Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

Όταν σχηματίζουμε άποψη από MEGA – ANT1

Τα δύο σπουδαία επικά ποιήματα του Ομήρου, η Ιλιάδα και η Οδύσσεια, αποτέλεσαν θεμέλια του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και παιδείας...

Τα δύο σπουδαία επικά ποιήματα του Ομήρου, η Ιλιάδα και η Οδύσσεια, αποτέλεσαν θεμέλια του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και παιδείας. Μαζί με τη Θεογονία του Ησίοδου, καθόρισαν χαρακτηρολογικά τη θεϊκή γενεαλογία και είναι οι καλύτερες μαρτυρίες για την αρχαία ελληνική σκέψη – Πρόκειται για έναν κόσμο ανθρωπομορφικών θεοτήτων, που προσωποποιούσε ή θεοποιούσε τα φυσικά φαινόμενα. Με τους ραψωδούς (προηγούμενους και επόμενους Ομήρου – Ησίοδου) να συμβάλουν καθοριστικά με τα γραπτά τους, στην πνευματική διεύρυνση του πολιτισμού τής κοινωνίας που τους φιλοξενούσε.

Αυτό αποδεικνύει πόσο σημαντικός είναι ο γραπτός λόγος, που καθόρισε τις ζωές των ανθρώπων. Η εφεύρεση της γραφής αποτέλεσε απαραίτητη προϋπόθεση εξέλιξης της φιλοσοφίας και της επιστήμης στην αρχαιότητα. Αντίθετα, στις κοινωνίες που δεν γνώριζαν τη γραφή – γραπτό λόγο, παρατηρήθηκε η προδιάθεση συγκεκριμενοποίησης της αιτίας των γεγονότων, σαν αποτέλεσμα της θέλησης κάποιου (Θεού, βασιλιά κ.λπ.). Aντίληψη που εμβαθύνει τον πρωτογονισμό των κοινωνιών και όχι στην εξέλιξή τους.

Με ένα άλμα στους αιώνες, στις μέρες μας ισχύει η ίδια θεώρηση: μία κοινωνία που αξιοποιεί τον γραπτό λόγο οδηγείται στη σύγκριση, τη σκέψη, τη διάκριση μεταξύ τού μύθου και της αλήθειας. Σε διαφορετική περίπτωση περιμένει να τη σφάξει ο αγάς για να αγιάσει. Από τους προσωκρατικούς μέχρι τον Βέμπερ και από τον Καστοριάδη μέχρι την ινδιάνικη ποίηση, δεν αξιοποιείται μαζικά σήμερα η σπουδαία παρακαταθήκη γραπτού λόγου και, μοιραία, η πνευματική διεύρυνση καθηλώνεται. Προτιμάμε τον αποκλεισμό στην ατομικότητα της τεχνολογίας και της υπερπληροφόρησης που παρέχει (η υπερπληροφόρηση αποτελεί μη πληροφόρηση – Φαινόμενο των Ιμαλαΐων), με αποτέλεσμα ηθικά να παραμένουμε νάνοι. Αφήνουμε την κεκτημένη γνώση να αραχνιάζει στη βιβλιοθήκη και σχηματίζουμε άποψη μέσω MEGA και ANT1. Μπορεί ο χαρακτηρισμός «σύγχρονες κοινωνίες» να ανταποκρίνεται σε ημερολόγια τοίχου και διαγράμματα πωλήσεων των πολυεθνικών, αλλά πρακτικά η αναφορά γίνεται για πρωτογονισμένες κοινωνίες, που βρίσκονται ακόμα στην εποχή της βαρβαρότητας.

Kαι υπάρχουν κάποιες προσπάθειες ανάδειξης των απελευθερωτικών δυναμικών τού γραπτού λόγου σήμερα στην Ελλάδα, σε επίπεδο μικροκλίμακας άρα μικροκοινωνιολογίας, που έχουν ενδιαφέρον και λειτουργούν προς την απαραίτητη πνευματική διεύρυνση. Αλλά ίσως να μην τις γνωρίζουν όλοι όσοι χρειάζεται. Για αυτό θα αναφέρουμε από εδώ, ενδεικτικά, δύο παραδείγματα: Το πολιτικό περιοδικό Βαβυλωνία, που λειτουργεί σαν φορέας ανοιχτού γόνιμου διαλόγου με την κοινωνία και όχι με τυποποιημένες λυτρωτικές λύσεις για την κοινωνία. Η διακίνησή του γίνεται μέσω οριζόντιου δικτύου ανθρώπων και κάθε έκδοσή του (συνήθως διμηνιαία) έχει περισσότερο ενδιαφέρον από την προηγούμενη. Αξίζει να το αναζητήσετε. Αλλά και το Μορφωτικό Ίδρυμα της ΕΣΗΕΑ, που εκδοτικά κάνει μία πολυμορφική προσέγγιση από τον Παπαδιαμάντη μέχρι τα αίτια της οικονομικής κρίσης. Η απεύθυνση της εκδοτικής προσπάθειας αφορά αποκλειστικά δημοσιογράφους, αλλά το εκλεπτυσμένο αποτέλεσμα πρέπει κάποια στιγμή, σε πολύ χαμηλό αντίτιμο, να κυκλοφορήσει μαζικά. Όποιος θέλει να αναδείξει περισσότερες τέτοιες προσπάθειες, μπορεί να το κάνει στα μηνύματα των αναγνωστών.

Σχετικά θέματα

Απόψεις