Ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο, της Ζωγραφιώτισσας Ιστορικού Κατερίνας Μπαλκούρα, για τις μέρες της κατοχής στην περιοχή Ζωγράφου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις 24 γράμματα.
Οι πολύπαθες αλλά ηρωικές Ανατολικές Συνοικίες υπήρξαν η ψυχή της Αντίστασης στην Αθήνα την περίοδο της γερμανοϊταλικής κατοχής. Ιδιαίτερα η μαρτυρική ανταρτομάνα Καισαριανή που βρέθηκε στην πρωτοπορία του απελευθερωτικού αγώνα, παρέμεινε περήφανη και ανυπότακτη μέχρι το τέλος, αντιμετωπίζοντας επιθέσεις και δίνοντας 49 μάχες και εκατοντάδες νεκρούς, τραυματίες, σακατεμένους από τα βασανιστήρια, παιδιά της και παιδιά των γειτονικών συνοικιών από τον Υμηττό, τον Βύρωνα, το Παγκράτι, τα Κουπόνια, του Ζωγράφου και του Γουδιού που την υπερασπίστηκαν υπερασπιζόμενοι ταυτόχρονα τις αντιστεκόμενες γειτονιές τους. Ότι βίωναν οι Ανατολικές Συνοικίες, όποιες μάχες και συγκρούσεις έγιναν με στόχο την Καισαριανή πέρασαν πρώτα από του Ζωγράφου, από τα Κουπόνια και από το Γουδί.
Και ενώ έχουν γραφτεί πολλά για την περιοχή, δεν έχει καταγραφεί ικανοποιητικά η Ιστορία των Κουπονιών, του Ζωγράφου και του Γουδιού. Αυτό το έλλειμμα προσπαθεί να καλύψει το βιβλίο της Κατερίνας Μπαλκούρα και καταφέρνει σε ικανοποιητικό βαθμό, να συγκεντρώσει και να φωτίσει άγνωστες και σκοτεινές πλευρές της τοπικής Ιστορίας
«Οι μικρές προσωπικές ιστορίες των ανθρώπων είναι εκείνες που γράφουν τη μεγάλη Ιστορία. Οι πράξεις και οι επιλογές τους κατευθύνουν τις εξελίξεις και διαμορφώνουν τα γεγονότα. Η έρευνα είχε σαν στόχο την ιστορία όχι μόνο της συνοικίας Ζωγράφου αλλά κυρίως των ανθρώπων της μέσα στην Αθήνα της Κατοχής. Τις γειτονιές τις κάνουν οι άνθρωποι, όχι τα κτήρια. Η πορεία τους όπως φάνηκε “πέρασε τα όρια” της περιοχής μας. Έδρασαν και σε άλλες πόλεις και συνοικίες, πήραν μέρος και σε άλλες μάχες, πρωταγωνίστησαν και σε άλλα μπλόκα, συνέδεσαν το όνομά τους με ηρωικές στιγμές κι άλλων πόλεων, έχασαν τη ζωή τους γεμίζοντας σελίδες και άλλων ληξιαρχείων, τάφους κι άλλων νεκροταφείων, την ιστορία κι άλλων περιοχών». […]
(Από την εισαγωγή της έκδοσης)
«Η Ιστορία υπήρχε πριν από μας και θα υπάρχει και μετά από μας. Είναι δίπλα μας, περπατάμε δίπλα της, ζούμε μαζί της, μας μιλάει κι ας μη την ακούμε. Οφείλουμε όμως να τη βλέπουμε με ανοιχτά μάτια όσο και αν οι αλήθειες της κάποιες φορές είναι σκληρές. Τα παιδιά εκείνα, γιατί παιδιά ήταν, πάλεψαν, ρίσκαραν και έδωσαν τα νιάτα και τη ζωή τους για να φτιάξουν ένα κόσμο καλύτερο με μια πατρίδα ελεύθερη. Γι’ αυτό πολέμησαν. Αυτό πλήρωσαν. Μια σιωπηλή στρατιά ευγενών ηρώων που άκουσαν το προσκλητήριο της συνείδησής τους, ένα σάλπισμα που κάποιοι δεν θα μπορέσουν να ακούσουν ποτέ…»
(Αντί επιλόγου κάποιες σκέψεις — από τον επίλογο του βιβλίου)
