Δεν είναι λίγες οι φορές που στην προεκλογική αντιπαράθεση στη χώρα μας χρησιμοποιούνται – κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ και άλλες σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις – τα παραδείγματα «προοδευτικών» κυβερνήσεων σε χώρες της ΕΕ, που καταφέρνουν τάχα να διαχειριστούν τα δημοσιονομικά, την ακρίβεια και τη λεγόμενη «ενεργειακή κρίση» με καλύτερους όρους για τα λαϊκά στρώματα, σε σχέση με άλλες, συντηρητικές και «νεοφιλελεύθερες». Οι κυβερνήσεις αυτές αξιοποιούνται ως ζωντανά παραδείγματα του «μικρότερου κακού» και της «αντιδεξιάς» πολιτικής, με το επιχείρημα ότι πρέπει να τις επιλέξει ο λαός και στην Ελλάδα, για να ανακουφιστεί τάχα από τις συνέπειες της αντιλαϊκής πολιτικής.
Η πραγματικότητα όμως βρίσκεται μίλια μακριά από τη μαγική εικόνα που προσπαθούν να παρουσιάσουν οι δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας και στη χώρα μας. Ο λαός στις χώρες αυτές βρίσκεται αντιμέτωπος με τη λυσσαλέα επίθεση του κεφαλαίου και το παράδειγμα των «προοδευτικών» κυβερνήσεων το μόνο που επιβεβαιώνει, είναι ότι βάζουν στον λαό το δίλημμα να διαλέξει από ποια τσέπη θα πληρώσει.
Ο «Ριζοσπάστης» παρουσίασε συνοπτικά την εικόνα από τη σοσιαλδημοκρατική διακυβέρνηση στην Πορτογαλία, στην Ισπανία και τη Γερμανία, δίνοντας βασικά στοιχεία των συνεπειών της στον λαό. Η κατάσταση των λαϊκών στρωμάτων σ’ αυτές τις χώρες, όπως και σε όλες τις άλλες της ΕΕ, είναι επιβεβαίωση ότι τα κέρδη του κεφαλαίου και οι λαϊκές ανάγκες δεν συμβιβάζονται με …καμιά κυβέρνηση και ότι το μικρότερο κακό οδηγεί πάντα στο μεγαλύτερο. Αυτή η πείρα πρέπει να αποτελέσει κριτήριο ψήφου και στις προσεχείς εκλογές, με ενίσχυση του ΚΚΕ απέναντι σε αυταπάτες και ψευτοδιλήμματα που ζεσταίνονται ξανά προεκλογικά.
Πορτογαλία: Η σοσιαλδημοκρατική εκδοχή τού «όποιος δεν προσαρμόζεται πεθαίνει»
Για «προοδευτική διακυβέρνηση» μιλά ο ΣΥΡΙΖΑ και από δίπλα το ΠΑΣΟΚ ή το ΜέΡΑ25, κι αν υπάρχει ένα παράδειγμα που πολύ συχνά επικαλούνται, είναι αυτό της Πορτογαλίας. Μάλιστα η κυβέρνηση Κόστα του Σοσιαλιστικού Κόμματος από το 2015 έως και το 2021 στηριζόταν από το Πορτογαλικό ΚΚ και το Μπλόκο της Αριστεράς, στο όνομα του «αντιδεξιού μετώπου».
Στις εκλογές που ακολούθησαν, το Σοσιαλιστικό Κόμμα εκμεταλλεύτηκε τις εκλογικές απώλειες του Πορτογαλικού ΚΚ και του Μπλόκου και σχημάτισε αυτοδύναμη κυβέρνηση, την οποία επίσης χαιρέτισε ο ΣΥΡΙΖΑ, κατατάσσοντάς την – μαζί με την Ισπανία και τη Γερμανία – στο μπλοκ των «προοδευτικών κυβερνήσεων» της ΕΕ.
Ποια είναι όμως η πραγματικότητα; Οι ελαστικές σχέσεις εργασίας στη χώρα επεκτάθηκαν, στο όνομα της «μείωσης της ανεργίας», ενώ το βασικό νομικό οπλοστάσιο της εργοδοσίας για να καθηλώνει μισθούς όχι μόνο έμεινε ανέγγιχτο, αλλά ενισχύθηκε κιόλας. Αποκαλυπτικό είναι και το στοιχείο ότι το 2019, η Πορτογαλία ήταν πρωταθλήτρια στην Ευρώπη σε ποσοστό των λεγόμενων εργατικών «ατυχημάτων» με βάση τη Eurostat.
