστεί… τελώνης στα ανάχτορα για τον τελωνισμό του… κουτόχορτου που τόσο πλούσια βλασταίνει στον ηλίθιο αυτό θεσμό, καθώς χαρακτήρισε μια φορά τη βασιλεία ο Γουάσιγκτον. Ο άλλος μπορεί να μας πει πως περιμένει κι αυτός να διοριστεί… παιδαγωγός στα βασιλικά κουτάβια με το σάπιο μυαλό που τους έχουνε χαρίσει έκφυλοι κι αιμομίχτες γονιοί.
Μα να ’ναι άραγε μόνο αυτοί κείνοι που θα ζητήσουν τέτια οφίκια στα ανάχτορά μας; Όχι βέβαια. Μα τότε πόσοι τελώνες και πόσοι δάσκαλοι θα διοριστούνε στην αυλή;
Ναπ. Σουκ.
ΤΟ ΚΟΥΒΕΝΤΟΛΟΪ ΜΟΥ
ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΄Η ΜΠΟΓΙΑΤΖΗΣ (α)
ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ 4.8.1935
Οι μπουρζουάδες μας λιποψυχήσανε. Καλά-καλά δεν τους είδαμε ακόμη να πάρουν την αρχή στα χέρια τους για να εφαρμόσουνε κάποιο δικό τους καθεστώς την αστική δημοκρατία πού ’χει κι αυτή, κάποιο δικό της περιεχόμενο και να τους και παρασυρθήκανε απ’ τους ντόπιους τους τσιφλικάδες και τους ξένους καρχαρίες – απομυζητές του ιδρώτα του λαού μας, Βαλθήκανε να εφαρμόσουνε και στη χώρα μας το φασισμό.
Όχι πως συμβαίνει τίποτε άξιο να μας ξενίσει. Την επιβολή αυτή της βίας από το μέρος της αστικής τάξης την έχουνε προβλέψει τώρα και πολλά χρόνια μεγάλοι κοινωνιολόγοι.
Είπανε πως όταν ο αστισμός θα ’χει πια αποτελειώσει την ιστορική του αποστολή μέσα στην κοινωνική εξέλιξη της ανθρωπότητας, όταν ο αστισμός φθάσει στην αναπόφευγή του κρίση, όταν καταλάβει πως το έδαφος δεν είναι πιά στέρεο, παρά άρχισε να κουνιέται κάτω από τα πόδια του, τότε ο αστισμός, θα θελήσει να κρατηθεί στη θέση του έστω και με το ζόρι. Είναι η βία, η διχτατορία της κεφαλαιοκρατίας! Μ’ αυτούς τους όρους οι σοφοί προαναγγείλανε το γεγονός. Αργότερα δημιουργηθήκανε άλλες λέξεις, λέξεις μαύρες, λέξεις απαίσιες, λέξεις βάρβαρες, λέξεις μακάβριες, ο φασισμός, ο εθνικοσοσιαλισμός!
Το ένα ύστερα από τα’ άλλο τα αστικά κράτη από ιστορική ανάγκη φτάσανε στο σημείο αυτό. Κλασικά παραδείγματα η Ιταλία, η Γερμανία με την ολάνοιχτη πια βία της άρχουσας τάξης, της τάξης, που άρχισε να χρεωκοπά και να σβύνει. Ακολουθούνε άλλα κράτη. Η Αυστρία, η Πολωνία, η Σερβία κλπ.
Ετσι ήλθε κι η δική μας η σειρά, λιγάκι πρόωρα επαναλαμβάνουμε χωρίς ακόμη να ’χει ωριμάσει το πράμα.
Οι άρχοντές μας – τσιφλικάδες, ντόπιοι και ξένοι μεγαλοκεφαλαιούχοι – αρχίσανε να βλέπουνε μια όχι και πολύ ευχάριστη κατάσταση. Παρατηρούνε κάποια κίνηση. Αντιλαμβάνονται κάποιο ξύπνημα του λαού!
