Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

Έγκλημα σαν Reality Show

Μερικές εκπομπές στα  Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας αυτο-αναγορεύονται σε καθρέφτη ή εικόνα της κοινωνίας όμως δεν είναι αντανάκλαση της κοινωνικής πραγματικότητας..

Μερικές εκπομπές στα  Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας αυτο-αναγορεύονται σε καθρέφτη ή εικόνα της κοινωνίας όμως δεν είναι αντανάκλαση της κοινωνικής πραγματικότητας αλλά, στην ουσία, οι τέκτονες μιας άλλης «πραγματικότητας». Ερμηνεύουν πράξεις και κατασκευάζουν νοήματα με στόχο την πίεση προς την  «κοινή γνώμη» ώστε αυτή να κατανοήσει το κοινωνικό γίγνεσθαι κατά έναν συγκεκριμένο τρόπο: είτε φοβίζοντας τους αποδέκτες με την προβολή εγκλημάτων είτε καλλιεργώντας ένα κοινά αποδεκτό life-style.

Η μιντιακή απεικόνιση της υπόθεσης με τα τρία νεκρά παιδιά της οικογένειας Δασκαλάκη στην Πάτρα, η κατασκευή ενόχων από παρουσιάστριες και παρουσιαστές σε ρόλο ηθικών σταυροφόρων, πριν αποφανθούν οι αρμόδιες θεσμικές αρχές, η λαγνεία του αίματος της βίας και του τρόμου μέσα από τα τρισδιάστατα γραφικά και η δραματοποίηση, με μουσικές επενδύσεις και πομπώδεις περιγραφές,  καλλιεργούν μια εχθρική κοινωνική «ηθική» αντίδραση που με τη σειρά της απορρίπτει κάθε νομικό επιχείρημα και ζητάει μόνο τον διά πυράς ή σταύρωσης θάνατο των ενόχων-που υπέδειξαν οι δημοσιογράφοι των εκπομπών-και την εφαρμογή του νόμου του Λυντς!

Το κοινωνικοηθικά αφόρητο έγκλημα δεν δικαιολογεί την ανεξέλεγκτη διαπόμπευση της υπόπτου, από τηλεοπτικές εκπομπές life-style που μεταβάλλουν το έγκλημα σαν σε show reality, πριν καν απαγγελθούν κατηγορίες, πριν καν συλληφθεί, πριν καν οδηγηθεί στον ανακριτή, πριν καν δικαστεί- ενώ ο διασυρμός και ο στιγματισμός του οικογενειακού περιβάλλοντος δεν στοχεύει στην ανάλυση και ερμηνεία των αιτίων του εγκλήματος αλλά να χαϊδέψει το θυμικό και τα άγρια ένστικτα της μάζας.

Ο εννοιολογικός πυρήνας, των στερεοτυπικών όρων δαιμονοποίησης, των παρουσιαστών και παρουσιαστριών των εκπομπών αυτών (Εκπομπών που σκηνοθετούνται σε μια κατάσταση ανταγωνιστικότητας, έχοντας κατά νου το διαφημιστικό κέρδος. Η διέγερση του θυμικού της μάζας αποτελεί ένα κατάλληλο εμπορικό περιεχόμενο) παίζει με το συναισθήματα της μάζας και δημιουργεί φόβο ο οποίος επιφέρει σε μέρος της κοινωνίας το αίσθημα ότι απειλείται η κοινωνική ηθική και οι κυρίαρχες κοινωνικές αξίες, με σκοπό να οξύνει την κοινωνική αντίδραση των «αγανακτισμένων»  πολιτών. Συνεπώς η συνεχή αναπαραγωγή του στερεοτύπου και του κουτσομπολιού και η απόδοση στην ύποπτη του ρόλου του εχθρού της κοινωνικής ηθικής που πρέπει να εξοντωθεί, λειτουργεί ως όπλο μαζικής καταστροφής σε κάθε έννοια νομικού πολιτισμού και του δικαίου. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχάσουμε πως ο νομικός πολιτισμός απεικονίζει και είναι στοιχείο ενδεικτικό του γενικού πολιτισμού μας. 

Η μιντιακή απεικόνιση χρησιμοποιείται ως φορέας ιδεολογικού ελέγχου: χειραγωγεί αντιλήψεις, διαμορφώνει τα θέματα που θα σκέπτονται οι άνθρωποι-δηλαδή έχουμε μια κατασκευή της λογικής-δεν συνεισφέρει καθόλου στον πλουραλισμό των απόψεων, αναπτύσσει την προκατάληψη, αποπροσανατολίζει την αυτόνομη κρίση, δημιουργεί ένα αλλοτριωμένο κοινό και λειτουργεί ως μηχανισμός απόσβεσης κοινωνικοπολιτικών αντιδράσεων!

Εντούτοις αν και το τεκμήριο της αθωότητας είναι κατάκτηση και κεκτημένο του πολιτισμού μας, η προσπάθεια αποτύπωσης των τάσεων της κοινωνίας απέναντι στο έγκλημα πρέπει να είναι αποδεκτή, αναγκαία και εν γένει ιδιαίτερα σημαντική αντίδραση. Δηλαδή η κοινωνία ως σύνολο είναι απαραίτητο να επιτελεί συγκεκριμένες λειτουργίες που να ενέχουν σημαντική πολιτισμική βαρύτητα πάντα σε συνάρτηση με τις υφιστάμενες κοινωνικές αξίες ώστε να ελαχιστοποιούνται οι αυθαίρετες πρακτικές του ποινικού συστήματος. Μια σωστά ενημερωμένη κοινωνία είναι απαραίτητη για την διαρκή αλληλεπίδραση στην θεσμοθετημένη απονομή δικαιοσύνης στο ποινικό και δικαστικό επίπεδο και στην οργάνωση των κοινωνικών θωρακίσεων απέναντι στο έγκλημα.

Απόψεις