Από τις ευχάριστες εκπλήξεις που επεφύλαξε στους θεατές του το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας ήταν και η χορευτικο-θεατρική περφόρμανς που συνέλαβε, χορογράφησε-σκηνοθέτησε και σκηνογράφησε η σημαντική χορογράφος μας Μαρία Γοργία. Η Γοργία, με μεταπτυχιακές σπουδές στη χορογραφία από το Laban Center του Λονδίνου, δραστηριοποιείται συστηματικά με την ομάδα της «Αμάλγαμα» (1996) στην Ελλάδα και το εξωτερικό, πειραματιζόμενη με τις σχέσεις του χορού με τις άλλες τέχνες, επιλέγοντας να περάσει τα αισθητικά και κοινωνικά της μηνύματα μέσω του ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα των χορογραφιών της.
Λεκτική περφόρμανς
Ο φαινομενικά άδειος, ευρύχωρος χώρος του Στούντιο του Μεγάρου Χορού, υποδέχεται μια συνηθισμένη ενδυματολογικά, απεριποίητη και μάλλον πολυάσχολη νέα γυναίκα με το κινητό στο αυτί να διασχίζει τον χώρο απ’ άκρη σε άκρη, επαναλαμβάνοντας σε όλες τις υφολογικές αποχρώσεις ένα «Ναι, ναι, ναι, ναι» άπειρες φορές που σε λίγο θα αντικαταστήσει με μια γκάμα φωνητικών παραλλαγών της λέξης «μπορώ»: θα έλεγε κανείς ότι παρακολουθούσε επίδειξη της μεθόδου «χαρακτηρισμού των προσώπων» με βάση τη φωνητική ιδιοσυγκρασία που καθιέρωσε ο Στανισλάφσκι, με στόχο την αύξηση της δραματικής πληροφόρησης ως προς συγκεκριμένες διαθέσεις ή συγκινήσεις του δραματικού προσώπου. Με μόνη την αλλαγή των παραγλωσσικών αυτών χαρακτηριστικών (κατάφαση, ερώτηση, απορία, ευχαρίστηση, δυσαρέσκεια κλπ) αποδίδονται τουλάχιστον σαράντα διαφορετικά μηνύματα που αντιστοιχούν σε σαράντα διαφορετικές συγκινησιακές καταστάσεις.
Η Σάνια Στριμπάκου νομίζω ότι σχεδόν εξάντλησε το σύνολο των παραπάνω καταστάσεων. Διατρέχει σκηνή και πλατεία αποδίδοντας ως εκγυμνασμένη ηθοποιός όλη αυτή την γκάμα εισάγοντας σταδιακά την κινησιολογία της που δεν είναι άλλο από μια υπερβολή -σχεδόν γκροτέσκα κατά διαστήματα- συνηθισμένων κινήσεων που μπορεί να κάνει κάποιος μιλώντας στο τηλέφωνο.
Πρόκειται για την μόλις πρώτη από τις δεκατρείς σκηνές που συνθέτουν την παράσταση, όλες με συνεχή λόγο που στηρίζεται σε κείμενα της χορεύτριας, της χορογράφου, του Κωστή Σταφυλάκη αλλά και του Σάμιουελ Μπέκετ («Συντροφιά») και του Χάινερ Μύλλερ ενώ ένα από τα κείμενα («Φοβάμαι») θύμιζε την εναρκτήρια σκηνή του «Κβετς» του Στήβεν Μπέρκοφ. Ένα πάντρεμα δραματικών κειμένων και καθημερινών ανησυχιών που εναλλάσσονται με απόλυτο παραλογισμό στη φυσικότητά τους αντικατοπτρίζοντας την καθημερινότητα μιας γυναίκας ή, καλύτερα, των πολλαπλών εκδοχών που συνθέτουν μια διάχυτη και ταυτόχρονα, με τον τρόπο της, συμπαγή προσωπικότητα πολλών και συχνά διιστάμενων κοινωνικών ρόλων.