Τι πρέπει να γίνει; Μα θέλει και ρώτημα; Μήπως πρόκειται να εφαρμόσουνε πρώτοι ότι χρειάζεται στο προκείμενο; Μήπως χρειάζεται να σκεφτούνε αυτοί την επιβαλλόμενη λύση για την κατάσταση που πάγει να δημιουργηθεί, το αντίδοτο για τον εφιάλτη που άρχισε να ανησυχεί τον ως τα σήμερα ήρεμο και μακάριο ύπνο τους; Προηγηθήκανε οι συνάδελφοί τους σε άλλες χώρες. Οι δικοί μας ακολουθούνε. Το ρεμέδιο είναι έτοιμο. Είναι η βία, η διχτατορία, ο φασισμός.
Μόνο που οι δικοί μας οι αφεντάδες δεν διαθέτουνε την απαιτούμενη στο προκείμενο εξυπνάδα. Και γι’ αυτό στο επόμενο φύλο.
Ναπ. Σουκ.
ΤΟ ΚΟΥΒΕΝΤΟΛΟΪ ΜΟΥ
ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΄Η ΣΟΒΑΤΖΗΣ (β)
ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ 11.8.1935
Βρισκόμαστε μπροστά σε μια εμφανή κατάπτωση της οικονομίας, μπροστά σε μια έκδηλη χρεωκοπία της κοινωνίας του αστικού κόσμου. Οσο πάγει και σφίγγει η θελιά της δυστυχίας, της πείνας. Μα σύγχρονα κι η καταπιεζόμενη τάξις αποχτά συνείδηση των δικαιωμάτων της και σφίγγει και κείνη τη γροθιά της. Που θα βρούνε σωτηρία οι καταπιεστές, οι εκμεταλευτές; Που αλλού παρά στον φασισμό.
«Ο φασισμός είναι η πιο ανοιχτή τρομοκρατική διχτατορία των πιο αντιδραστικών και ιμπεριαλιστικών στοιχείων της κεφαλαιοκρατίας».
Ο φασισμός αποτελεί τη χειρότερη μορφή μιας οικονομικής και πολιτικής σκλαβιάς που ασκείται σε βάρος ολόκληρης της κοινωνίας για το όφελος μιας ελάχιστης μειοψηφίας εκμεταλευτών.
Μόνο που στην αρχή τουλάχιστο ο φασισμός δεν παρουσιάζεται και τόσο ας πούμε ξετσίπωτος. Οι φασίστες δίνουνε κάποιο περιεχόμενο στο κίνημά τους και παρουσιάζονται σαν φορείς ενός καινούργιου οικονομικοκοινωνικού συστήματος. Εχουνε τόση δημαγωγία στο πρόγραμμά τους! Δεν υπάρχει σύνθημα του αριστερισμού που να μη το εγκολπωθούνε κι αυτοί. Κρατικοποίηση θες, εθνικοποίηση θες, απαλοτριώσεις θες, ότι θες έχουνε. Κι αυτά όλα για να εξαπατήσουνε το λαό, για να ξεγελάσουνε τις μάζες.
Και πρώτα απ’ όλα για δήθεν αρχηγό του φασιστικού κινήματος κάθε χώρας οι ενδιαφερόμενοι θα κοιτάξουνε να βρούνε ένα τέως… γύφτο ή τέως… λούστρο (δεν πρόκειται βέβαια να θίξω καμιά τάξη φτωχών βιοπαλαιστών), δηλαδή ένα άνθρωπο του… λαού. Τώρα δεν φτάνει αυτό. Ο δήθεν αρχηγός που αργότερα θα λανσαριστεί για… υπεράνθρωπος, για… Θεός πρέπει να ’χει κι άλλα προσόντα. Να ’ναι… κοιλαράς με μια μεγαλοπρεπή… φαλάκρα ή… ξανθός και… ωραίος με μαλιά ατημέλητα, «επαναστατικά». Και το σπουδαιότερο προσόν να ’ναι φωναλάς, με φωνή… τρομπόνι έτσι που αραδιάζοντας τσουβαλάδα τις αρλούμπες και τις ανοησίες να μπορεί να ηλεκτρίζει και να θαμπώνει τα πλήθη.