Η καθημερινότητα των Πορτογάλων…
Με βάση στοιχεία του ΟΟΣΑ μεταξύ 2021 και 2022 ο πραγματικός μισθός, όπως καταπίνεται από τον πληθωρισμό, έχει μειωθεί στην Πορτογαλία κατά 2,8%.
Το 50% των εργαζομένων ζει με μηνιαίο εισόδημα κάτω των 1.000 ευρώ, ενώ ο κατώτατος μισθός ίσα που φτάνει στα 760 ευρώ τον μήνα.
Τα προϊόντα λαϊκής κατανάλωσης αυξήθηκαν κατά 10,2% μέσα στο 2022. Το σύνολο των τιμών των ενεργειακών προϊόντων εκτοξεύτηκε από 7,3% το 2021 σε 23,7% το 2022.
Κατά την «προοδευτική διακυβέρνηση» των τελευταίων οκτώ ετών, σε συνέχεια των προηγούμενων κυβερνήσεων, οι άμεσοι φόροι αυξήθηκαν κατά 10,3% και οι έμμεσοι κατά 27,6%.
Το 2022 τα έσοδα από τους άμεσους φόρους αυξήθηκαν κατά 24,1%, αντανακλώντας κυρίως την αύξηση των εσόδων από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, ο οποίος αυξήθηκε κατά 12,8%.
Οι έμμεσοι φόροι αυξήθηκαν κατά 18,7% το 2022, κυρίως λόγω της αύξησης των εσόδων από τα δικαιώματα εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου (+259,2 εκατ. ευρώ).
Ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αυξήθηκε κατά 5,7%. Μεταξύ 2010 και 2022 με στοιχεία της Eurostat το κόστος αγοράς κατοικίας αυξήθηκε περισσότερο από 80% και οι τιμές των ενοικίων αυξήθηκαν κατά 28%.
…και η «προοδευτική» συνταγή για τα οξυμένα λαϊκά προβλήματα
Οποιος άκουγε τις μεγαλοστομίες της πορτογαλικής κυβέρνησης, την ώρα που ανακοίνωνε μέτρα για την «άμβλυνση των επιπτώσεων του πληθωρισμού και τη στήριξη των πιο ευάλωτων νοικοκυριών», θα παρατηρούσε ότι συγκρίνονται επάξια με αυτές της κυβέρνησης στην Ελλάδα. Πιο πολύ, όμως, το κοινό στοιχείο έχει να κάνει με τα αποτελέσματα των μέτρων: Ψίχουλα που εξαφανίζονται πριν καν δοθούν.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ορισμένα από τα μέτρα που πάρθηκαν:
Εκτακτη εφάπαξ ενίσχυση 120 ευρώ για τα – επιλέξιμα – πιο ευάλωτα νοικοκυριά, δηλαδή μόνο για τους …«τυχερούς» εξαθλιωμένους δικαιούχους του κοινωνικού τιμολογίου ή των ελάχιστων κοινωνικών παροχών.
Εκτακτο οικογενειακό επίδομα 50 ευρώ για κάθε παιδί.
Εκτακτο συμπλήρωμα για τους συνταξιούχους ίσο με …μισή σύνταξη παραπάνω τον χρόνο.
Προσωρινή κατάργηση ΦΠΑ σε συγκεκριμένα είδη λαϊκής κατανάλωσης, την ώρα όμως που οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν περισσότερο στην Πορτογαλία από ό,τι σε όλη τη ζώνη του ευρώ συνολικά μέσα σε έναν χρόνο (19% αύξηση τον Φλεβάρη του 2023).
Προ ημερών η κυβέρνηση Κόστα προανήγγειλε την ιδιωτικοποίηση του κρατικού αερομεταφορέα της TAP.
Αλλά και στο λεγόμενο «ιβηρικό μοντέλο» στην Ενέργεια, τα αποτελέσματα μιλούν από μόνα τους. Ενδεικτικά, παρά το γεγονός ότι η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας έχει πέσει σε σχέση με το αποκορύφωμα της αύξησής της τον Μάρτη του 2022, συνεχίζει να είναι πιο ακριβή από τους περισσότερους μήνες του 2019, του 2020 και του 20212, την ώρα μάλιστα που στη χώρα υπάρχουν 2 εκατ. Πορτογάλοι που ζουν σε – επίσημα καταγεγραμμένη – ενεργειακή φτώχεια.
Αυτό το ενεργειακό μοντέλο «ενέπνευσε» και την ελληνική κυβέρνηση, ενώ το εκθειάζουν το ΜέΡΑ25 και ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος το έχει εντάξει και στο πρόγραμμα των 50 πρώτων ημερών, αν κυβερνήσει.
