Το ζήτημα της αύξησης ή όχι του ορίου του δημόσιου χρέους των ΗΠΑ, ένα θέμα που αποτελεί μείζον σημείο διαμάχης ανάμεσα στις μερίδες του αστικού πολιτικού συστήματος στην μητρόπολη του καπιταλισμού την τελευταία δεκαετία. Τώρα επανέρχεται για μία ακόμη φορά στο προσκήνιο, καθώς το αμερικανικό Κογκρέσο καλείται να ψηφίσει επ’ αυτού.
Την Πέμπτη το χρέος έφτασε στο ανώτατο όριό του αγγίζοντας τα 31,4 τρισ. δολαρίων! Η νέα αύξηση του χρέους πυροδότησε έντονα παζάρια ανάμεσα σε Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικάνους, ωστόσο ο Τζο Μπάιντεν φέρεται αποφασισμένος να μην προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις με τη ρεπουμπλικανική αντιπολίτευση προκειμένου να εξασφαλίσει τη συναίνεσή της, όπως είπε η εκπρόσωπός του.
«Δεν θα γίνουν διαπραγματεύσεις για το όριο του χρέους. Δεν πρόκειται να το κάνουμε αυτό», είπε Καρίν Ζαν-Πιερ.
Χωρίς την ψήφιση της αύξησης του χρέους, οι ΗΠΑ ενδέχεται να αναγκαστούν να κηρύξουν στάση πληρωμών, με άλλα λόγια να πάψουν να τηρούν το χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής οφειλών και τόκων σε κάποιους πιστωτές.
Ένα τέτοιο σενάριο πάντως θεωρείται εξαιρετικά απίθανο, καθώς τα μέλη του Κογκρέσου έχουν αυξήσει ή αναστείλει την ισχύ του ορίου αυτού 78 φορές από το 1960, τις περισσότερες χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία.
Σε κάθε περίπτωση το ζήτημα της διαχείρισης του χρέους παραμένει κομβικό στη διαπάλη ανάμεσα σε τμήματα της αστικής τάξης των ΗΠΑ.
Αστικά επιτελεία, ιδίως από την πλευρά των Ρεπουμπλικανών, κάνουν λόγο για «βραδυφλεγή βόμβα», επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι ενώ το 2011 το χρέος ανερχόταν σε 14,3 τρισ, δολάρια, σήμερα, μόλις 12 χρόνια μετά, έχει υπερδιπλασιαστεί και βρίσκεται πλέον στα 31,38 τρισ. δολάρια!
Επισημαίνουν επιπλέον ότι ο σοβαρότερος κίνδυνος έγκειται στο γεγονός ότι ένας από τους μεγαλύτερους πιστωτές των ΗΠΑ, είναι η Κίνα, που κατέχει ομόλογα αξίας σχεδόν ενός τρισ. δολαρίων…
Έκτακτα μέτρα
Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Τζάνετ Γιέλεν, γνωστοποίησε ότι το υπουργείο της άρχισε να ενεργοποιεί έκτακτα μέτρα, προκειμένου να κρατήσει σε λειτουργία τις κρατικές υπηρεσίες.
Σε επιστολή που έστειλε στον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Κέβιν Μακάρθι, η Γέλεν ανέφερε ότι το υπουργείο της θα αναστείλει κάθε νέα χρηματοδότηση στο Ταμείο Συντάξεων και Αναπηρίας για τους Δημοσίους Υπαλλήλους και στο Ταμείο Συντάξεων και Ασφάλισης για τους υπαλλήλους της Ταχυδρομικής Υπηρεσίας έως τις 5 Ιουνίου του 2023. Προειδοποίησε ωστόσο ότι η κίνηση αυτή ενέχει «τεράστια αβεβαιότητα» εάν το Κογκρέσο δεν ψηφίσει νομοσχέδιο για την αύξηση του ανώτατου ορίου του χρέους.
«Καμπανάκι» από τον Moody’s
Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε και ο οίκος Moody’s για επίτευξη συμφωνίας προτού το υπουργείο Οικονομικών εξαντλήσει τα έκτακτα μέτρα για την αποφυγή στάσης πληρωμών, αν και επεσήμανε ότι το αμερικανικό Κογκρέσο θα καταλήξει πιθανότατα σε συμφωνία για νέο όριο του χρέους. Σύμφωνα με τον οίκο Moody’s η διαδικασία θα χρειαστεί χρόνο, όμως τελικά θα επιτευχθεί συμφωνία «με μεγάλη καθυστέρηση ή με σταδιακό τρόπο», εξέλιξη που θα μπορούσε στο μεταξύ να προκαλέσει έτσι μεγαλύτερη αστάθεια στις χρηματοοικονομικές αγορές.
Η υπουργός Οικονομικών είχε διαμηνύσει στους Γερουσιαστές την Παρασκευή ότι τα έκτακτα μέτρα θα επιτρέψουν στην κυβέρνηση να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της έως τις αρχές Ιουνίου. Την προηγούμενη εβδομάδα, η Γέλεν είχε προτρέψει το Κογκρέσο να ενεργήσει εγκαίρως ώστε να αυξήσει ή να αναστείλει το ανώτατο όριο του χρέους», καθώς τυχόν αποτυχία ως προς αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην πρώτη στα χρονικά των ΗΠΑ στάση πληρωμών χρέους, με οικονομικές προεκτάσεις σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ο Λευκός Οίκος κάλεσε επίσης το Κογκρέσο να αυξήσει το όριο του χρέους «χωρίς όρους και προϋποθέσεις».