Επειτα τα τραστ και οι ενώσεις των μεγαλοτσιφλικάδων και των μεγαλοτραπεζιτών γράφουνε ένα πρόγραμμα… υπεραριστερό που ο αρχηγός, ο φερόμενος για αρχηγός είτε διαβάζει εν «πληθούση αγορά» είτε το υπογράφει και το δίνει για δημοσίεψη στις δικές εφημερίδες του εσωτερικού και τις «Εστίες του Εξωτερικού».
Ο παράς τρέχει ποταμός! Αστεία πράματα! Παρά θα λογαριάσουν οι άνθρωποι σε μια τέτια υπόθεση;
Μαζεύονται μερικοί αφελείς. Μα γιατί να μην τους πούμε και έξυπνους; Τους φοράνε μια χαλύβδινη περικεφαλαία, ένα χρωματιστό πουκάμισο, ένα ζευγάρι μπότες με γερ’η μπροκαδούρα και έτοιμη για παρέλαση!
Ετσι αρχίζει το Εθνοσωτήριο έργο του φασισμού.
Και να γιατί δεν είναι έξυπνοι οι δικοί μας τσιφλικάδες, οι μπουρζουάδες, οι ευπατρίδες!
Θέλουνε οι άνθρωποι να επιβάλουνε το φασισμό τους μα δεν βλέπουνε καθόλου τι γίνεται αλλού. Για αρχηγό του ρωμέικου του φασισμού διαλέξανε ένα βασιλιά, ένα εξόριστο βασιλιά, με τόσα αμαρτήματα στην καμπούρα. Να γύρω τους τόσοι μουστακαλήδες και βλοσυροί «μπαλαφάρες», «κορυφογραμείς» και μη στρατηγοί που τόσο πρόθυμα και τόσο φτηνά προσφέρουνε τις υπηρεσίες τους! Πάρε με μένα, αφεντικό. Όχι, όχι! Ούτε στρατηγό δεν θέλουνε τον διχτάτορά μας, ενώ σύμφωνα με την «κτηθείσα πείρα» απ’ αλλού θα έπρεπε να τον βρούνε πολύ χαμηλά! Οι αφεντάδες μας τον θέλουνε και καλά βασιλιά. Ε, αυτό λοιπόν τους έφαγε! Ο λαός τους πήρε χαμπάρι! Ούτε βασιλιά ούτε και φασισμό θα ’χουμε στην πατρίδα μας! Ο λαός γρηγορεί!
Ναπ. Σουκ.
ΤΟ ΚΟΥΒΕΝΤΟΛΟΪ ΜΟΥ
Η ΔΕΣΠΟΙΝΙΣ ΠΑΤΑΚΟΥ
ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ 1.9.1935
Την ξέρω όσο την ξέρετε κι οι περισσότεροι απ’ τους αναγνώστες μου. Δηλαδή, για να τα λέμε πιο καθαρά, δεν την ξέρω… καθόλου.
Νέα ή ηλικιωμένη, όμορφη ή μόνο νόστιμη, ψηλή ή κοντούλα, παχουλή ή μινιόν, φοιτήτρια ή καθηγήτρια, εργάτισα ή αγρότισα; Δεν ξέρω τίποτε. Ωστόσο σας την παρουσιάζω.
Είναι η πρώτη γυναίκα στην Κρήτη που σήκωσε τη λεπτή και γλυκειά ασφαλώς, μα σύγκαιρα και σταθερή φωνή της, για να διακηρύξει και κείνη στο δημοκρατικό συλλαλητήριο που ’γινε στο Νευς Αμάρι του Ρεθύμνου πως κι οι γυναίκες της επαρχίας κείνης νιόθουνε βαθιά την ιδέα της Δημοκρατίας και πως είναι αποφασισμένες ν’ αγωνιστούνε και κείνες μ’ όλη τους τη δύναμη για την υπόθεση αυτή.