«Παράδειγμα αλληλεγγύης» στους δολοφόνους του ΝΑΤΟ
Ταυτόχρονα, η Πορτογαλία αποτελούσε και αποτελεί «παράδειγμα συμμαχικής αλληλεγγύης στο ΝΑΤΟ», όπως τονίζεται και σε πρόσφατη δήλωση του υπουργείου Αμυνας, συμμετέχοντας με αυξημένη συμμετοχή στις ΝΑΤΟικές ταξιαρχίες σε Λιθουανία – Ρουμανία, με τζετ στον Ορεινό Βορρά, στις Βαλτικές χώρες και τη Μαύρη Θάλασσα, με ναυτικές δυνάμεις, αλλά και με τη φιλοξενία της κυβερνοακαδημίας των μακελάρηδων NATO.
Παράλληλα, από την πρώτη στιγμή συμμετέχει στη μεταφορά εξοπλισμού για τη διεξαγωγή του ιμπεριαλιστικού πολέμου στο έδαφος της Ουκρανίας με χειροβομβίδες, πυρομαχικά, τυφέκια G3, αλλά και άρματα μάχης Leopard 2.
Μια συνοπτική εικόνα της κατάστασης που βιώνει η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα στη χώρα, δίνει η εκτίμηση της Τράπεζας της Πορτογαλίας, που διεκδικεί βραβείο κυνικότητας: «Τα νοικοκυριά είναι γενικά σε καλύτερη θέση να διαχειριστούν τον αντίκτυπο της αύξησης των επιτοκίων και του πληθωρισμού μέσω του συνδυασμού της μείωσης των μη αναγκαίων δαπανών, της περικοπής των τρεχουσών αποταμιεύσεων ή της αξιοποίησης των ήδη αποταμιευμένων καταθέσεών τους», σημειώνει στην οικονομική της επισκόπηση για το 2022.
Δηλαδή, στην Πορτογαλία ο λαός βιώνει τη σοσιαλδημοκρατική εκδοχή της ωμής απειλής της κυβέρνησης της ΝΔ «όποιος δεν προσαρμόζεται πεθαίνει».
Οι μεγάλες εργατικές κινητοποιήσεις και απεργίες που γίνονται αυτό το διάστημα και στην Πορτογαλία αλλά και αλλού σε όλη την Ευρώπη, όπως στην Ελλάδα, στη Γαλλία, στη Γερμανία διεκδικώντας αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, ενάντια στο κόστος διαβίωσης, είναι το ελπιδοφόρο στοιχείο, απέναντι στην επίθεση που κλιμακώνουν το κεφάλαιο και οι κυβερνήσεις του σε όλη την ΕΕ, προοδευτικές ή συντηρητικές, αυτοδύναμες ή συνεργασίας.
Ισπανία: Αγρια αντιλαϊκή πραγματικότητα πίσω από «προοδευτική» κουρτίνα
Στις 30 Δεκεμβρίου 2019, ο Pedro Sanchez, πρόεδρος του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (PSOE), και ο Pablo Iglesias, επικεφαλής της συμμαχίας σοσιαλδημοκρατικών και οπορτουνιστικών δυνάμεων «Unidas Podemos» (συμμετέχει και το «μεταλλαγμένο» ΚΚ Ισπανίας), υπέγραψαν τη συμφωνία του λεγόμενου «προοδευτικού συνασπισμού», η οποία οδήγησε, τον Ιανουάριο του 2020, στον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού. Αυτή η κυβέρνηση προβάλλεται ως «προοδευτική» και «αριστερή» σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΜέΡΑ25. Τι έχει καταφέρει όμως μέχρι σήμερα αυτή η «προοδευτική» κυβέρνηση;
Η ισπανική εκδοχή της εξαθλίωσης
Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη. Με βάση τα τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ μεταξύ 2021 και 2022, ο πραγματικός μισθός (αυτός δηλαδή που συνυπολογίζει τις απώλειες από τον πληθωρισμό) μειώθηκε κατά 5,3%. Ποια ήταν όμως η πολιτική της κυβέρνησης Sanchez απέναντι στην ακρίβεια;
Οπως και η κυβέρνηση της ΝΔ στην Ελλάδα καθιέρωσε σύστημα τύπου «fuel pass» με ολιγόμηνη επιδότηση στην τιμή των καυσίμων. Στη συνέχεια, ακόμα κι αυτή την κατάργησε για τα λαϊκά νοικοκυριά και τη διατήρησε μόνο για τους επιχειρηματικούς ομίλους, τους εφοπλιστές και συγκεκριμένες κατηγορίες επαγγελματιών.
