Είναι χαρακτηριστικό ότι όπως αναφέρει το νομοσχέδιο – και ισχύει ούτως ή άλλως και σήμερα – οι επιχειρήσεις (ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβέρνες, κάμπινγκ κ.λπ.) που γειτνιάζουν με την παραλία μπορούν, εφόσον το ζητήσουν, να αναλάβουν την εκμετάλλευση της παραλίας με την οποία συνορεύουν καταβάλλοντας το τίμημα που προβλέπεται για τις δημοπρασίες, προσαυξημένο κατά 20%…
Μάλιστα, το νομοσχέδιο εισάγεται στη Βουλή τώρα, ώστε οι νέες μισθώσεις που θα συναφθούν για τη φετινή περίοδο να διέπονται από τις νέες ρυθμίσεις, που αφορούν μεταξύ άλλων τις ελάχιστες αποστάσεις μεταξύ των παραχωρήσεων, το μέγιστο εμβαδόν της παραλίας που επιτρέπεται να παραχωρείται προς εκμετάλλευση και τη διασφάλιση απάτητων παραλιών όπου αυτό επιβάλλεται.
Τι προβλέπουν οι διατάξεις
– Τίθενται όρια στις παραχωρούμενες εκτάσεις, προκειμένου να διασφαλίζονται η πρόσβαση του συνόλου των πολιτών και ελεύθερος χώρος για τους λουόμενους, είτε χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις των παραχωρησιούχων είτε όχι. Αυτό έτσι κι αλλιώς ισχύει και σήμερα, μόνο που στην πραγματικότητα τα τμήματα των παραλιών που είναι ανοιχτά για πρόσβαση είναι άκρως υποβαθμισμένα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί κάποιος να έχει όλες τις απαραίτητες υποδομές για να χαρεί ένα μπάνιο στη θάλασσα.
– Τουλάχιστον το 50% της παραλίας πρέπει να είναι ελεύθερο. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι το σύνολο των τμημάτων αιγιαλού και παραλίας που παραχωρούνται δεν καλύπτει περισσότερο από 50% του εμβαδού ή του μήκους του μετώπου. Θυμίζουμε ότι αυτό ίσχυε και πριν την πανδημία, χωρίς βέβαια να αλλάξει κάτι στην εικόνα της άκρατης εμπορευματοποίησης, ενώ επί πανδημίας είχε αυξηθεί το ποσοστό της εμπορικής εκμετάλλευσης, στο όνομα των μέτρων ασφαλείας.
– Το εμβαδόν κάθε παραχώρησης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 500 τετραγωνικά μέτρα. Τα ομπρελοκαθίσματα μπορούν να καταλαμβάνουν μέχρι 60% της παραχωρούμενης έκτασης (30% αν πρόκειται για προστατευόμενους αιγιαλούς και παραλίες, δηλαδή παραλίες που βρίσκονται σε περιοχές Natura και δεν έχουν χαρακτηριστεί απάτητες). Μεταξύ των παραχωρήσεων πρέπει να μεσολαβεί απόσταση τουλάχιστον 6 μέτρων (3 μέτρα σε κάθε πλευρά) και τα ομπρελοκαθίσματα πρέπει να απέχουν από τη θάλασσα τουλάχιστον 4 μέτρα. Στην ουσία μπαίνουν κάποιοι υποτυπώδεις κανόνες στην άκρατη εμπορευματοποίηση – είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και σε περιοχές Natura μπορεί κάποιος να αναπτύξει τέτοιες δραστηριότητες.
– Δεν επιτρέπεται παραχώρηση αιγιαλού και παραλίας όταν το μήκος ή πλάτος τους είναι μικρότερο των 4 μέτρων ή όταν το συνολικό εμβαδόν του διακριτού τμήματος αιγιαλού είναι μικρότερο από 150 τ.μ. Ετσι κι αλλιώς για τέτοιες εκτάσεις τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα δεν δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
– Ορίζεται ότι ο παλαιός αιγιαλός που συνορεύει με απάτητες παραλίες είναι κοινόχρηστος, ενώ τα υπόλοιπα τμήματα του παλαιού αιγιαλού επανέρχονται στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και θα μπορούν να αξιοποιούνται από την ΕΤΑΔ. Δηλαδή, συγκεντρώνεται ένα μεγάλο μέρος δημόσιας ιδιοκτησίας και αντί να το παραχωρούν δήμοι διάσπαρτα, θα το διαχειρίζεται κεντρικά η κυβέρνηση μέσω της ΕΤΑΔ.
– Καθιερώνονται οι αιγιαλοί και παραλίες υψηλής προστασίας («απάτητες παραλίες») που βρίσκονται σε περιοχές Natura, και για τις οποίες θα απαγορεύονται η παραχώρηση και κατ’ επέκταση η τοποθέτηση ομπρελών, ξαπλωστρών κ.λπ. Στα κριτήρια χαρακτηρισμού περιλαμβάνονται η σημαντική παρουσία σε αυτές φυσικών τύπων οικοτόπων που προστατεύονται από την ενωσιακή ή την εθνική νομοθεσία, σπάνιων ενδημικών ειδών χλωρίδας και πανίδας, η επιτέλεση σημαντικών οικολογικών λειτουργιών για προστατευόμενα είδη, ο χαρακτηρισμός τους ως Καίριες Περιοχές Βιοποικιλότητας, εν γένει η παρουσία σημαντικών οικοσυστημάτων που χρήζουν προστασίας και διατήρησης ή αποκατάστασης.
Αξίζει να επισημάνουμε ότι τον Σεπτέμβρη του 2019 και ενώ γινόταν συζήτηση στη Βουλή για τη Συνταγματική Αναθεώρηση, το ΚΚΕ πρότεινε να τροποποιηθεί το άρθρο 18, ώστε ο ορυκτός πλούτος, τα κοινωνικά αγαθά, οι δημόσιες εκτάσεις σε ορεινούς όγκους, οι αιγιαλοί, οι αρχαιολογικοί χώροι να μην παραχωρούνται σε τρίτους για εκμετάλλευση. Και, βέβαια, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ από κοινού αρνήθηκαν να θέσουν στην Ολομέλεια αυτήν την πρόταση.
(Αναδημοσίευση από τον «Ριζοσπάστη»)