Μπράβο στο Ρέθυμνο, μπράβο στη δεσποινίδα Πατακού!
Την παρουσιάζω όχι μόνο στις όμορφές μου αναγνώστριες, όχι μόνο στις γυναίκες του Νομού μας κι όλης της Κρήτης, μα την παρουσιάζω και στους άνδρες μας, στους νέους μας άνδρες και κυρίως σ’ αυτούς.
Τη συγκρίνω όχι μ’ άλλες γυναίκες μα με νέους ανθρώπους, νέους άνδρες, με κάτι επιστήμονες εδώ κοντινούς μας.
(Και τη σύγκριση αυτή την κάνω ζητώντας συγγνώμη από την άγνωστή μου συναγωνίστρια).
Οι επιστήμονές μας λοιπόν αυτοί όχι μόνο δεν πήρανε ως τα σήμερα καμιά πρωτοβουλία για τη μεγάλη υπόθεση της Δημοκρατίας, καθώς είχανε απόλυτη υποχρέωση γι’ αυτό, μα αρνηθήκανε ακόμη και να βάλουνε την υπογραφή τους κάτω από μια διαμαρτυρία παραπάνω από ήπια, παραπάνω από σεμνή, μια διαμαρτυρία που γράψαμε για την αντισυνταγματική απαγόρευση της δημοκρατικής συγκέντρωσης της Γεράπετρας.
Ε, όχι! Δεν νιόθω εγώ έτσι το νέο, τον επιστήμονα, το νέο διανοούμενο.
Επιστήμη δε θα πει να πάρουμε οπωσδήποτε ένα χαρτί από το «Αθήνησι» ή από το Πανεπιστήμιο δεν ξέρω τίνος άλλου τόπου κι έπειτα μ’ αυτό το χαρτί στο χέρι να θέλουμε ν’ ανοίξουμε ένα μαγαζί, ένα μπακάλικο, είτε ιατρείο το λένε, είτε δικηγορικό γραφείο.
Ο επιστήμονας παίρνει ωρισμένες γνώσεις, ξεψαχνίζει ένα τομέα απ’ τα ζητήματα που μας απασχολούνε, καταχτά ωρισμένες αλήθειες, μα έπειτα τις αλήθειες αυτές έχει την υποχρέωση να τις προσφέρει για το καλό των συνανθρώπων του.
Αυτό θα πει πραγματικός επιστήμονας, αυτό θα πει τίμιος διανοούμενος.
Να δοθεί ολόκληρος για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της ολότητος να γίνει ο ηγήτορας και ο διαφωτιστής του λαού του.
Επιστήμονες και διανοούμενοι! Ξεχάστε λίγο τον εαυτούλη σας! Σταθείτε στο ύψος που σας επιβάλλεται! Αγωνιστείτε τον αγώνα τον καλό! Κηρύξτε! Διαφωτίστε τον κόσμο. Δουλέψτε σήμερα για τη μεγάλη μας υπόθεση, για την υπόθεση της Δημοκρατίας!
Εχετε για παράδειγμά σας μια γυναίκα, μια κοπελιά που τίμησε το νησί μας, τη Δεσποινίδα Πατακού!
Ναπ. Σουκ.
ΤΟ ΚΟΥΒΕΝΤΟΛΟΪ ΜΟΥ
Ο ΠΟΛΕΜΟΣ!
ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ 8.9.1935
Δεν πρόκειται για τον τρομερό παγκόσμιο πόλεμο που μαύροι άνθρωποι της διεθνούς κεφαλαιοκρατίας, τύποι Ζαχάρωφ (τιμή μας βέβαια που αντιπροσωπεύεται και το Ρωμέικο σ’ αυτή τη φορά) ετοιμάζονται στα γερά να εξαπολύσουνε σ’ ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Ούτε πρόκειται ακόμα για τον πόλεμο τον άδικο και ανήθικο που πάει να κηρύξει ο απαίσιος μα και χρεωκοπημένος πια Ιταλικός φασισμός ενάντια σ’ ένα μικρό κι ανήμπορο Εθνος, την Αβησυνία.