Ο,τι κονδύλι ακριβώς περιέκοψε από τον λαό, που συνεχίζει να αντιμετωπίζει τον εφιάλτη των ακριβών καυσίμων, το μετέφερε στη λεγόμενη μείωση των συντελεστών ΦΠΑ (από το 10% στο 5% και από το 4% στο 0%) ορισμένων μόνο ειδών διατροφής, στα τέλη του περασμένου Δεκέμβρη, και με ορίζοντα ισχύος έως τις 30 Ιούνη 2023, μέτρο που εξήρε ο ΣΥΡΙΖΑ ως «ανακούφιση» τάχα των λαϊκών νοικοκυριών.
Ομως ακόμα και μετά απ’ αυτές τις μειώσεις του ΦΠΑ, τον Μάρτη του 2023 οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν κατά 16,5% σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρυσι. Αλλά κι ανάμεσα στους τελευταίους μήνες σημειώνεται νέα αύξηση των τιμών. Τον Δεκέμβρη του 2022, πριν από τη μείωση του ΦΠΑ, η τιμή ενός λίτρου γάλακτος ήταν 1,08 ευρώ. Το πρώτο δεκαπενθήμερο του Γενάρη 2023, μετά τη μείωση του ΦΠΑ, η τιμή του ήταν 1,04 ευρώ. Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Γενάρη αυξήθηκε σε 1,09 ευρώ.
«Μηδέν εις το πηλίκο», λοιπόν για τα νοικοκυριά, σε αντίθεση με τις εταιρείες διανομής, για τις οποίες η μείωση αυτή σημαίνει έμμεση επιδότηση, αφού για παράδειγμα η αύξηση των 5 λεπτών στο γάλα δεν χρειάζεται να δηλωθεί ως εισόδημα από ΦΠΑ.
Η «ιβηρική» παραλλαγή της ενεργειακής ακρίβειας
Σχετικά με την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, λίγα λόγια χρειάζονται για το λεγόμενο «ιβηρικό» μοντέλο, που εφαρμόζεται επίσης στην Πορτογαλία και αφορά την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου που προορίζεται μόνο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Η εφαρμογή του πλαφόν σήμανε ουσιαστικά μεγάλες κρατικές επιδοτήσεις, για να καλυφθεί η διαφορά ανάμεσα στις πολύ υψηλές τιμές αγοράς του εισαγόμενου φυσικού αερίου και στις τιμές πώλησης για την εγχώρια κατανάλωση, με κρατική επιδότηση της τιμής φυσικού αερίου και άνθρακα στη χονδρεμπορική αγορά.
Ο,τι γλίτωσαν οι Ισπανοί εργαζόμενοι ως καταναλωτές, το πλήρωσαν ως φορολογούμενοι, με τους έμμεσους και άμεσους φόρους. Πληρώνει δηλαδή ο Ισπανός εργαζόμενος μέσω της φορολογίας του για να μπορεί το μεγαλύτερο ισπανικό μονοπώλιο Ενέργειας, η «Iberdrola», να σημειώνει 28,9% αύξηση κερδών το τρίτο τρίμηνο του 2022 σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, πριν την εφαρμογή της εξαίρεσης.
Μέχρι τη στιγμή που η κρατική επιδότηση θα πάψει, οπότε θα «αναγκαστεί» να αυξήσει και πάλι τις τιμές… Φαύλος κύκλος που καταλήγει σε συγκεκριμένο σημείο, δηλαδή τον λαό να πληρώνει για την κερδοφορία των μονοπωλίων.
Εργασιακή γαλέρα με «προοδευτικό» …αέρα
Η σημερινή σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση προχώρησε και σε αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις που αποτελούν προαπαιτούμενα της ΕΕ για την εκταμίευση κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ετσι, τον Φλεβάρη του 2022 το κοινοβούλιο της Ισπανίας επικύρωσε την αποκαλούμενη «εργασιακή μεταρρύθμιση» που πρότεινε η κυβέρνηση.
Παρά την κυβερνητική προπαγάνδα «περί κατάργησης» (σημ. της εξίσου αντεργατικής) μεταρρύθμισης του 2012 της κυβέρνησης του Λαϊκού Κόμματος, όχι μόνο παρέμεινε ο αντεργατικός πυρήνας της (ομαδικές απολύσεις, μείωση αποζημίωσης), αλλά ενισχύθηκαν οι μηχανισμοί «ευελιξίας» με βάση τις εκάστοτε ανάγκες της εργοδοσίας, τις οποίες μπορεί πλέον κάλλιστα να επικαλείται για να απολύει, να αλλάζει βλαπτικά για τους εργαζόμενους συμβάσεις, μισθούς κ.λπ.
