Αντισταθείτε πάλι σ’ όλους αυτούς που λέγονται μεγάλοι
σ’ όλους που γράφουν λόγους για την εποχή
δίπλα στη χειμωνιάτικη θερμάστρα
στις κολακείες τις ευχές στις τόσες υποκλίσεις
από γραφιάδες και δειλούς για το σοφό αρχηγό τους
Η ποίηση ήταν ένα με τη ζωή του. Περήφανη όπως περήφανος ήταν κι ο ίδιος. Αντισυμβατικός και ανυπότακτος ο Μιχάλης Κατσαρός, όπως και τα ποιήματά του. «Μια ξεχωριστή και στιβαρή ποιητική παρουσία, με τονισμένο το στοιχείο της αμφισβήτησης», όπως τον χαρακτήρισε ο Λίνος Πολίτη στην «Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας». Ο ποιητής του «Αντισταθείτε», μίλησε μέσα από τη ζωή και το έργο του, τη γλώσσα της επαναστατημένης συνείδησης.
Ο Μιχάλης Κατσαρός γεννήθηκε στην Κυπαρισσία το 1920. Έκανε την πρώτη του εμφάνιση στα Γράμματα μέσα από το περιοδικό «Διάπλαση των Παίδων», το 1929. Στη διαδήλωση του 1935 στην Κυπαρισσία για τα «Σταφιδικά» συμπορεύτηκε με τους σταφιδοπαραγωγούς, κρατώντας το κόκκινο λάβαρο του ΚΚΕ, ενώ έγραψε και ποίημα αφιερωμένο στα γεγονότα αυτά. Ελαβε μέρος στο Αλβανικό έπος, ως αεροπόρος, ενώ στη διάρκεια της φασιστικής Κατοχής πάλεψε μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ, του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ. Πιάστηκε από συνεργάτες των Γερμανών και βασανίστηκε άγρια στα κολαστήρια της Γκεστάπο και των φυλακών Χατζηκώστα. Ελαβε μέρος στο Μεγάλο Δεκέμβρη του 1944, πολεμώντας κατά των Εγγλέζων ιμπεριαλιστών.
Το καλοκαίρι του 1945, έγινε μέλος του ΚΚΕ και ο «Ριζοσπάστης» δημοσίευσε ποίημά του με τίτλο «Σήμερα έγινα σύντροφος». Τον Αύγουστο του 1945, και πάλι ο «Ριζοσπάστης» δημοσίευσε το ποίημα «Χιροσίμα» με αντιιμπεριαλιστικό περιεχόμενο.
Στις 26 Μάη 1947 ο «Ριζοσπάστης» με αφορμή το θάνατο του Γιώργη Σιάντου, μιας θρυλικής προσωπικότητας του ΚΚΕ, που πέθανε στις 20 Μάη, δημοσίευσε το ποίημα του Μιχάλη Κατσαρού «Στον τάφο του Γ. Σιάντου», δεκαπεντασύλλαβος με δημώδες άρωμα θρήνου.
«Αστροβολήστε πέλαγα! Κορφούλες ντουφεκάτε!/ Επεσε ο γερο-πλάτανος και τράνταξε η γη μας!/ Οι μαυρομάνες τον θρηνούν, κλαίνε τα παλικάρια./ Κι ανάβουνε στα στήθια τους δάσα και τραμουντάνες».
Ο Μιχάλης Κατσαρός εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε εφημερίδες και ραδιοφωνικούς σταθμούς, εξέδωσε 14 ποιητικές συλλογές, πέντε φιλοσοφικά κείμενα και το μυθιστόρημα «Οι Συλλέκται της Μονόχρα». Τα έργα του Μιχάλη Κατσαρού έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και ποιήματά του μελοποιήθηκαν από τους Μίκη Θεοδωράκη, Γιάννη Μαρκόπουλο και Αργύρη Κουνάδη.
Εμφανίζεται ως ποιητής το 1946 στο περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα», με το «Μπαρμπερίνικο καράβι». Το 1949 εκδίδει την πρώτη ποιητική συλλογή του «Μεσολόγγι», όπου είναι νωπές οι μνήμες του εμφυλίου. Το 1947, μαζί με άλλους, εκδίδει το περιοδικό «Θεμέλιο» (1947) και το 1950 το περιοδικό «Στόχος» (ένα τεύχος). Από το 1975 και για ένα διάστημα εξέδιδε το περιοδικό “Σύστημα”.
Στίχοι από το “Αντισταθείτε”, (μέρος της ποιητικής συλλογής “Κατά Σαδδουκαίων πάθη”, 1953), μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη. Η καντάτα “Κατά Σαδδουκαίων Πάθη” πρωτοπαρουσιάστηκε στο Ανατολικό Βερολίνο και δισκογραφήθηκε το 1983). Ακολουθούν τα έργα του: “Οροπέδιο” (1956), “Σύγγραμμα” (1975), “Πρόβα και ωδές” (με επίμετρο του ποιητή Μάνου Ελευθερίου, 1975), “Ενδύματα” (1977), “Αλφαβητάριον” και “Ποιήματα Α – Ω” (1978), “Ονόματα” (1980), “3Μ+3Μ= 6Μ” (1981), “4 Μαζινό”, “Μείον ΩΑ”, “Ο πατέρας του ποιητή”, “Καζαμία Ελλήνων” (1997). Τα πεζά έργα του ήταν μεταξύ άλλων: “Το Χρονικό του Μορέως”, “Σύγχρονες μπροσούρες”, “Το κράτος εργοδότης”. Το 1983 τιμήθηκε με το βραβείο Ποίησης.
«Μην αμελήσετε
Πάρτε μαζί σας νερό
Το μέλλον μας έχει πολλή ξηρασία»
(από το ποίημα «Θα σας περιμένω»).
