Από τον «Ριζοσπάστη»
Η 1η Γενάρη 2024 «μπαίνει» με το νέο σύστημα τιμολόγησης στην κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος, που θα φέρει νέο κύμα ανατιμήσεων στην Ενέργεια και στα βασικά καταναλωτικά προϊόντα.
Το ηλεκτροσόκ για εκατομμύρια νοικοκυριά ξεκινά με την επαναφορά της ρήτρας αναπροσαρμογής, που πλέον θα ονομάζεται «Μηχανισμός Διακύμανσης». Αυτό δηλαδή που αποφάσισε η κυβέρνηση και θεσμοθέτησε υποχρεωτικά για όλους τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Στόχος του νέου συστήματος είναι ξεκάθαρα να βγάλουν οι όμιλοι της Ενέργειας το μέγιστο δυνατό κέρδος από την πώληση της Ενέργειας στα λαϊκά νοικοκυριά και τους επαγγελματίες. Αυτό που έρχεται ουσιαστικά είναι ένα ακόμα επεισόδιο της «απελευθερωμένης» αγοράς Ενέργειας, που έχει οδηγήσει τον λαό στην ενεργειακή φτώχεια.
Μέσα από το πολύχρωμο πακέτο χρεώσεων και τα διαφορετικά χρώματα στους λογαριασμούς, ένα είναι το σίγουρο: Εκατομμύρια λαϊκά νοικοκυριά θα βουλιάξουν πιο βαθιά στην ενεργειακή φτώχεια, στην παγωνιά και την πείνα. Μαθηματικοί τύποι και αλγόριθμοι αποτυπώνουν τον τζόγο του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, που θεσμοθέτησε ο ΣΥΡΙΖΑ και απογείωσε η ΝΔ, στο πλαίσιο της «απελευθέρωσης» της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Κομμένοι και ραμμένοι έτσι ώστε να θωρακίζουν τα κέρδη εκατομμυρίων ευρώ για τους ενεργειακούς ομίλους, που κάνουν πάρτι στις πλάτες των λαϊκών νοικοκυριών.
Την ίδια στιγμή, σοκάρουν και προκαλούν τα τεράστια κέρδη και οι εξαγορές που ανακοινώνουν οι εταιρείες στον κλάδο της Ενέργειας.
Τα χρώματα και τι σημαίνει το καθένα
Με βάση το νέο σύστημα, λοιπόν, καθιερώνονται τέσσερις κατηγορίες με διαφορετικό χρώμα (κίτρινο, μπλε, πορτοκαλί, πράσινο) ανάλογα με το τι θα επιλέξει κάθε νοικοκυριό (αναλυτικά παρακάτω).
Πιο συγκεκριμένα:
— Το ένα τιμολόγιο είναι η περίφημη ρήτρα αναπροσαρμογής, το λεγόμενο κυμαινόμενο (κίτρινο). Δηλαδή, ο καταναλωτής δεν γνωρίζει την τιμή του επόμενου μήνα, που σημαίνει ότι αν πάει πιο ψηλά η τιμή, θα την πληρώσει ο καταναλωτής, αν πάει πιο χαμηλά θα την γλιτώσει ο καταναλωτής… έως την επόμενη.
— Η δεύτερη κατηγορία τιμολογίων είναι τα σταθερά τιμολόγια (μπλε). Δηλαδή, ένα τιμολόγιο για έναν χρόνο στο οποίο η τιμή είναι γνωστή – και υψηλότερη. Αν οι τιμές πέσουν, το κόστος για τον καταναλωτή θα βγει μεγαλύτερο και άρα το κέρδος για τον πάροχο μεγαλύτερο.
— Η τρίτη κατηγορία είναι η λεγόμενη δυναμική (πορτοκαλί). Σε αυτά τα τιμολόγια περιλαμβάνονται εκείνα των οποίων η τιμή μεταβάλλεται, με βάση τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εντός της μέρας. Προϋπόθεση για να προσφερθούν τα συγκεκριμένα τιμολόγια είναι η ύπαρξη «έξυπνου» μετρητή, του οποίου το κόστος θα φορτωθεί στα νοικοκυριά, ενώ θα αξιοποιηθεί και σε «δεύτερο χρόνο» για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή της πολιτικής που οδηγεί στην ενεργειακή φτώχεια.