Σε αυτήν την κατεύθυνση λειτουργεί το πρόγραμμα ΕRTE (Προσωρινής Διαθεσιμότητας και Μερικής Ανεργίας). Το πρόγραμμα προβλέπει προσωρινές απολύσεις με αναστολή εργασίας λόγω «ανωτέρας βίας», που επιστρατεύτηκε στην πανδημία του COVID και η …«αριστερή κυβέρνηση» το επέκτεινε και σε επιχειρήσεις που επικαλούνται «περιορισμό» της παραγωγής ή κώλυμα. Ετσι, οι εργοδότες θα μπορούν να προσλαμβάνουν και να απομακρύνουν εργαζόμενους με την επίκληση της «τρέχουσας δραστηριότητάς τους» και του «φόρτου εργασίας», δηλαδή ό,τι εξυπηρετεί την κερδοφορία τους.
Ομως δεν έμειναν μόνο σε αυτά… Πήγαν κι ένα βήμα παραπέρα στην ένταση της εκμετάλλευσης, με τον Μηχανισμό RED για Ευελιξία και Σταθεροποίηση της Απασχόλησης. Πρόκειται επί της ουσίας για μια νέα μορφή «Προσωρινής Διαθεσιμότητας και Μερικής Ανεργίας»/ΕRΤΕ, προκειμένου να μειώνουν ώρες εργασίας και να αναστέλλουν συμβάσεις, με τη στήριξη του κράτους και των ασφαλιστικών ταμείων, όταν δηλώνουν «οργανωτικά, παραγωγικά ή οικονομικά προβλήματα», δηλαδή όποτε θέλουν.
Για να συνειδητοποιήσει κανείς τη «δικαιοσύνη παντού» που απολαμβάνουν οι εργαζόμενοι στην Ισπανία με «προοδευτική διακυβέρνηση», αρκεί και μόνο να ειπωθεί ότι η Ισπανία είναι τρίτη χώρα στην Ευρώπη με τα περισσότερα εργατικά «ατυχήματα» – εργοδοτικά εγκλήματα. Για τα θανατηφόρα, τα αστικά δικαστήρια χρειάζονται κατά μέσο όρο 5 χρόνια και 9 μήνες (!) για να αποδώσουν ευθύνες, ενώ στο 20% των υποθέσεων η εργοδοσία «βγαίνει λάδι».
Το αστικό κράτος έχει συνέχεια και στις περικοπές συντάξεων
Επόμενο «προαπαιτούμενο» ήταν η «συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση», η οποία επικυρώθηκε κι αυτή στα τέλη Μάρτη. Οι Ισπανοί έχουν βγει ήδη στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν, όχι για την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης όπως στη Γαλλία, γιατί αυτή στην Ισπανία είναι ήδη στα 65 χρόνια και τα διατηρούν εναλλάξ με το Λαϊκό Κόμμα ως κόρη οφθαλμού εδώ και χρόνια.
Με τον νέο νόμο σε βάρος των συνταξιούχων, παγιώνονται οι περικοπές από τη μεταρρύθμιση του 2011, γιατί το αστικό, εχθρικό για τον λαό κράτος, ανεξάρτητα από κυβέρνηση Λαϊκού Κόμματος ή Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (PSOE), πάνω από όλα έχει αντιλαϊκή συνέχεια: Οι κατώτατες συντάξεις εξακολουθούν να είναι κάτω από το όριο της φτώχειας, διαιωνίζεται το χάσμα των φύλων, βαθαίνει την ιδιωτικοποίηση του δημόσιου συστήματος και το κυριότερο μπαίνουν οι προϋποθέσεις για να θεωρείται η σύνταξη ατομικό επενδυτικό προϊόν.1
Μην σου τύχει να αρρωστήσεις
Στους δρόμους όλο αυτό το διάστημα βρίσκονται επίσης γιατροί, υγειονομικοί, εργαζόμενοι από άλλους κλάδους, διαμαρτυρόμενοι για τις συνεχείς περικοπές στο δημόσιο σύστημα Υγείας, την επιδείνωση των συνθηκών εργασίας του προσωπικού. Οι ελλείψεις γιατρών είναι μεγάλες και υπάρχουν υπηρεσίες που δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς τους ειδικευόμενους ιατρούς, η απασχόληση των οποίων θα έπρεπε να είναι υποστηρικτική.
