«Γράμματα από τη Γερμανία» σε ποίηση Φώντα Λάδη και μουσική Μίκη Θεοδωράκη, σήμερα το βράδυ στο προαύλιο της ΕΡΤ. Τραγούδια αφιερωμένα στη μετανάστευση και στην προσφυγιά, που θα ερμηνεύσουν ο Βασίλης Κορακάκης, η Αφροδίτη Μάνου, ο Γιώργος Μεράντζας, η Σοφία Παπάζογλου Η είσοδος είναι δωρεάν και η συναυλία ξεκινά στις 8.30.
Τα «Γράμματα από τη Γερμανία» παρουσιάστηκαν σε πρώτη επίσημη δημόσια εκτέλεση στο Θέατρο του Λυκαβηττού, τον Αύγουστο του 1966, στα πλαίσια του Μουσικού Αυγούστου, ακριβώς πριν από πενήντα χρόνια, και εντυπωσίασαν με την απλότητα, την αμεσότητα και τον έντονο θεατρικό και σατιρικό τους ύφος.
Τα τραγούδια, με την σφραγίδα της ποίησης του Φώντα Λάδη και μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, αναφέρονται στη μάστιγα της μετανάστευσης που χαρακτήριζε την κοινωνική ζωή της χώρας στη δεκαετία του ’60, αποτέλεσαν σημαντικό μέρος μιας ιδιαίτερης σχολής πολιτικού τραγουδιού στη χώρα μας. Παράλληλα σημάδεψαν την πολιτιστική μνήμη μιας ολόκληρης γενιάς.
Βέβαια οι άμεσες αναφορές τους σε πρόσωπα, πράγματα και καταστάσεις της εποχής, προκάλεσαν οξείες αντιδράσεις, ιδιαίτερα από τον ακροδεξιό Τύπο. Όταν ήρθε η ώρα να κυκλοφορήσουν σε δίσκο, η λογοκρισία τα απαγόρευσε και ένα χρόνο αργότερα τα «Γράμματα από τη Γερμανία» περνούν στην παρανομία, τραγουδιούνται κρυφά από στόμα σε στόμα, για να εκδοθούν τελικά 10 χρόνια αργότερα, το 1975.
Στις μέρες μας, που το μεταναστευτικό και προσφυγικό πρόβλημα γιγαντώνεται, συμπαρασύροντας όχι μόνο τη χώρα μας αλλά ολόκληρες περιοχές και ηπείρους, τα «Γράμματα από τη Γερμανία» γίνονται ιδιαίτερα επίκαιρα, καθώς καταγγέλλουν τις αληθινές αιτίες της μετανάστευσης: τους πολέμους, την κοινωνική αδικία και την αδράνεια και καθώς την ίδια στιγμή καταγγέλλουν το νεοναζισμό, που από τότε σήκωνε κεφάλι στη Γερμανία.
Ο Μίκης Θεοδωράκης έχει δηλώσει για αυτό τον κύκλο τραγουδιών, που συμπληρώνονται φέτος 50 χρόνια από τότε που γράφτηκε:
« Τα «Γράμματα από τη Γερμανία» πρωτοτραγουδήθηκαν στον Πρώτο Μουσικό Αύγουστο στα 1966 στον Λυκαβηττό, από το Γιώργο Ζωγράφο.
Ήταν θα έλεγα, τραγούδια επίκαιρα, καθαρά πολιτικά, γιατί άγγιζαν το πιο καυτό πρόβλημα εκείνης της εποχής. Την Μετανάστευση. Η οποία για άλλους ήταν ευλογία εξ ουρανού και για άλλους εθνική αιμορραγία. Και οι δύο είχαν δίκιο, σύμφωνα με τα συμφέροντά τους.
Η ελληνική ύπαιθρος, απ’ την οποία έφυγαν οι πιο πολλοί, είχε αρχίσει να μεταβάλλεται σε αληθινή πυριτιδαποθήκη, έτοιμη να εκραγεί και να σαρώσει το τότε αντιδραστικό κατεστημένο.
Έτσι, όσοι ανήκαν σ’ αυτό, έβλεπαν με ανακούφιση να απομακρύνεται ο κίνδυνος αυτός. Όμως όλοι εμείς, που ανήκαμε στις προοδευτικές δυνάμεις, βλέπαμε την πατρίδα μας να αιμορραγεί. Εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες μας που μεγάλωσαν από το υστέρημα και με το αίμα του ελληνικού λαού, θα πήγαιναν τώρα να προσφέρουν το μυαλό και τα μπράτσα τους σε ξένους λαούς, τη στιγμή που το όραμα της κοινωνικής ανάπλασης και της εθνικής αναγέννησης άρχισε να γιγαντώνει μέσα στις τάξεις του λαού και προ παντός της νεολαίας μας.
Έτσι η Μετανάστευση υπήρξε η πρώτη μεγάλη πληγή επάνω στο σώμα της πατρίδας μας, για να ακολουθήσει η Δικτατορία και τόσα άλλα, ώστε να εξασθενήσει ως να σβήσει το Μεγάλο Όραμα για μια διαφορετική Ελλάδα, για την οποία τα δάκρυα και το αίμα που χύθηκαν, είναι ολόκληρα ποτάμια.
Ίσως αυτές οι σκέψεις να είναι πικρές. Γι’ αυτό όμως υπάρχει η μουσική και το τραγούδι.
Για να δίνουν κουράγιο και να γλυκαίνουν τον πόνο».