— Στο πράσινο τιμολόγιο θα μεταπέσουν, αυτομάτως, την 1η Γενάρη 2024 όσοι δεν έχουν σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με τον πάροχό τους και δεν επιλέξουν διαφορετικό τιμολόγιο έως την 31η Δεκέμβρη 2023. Θα μεταπέσουν ωστόσο και όσοι καταναλωτές έχουν ενεργή σύμβαση προμήθειας, η οποία όμως είχε τεθεί σε αναστολή λόγω της θέσπισης έκτακτων ρυθμίσεων μεταβατικού χαρακτήρα στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας για την άμβλυνση των οικονομικών συνεπειών της ενεργειακής κρίσης (νόμος 4951/2022, άρθρο 138) και πλέον από το τέλος του έτους «ξεπαγώνει». Για τους συγκεκριμένους καταναλωτές δίνεται επιπλέον περιθώριο ενός μήνα, δηλαδή έως τις 31.1.2024, για την προβολή αντίρρησης επί της μετάπτωσης στο «πράσινο» τιμολόγιο και την πρόθεση παραμονής στην ίδια σύμβαση προμήθειας.
Σύμφωνα με όσα αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, τα «πράσινα» τιμολόγια των παρόχων δεν αναμένεται να είναι φθηνότερα από τα κυμαινόμενα «κίτρινα» τιμολόγια, στα οποία προβλέπεται τιμή χρέωσης προμήθειας εκ των υστέρων, που μεταβάλλεται σύμφωνα με τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ακριβότερα, όπως είναι αναμενόμενο, θα είναι τα τιμολόγια με σταθερές τιμές χρέωσης (μπλε).
Η «πράσινη» ρήτρα
Σύμφωνα με όσα ορίζονται στην ΚΥΑ, στο «πράσινο» τιμολόγιο ο προμηθευτής θα δίνει κατά βούληση μία βασική τιμή προμήθειας (τιμή βάσης), η οποία θα πρέπει να μείνει σταθερή για τουλάχιστον έξι μήνες. Δεν διευκρινίζεται τι θα γίνει στη συνέχεια, συνάγεται, ωστόσο, ότι η βασική τιμή μπορεί να αλλάξει, είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω.
Ομως, οι καταναλωτές δεν θα πληρώνουν με βάση την τιμή βάσης, αλλά μία άλλη τελική τιμή χρέωσης, η οποία θα αποτελεί άθροισμα της βασικής τιμής και του μηχανισμού διακύμανσης, δηλαδή της ρήτρας. Η τελική τιμή θα ανακοινώνεται έως την πρώτη μέρα του μήνα κατανάλωσης, ώστε να γνωρίζουν οι καταναλωτές πόσο θα τους κοστίζει το ρεύμα που θα καταναλώσουν, π.χ. τον Γενάρη και κατά τον ίδιο τρόπο για κάθε επόμενο μήνα.
Για παράδειγμα: Εάν η μέση χονδρεμπορική τιμή του προηγούμενου μήνα του μήνα κατανάλωσης (τον Δεκέμβρη) είναι χαμηλότερη του κατώτατου ορίου ασφαλείας που θα θέσει ο προμηθευτής, ή υψηλότερη του ανώτατου ορίου, τότε ο καταναλωτής θα επιβαρύνεται με ρήτρα. Δηλαδή, στην πρώτη περίπτωση ο καταναλωτής θα πληρώνει την οικονομική διαφορά από αυτό που είχε χρεωθεί αρχικά και στη δεύτερη θα χρεώνεται επειδή έχει καταναλώσει περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια σε μείγμα εκτός ΑΠΕ. Μιλάμε για ένα σχήμα μέσω του οποίου σε κάθε περίπτωση μονά – ζυγά οι ενεργειακοί όμιλοι θα κερδίζουν και τα σπασμένα τα πληρώνουν τα λαϊκά νοικοκυριά.
