Φόβους για ύφεση της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας φέρνει ο ανεξέλεγκτος πληθωρισμός, την ώρα που ο πόλεμος στην Ουκρανία «λυγίζει» το εμπόριο και βαθαίνει τις ρωγμές στην αλυσίδα προσφοράς παγκοσμίως.
Οι τιμές καταναλωτή σε ΗΠΑ και Γερμανία, σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει η naftemporiki.gr, «χτύπησαν κόκκινο», αγγίζοντας τον Μάρτιο το υψηλότερο επίπεδο από το 1981, σε μια εξέλιξη που καθιστά επώδυνα υψηλό το κόστος διαβίωσης για τα λαϊκά νοικοκυριά.
Ο αμερικανικός δείκτης τιμών καταναλωτή εκτινάχθηκε σε ετήσια βάση στο 8,5% από 7,9% τον Φεβρουάριο, αν και ο δομικός πληθωρισμός, που εξαιρεί τις ευμετάβλητες τιμές τροφίμων και ενέργειας, αυξήθηκε λιγότερο του αναμενομένου, στο 6,5%, εν μέρει λόγω της πτώσης των τιμών μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, που είναι η μεγαλύτερη από το 1969. Οι τιμές ενέργειας συνέχισαν πάντως να «παίρνουν φωτιά» αυξανόμενες 11% τον Μάρτιο, στη μεγαλύτερη άνοδο από το 2005. Στη Γερμανία, ο πληθωρισμός έκανε άλμα στο 7,3% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με στοιχεία της Destatis, με τις τιμές ενέργειας να αυξάνονται 39,5% και του πετρελαίου θέρμανσης 144%.
Αυξημένος κίνδυνος ύφεσης
Με ακόμη πιο δραματικούς τόνους σκιαγραφεί την εικόνα της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας το Ινστιτούτο Peterson, το οποίο βλέπει επικίνδυνα αυξημένο κίνδυνο ύφεσης έως το τέλος του έτους, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία και των νέων lockdowns στην Κίνα. Το καπιταλιστικό «think tank» προβλέπει ότι η παγκόσμια οικονομία θα επιβραδυνθεί στο 3,3% φέτος και το 2023, από το 5,8% του 2021. Το ινστιτούτο εμφανίζεται ιδιαίτερα επιφυλακτικό ως προς τη νομισματική πολιτική της Fed, καθώς φοβάται μια υπερβολική αντίδραση στην προσπάθειά της να συγκρατήσει την άνοδο των τιμών καταναλωτή. Η πολύ πιο αυστηρή νομισματική πολιτική θα μπορούσε να κάμψει τη ζήτηση για εργατικό δυναμικό, ωθώντας σε άνοδο την ανεργία στο 4,5%, πάνω από τα προ πανδημίας επίπεδα.
«Φρένο» στην καπιταλιστική ανάπτυξη
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ) αναθεωρεί επί τα χείρω τις προβλέψεις του για τον ρυθμό αύξησης του εμπορίου στο 3% φέτος, έναντι αρχικής εκτίμησης για 4,7%, επικαλούμενος μια σειρά από κινδύνους, μεταξύ των οποίων την ανασφάλεια σε επίπεδο τροφίμων και πιθανή νέα έξαρση του κορωνοϊού. Όσο για την παγκόσμια οικονομία, ο ΠΟΕ τη βλέπει να αναπτύσσεται φέτος με ρυθμό 2,8% έναντι 4,1% και με 3,2% το 2023, κοντά στον προ της πανδημίας μέσο όρο του 3%.
Την ίδια στιγμή ο ΟΗΕ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για χρόνια προβλήματα στην προσφορά τροφίμων, ενώ οι ευρωπαϊκές εταιρείες καλλυντικών προειδοποιούν για σοβαρές ελλείψεις σε πρώτες ύλες, σε μια εξέλιξη που απειλεί να ανεβάσει το κόστος παραγωγής τους έως και 30%, σύμφωνα με αναλυτές.
