Just in

Όλα τα νέα
Imerodromos logo
 

Άλλη μια “Τραγωδία” χωρίς “Κάθαρση”

Τα Τέμπη έχουν παίξει τελικά έναν πολύ σημαντικό ρολό στην σύγχρονη ελληνική ιστορία. Πριν από χρόνια ήταν τα πούλμαν με τα νέα παιδιά, που σκοτώθηκαν ή σημαδεύτηκαν σωματικά και ψυχικά, τώρα ήταν δύο τρένα. Άλλο πράγμα αυτό, διαφορετικό. Ένα μέσο μεταφοράς σταθερής τροχιάς, θεωρητικά με την τεχνολογία που υπάρχει, θα έπρεπε να είναι το πλέον ασφαλές μέσο. Ποιος φταίει;

Τα Τέμπη έχουν παίξει τελικά έναν πολύ σημαντικό ρολό στην σύγχρονη ελληνική ιστορία. Πριν από χρόνια ήταν τα πούλμαν με τα νέα παιδιά, που σκοτώθηκαν ή σημαδεύτηκαν σωματικά και ψυχικά, τώρα ήταν δύο τρένα. Άλλο πράγμα αυτό, διαφορετικό. Ένα μέσο μεταφοράς σταθερής τροχιάς, θεωρητικά με την τεχνολογία που υπάρχει, θα έπρεπε να είναι το πλέον ασφαλές μέσο. Ποιος φταίει; Οι κυβερνώντες σημερινοί ή προηγούμενοι; Οι ιδωτικοποιήσεις; Η συντονισμένη απαξίωση κάθε παρεχόμενης δημόσιας υπηρεσίας; Τα μνημόνια και ο Σόιμπλε; Και αν είναι ο σταθμάρχης που έκανε λάθος, πόσο άραγε πρέπει να αμείβεται κάποιος που δουλεύει σε ένα τόσο σημαντικό πόστο, που με μια αβλεψία μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο τόσους ανθρώπους;

Ποιος θυμάται έναν πρωθυπουργό που επανεξελέγη επειδή η κυβέρνησή του μερίμνησε για να φτιαχτούν οι υποδομές που θα απέτρεπαν ένα ατύχημα; Ποιος θυμάται έναν πολιτικό που με τις αποφάσεις του αποσόβησε μια καταστροφή; Είναι πολύ απλή η απάντηση. Κανένας. Στην ιστορία μένουν εκείνοι που κλήθηκαν να “διορθώσουν” μια κατάσταση αφού προηγηθεί η καταστροφή, εξαγγέλλοντας ενέργειες και λαμβάνοντας πρωτοβουλίες, με θλιμμένες πόζες μπροστά από τις κάμερες για την εξυπηρέτηση της επικοινωνίας. Μόνο μια ιστορική ανάλυση, μετά από χρόνια θα απέδιδε ίσως τα εύσημα σε όσους λειτούργησαν προληπτικά και πάλι αμφιβάλλω.

Κάθε πολιτική μάχη έχει καταντήσει να διεξάγεται με όρους επικοινωνίας. Άλλοτε πετυχημένης και άλλοτε αποτυχημένης. Όμως είναι η επικοινωνία που οδηγεί τις εξελίξεις. Χάσαμε κάθε μέτρο ιδιαίτερα τώρα πια που η τέταρτη εξουσία έχει σε μεγάλο βαθμό παραδώσει τον τίτλο της και υπηρετεί τη δεύτερη. Τα αμείλικτα ερωτήματα για κάθε μεγάλη τραγωδία – είτε προέρχεται από ανθρώπινο λάθος είτε είναι αποτέλεσμα φυσικής καταστροφής – μένουν κλεισμένα στο συρτάρι. Πουλάει στην κάμερα ο πατέρας που θρηνεί για το παιδί του, η κοινωνία δείχνει να αρκείται σε αυτή την εικόνα. Ταυτίζεται και πονάει, όμως εξαντλεί το χρέος της εκεί. Όπως και σε όλα τα μεγάλα και σημαντικά που συμβαίνουν γύρω μας. Γίναμε μια κοινωνία τηλεθεατών. Άντε το πολύ πολύ κάποιοι γράφουν και κανένα “Πσόφο” στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να δηλώσουν την αγανάκτησή τους. Αυτή την παρακμή περιέγραψε πολύ εύστοχα – αν και αγνοία του – πριν λίγες μέρες ο Άδωνης Γεωργιάδης, αναφερόμενος σε μια άλλη “τραγωδία” της καθημερινότητάς μας: “Σε όλη την Ευρώπη ο κόσμος διαδηλώνει για την αύξηση των τιμών. Είδατε εσείς κανέναν στην Ελλάδα να διαδηλώνει για την ακρίβεια;”. Όλα καλά. Η επικοινωνία θριαμβεύει.

