Σε νέα κορύφωση έφθασαν το 2022 παγκοσμίως οι στρατιωτικές δαπάνες, καθώς η όξυνση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και αντιπαραθέσεων τα τελευταία χρόνια, σε μία σειρά θερμά μέτωπα, ωθεί τις μεγάλες δυνάμεις σε συνεχείς πολεμικούς εξοπλισμούς, καθώς -όπως όλα δείχνουν- προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο γενικευμένης σύγκρουσης.
Σύμφωνα με τα δεδομένα που αποκαλύπτει το Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI), οι στρατιωτικές δαπάνες ανήλθαν σε 2,24 τρισεκατομμύρια δολάρια ή με άλλα λόγια στο 2,2% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Πρόκειται, σε πλανητική κλίμακα, για την όγδοη συναπτή χρονιά αύξησης των επενδύσεων στους στρατούς (+3,7%).
«Πρωταθλήτριες» στους εξοπλισμούς οι ΗΠΑ
Μόνες τους, οι ΗΠΑ αντιπροσώπευαν το 39% των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών το 2022. Μαζί με την Κίνα, που κατατάσσεται πλέον δεύτερη (13%), έκαναν πάνω από τις μισές από τις στρατιωτικές δαπάνες στην υφήλιο πέρυσι.
Οι χώρες που ακολουθούν, η Ρωσία (3,9%), η Ινδία (3,6%) και η Σαουδική Αραβία (3,3%), βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση. Η Ιαπωνία, η Ινδονησία, η Μαλαισία, το Βιετνάμ και η Αυστραλία αύξησαν επίσης τις πολεμικές δαπάνες.
Κατακόρυφη αύξηση των εξοπλισμών στην ΕΕ
Στην Ευρώπη, οι στρατιωτικές δαπάνες έφθασαν τα 480 δισ. δολάρια το 2022, ξεπερνώντας το επίπεδο όπου βρίσκονταν στο τέλος του ψυχρού πολέμου, καταγράφοντας αύξηση άνευ προηγουμένου εδώ και πάνω από τρεις δεκαετίες.
Η Γηραιά Ήπειρος δαπάνησε, αφού αφαιρεθεί ο πληθωρισμός, 13% περισσότερα για στρατιωτικές δαπάνες το 2022.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση εδώ και πάνω από 30 χρόνια και την επιστροφή τους -σε αποπληθωρισμένα δολάρια- στο επίπεδο των δαπανών του 1989, τη χρονιά που ξεκίνησαν οι αντεπαναστατικές ανατροπές στις χώρες όπου άρχισε να οικοδομείται ο σοσιαλισμός, τότε που φυσούσε «ο άνεμος της αλλαγής» που υποτίθεται θα έφερνε «περισσότερη ελευθερία και ειρήνη» στον κόσμο…
Η Βρετανία είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα στον κατάλογο, στην 6η θέση (3,1% των παγκόσμιων δαπανών), μπροστά από τη Γερμανία (2,5%) και τη Γαλλία (2,4%) – οι αριθμοί αυτοί συμπεριλαμβάνουν τις δωρεές τους στην Ουκρανία.
Η Ουκρανία (11η) πρακτικά επταπλασίασε (+640%) τις στρατιωτικές δαπάνες της, που έκαναν άλμα στα 44 δισεκατομμύρια δολάρια, με άλλα λόγια στο ένα τρίτο του ΑΕΠ της. Και αυτό χωρίς να λογαριάζονται οι δωρεές όπλων δισεκατομμυρίων δολαρίων από το εξωτερικό, επισημαίνει το SIPRI.
Οι ρωσικές στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 9,2%, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ινστιτούτου. Η Ρωσία βρέθηκε έτσι από την πέμπτη στην τρίτη θέση.
Εξάλλου χώρες όπως η Πολωνία, η Ολλανδία και η Σουηδία είναι ανάμεσα σε αυτές που αύξησαν περισσότερο τις στρατιωτικές τους δαπάνες την τελευταία δεκαετία.
Σύγχρονα οπλικά συστήματα, που είναι εξαιρετικά δαπανηρά, όπως το αμερικανικό μαχητικό F-35, εξηγούν εν μέρει κάποιες αλματώδεις αυξήσεις δαπανών, όπως αυτές της Φινλανδίας, που αγόρασε πέρυσι 64 αεροσκάφη.
Τον περασμένο μήνα, άλλη έκθεση του SIPRI αποκάλυπτε ότι οι εισαγωγές όπλων στην Ευρώπη σχεδόν διπλασιάστηκαν (+93%) το 2022, κυρίως λόγω των μαζικών παραδόσεων στην Ουκρανία, η οποία μετατράπηκε στον τρίτο κυριότερο προορισμό στρατιωτικών εξοπλισμών στον κόσμο.
Αν και η έκθεση αποδίδει στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία σημαντικό ρόλο στην αύξηση των στρατιωτικών δαπανών, άλλα στοιχεία που παραθέτει αποκαλύπτουν ότι η κορύφωση των πολεμικών εξοπλισμών έχει ξεκινήσει πολύ νωρίτερα.
Σύμφωνα με την έκθεση, οι ευρωπαϊκές στρατιωτικές δαπάνες, που έφθασαν τα 480 δισ. δολάρια το 2022, έχουν αυξηθεί περισσότερο από 33% τα τελευταία δέκα χρόνια και η τάση αναμένεται να συνεχιστεί την επόμενη δεκαετία. Μπορεί «δυνητικά» να αυξάνονται με ρυθμό παρόμοιο του 2022 για χρόνια, σύμφωνα με το SIPRI.
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)
