Διάλογοι-σοκ την ώρα της τραγωδίας στο Μάτι: Έρχονται κυρία μου, το κέρατό μου, έρχονται…
(πηγή:real.gr – της Άννας Κανδύλη)
Απαξιωτική συμπεριφορά από τους τηλεφωνητές- χειριστές του προγράμματος της Πυροσβεστικής για τη διαχείριση των συμβάντων διάσωσης και πυρκαγιών σε σπίτια “199”- ΣΕΚΥΠΣ προς όσους ζητούσαν βοήθεια καταγράφεται στους διαλόγους, οι οποίοι αναφέρονται στην εισαγγελική διάταξη για την τραγωδία στο Μάτι.
«Έρχονται κυρία μου, έρχονται, το κέρατο μου, έρχονται», «αυτό σας λέω κυρία μου ότι μπορούμε κάνουμε δέκα πέντε αυτοκίνητα είκοσι έρχονται, μακάρι να γεννήσουμε και άλλα», «δεν κατάλαβα το ύφος σας κύριε….όχι, όχι τι είσαστε εσείς τι δεν καταλάβατε πολίτης είμαι έχετε υποχρέωση τι είσαστε μαγαζί σας είναι η Πυροσβεστική, δεν το κατάλαβα; ….Κι εγώ δεν το κατάλαβα», «εντάξει δεν είναι ταξί να το παραγγείλουμε κινδυνεύει κάποιος, μπορεί να κινδυνεύει κάποιος άνθρωπος θα το δούμε έτσι; Θα ρθει», «καπνό (αλ) την Αττική ο καπνός μην παραπονιέστε και φωνάζετε όλοι».
Ανάλογη ήταν η συμπεριφορά και απέναντι σε εμπλεκόμενους φορείς.
«Θέλω τροχαία στα φανάρια στη διασταύρωση στη Ραφήνα….στη Ραφήνα έχω φωτιές από εκεί πέρα….τι είναι αυτό στο Ν. Βουτζά, χε@@@καμε. Ο παππούς θα πεθάνει εκεί μέσα, μ@@@@@ είναι να πεθάνει ο παππούς….θέλω τροχαία στη διασταύρωση για Ραφήνα».
Στην εισαγγελική διάταξη διαπιστώνεται ο μικρός αριθμός των χειριστών – τηλεφωνητών καθώς ήταν μόλις τρεις ενώ η λειτουργία του προγράμματος τερματίστηκε στις 19:17 της 23ης Ιουλίου καθώς μετά η υπηρεσία κατέστη ανενεργή καθώς δεν ήταν έτοιμη και ικανή να διαχειριστεί τα περιστατικά αποτελεσμάτικά αλλα ούτε καν στοιχειωδώς.
“Μόνο δε προκειμένου να καταδειχθεί εμφατικά η στάση ευτυχώς ορισμένων οργάνων του Π. Σ παρατίθεται και η συνομιλία του αξιωματικού του Π.Σ. με τον αξιωματικό υπηρεσίας του “199” όταν είπε χαρακτηριστικά για τους κινδυνεύοντες στην περιοχή της Κινέτας:
«Τώρα να καούν για να βάλουν μυαλό ρε φίλε….Ναι μπορεί να έχουμε 50 νεκρούς για πλάκα για τον κάθε βλάκα τώρα….Τα όρνια να μείνουν εκεί».
Το αλαλούμ που επικρατεί έχει ως αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις οι τηλεφωνητές να δίνουν λάθος οδηγίες και να παραπέμπουν τους πολίτες που βρίσκονται σε κίνδυνο σε άλλες υπηρεσίες.
Στις 18:13 μία οικογένεια που βρίσκεται στο σπίτι της στο Νέο Βουτζά επικοινωνεί με το “199” την ώρα που η αυλή τους φλέγεται και το αυτοκίνητο τους έχει καεί:
«Γύρω γύρω τώρα καίγονται όλα, έχουν καεί όλα εμείς είμαστε μέσα, έχει πολύ καπνό… χάλασε το αυτοκίνητό μας, κάηκε, τι λέτε τώρα;…» και ο χειριστής – τηλεφωνητής απάντησε: «σιγα σιγα προς την παραλία δεν μπορείτε να πάτε; Έχετε αυτοκίνητο;» Και μία γυναίκα του απάντησε: «όχι ρε παιδιά αφού εχω μωρό 13 μηνών και πόσο θα αναπνεύσει λίγο, δεν ξέρω κάντε κάτι».
Σύμφωνα με τους εισαγγελείς ο χειριστής – τηλεφωνητής δύο λεπτά αργότερα «αντί να προβεί στην αποστολή δυνάμεων για τη διάσωση των κινδυνευόντων στην ως άνω οικεία διαβιβάζει το συμβάν στο ΚΕΠΠ αναφέροντας : «ο Δήμος δεν μπορεί να βάλει ένα αυτοκίνητο για να βοηθήσει, τα δικά μας σβήνουν» και το ΚΕΠΠ απαντά: «ναι παιδιά όμως δεν γίνεται όλοι εσείς να παίρνετε μόνο το δικό μου τηλέφωνο, έχει και δίπλα τρία τέσσερα εδώ πέρα…αυτή η κυρία δεν γίνεται να πάρει τηλέφωνο το 100 να πάει ένα περιπολικό; Αυτά που είπε σε εσένα δεν μπορούσε να τα πει στο 100;».