Μια ολική καλλιτέχνις
Η Στριμπάκου θριαμβεύει επί σκηνής όχι μόνον ως χορεύτρια που σε ανύποπτες στιγμές θα προβεί στις πλέον περίτεχνες ακροβασίες-στρεβλώσεις του κορμιού της ως φυσική συνέχεια του απλού της βαδίσματος αλλά και ως ηθοποιός που διατηρεί ακέραιη τη συνεχή εκφορά του λόγου, με απόλυτη διαύγεια, σαφήνεια, παραλλαγές της φωνητικής χροιάς σε όποια στάση κι αν βρίσκεται: δημιουργεί ένα θέατρο εν κινήσει ή αλλιώς αποδίδει ένα χορογραφημένο θέατρο ανοίγοντας διάλογο με σύγχρονες μορφές χοροθεάτρου ή μεταμοντέρνου θεάτρου όπως το «Physical Theatre» των DV8 όπου ο λόγος συνοδεύεται από την χορογραφημένη υπερκινητικότητα των περφόρμερ.
Άλλοτε περπατά σε πασαρέλα, ευλύγιστη στην αρχή, καταλήγοντας να έρπει στο τέλος, διαγράφοντας έτσι ολόκληρη την ανθρώπινη πορεία προς την ολική φθορά την ίδια στιγμή που το κείμενο που εκφέρει μιλά για τη διαρκή ανανέωση, την άσκηση, τη σωστή διατροφή, την αναζωογόνηση που προσφέρουν τα ποικίλα προϊόντα: μοιάζει σαν ο λόγος να προσπερνά την πραγματική κατάσταση του σώματος, να μηχανοποιείται μέσα στις υποσχέσεις ευζωίας των διαφημίσεων ενώ το σώμα εν αγνοία του καταρρέει. Ο πλήρης αυτοσαρκασμός.
Άλλοτε, κατασκευάζει γιαπωνέζικο λουτρό επί σκηνής αφού έχει πάρει ως βοηθό της έναν από τους θεατές από τον οποίο θα ζητήσει να τρίψει τη γυμνή της πλάτη. Και καθώς αυτός αμήχανα θα αποτολμήσει, εκείνη, συνεχίζοντας τον λόγο της -αφήγηση της «ζωής της»- και κάνοντάς του ερωτήσεις των οποίων τις απαντήσεις προσπαθεί να εντάξει στο κείμενό της, θα τον αποκαλέσει κάποια στιγμή Σούζι ενώ θα τον συστήνει σε μια άλλη «φίλη» της -θεατή από το κοινό, που μόλις είδε να έρχεται, την Καζούκο. Η πλήρης κενότητα των σχέσεων.
Η διαδραστικότητα με το κοινό αποτελεί μια άλλη «φυσική» συνέπεια του τρόπου που κινείται η περφόρμερ σε όλη την αίθουσα, δημιουργώντας κάθε φορά διαφορετικό αποδέκτη-θεατή: άλλοτε θα αγκαλιάσει κάποιον, άλλοτε θα χαϊδέψει κάποιον άλλο, έτσι ώστε όταν θα απαιτήσει από έναν άλλο θεατή να σηκωθεί να χορέψει μαζί της κι αυτός δειλά θα δεχτεί, δεν θα γίνει αντιληπτό ότι πρόκειται για έναν συμπράττοντα περφόρμερ (Τίμος Ζέχας) παρά μόνον όταν αυτή εκτραπεί μαζί του ερωτικά και ακολουθήσει σύντομο καταπιεστικό χορευτικό με άσεμνες χειρονομίες πριν ο κατατρομαγμένος νεαρός βγει έξω από την αίθουσα. Η πλήρης ειρωνεία της σεξουαλικής απελευθέρωσης της σύγχρονης γυναίκας ή αλλιώς σαρκάζοντας πάνω στο «Sex and the City»
Η Μαρία Γοργία δημιούργησε ένα πολύτροπο και διακαλλιτεχνικό θέαμα υψηλών αξιώσεων δημιουργώντας αισθητικές συνθήκες στον κοινωνικό σχολιασμό με εύστοχο χιούμορ. Το όραμά της βρήκε, ωστόσο, έναν άψογο εκτελεστή: μια πολυτάλαντη περφόρμερ που επί 75′ δέσποσε ακούραστη στη σκηνή καταθέτοντας κινησιακό και λεκτικό ρεσιτάλ.
Επρόκειτο από τις ευτυχέστερες στιγμές του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας και όχι αδικαιολόγητα ο κόσμος έσπευσε να γεμίσει το Στούντιο και τις δύο ημέρες των παραστάσεων.
Οι φωτογραφίες της παράστασης είναι του Ηλία Γεωργουλέα και της Αγγελικής Σβορώνου.
* Καθηγητής Σημειωτικής του Θεάτρου και Θεωρίας της Επιτέλεσης στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών
