Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

Η ταινία της εβδομάδας: Παράσιτο – Parasite

Χρυσής βδομάδας συνέχεια. Μετά τη Χρυσή Άρκτο (διαβάστε εδώ  για την ταινία Synonyms) ο Χρυσός Φοίνικας του φετινού φεστιβάλ των Καννών. Σε..

Χρυσής βδομάδας συνέχεια. Μετά τη Χρυσή Άρκτο (διαβάστε εδώ  για την ταινία Synonyms) ο Χρυσός Φοίνικας του φετινού φεστιβάλ των Καννών. Σε λίγες αίθουσες και τα δυο, καθώς στις περισσότερες παίζεται ακόμα το Τζόκερ. «Οι Γιάνκηδες έχουν κατακτήσει το υποσυνείδητο μας», που έλεγε εκείνος ο ήρωας του Βέντερς.

Παράσιτο – Parasite

Διάρκεια: 132’

Σκηνοθεσία: Μπον-Τζουν Χο

Πρωταγωνιστούν: Κανγκ-Χο Σονγκ, Γό – Τζέο Τζο, Σο-Νταμ Παρκ

Παραδοχή πρώτη: στην Άπω Ανατολή δεν χτυπάει μόνο η καρδιά της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας αλλά και αυτή του παγκόσμιου κινηματογράφου. Οι σκηνοθέτες και σεναριογράφοι – που συχνά είναι το ίδιο πρόσωπο – έχουν να πουν πολλές ιστορίες για τις αυστηρά ιεραρχημένες κοινωνίες τους και το πώς αυτές χωνεύουν τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής. Και, το κυριότερο, ξέρουν πώς να τις πούνε. Το κλειδί: η σημασία στις λεπτομέρειες.

Παραδοχή δεύτερη: ο Μπον-Τζουν Χο είναι ένας ευφυής σκηνοθέτης και σεναριογράφος. Έχει γυρίσει ταινίες καταστροφής, δυστοπικές, επιστημονικής φαντασίας, αστυνομικές, και κάθε φορά ήξερε πώς να συνδυάζει το χιούμορ με τον πιο βαθύ πόνο και, μέσα από κινηματογραφικά είδη που θεωρούνται πιο ‘εύπεπτα’, να ασκεί με χειρουργικό τρόπο ανηλεή κοινωνική κριτική. Αγαπημένος του παγκόσμιου κοινού αλλά όχι και τόσο των φεστιβάλ, γύρισε μια ταινία που έβαλε το θέμα της ταξικής ανισότητας επί τάπητος, εντός τόπου και χρόνου, και έφυγε από τις Κάννες με την κούπα.

Η σημασία στις λεπτομέρειες: χρησιμοποιεί ένα σεναριακό εύρημα που έχουμε δει δεκάδες φορές, ακόμα και σε ελληνικές φαρσοκωμωδίες – οι φτωχοί που βρίσκουν τρόπο να μπουν μέσα στη ζωή των πλούσιων. Μια τετραμελής πάμφτωχη οικογένεια άνεργων που ζει σε ένα ημιυπόγειο μέσα στις κατσαρίδες προσλαμάνονται ένας – ένας ως δάσκαλοι, σωφέρ και οικιακή βοηθός από μια τετραμελή οικογένεια πλούσιων. Θα έρθουν κοντά τους, θα δουν πως και που ζουν, θα τους μιλήσουν,  θα ζήσουν για λίγο στα κλεφτά στο σπίτι τους. Με βάση αυτό το πολυπαιγμένο μοτίβο ο σκηνοθέτης  καταφέρνει να χτίσει μια αληθινή ιστορία με αληθινούς ανθρώπους, και όχι καρικατούρες. Τόσο οι φτωχοί όσο και οι πλούσιοι της ιστορίας έχουν σάρκα και οστά, είναι χειροπιαστοί, φτιαγμένοι από την ίδια ύλη. Οι φτωχοί είναι πάμφτωχοι αλλά δεν είναι κακομοίρηδες. Ή τουλάχιστον έτσι πιστεύουν.  Το σίγουρο είναι πως έχουν στόχο: εφόσον τους δόθηκε η ευκαιρία, να χωθούν όλοι στο σπίτι των πλούσιων με κάποιο τρόπο. Έστω και πατώντας πάνω σε άλλους. Η πάλη για το μεροκάματο απομακρύνει τις ηθικές αναστολές.

Οι πλούσιοι πάλι είναι εύπιστοι και καλοί. Καλοί βέβαια όσο η τάξη των πραγμάτων παραμένει ως έχει. Οποιαδήποτε προσπάθεια να γεφυρωθεί το χάσμα με την οικειότητα ενοχλεί. ‘Είναι καλοί γιατί έχουν χρήματα’ λέει η μάνα της οικογένειας των φτωχών. ‘Ας είχα κι εγώ χρήματα και θα ήμουν ακόμα πιο καλή από αυτήν.’

Παραδοχή τρίτη: η πολυχιλιετής ιστορία δίνει την ευχέρεια να εξελίσσεται η πλοκή  μέσα από γνωμικά. ‘ Το καλύτερο σχέδιο είναι να μην έχεις σχέδιο. Πιστεύεις πως όλοι αυτοί γύρω σου είχαν σχεδιάσει να είναι εδώ που είναι;’ Λέει σε μια κομβική στιγμή ο εξαίρετος ηθοποιός Κανγκ-Χο Σονγκ, αγαπημένος πρωταγωνιστής στις περισσότερες ταινίες του Μπον-Τζουν Χο, προεικάζοντας το χάος που θα επακολουθήσει.

Αυτό που ξεκινάει ως σάτιρα, παρωδία, μαύρη κωμωδία, καταλήγει σε μαύρη, κατάμαυρη τραγωδία, μέσα από σεναριακές ανατροπές που ο σκηνοθέτης παρακάλεσε να μην αποκαλύψουν όσοι γράφουν για τη ταινία του: τον χαλαρό ρυθμό διαδέχεται η ένταση και η αγωνία. Ο Μπον-Τζουν Χο είναι μαέστρος στο να σκηνοθετεί σεκάνς που σου κόβουν την ανάσα. Σ’ αυτή του την ταινία έδωσε και εικόνες οδυνηρές, κραυγάζουν την αδικία των τεράστιων ταξικών αντιθέσεων, όπως όταν η φτωχή κόρη μέσα στο πλημμυρισμένο ημιυπόγειο καπνίζει ένα μισοβρεγμένο τσιγάρο καθισμένη πάνω στη λεκάνη που ξεβράζει λύματα από τον υπόνομο.

Η σύγκρουση όμως της ταινίας δεν είναι αυτή που περιμέναμε, ανάμεσα στους φτωχούς και τους πλούσιους. Η εξαθλίωση, η ακραία φτώχεια – όταν ζεις κάτω από τη γη, αν είναι υπόγειο ή ημιυπόγειο δεν έχει μεγάλη διαφορά –  οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια  στην ανθρωποφαγία. Όταν η εργατική τάξη δεν βρίσκει που να πουλήσει το μόνο που έχει, την εργατική της δύναμη, τότε τρώει τις σάρκες της. Η τάξη καθ’εαυτή , αντί να γίνει τάξη για τον εαυτό της, στρέφεται ενάντια στον εαυτό της. Παραδοχή τέταρτη: αυτοί οι άθλιοι οι Απω Ανατολίτες ακόμα και στον μαρξισμό μας έχουν βάλει τα γυαλιά.

Απόψεις