Εξάλλου, λίγες μέρες πριν «κλείσει» η χρονιά έγινε γνωστό ότι θα αυξηθεί το ανταποδοτικό τέλος της ΕΡΤ, το οποίο οι καταναλωτές πληρώνουν μέσω των λογαριασμών ρεύματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτό εισηγήθηκε η νέα διοίκηση της ΕΡΤ στην κυβέρνηση της ΝΔ. Σημειωτέον, το σημερινό κόστος του ανταποδοτικού τέλους της ΕΡΤ στους λογαριασμούς ρεύματος ανέρχεται σε 3 ευρώ τον μήνα για κάθε νοικοκυριό, ενώ στη σχετική εισήγηση γίνεται λόγος για αύξηση της τάξης των 0,50 λεπτών, δηλαδή στα 3,50 ευρώ τον μήνα για κάθε νοικοκυριό.
«Δεν θα πέσουν οι τιμές…»
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θ. Σκυλακάκης, μιλώντας για όσα έρχονται, έκανε λόγο για …«ευτυχή συγκυρία» και «τόνωση της ανταγωνιστικότητας», ενώ επανέλαβε διάφορα παραμύθια περί «πλεονεκτημάτων» των καταναλωτών από τη δυνατότητα επιλογής. Ουσιαστικά, τα νοικοκυριά θα διαλέγουν τον …χρωματιστό τρόπο με τον οποίο θα «φεσώνονται» για την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος.
Επιπλέον, το αλαλούμ που επικρατεί το περιέγραψε με τον εξής τρόπο: «Η καλύτερη διασφάλιση ότι δεν υπάρχουν συνεννοήσεις είναι να γνωρίζει ο κόσμος τις τιμές και για πρώτη φορά πρώτη του μήνα θα μάθει τις τιμές, δηλαδή μετά την Πρωτοχρονιά», ενώ πρόσθεσε αναφερόμενος στο «πράσινο» τιμολόγιο: «Το μεγάλο πλεονέκτημα του ότι ξέρεις τις τιμές 1η του μήνα, 2 του μήνα. Είναι αυτό στο οποίο ξέρετε και μπορείτε να συγκρίνετε μετά. Με βάση το “πράσινο” μπορείτε να κινηθείτε είτε προς το “μπλε” είτε προς το “κίτρινο” ανάλογα με τις προτιμήσεις σας, αλλά θα κινηθείτε χωρίς να μπορεί κάποιος να σας παραπλανήσει». Λες και οι καταναλωτές είναι τζογαδόροι και θα μαντεύουν με βάση υπολογισμούς του Χρηματιστηρίου Ενέργειας πού θα ενταχθούν.
Ξεκάθαρος και αποκαλυπτικός ήταν και ως προς το γεγονός ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμία μείωση στις τιμές αλλά και για το ότι τα αρπακτικά των ΑΠΕ θα κάνουν χρυσές δουλειές. «Η τιμή των ρύπων», είπε, «που είναι γύρω στα 76 – 75 ευρώ σήμερα, δεν θα αλλάξει, συνεπώς έχουμε ένα μόνιμο χαρακτηριστικό αύξησης. Πότε θα περιορίζεται το κόστος της τιμής των ρύπων για μας; Οσο περισσότερες ΑΠΕ μπαίνουν»…
Εξάλλου, χτες, πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας ανακοίνωσαν τις χρεώσεις τους για το «μπλε» τιμολόγιο ρεύματος («κλείδωμα» τιμής για 12 μήνες), ενώ τις προσεχείς μέρες αναμένεται το ίδιο να πράξουν και οι υπόλοιπες εταιρείες. Οπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, το «μπλε» τιμολόγιο μπορεί να λειτουργήσει ως «τυράκι» και γι’ αυτό ανακοινώθηκε πρώτο, υπάρχει η πιθανότητα να αναμένεται να είναι πιο ακριβό αλλά προσφέρει την ψευδαίσθηση της σιγουριάς… Οσοι επιχειρήσουν να βγουν από αυτό σε περίπτωση που οι τιμές είναι σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα θα πληρώσουν πέναλτι… πρόωρης αποχώρησης.