Τίποτα δεν θα αλλάξει με τους “Πσόφους” και τα συναφή στο Facebook και το Twitter. Τίποτα δεν θα αλλάξει με το εθνικό πένθος. Έχουν ξαναγίνει χωρίς αποτέλεσμα. Η κοινωνική δυσαρέσκεια εκτονώνεται και ο χρόνος θα φέρει ξανά τη λήθη, μέχρι την επόμενη φορά. Εκεί που κάτι είναι αλήθεια επειδή το έδειξε η τηλεόραση, όπως και αν το πρόβαλε, καμία ποιοτική αλλαγή δεν μπορεί να έρθει. Το ερώτημα είναι αν έχουμε αποδεχτεί τη μοίρα μας, έρμαια της πολιτικής προπαγάνδας του Ορθού Λόγου και της επικοινωνίας του στυλ: “Τι γκόμενος είσαι εσύ”. Αν λειτουργούμε σαν κοπάδια, καθοδηγούμενοι από τους ποιμένες μιας ενορχηστρωμένης προπαγάνδας ή σε αγέλες ακολουθώντας τους λύκους του σκοταδισμού και της μισαλλοδοξίας. Ή αν τέλος πάντων θέλουμε να είμαστε ελεύθερα σκεπτόμενοι. Μεγάλο μέρος της κοινωνίας λειτουργεί με αυτό τον ενστικτώδη τρόπο και δεν αφήνει χώρο για το σιωπηλό κομμάτι, εκείνο που προσπαθεί να ξεδιαλύνει μέσα από αυτόν τον ορυμαγδό την αλήθεια. Το κομμάτι αυτό που βλέπει ότι κάτι δεν πάει καλά αλλά φοβάται να το κοιτάξει κατάματα. Ή πολύ απλά είναι απασχολημένο στον αγώνα για να επιβιώσει.

Αυτό που συνέβη στα Τέμπη δεν είναι τραγωδία. Ακόμα κι εκεί έχουμε διαβάλλει τις έννοιες. Η τραγωδία κατά τον Αριστοτέλη είναι η ύψιστη μορφή τέχνης. Ο παραλληλισμός αυτός, η παρομοίωση μιας καταστροφής ως τραγωδία, αφήνει έξω την “κάθαρσιν”, απαραίτητο στοιχείο της Τραγωδίας. Αυτό που συνέβη στα Τέμπη, είναι το ίδιο που συνέβαινε στους ιδιωτικοποιημένους σιδηροδρόμους της Μεγάλης Βρετανίας ή της Αργεντινής και αυτό λέγεται Έγκλημα. Ένα έγκλημα χωρίς τιμωρία, με τους εγκληματίες να συνεχίζουν το έργο τους χωρίς καμία αιδώ. Η Κάθαρσις δεν θα έρθει με διαπιστώσεις. Ακόμα και αν την πληρώσει κάποια κυβέρνηση, πάνω στα άψυχα κορμιά και τους σακατεμένους, η επόμενη θα κάνει τα ίδια. Το είδαμε να συμβαίνει ξανά και πριν λίγα χρόνια. Τα πάντα στο όνομα του Ορθού Λόγου, της “συνετούς” οικονομικής πολιτικής. Του αυτοαποκαλούμενου ως εκσυγχρονισμού μέσω της λεηλασίας της κοινωνικής περιουσίας. Θριαμβεύει η ορθολογική οικονομική προσέγγιση που προτάσσει το κέρδος ως το κύριο στοιχείο κάθε επιχειρηματικής απόφασης. Συμφέρει να δώσουμε αποζημιώσεις αν και όταν αυτές εκδικαστούν – είτε πρόκειται για ένα τέτοιο ατύχημα είτε απλά για αποκλεισμένους από τα χιόνια οδηγούς στο κέντρο της Αθήνας – παρά να διατηρούμε υψηλά τα λειτουργικά μας κόστη για να μην συμβεί ποτέ η στραβή. Κανένας άλλωστε δεν θα μας δώσει τα εύσημα για αυτό, δεν “πουλάει”.   

Ας σταματήσουμε επιτέλους να ζητάμε μεμονωμένες κυβερνητικές ευθύνες και ας κοιτάξουμε κατάματα την ίδια την πολιτική που ακολουθείται. Ας δούμε απαγκιστρωμένοι από τα πρωινάδικα και τα δελτία ειδήσεων τον πραγματικό λόγο πίσω από αυτά τα γεγονότα. Υπάρχει ακόμα χρόνος για να προλάβουμε την επόμενη καταστροφή, αρκεί να θέσουμε τα σωστά ερωτήματα και να μην ησυχάσουμε μέχρι να βρούμε τις απαντήσεις. Ας ξαναδώσουμε στις έννοιες το πραγματικό τους νόημα και στον ορθό λόγο αυτό που θα έπρεπε να είναι και όχι αυτό που τον κάνανε να είναι. Και εφόσον επιμένουμε να μιλάμε για τραγωδίες, ας παλέψουμε μια και καλή για την “κάθαρσιν”. Ας καταλάβουμε ότι είναι στο χέρι μας.

 

Σχετικά θέματα

Απόψεις