Τι μας ενδιαφέρουν αυτά σαν έχουμε δω τον κοντινό μας, τον δικό μας πόλεμο: Τον νεώτερο Πελοποννησιακό;
Αληθινός πολεμικός οργανισμός. Σύγχρονα με το υπουργικό Συμβούλιο της Αγγλίας που συνέρχεται για να δει ποια στάση της συμφέρει να τηρήσει, ην εγγλέζικη κεφαλαιοκρατία πάνω στο Ιταλοαβησυνιακό ζήτημα συνεδριάζουνε κι οι δικοί μας οι Υπουργοί.
Διαπιστώνεται η εμφάνιση του εχθρού. Του εσωτερικού, καθώς τον λένε, εχθρού. Αποφασίζεται γενική κινητοποίηση «των κατά ξηράν και θάλασσαν και κατ’ αέρα» δυνάμεων της χώρας. Στέλνονται ολόκληρες μεραρχίες στρατού με επί κεφαλής δοκιμασμένους στρατηγούς. Διατάσσεται ο στόλος να πλεύσει ολοταχώς προς τα κει και τα αεροπλάνα να πετάξουνε από πάνω απειλητικά. Κηρύχνουνε τον στρατιωτικό νόμο (κατάσταση πολιορκίας!), συνιστούνε έκταχτα στρατοδικεία! «Η Πατρίς εν κινδύνω!»
Τι είχε λοιπόν συμβεί; Να οι σταφιδοπαραγωγοί της Μεσηνίας θελήσανε να διαμαρτυρηθούνε για το πώς μερικοί επιτήδειοι συμπατριώτες τους εκμεταλλεύονται τον ιδρώτα τους αγοράζοντας σε εξευτελιστικές τιμές την σταφίδα τους.
Ε, μήπως δεν είναι αρκετό αυτό για να θεωρηθούνε οι σταφιδοπαραγωγοί της Μεσηνίας εχθροί της Πατρίδας (διάβαζε της κλίκας των εκμεταλλευτών) και να κηρυχτή εναντίον τους αμείλιχτος ο πόλεμος;
Μια επικίνδυνη στ’ αλήθεια ταχτική ακολουθεί τελευταία το ρωμέικο το Κράτος. Κάθε εργάτης που θα ζητήσει βελτίωση στο άθλιο μεροκάματό του κηρύχνεται εχθρός της Πατρίδας. Το ίδιο και κάθε αγρότης που θα διαμαρτυρηθεί για τις εξευτελιστικές τιμές που πληρώνουνε στα προϊόντα του τα διάφορα τραστ. Και κάθε επαγγελματίας που θα μιλήσει για τη βαριά του φορολογία. Και κάθε υπάλληλος που θα ζητήσει βελτίωση για τη θέση του και θα θελήσει να παύσει να είναι κλωτσοσκούφι στα χέργια του τοπικού κομματικού παράγοντα. Το ίδιο και κάθε ευσυνείδητος και τίμιος διανοούμενος που θα διαμαρτυρηθεί για την προστυχιά και την ατιμία της σημερινής κοινωνίας.
Ολοι αυτοί εχθροί του Κράτους, εσωτερικοί εχθροί της Πατρίδας!
Ε, επικίνδυνη, που λέτε, πολύ επικίνδυνη ταχτική από μέρος του Κράτους!
Γιατί δεν αποκλείεται καμιά μέρα, πες το μια πέστο δυό, να πιστέψουνε στα τελευταία όλοι οι παραπάνω πως είναι εχθροί του Κράτους και φυσικά να κηρύξουνε κι αυτοί έτσι ενωμένοι, το κράτος εχθρό τους.
Ε, τότε αλίμονό μας! Που θα προλάβουνε οι μεραρχίες, τα αντιτορπιλικά και τα αεροπλάνα του κράτους.
Ναπ. Σουκ.