Λόγω των μεγάλων ελλείψεων προσωπικού, 700.000 άνθρωποι ήταν στην αναμονή για μια χειρουργική επέμβαση στις αρχές του έτους. Την ήδη άσχημη κατάσταση έρχεται να επιδεινώσει το πέρασμα της διαχείρισης των υπηρεσιών Υγείας στις Περιφέρειες. Η κατάσταση στη Μαδρίτη είναι χαρακτηριστική, αλλά όχι η μοναδική.
Η επαναλειτουργία μετά την πανδημία των 37 πρώην υπηρεσιών επειγόντων περιστατικών πρωτοβάθμιας περίθαλψης (SUAPs) και η συγχώνευση με τις 40 Υπηρεσίες Αγροτικής Φροντίδας (Servicios de Atencion Rural – SAR) δημιούργησαν ένα νέο σχήμα που ονομάζεται Σημείο Συνεχούς Φροντίδας (Puntode Atencion Continuada – PAC). Ολα αυτά συνεπάγονται νέες περικοπές σε προσωπικό.
Την ίδια ώρα, οι επιχειρηματικοί όμιλοι αλωνίζουν και είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το σύστημα δημόσιας Υγείας έχασε 4.200 εργαζόμενους τον τελευταίο χρόνο, ο ιδιωτικός τομέας κέρδισε 9.500, με τον ισπανικό λαό να βάζει όλο και πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη.
«Προοδευτικό» γεράκι του ΝΑΤΟ και του πολέμου
Κι ενώ εμπορευματοποιείται και υποχρηματοδοτείται η Υγεία, σύμφωνα με το Κέντρο Μελετών για την Ειρήνη Delas (Center Delas d’Estudis per la Pau), οι στρατιωτικές δαπάνες της Ισπανίας σε πραγματικές τιμές για το 2023 θα ανέλθουν σε 27,6 δισ. ευρώ, ποσό υπερδιπλάσιο απ’ αυτό που αναλογεί στο υπουργείο Αμυνας και πάνω από το 2% του ΑΕΠ που προβλέπει το ΝΑΤΟ.
Από κάθε 10 ευρώ που επενδύει το κράτος το 2023, τα 3 θα είναι για όπλα.2 Εξηγείται έτσι και το γεγονός, σύμφωνα με το Kiel Institute for the World Economy, ότι η Ισπανία είναι μία από τις 20 χώρες που έστειλαν τη μεγαλύτερη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια στην Ουκρανία, με κάθε είδους άρματα, πολεμικό υλικό και εκπαίδευση ουκρανικών στρατευμάτων.
Είναι η ίδια «προοδευτική» κυβέρνηση που φιλοξενούσε την τελευταία Σύνοδο Κορυφής, ενώ το περασμένο καλοκαίρι μοίραζε συγχαρητήρια στις δυνάμεις καταστολής της Ισπανίας και του Μαρόκου για το έγκλημα που διέπραξαν απέναντι σε κατατρεγμένους πρόσφυγες στη Μελίγια.
Γερμανία: «Φωτεινός σηματοδότης» στο τσάκισμα του λαού
Περίοπτη θέση στο …ευρύχωρο «προοδευτικό μέτωπο» που προβάλλει κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και οι υπόλοιπες δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας, κατέχει η κυβέρνηση συνασπισμού της Γερμανίας, όπως έγινε φανερό ακόμα μία φορά μετά και την πρόσφατη συνάντηση Τσίπρα – Σολτς στο Βερολίνο.
Η γερμανική κυβέρνηση, «φωτεινός σηματοδότης», όπως ονομάζεται λόγω των χρωμάτων των κομμάτων που την απαρτίζουν (Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινοι, Φιλελεύθεροι), κυβερνά τη χώρα από το 2021, μετά και τη μεγάλη εκλογική ήττα των χριστιανοδημοκρατών (CDU/CSU).
Σε αυτή, οι σοσιαλδημοκράτες, αφού προεκλογικά ξιφουλκούσαν κατά της «δεξιάς και του φιλελευθερισμού της Μέρκελ» – με την οποία να μην ξεχνάμε ότι προηγουμένως είχαν συγκυβερνήσει στον «μεγάλο συνασπισμό» – τελικά επέλεξαν ως κυβερνητικό εταίρο τους Φιλελεύθερους. Φαίνεται ότι κι αυτοί χωρούν στην «προοδευτική διακυβέρνηση», μαζί με τους Πράσινους, που συμπληρώνουν το κυβερνητικό σχήμα.
Οι τελευταίοι μάλιστα είναι οι αγαπημένοι του Βαρουφάκη, ο οποίος έσπευσε να δηλώσει ότι «τους λυπάμαι γιατί ανέλαβαν το πράσινο υπερυπουργείο χωρίς λεφτά», εκφράζοντας για μια ακόμα φορά την αγωνία του να προχωρήσει ο σχεδιασμός της λεγόμενης «πράσινης μετάβασης» προς όφελος του κεφαλαίου.
«Πρόοδος» …στην αντεργατική επίθεση
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, ο πραγματικός μισθός στη Γερμανία το 2022 σημείωσε μείωση 4,3% σε σχέση με το 2021. Χαρακτηριστική είναι η εξέλιξη του κατώτατου μισθού/ωρομισθίου στη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ, σε συνθήκες μάλιστα γενικευμένης ακρίβειας.
Ενδεικτικά, το 2019, επί κυβέρνησης Χριστιανοδημοκρατών, το ωρομίσθιο (που καθορίζεται όπως και στην Ελλάδα με κυβερνητική απόφαση) αυξήθηκε κατά 35 λεπτά, το 2020 κατά 16 λεπτά, ενώ το 2022 έκανε το …μεγάλο άλμα της τάξης του 1,50 ευρώ. Και όλα αυτά τη στιγμή που μόνο το 51% των εργαζομένων καλύπτεται από Συλλογική Σύμβαση Εργασίας.
Η εργασιακή ανασφάλεια εντείνεται, με το kurzarbeit (βραχυχρόνια εργασία), δηλαδή την αναγκαστική «ευέλικτη» εκ περιτροπής εργασία για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα με κρατικό επίδομα. Οταν η επιχείρηση δεν βγάζει το κέρδος που περίμενε, ζητάει ενίσχυση από το κράτος, το οποίο καλύπτει τον μισθό των εργαζομένων, που πέφτει στο 60%. Ο εργοδότης αποκτά ταυτόχρονα τη δυνατότητα να καλεί τον εργαζόμενο όποτε θέλει και ανάλογα με τις ανάγκες του για δουλειά.
Το ποσοστό των εργαζομένων με kurzarbeit παραμένει σε ιστορικά υψηλό επίπεδο μετά και την πανδημία (9% αύξηση από Γενάρη σε Φλεβάρη του 2023). Το τέλος των «έκτακτων μέτρων» δεν ήρθε ποτέ. Αντιθέτως, η γερμανική κυβέρνηση, στο όνομα του «να μη διαταραχθούν οι εφοδιαστικές αλυσίδες λόγω του πολέμου στην Ουκρανία», δηλαδή να μη διαταραχθεί η κερδοφορία των μονοπωλίων, με καθοριστική «συμβολή» του σοσιαλδημοκράτη υπουργού Εργασίας, παρέτεινε τις «ειδικές ρυθμίσεις για το kurzarbeit», που σημαίνει ότι ο εργοδότης συνεχίζει να απολαμβάνει αυτήν τη «διευκόλυνση» για όσους εργαζόμενους τον βολεύει.
Τρανό παράδειγμα ο κολοσσός της αυτοκινητοβιομηχανίας «Mercedes-Benz», που έκανε αίτηση υπαγωγής στο σύστημα kurzarbeit παρά τα κέρδη δισεκατομμυρίων ευρώ που είχε το 2022.
Ενδεικτικό για την κατάσταση στους χώρους δουλειάς είναι και το γεγονός ότι η Γερμανία βρίσκεται στο «ΤΟP 5» των χωρών με τα περισσότερα εργατικά ατυχήματα – εργοδοτικά εγκλήματα. Ενας οικοδόμος νεκρός κάθε τρεις μέρες στη χώρα είναι θλιβερός απολογισμός.
Επιπρόσθετα, 1 στους 3 νέους είναι άνεργος, ενώ όσοι βρίσκουν δουλειά είναι τις περισσότερες φορές μέσω δουλεμπορικού γραφείου, που σημαίνει κατακρεουργημένα εργασιακά δικαιώματα και «ελαστικές» σχέσεις εργασίας. Το κόστος ζωής είναι μεγάλο και το 37% σχεδόν του εισοδήματος των νοικοκυριών καταναλώνεται για στέγαση, Ενέργεια και δαπάνες κατοικίας.