Στις 18:57 μμ πολίτης από το Μάτι επικοινωνεί με το 199 αναφέροντας ότι τρεις γυναίκες κινδυνεύουν καθώς έξω από το σπίτι τους καίγονταν δέντρα. Ο πολίτης ζήτησε βοήθεια για τη διάσωση και μεταφορά τους. Και ο τηλεφωνητής του απάντησε: «Ντάξει (αλ) πάρα πολλά περιστατικά όμως που είναι έτσι αντίστοιχα με τα δικά σας και κατασκηνώσεις προσπαθούμε να εκκενώσουμε και γίνεται χαμός» και «να σας πω, πάρτε και το 100 την αστυνομία αν μπορούν να κάνουν και αυτοί μεταφορά».
Σε άλλο δε περιστατικό , όταν κάποια γυναίκα υπάλληλος του ξενοδοχείου «Ραμάντα» ζήτησε από το “199” την εκκένωση του γιατί καίγονταν τα αυτοκίνητα στο εξωτερικό πάρκινγκ, ο τηλεφωνητής κάλεσε το ΚΕΠΠ για να διαβιβάσει την αστυνομία το περιστατικό.
***
Οι σοκαριστικοί διάλογοι ΕΛΑΣ – Πυροσβεστικής – Λιμενικού που οδήγησαν στον εγκλωβισμό
(πηγή: news247.gr – της Αντωνίας Ξυνού)
Στελέχη που αναρωτιούνται αν η φωτιά της Νέας Μάκρης ήταν η ίδια με εκείνη του Νταού Πεντέλης, άλλα πέντε λεπτά αφού είχε περάσει τη Λ. Μαραθώνος, δεν είχαν ενημερωθεί, περιγράφονται στην εισαγγελική διάταξη για τη φονική ημέρα της 23ης Ιουλίου με τους 100 νεκρούς. Οι διάλογοι που αποκαλύπτουν την αδυναμία συνεργασίας.
Χωρίς ενιαία πληροφόρηση, με μία τραγική έλλειψη συντονισμού, αλλά και άγνοια για το πού βρισκόταν ανά πάσα στιγμή η φωτιά που κατέκαψε την Ανατολική Αττική αφήνοντας πίσω της 100 νεκρούς, ήταν τα Κέντρα Ελέγχου. Οι συνομιλίες μεταξύ αξιωματικών, όπως καταγράφονται στην εισαγγελική διάταξη για τις ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες της «μαύρης» 23ης Ιουλίου, καταδεικνύουν τις σοβαρές αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού.
Στελέχη που αναρωτιούνται αν η φωτιά της Νέας Μάκρης ήταν η ίδια με εκείνη του Νταού Πεντέλης, άλλα που πέντε λεπτά αφού η πυρκαγιά είχε περάσει τη Λ. Μαραθώνος, δεν είχαν ενημερωθεί σχετικά με τις εξελίξεις, καθυστερήσεις που φτάνουν και τα 45 λεπτά, αναφορικά με τη διαβίβαση αιτημάτων για βοήθεια, περιγράφονται στο πολυσέλιδο έγγραφο.
Σύμφωνα με τους εισαγγελικούς λειτουργούς, Νικ. Φιστόπουλο και Κ. Σπυρόπουλο, «διαπιστώθηκε πλήρης έλλειψη συνεννόησης, συνεργασίας, κοινής αντίληψης και ενημέρωσης, μεταξύ των Αξιωματικών του Συντονιστικού Επιχειρησιακό Κέντρου Υπηρεσιών Πυροσβεστικού Σώματος (ΣΕΚΥΠΣ) για την πυρκαγιά και για την εικόνα αυτής». Όπως υπογραμμίζουν, «η δυσλειτουργία αποτέλεσε και τον βασικό λόγο μεταξύ πολλών άλλων που συντελέστηκε ο εγκλωβισμός των κατοίκων στην περιοχή με τις συνακόλουθες συνέπειες». Συγκεριμένα, όπως αναφέρεται, όσες πληροφορίες, γεγονότα και ενέργειες σε διάφορα χρονικά σημεία, γνωστοποιούνταν με διάφορους τρόπους στα υπηρεσιακά όργανα του ίδιου κέντρου, δεν γνωστοποιούνταν στους λοιπούς, δηλαδή δεν υπήρχε ενιαία εικόνα και πληροφόρηση μεταξύ των τριών τηλεφωνητών, των εκφωνητών, του αξιωματικού επιχειρήσεων και των δύο αξιωματικών υπηρεσίας καθώς και της διοίκησης του ΕΣΚΕ/199 ΣΕΚΥΠΣ.
Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η συνομιλία μεταξύ διοικητή από το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) και αξιωματικών του 199-ΣΕΚΥΠΣ:
«να σε ρωτήσω κάτι, η Νέα Μάκρη η φωτιά της Νέας Μάκρης είναι η φωτιά του Νταού;», για να λάβει την απάντηση: «Δεν ξέρω, η φωτιά της Νέας Μάκρης είναι η φωτιά της Νέας Μάκρης;».
Αυτό συνέβαινε -κατά τη διάταξη- σε μεγαλύτερο βαθμό μεταξύ των τεσσάρων Επιχειρησιακών Κέντρων που λειτουργούσαν στο ΕΣΚΕ και συντόνιζαν το δασοπυροσβεστικό μηχανισμό στην ίδια πυρκαγιά και πιο συγκεκριμένα μεταξύ του ΕΣΚΕ, του 199/ΣΕΚΥΠΣ, του Συντονιστικού Κέντρου Δεσοπυρόσβεσης (ΣΚΕΔ), του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας (ΚΕΠΠ), ενώ σε αρκετές περιπτώσεις φαίνεται να υπήρξε σύγκρουση – επικάλυψη αρμοδιοτήτων. Στο έγγραφο περιλαμβάνεται ως ενδεικτικό παράδειγμα η συνομιλία μεταξύ του εκπροσώπου του ΓΕΕΘΑ στο ΚΕΠΠ και του αξιωματικού υπηρεσίας του 199/ΣΕΚΥΠΣ:
Εκπρόσωπος ΓΕΕΘΑ:
«Εεε με ρωτάν απ’το ΓΕΕΘΑ ο επιτελάρχης εεεε, για τη φωτιά στο Νταού Πεντέλης, αν αυτή η φωτιά πλησιάζει στο Ζούμπερι εκείνες τις περιοχές τα όρια του γιατί υπάρχουν κατασκηνώσεις παιδικές… Το ξέρω έχουν δώσει -εννοείται εκκένωση- της αεροπορίας αλλά θέλει να μάθει αν πλησιάζει Ζούμπερι».
Αξιωματικός Υπηρεσίας:
«Ωραία εντάξει θα το κοιτάξω να δούμε που έχει φτάσει, νταξει; Και θα σας πούμε ΟΚ».
Kαθυστέρηση 45 λεπτών
Σύμφωνα με τους εισαγγελείς, η λειτουργία του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) είχε επιπτώσεις και στην επικοινωνία, συνεργασία και συνεννόηση μεταξύ των Συντονιστικών Επιχειρησιακών Κέντρων του Πυροσβεστικού Σώματος και της ΕΛΑΣ. Για την αδυναμία συνεργασίας αναφέρεται ως περιστατικό η μεταφορά του αιτήματος της Πυροσβεστικής προς την ΕΛΑΣ για τον αποκλεισμό των δρόμων πρόσβασης στο Νταού Πεντέλης, κατά το οποίο «δεν γνώριζαν σε ποιο σημείο να αποκλειστούν οι δρόμοι (προσβάσεις) προς Νταού Πεντέλης», καθώς επίσης «δεν είχε ενημέρωση η Άμεση Δράση πού είναι η πυρκαγιά».
Σε άλλη περίπτωση η Άμεση Δράση ζητά από το «199» στις 18:35μμ να πάει σε συμβάν στο Νέο Βουτζά οπού υπάρχει εγκλωβισμένο άτομο, καθώς και σε συμβάν στο Μάτι, γιατί η Αστυνομία δεν μπορεί να προσεγγίσει λόγω πυρκαγιάς και από τη συνομιλία αποκαλύπτεται ότι την ώρα που η πυρκαγιά είχε περάσει τη Λεωφ. Μαραθώνος προς το Μάτι στις 18:30 περίπου, ο τηλεφωνητής του 199 σε σχετική ερώτηση της Άμεσης Δράσης αν η πυρκαγιά είχε περάσει τη λεωφόρο, απάντησε:
«Δεν ξέρω ακριβώς πού βρίσκεται η φωτιά αυτή τη στιγμή για να σας πληροφορήσω περισσότερο».
Έλλειψη συνεργασίας και συνεννόησης διαπιστώνεται και μεταξύ Πυροσβεστικής – ΚΕΠΠ – Αστυνομίας και Λιμενικού Σώματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση των διαμένοντων στο ξενοδοχείο «Ραμάντα» στο Μάτι οπού υπήρχαν εγκαυματίες και μικρά παιδιά. Εκεί ζητείται στις 19:28 -με 45 λεπτά καθυστέρηση- βοήθεια από τις αρχές για τη διάσωσή τους, καθώς και τη μεταφορά των εγκαυματιών στο νοσοκομείο, αφού η πυρκαγιά στο εξωτερικό πάρκινγκ του ξενοδοχείου είχε φτάσει από τις 18:43.
