Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

Η ταινία της εβδομάδας: Σύνορο – Border

Σύνορο – Border Διάρκεια: 110’ Σκηνοθεσία: Αλί Αμπάσι Πρωταγωνιστούν: Έβα Μελάντερ, Εερο Μιλόνοφ, Γιόργκεν Θόρσον Ποιος ξέρει, μπορεί οι μακρινές..

Σύνορο – Border

Διάρκεια: 110’

Σκηνοθεσία: Αλί Αμπάσι

Πρωταγωνιστούν: Έβα Μελάντερ, Εερο Μιλόνοφ, Γιόργκεν Θόρσον

Ποιος ξέρει, μπορεί οι μακρινές σκανδιναβικές νύχτες να γεννάν στο μυαλό των ανθρώπων απόκοσμες ιστορίες. Οι μισές σχεδόν σουηδικές κινηματογραφικές παραγωγές της τελευταίας δεκαετίας είναι ταινίες τρόμου και θρίλερ, πολλές φορές με μεταφυσικά στοιχεία. Ο ιρανός σκηνοθέτης Αλί Αμπάσι, που σπούδασε αρχιτεκτονική στη Σουηδία και κινηματογράφο στη Δανία, ομολογεί πως επηρεάστηκε από την βορειοευρωπαϊκή μυθολογία. Βασισμένο σε ένα διήγημα του Λίντκουιστ, του ‘Στήβεν Κίνγκ της Σκανδιναβίας’ και σεναριογράφου του ‘Άσε το κακό να μπει’, μιας ταινίας βρυκολάκων με έντονα αλληγορικά στοιχεία, το ‘Σύνορο’ προσπαθεί να συνδυάσει το μαγικό ρεαλισμό του Μαρκές και ένα κοινωνικό σχόλιο για τη διαφορετικότητα και τη συνύπαρξη.

Η Τίνα είναι μια σαραντάρα γυναίκα που το πρόσωπο και το σώμα της είναι τόσο παραμορφωμένα που θυμίζουν ζώο ή προϊστορικό άνθρωπο. Έχει μεγαλώσει πιστεύοντας πως αυτό οφείλεται σε κάποια γενετική ανωμαλία. Ζει μαζί με έναν άντρα με τον οποίο δεν έχει σχέσεις και αισθάνεται πολύ πιο άνετα έξω στο δάσος, μαζί με τα άγρια ζώα, παρά μέσα στο σπίτι της.  Η ικανότητα της να οσμίζεται τα ανθρώπινα συναισθήματα – ενοχή, οργή, φόβο – της έχει δώσει μια θέση στο φυλάκιο συνοριακού ελέγχου. Μια μέρα συλλαμβάνει έναν ταξιδιώτη που έχει στην κατοχή του πρωτογενές υλικό παιδικής πορνογραφίας και η δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος την καλεί να βοηθήσει στις έρευνες για να βρουν τους παραγωγούς των βίντεο.

Την ίδια μέρα περνάει από το τελωνείο ο Βορε, ένας άντρας που της μοιάζει πολύ. Η έλξη είναι αναπόφευκτη. Θα τον φιλοξενήσει στον ξενώνα του σπιτιού της, θα αναπτύξουν μια ερωτική σχέση – η σκηνή της ερωτικής τους συνεύρεσης έχει περιγραφεί ως η πιο  απρόσμενη στην ιστορία του κινηματογράφου – και ο Βόρε θα της αποκαλύψει την αληθινή της ταυτότητα. Η Τίνα κι ο Βόρε είναι όμοιοι, κι οι δυο διαφορετικοί και μη αποδεκτοί, ο Βόρε όμως θέλει να εκδικηθεί ενώ η Τίνα αρνείται την κακία και επενδύει στην καλοσύνη.

O Αμπάσι εδώ και είκοσι χρόνια κινείται ανάμεσα σε τρεις διαφορετικές χώρες και έχει βιώσει την αποξένωση αλλά και την οικειότητα. Το σύγχρονο παραμύθι με μια φυλή διαφορετικών πλασμάτων, θυμάτων των ανθρώπων, μπορεί να παραπέμψει σε πολλές κοινωνικές ομάδες που η ανομοιομορφία με ένα υποτιθέμενο ενιαίο και ομοιόμορφο κοινωνικό σύνολο έχει θέσει στο περιθώριο: μετανάστες και πρόσφυγες, άτομα με διαφορετικό από τον κυρίαρχο ερωτικό προσανατολισμό, άτομα με ειδικές ανάγκες, ίσως ίσως και τους Σάμι – Λάπωνες κατ’εμάς – τους κατοίκους του βόρειου τμήματος της σκανδιναβικής χερσονήσου που έχουν υποφέρει κι αυτοί τα πάνδεινα από τους ‘καθαρόαιμους’ ξανθούς και γαλανομάτηδες συμπατριώτες τους, όπως είχαμε την ευκαιρία να δούμε και στην περσινή Καταγωγή των Σάμι της σουηδής Αρμάντα Κέρνελλ.

Εγώ θα προτιμούσα μια πιο ‘οικολογική’ αλληγορική εκδοχή, που να παραπέμπει στη σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον του, στα ζωώδη χαρακτηριστικά και ένστικτα που προσπαθούμε να  καταστείλουμε και να εξαφανίσουμε, στο πόσο μακριά ζούμε από τη γη που μας κρατάει επάνω της που οποιαδήποτε εγγύτητα με την πρότερη φύση μας – όπως τα βρώμικα νύχια των δυο πρωταγωνιστών που σκάβουν συνέχεια το χώμα και χώνουν το πρόσωπο τους σα να ψάχνουν να βρουν εκεί τον αληθινό εαυτό τους – μοιάζει αποκρουστική και παράλογη. Ο σκηνοθέτης, σχολιάζοντας τον τίτλο ‘σύνορο’, έχει πει πως δεν αναφέρεται στο εξωτερικό, αυτό που βρίσκεται πάνω στον χάρτη, αλλά στα εσωτερικά μας όρια. Το πώς μπορούμε να διαπραγματευτούμε με τα όρια που μας έχουν θέσει και να τα ξεπεράσουμε.

Τόσο οι πρωταγωνιστές όσο και εμείς οι θεατές. Το παρουσιαστικό των δυο πρωταγωνιστών καθώς και οι ενέργειες τους – ο Βόρε τρώει συνέχεια με τα χέρια σκουλήκια – έρχονται σε σύγκρουση με οτιδήποτε έχουμε συνηθίσει ως αισθητική στον κινηματογράφο και την καθημερινότητα μας. Ο σκηνοθέτης μοιάζει να παίζει και με τη δική μας διάθεση να στρέψουμε μερικές φορές το βλέμμα από την οθόνη σοκαρισμένοι…ίσως και αηδιασμένοι. Πόσο μπορούμε κι εμείς να ξεπεράσουμε τα όρια που μας έχουν βάλει; Πόσο μπορούμε να νιώσουμε την τρυφερότητα και το πάθος της ερωτικής συνεύρεσης δυο πλασμάτων που, σε άλλο πλαίσιο, θα αποκαλούσαμε χωρίς δεύτερη σκέψη ‘τέρατα’;

Η σουηδή ηθοποιός  Έβα Μελάντερ καταπληκτική κάτω από το βαρύ μακιγιάζ της – ήταν η απόλυτη επιλογή του Αμπάσι. Η ταινία κέρδισε το βραβείο ‘Ένα Κάποιο Βλέμμα’ στις Κάννες και ήταν υποψήφια για ‘Οσκαρ Μακιγιάζ.

Απόψεις