Τα επιτόκια στη Γερμανία υπερτριπλασιάστηκαν, από 1,1% σε 3,6%, πέρυσι, και επιτελεία των τραπεζών προβλέπουν αύξηση των κατασχέσεων λόγω αύξησης του ιδιωτικού χρέους. Τα ενοίκια αυξήθηκαν 5,8% το πρώτο τρίμηνο του 2023 σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2022. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία δέκα χρόνια τα ενοίκια για νέα κτίρια έχουν αυξηθεί κατά 42% σε όλη τη Γερμανία.
Τα δε ζευγάρια ξοδεύουν πάνω από 700 ευρώ τον μήνα ανά παιδί, περισσότερο δηλαδή από το ένα πέμπτο των συνολικών δαπανών του νοικοκυριού. Σε σύγκριση μάλιστα με δέκα χρόνια πριν, οι δαπάνες αυτές αυξήθηκαν κατά 16%. Επιπρόσθετα, το 37,9% των σπουδαστών στη Γερμανία βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας.
Η ηλικία συνταξιοδότησης αυξάνεται από τα 65 στα 67 έτη έως το 2031 την ώρα που το 12,9% των συνταξιούχων 65 – 75 ετών αναγκάζεται να εργάζεται για να επιβιώσει (5,9% αύξηση σε σχέση με το 2011). Πάνω από το 1/4 μάλιστα των συνταξιούχων ζει με λιγότερα από 1.000 ευρώ, με την πλειοψηφία όσων πλήττονται από τη φτώχεια να είναι γυναίκες.
Πανάκριβη Ενέργεια, φιλοδωρήματα στον λαό και δώρα στο μεγάλο κεφάλαιο
Το ποσοστό των Γερμανών που κινδυνεύουν από την ενεργειακή φτώχεια αυξήθηκε από 14,5% το 2021 σε 25,2% το 2022. Για τους μεγάλους ομίλους, όμως, τα κυβερνητικά σοσιαλδημοκρατικά επιτελεία του SPD προτείνουν επιπλέον επιδότηση της τιμής της KWh για τους μεγάλους ομίλους!
Αυτήν την κατάσταση, που έχει οξυνθεί πολύ με την αύξηση του πληθωρισμού στο 7,8% και τις αυξήσεις των τιμών Ενέργειας, η γερμανική κυβέρνηση επιχειρεί να τη διαχειριστεί με κρατικές επιδοτήσεις στους παρόχους Ενέργειας για να μειώσουν τις τιμές και άλλα μέτρα, όπως εφάπαξ επιδόματα της τάξης των 100, 200 ή 300 ευρώ, ανάλογα με το εισόδημα, που βέβαια εξανεμίζονται πριν καν δοθούν.
Μαζί με τον πακτωλό χρημάτων στα μονοπώλια, η κυβέρνηση ανέλαβε εξολοκλήρου και τη «διάσωση» του ενεργειακού ομίλου «Uniper», του μεγαλύτερου εισαγωγέα φυσικού αερίου της χώρας, δίνοντας 30 δισ. ευρώ. Η εισφορά όμως που πληρώνουν οι φορολογούμενοι για το φυσικό αέριο παρέμεινε, οδηγώντας τον λαό ουσιαστικά να πληρώσει δύο φορές γι’ αυτήν την κρατικοποίηση!
Σε κάθε περίπτωση, η εξαγορά της εταιρείας – μεγαθήριο με λεφτά του λαού έρχεται να επιβεβαιώσει ότι κρατικοποιήσεις και ιδιωτικοποιήσεις είναι όψεις του ίδιου νομίσματος, ότι κριτήριο έχουν πάντα τη διασφάλιση των συμφερόντων του κεφαλαίου, ενώ οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα πληρώνουν το μάρμαρο.
Για όλα τα παραπάνω εδώ και καιρό η Γερμανία κατακλύζεται από ιστορικές απεργίες και διαδηλώσεις απ’ άκρη σ’ άκρη της χώρας, με τους εργαζόμενους να ζητούν αυξήσεις στους μισθούς που να ξεπερνούν τον πληθωρισμό και ουσιαστικά μέτρα ελάφρυνσης του κόστους διαβίωσής τους.
Ντελίριο εξοπλισμών
Τέλος, η κυβέρνηση Σολτς υλοποιεί πρόγραμμα – μαμούθ ύψους 100 δισεκατομμυρίων ευρώ για εξοπλισμούς την επόμενη πενταετία. Το 2021 η Γερμανία εξήγαγε στρατιωτικό εξοπλισμό αξίας 9,35 δισ. ευρώ, και το 2022 8,36 δισ., ενώ μεγάλο μέρος αφορά την πολεμική στήριξη του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία.
