Οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες γνώρισαν το 2024 την πιο μεγάλη αύξησή τους μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου, φθάνοντας συνολικά τα 2,7 τρισεκατομμύρια δολάρια, εξαιτίας των πολέμων και των συγκρούσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη σε όλη τον πλανήτη, αλλά του πυρετώδους εξοπλισμού όλων των καπιταλιστικών κρατών.
Αυτό αποκαλύπτουν τα στοιχεία της έκθεσης του SIPRI που δόθηκε στη δημοσιότητα, σύμφωνα με το Capital.gr. Η αύξησή των στρατιωτικών δαπανών καταγράφτηκε ιδίως στην Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή, εξηγεί το «Διεθνές Ινστιτούτο Μελετών για την Ειρήνη», που έχει έδρα τη Στοκχόλμη.
Οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν αλματωδώς το 2024 κατά 9,4% σε πραγματικές τιμές σε σύγκριση με το 2023 και ήταν η 10η συνεχόμενη χρονιά που σημείωσαν άνοδο. Τα στοιχεία αποτυπώνουν την ένταση των ιμπεριαλιστικών συγκρούσεων και ανταγωνισμών για το μοίρασμα εδαφών και σφαιρών επιρροής.
«Αυτό μαρτυρά αληθινά τις μεγάλες γεωπολιτικές εντάσεις», ανέφερε ο Σιάο Λιανγκ, ερευνητής στο πρόγραμμα “Στρατιωτικές Δαπάνες και Παραγωγή Όπλων” του SIPRI. «Δεν έχει προηγούμενο. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου», τόνισε ο ίδιος.
Περικοπές των κοινωνικών δαπανών και αύξηση χρέους φέρνουν οι αγορές όπλων
Πάνω από 100 χώρες αύξησαν τους στρατιωτικούς προϋπολογισμούς τους την περασμένη χρονιά, υπογραμμίζει η έκθεση. Τον λογαριασμό από την κούρσα των εξοπλισμών – που φέρνει τεράστια κέρδη στα μονοπώλια όπλων – θα τον πληρώσουν πολύ βαριά οι λαοί.
Ο λογαριασμός, είναι πολύ υψηλός και θα έχει «βαθύ κοινωνικοοικονομικό και πολιτικό αντίκτυπο», προεξοφλεί ο κ. Σιάο, καθώς οι κυβερνήσεις θα πρέπει να κάνουν σκληρές «δημοσιονομικές επιλογές» σε βάρος των λαών προκειμένου να καλύψουν τις υπέρογκες αγορές οπλικών συστημάτων.
«Για παράδειγμα, είδαμε πολλές ευρωπαϊκές χώρες να μειώνουν άλλες δαπάνες, όπως για διεθνή βοήθεια, προκειμένου να αυξήσουν τα ποσά που αφιερώνουν στον στρατό» αλλά και να «προβλέπουν αυξήσεις φόρων ή του χρέους»!
Εξωφρενικές δαπάνες για όπλα
Η Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, έβαλε πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη: Οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν αλματωδώς, κατά 17%, φθάνοντας τα 693 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η Ρωσία διέθεσε 149 δισ. δολάρια στις ένοπλες δυνάμεις της το 2024, ποσό αυξημένο κατά 38% σε ετήσια βάση και επίπεδο διπλάσιο από εκείνο του 2015.
Ο στρατιωτικός προϋπολογισμός της Ουκρανίας, αυξήθηκε κατά 2,9%, φθάνοντας τα 64,7 δισεκατομμύρια.
Αν και το ποσό αυτό δεν φθάνει παρά το 43% των ρωσικών στρατιωτικών δαπανών, το Κίεβο κατέγραψε τις υψηλότερες στρατιωτικές δαπάνες στον πλανήτη, με το 34% του ΑΕΠ της να αφιερώνεται στην άμυνα.
Ορισμένες χώρες κατέγραψαν εκπληκτικές αυξήσεις, τονίζεται στην έκθεση.
Οι στρατιωτικές δαπάνες της Γερμανίας για παράδειγμα αυξήθηκαν κατά 28%, φτάνοντας τα 88,5 δισ. δολάρια κι εκθρονίζοντας την Ινδία από την τέταρτη θέση παγκοσμίως. «Για πρώτη φορά από την επανένωσή η Γερμανία έγινε η χώρα με τις μεγαλύτερες δαπάνες σε ό,τι αφορά την άμυνα στην κεντρική και δυτική Ευρώπη», παρατήρησε ο Σιάο Λιανγκ.
Οι ΗΠΑ, που κατατάσσονται πρώτες παγκοσμίως ως προς τις στρατιωτικές δαπάνες, αύξησαν τον προϋπολογισμό τους κατά 5,7% το 2024, που έφτασε τα 997 δισεκατομμύρια δολάρια, με άλλα λόγια αντιστοιχούσε στο 37% των παγκόσμιων δαπανών και στο 66% αυτών των χωρών μελών του NATO.
Οι 32 χώρες μέλη του ΝΑΤΟ, που επιδίδονται σε επανεξοπλισμό με φόντο ανησυχίες για την πιθανή αμερικανική απεμπλοκή, αύξησαν όλες τους σημαντικά τις δαπάνες τους για την άμυνα.
«Το 2024, 18 από τις 32 χώρες έφθασαν τον στόχο του 2% του ΑΕΠ» για τις στρατιωτικές δαπάνες, κάτι άνευ προηγουμένου από ιδρύσεως NATO, σημείωσε ο ερευνητής του SIPRI και πρόσθεσε: «Προβλέπονται προγράμματα προμηθειών μεγάλης κλίμακας στη βιομηχανία όπλων τα χρόνια που έρχονται».
Ανάλογη είναι η τάση και στη Μέση Ανατολή
Το Ισραήλ συνεχίζει την εισβολή στη Λωρίδα της Γάζας και το 2024, οι στρατιωτικές δαπάνες του αυξήθηκαν εκρηκτικά κατά 65%, φθάνοντας τα 46,5 δισεκατομμύρια δολάρια — πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξησή τους μετά τον πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967, υπογραμμίζει το SIPRI.
Αυτές του Ιράν αντιθέτως μειώθηκαν κατά 10% και ανήλθαν σε 7,9 δισεκ. δολάρια το 2024, “παρά την εμπλοκή του σε συγκρούσεις στην περιφέρεια”, σημειώνει το ινστιτούτο, καθώς “ο αντίκτυπος των κυρώσεων περιόρισαν σε μεγάλο βαθμό τη δυνατότητά του να αυξήσει τις δαπάνες του”.
Στο «χορό» των εξοπλισμών και η Κίνα
Στη δεύτερη θέση παγκοσμίως πίσω από τις ΗΠΑ, η Κίνα, που επενδύει στον εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεών της, στην επέκταση των δυνατοτήτων της για τη διεξαγωγή κυβερνοπολέμου και στο πυρηνικό της οπλοστάσιο. Πλέον, σε αυτή αντιστοιχούν οι μισές στρατιωτικές δαπάνες στην Ασία και την Ωκεανία.
Το 2024, αύξησε τον στρατιωτικό προϋπολογισμό της κατά 7%, δαπάνησε 314 δισεκατομμύρια δολάρια.
